Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2018/583 Esas
KARAR NO:2021/493

DAVA:İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:25/06/2018
KARAR TARİHİ:07/06/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; Davalı …. ve Tic. Ltd. Şti.’nin, davacı müvekkili bankanın müşterilerinden olup, banka tarafından kendisine çek karnesi verildiğini, borcun sözleşme hükümlerine aykırı kullanımı neticesinde borçlarını ödemeyen borçluya; …. Noterliği 26.12.2016 tarih ve … yevmiye numaralı hesap kat ihtarnamesinin keşide edildiğini, borcunu ödememekte direnen davalı aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, ancak davalıya gönderilen ödeme emrinde belirtilen borca ve ferilerine itiraz etmesi nedeniyle takibin durduğunu, takip tarihi itibariyle müvekkili bankaca talep edilen %16,2 kar payı kaynak maliyetinin uygun olduğunu, bu nedenlerle davalının yapmış olduğu borca, mkkp ve ferilere itirazlarının iptalini ve takibin devamını, davalının alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı tarafa usulüne tebligat yapılmış olup davalı davaya cevap vermeyerek HMK 128 uyarınca tüm iddiaları inkar etmiş sayılmıştır.
DELİLLER
1-…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası
2-İhtarname ve tebliğ şerhi
3-… cevabi yazısı
4-Bankacılık İşlemleri Sözleşmesi
5-Bilirkişi raporu
6-Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE
Dava, çek karnesine dayalı davalı tarafından kullanılan nakti alacağın tahsili ve çek bedellerinin depo talebine ilişkin yapılan icra takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
Gavrinakdi Kredilere ilişkin depo talebi; Bilindiği üzere, arkası yazılmamış çeklere ilişkin olarak, 5941 Sayılı yasanın 3. Maddesi (9). Fıkrası “Çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi halinde, muhatap bankanın üçüncü fikraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona erer.” hükmü mevcuttur. Çekin, üzerinde yazılı baskı tarihinden itibaren beş yıl içinde ibraz edilmemesi hâlinde, muhatap bankanın üçüncü fıkraya göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu sona ermektedir.
Madde metninden de anlaşıldığı üzere, keşideci tarafından bankaya iade edilmeyen diğer bir ifade ile kullanılmayan çek yapraklan yönünden bankaların yükümlülüklerine bir süre sınırı getirildiği görülmektedir. Yasanın geçici madde 3 – ise, (Ek: 31/1/2012-6273/6 md.) (1) Bankalar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca bu maddenin yayımı tarihinden itibaren bir ay içinde 2 nci maddeye göre yayımlanacak tebliğde belirlenen esaslara uygun olarak yeni çek defterleri bastırırlar. (2) Bankalar, 31/12/2012 tarihine kadar müşterilerine yeni çek defterlerini verir ve ellerindeki eski çek defterlerini imha ederler. (3) Bu Kanunun bu maddenin yayımı tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümleri ile mülga 3167 sayılı Kanun hükümleri gereğince düzenlenmiş olan eski çeklerin hukukî geçerliliği devam eder. (4)Bankaların müşterilerine verdikleri eski çek değerleriyle ilgili olarak, muhatap bankanın üçüncü maddenin üçüncü fıkrasına göre ödemekle yükümlü olduğu tutara ilişkin sorumluluğu 30/06/2018 tarihinde sona erer. Madde metninden görüldüğü üzere, bankaların, arkası yazılmamış eski çeklerle ilgili sorumluluklarının 30/06/2018’de sona erdiği anlaşılmaktadır.
Arkası yazılmış çeklerde yazıldığı tarihten itibaren sorumluluk; süresinde ibraz edilen bir çek yaprağı için banka sorumluluk tutannın ibraz sırasında istenmemiş olması sonradan istenmesine engel teşkil etmeyeceği, bankaların hamile karşı banka sorumluluk tutarından kaynaklı borçları hakkında 10 yıllık genel zamanaşımı süresi bulunduğunu, sonuç olarak geçmiş yıllarda bankalara ibraz edilip karşılıksız işlemi yapılan, ancak, banka sorumluluk tutan talep edilmemiş çeklerde, çek hamillerinin 10 yıllık zamanaşımı süresinde ilgili tutan bankalardan talep hakkı saklı bulunduğu, talep edilecek tutarla ilgili karşılıksız işleminin yapıldığı 10 yıl içinde geçerli depo talebinin yerinde olacaktır.
Bu açıklamalar ışığında davacının sunmuş olduğu tüm deliller dosya içerisine alınmış, icra dosyası getirtilerek incelenmiş, tüm deliller toplandıktan sonra alanında uzman mali bilirkişiden rapor alınmıştır.
İcra takip dosyasının incelenmesinde, davacının ….İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyasında çek yaprağı blokaj bedeli deposundan kaynaklanan 500,00-TL asıl alacak 512,17-TL MKKP+gider vergisi+masraf olmak üzere toplam 1.012,17-TL takip yapıldığı, ödeme emrinin 27/01/2017 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun da süresi içerisinde 01/02/2017 tarihinde borca itiraz ettiği, borca itirazla birlikte takibin durduğu, durdurma kararının alacaklı vekiline tebliğ edilmediği, dava İİK’nın 67. maddesi düzenlenen bir yıllık hakdüşürücü süre içinde açıldığı görülmüştür.
İhtarnamenin incelenmesinde; ….Noterliği’nin 26.12.2016 tarih … yevmiye sayılı ihtarnamesinde keşideci … Bankası AŞ, muhataplar …Tur San ve Tic Ltd Şti, …olduğu, 676,54-TL çek bedeli ödenmemiş borcun 2 gün içerisinde ödenmesinin ihtar edildiği, ihtarnamenin muhataplarına 28.12.2016 tarihinde tebliğ edildiği görülmüştür.
Bankacılık İşlemleri Sözleşmesinin incelenmesinde; …ile davalı … Ltd Şti arasında … seri numaralı Bankacılık İşlemleri Sözleşmesi akdedildiği, gönderilen sözleşme örneği üzerinde akdedilen tarihin bulunmadığı görülmüştür.
Bankacı bilirkişinin 18/09/2020 tarihli 6 sayfadan ibaret kök raporunda özetle; Davalı banka ile davalı kredi borçlusu arasında imzalanmış bir sözleşme bulunmadığını, davacı bankanın, davalı kredi borçlusundan … hesap numaralı çek kredi hesabından 15/04/2010 tarihinde keşide ettiği … numaralı 50.000,00-TL tutarlı çekin karşılıksız kalması sonucu, çek hamili …’e 06/05/2010 tarihinde yapılan banka sorumluluk tutarı ödemesinden kaynaklanan 500,00 TL alacağının tespit edildiğini, keşideci tarafından bankaya iade edilmeyen diğer bir ifade ile kullanılmayan çek yaprakları yönünden bankaların yükümlülüklerine bir süre sınırı getirildiği görüldüğünü, davacı davalı kredi borçlusundan takip tarihi 12/01/2017 tarihi itibariyle 500,00 TL asıl alacak, 305,38 TL işlemiş faiz, faizin %5’i 15,27 TL BSMV olmak üzere toplam 820,64 TL alacağının hesaplandığını, davacı bankanın 1.012,17 TL’lik taleplerinin yerinde olmadığını, takip tarihinden borç tamamen tahsil oluncaya kadar 500,00 TL matrah üzerinden %9 yıllık kar payı istenebileceğini, davacı bankanın bu konuda talepte bulunmasını haklı gösterecek bir sözleşme hükmü bulunduğunun belgelenmesi veya başka bir hukuki nedenle davacının davalı kefillerden çek yaprakları depo talebinde bulunabileceği kanaatine varılması halinde, takip tarihi 12.01.2017 itibariyle her bir çek yaprağı için bankaların sorumluluk tutarı 500,00 TL olduğundan 9 çek yaprağı için 500,00 TL x 9 = 4.500,00 TL depo talebinde bulunulabileceği kanaatine varıldığını, aksi durumda çek depo talebinin yerinde olmadığını kanaatine varıldığını belirtmiştir.
Bankacı bilirkişinin 15/03/2021 tarihli 3 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; takip tarihi 12.01.2017 itibariyle bankadan talep edilen dayanakta aylık kar payı oranının %1,35 olduğu, yıllığı %16,20’ye tekabül ettiği, davacının bilirkişi tespiti altında kalan 1.012,17-TL’lik talepleri ile bağlı olduğunu, davacı vekilince bankacılık işlemleri sözleşmesinin sunulduğunu, sözleşmenin “Çekle İşleyen Hesaplar Uygulanacak Hükümler” başlıklı 7.maddesinde “…Bankanın her bir karşılıksız çek yaprağı için kanunen ödemek zorunda kalacağı miktarı dilerse özel cari veya katılım hesabından alarak blokeli hesaba aktarmaya yetkili olduğunu ve bu miktarın bankaya rehinli olduğunun…” yer aldığını, takip tarihi itibari ile depo talebinde bulunulabileceği koçanda 10-11-12-13 seri nolu çeklerde 30/06/2018 tarihinde banka sorumluluk ödemesi süresi sona erdiğinden bu konuda bir talepte bulunulamayacağı, her bir çek yaprağı için banka sorumluluk tutarı 500,00-TL olduğundan 9 .ek yaprağı için 4.500,00-TL depo talebinde bulunulabileceği, davacının 500,00-TL asıl alacak, 305,38-TL işlemiş faiz, faizin %5’i 15,27-TL BSMV olmak üzere toplam 820,64-TL alacağı hesaplandığı, davacı bankanın 1.012,17-TL’lik taleplerinin yerinde olmadığı, çek hamillerince karşılıksız çeklerin bankaya ibrazı sonucu banka çek sorumluluk tutarının ödenmemesi durumunda ödeme tarihinden tahsiline kadar %16,20 kar mahrumiyeti ve %5’i BSMV istenebileceği belirtilmiştir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde; davacı ile davalı arasında bankacılık işlemleri sözleşmesi imzalandığı, sözleşme uyarınca davalının takip konusu asıl alacağı ödenmediği, davacı tarafından ihtarname keşide edildiği ve davalıya tebliğ edildiği, bankacı bilirkişi tarafından bu kapsamda inceleme yapıldığı ve raporun hüküm kurmaya ve denetime elverişli olduğu, ancak takip talebinde masraf olarak talep edilen tutar belirtilmediği ve dayanak belge sunulmadığından bu talebin reddi gerektiği, dava konusu çek depo bedellerinden 2009 ve 2010 tarihli 4 adet çek yönünden garanti bedellerinin talep edilebilmesi yönelik 5 yıllık sürelerin yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere dolduğu, ibraz edilen 9 adet çek yönünden dava tarihi itibari ile depo talebinin geçerli olduğu, bu halde bu kısım çekler yönünden depo talebinin kısmen kabulüne karar verildiği, davacının davasını asıl alacak ve faiz yönünden kısmen ispatladığı kanaatiyle davanın kısmen kabulüne karar verilerek;
İcra İnkar Tazminatı yönünden; Dava konusu kredi borcu alacağının önceden belirlenebilirlik, bilinebilirlik, hesap edilebilirlik vasfı ve dolayısıyla likit alacak niteliği taşıdığı, bu haliyle İİK’nın 67. maddesindeki koşullar gerçekleştiği görülmekle, davacının icra inkar tazminatı kabulü ile, alacağın % 20 si oranında icra inkar tazminatın davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm tahsis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın KISMEN KABULÜ ile; davacı tarafından davalı aleyhine başlatılan …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına davalı tarafından yöneltilen itirazın kısmen iptaline; takibin 500,00-TL asıl alacak, 305,38-TL işlemiş faiz, 15,17-TL BSMV olmak üzere toplam 820,64-TL üzerinden devamına, asıl alacağa takip tarihinden itibaren %16,20 oranında faiz işletilmesine, fazlaya dair istemin reddine,
-Depo Talebi yönünden;
9 adet çek yaprağı 4.500,00-TL’ nın davalı şirket tarafından depo edilmesine, fazlaya dair istemin reddine
2-Hüküm altına alınan alacağın %20 si oranında hesaplanan 164,12- TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Karar tarihi itibari ile alınması gereken 59,30-TL harçtan, peşin alınan 35,90-TL harç mahsup edilerek kalan 23,40-TL’nin davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafça yatırılan 35,90-TL peşin harç, 35,90-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 71,80-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Kabul-red oranına göre davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 820,64-TL (harçlandırılan ve kabul edilen miktar üzerinden) vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 885,00-TL yargılama gideri kabul ve red durumuna göre takdiren oranlayarak 717,50-TL’lik kısmının davalıdan tahsiliyle davacıya verilmesine; arda kalan kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı parasal miktar itibariyle kesin karar açıkca okunup usulen anlatıldı.07/06/2021

Katip … Hakim …
e-imzalıdır e-imzalıdır