Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/253 E. 2019/396 K. 18.04.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/253
KARAR NO : 2019/396
DAVA :Alacak (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ :21/03/2018
KARAR TARİHİ :18/04/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı arasında akedilen finansal kiralama sözleşmesi akdedildiğini, sözleşmeye konu … ve … plaka sayılı ekipmanların davalıya kiralanarak davalı firmaya teslim edildiğini, davalı firmanın sözleşmeden kaynaklanan borçlarını ödemeyerek temerrüde düştüğünü, müvekkili şirketçe davalıya … Noterliğinden keşide edilen keşide edilen 14/06/2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname gönderilerek 60 içerisinde borççlarını ödemesi aksi takdirde bu sürenin sonunda sözleşmenin fesh olacağının ihtar edildiğini, işbu ihtarneme 16/06/2017 tarihinde tebliğ olmuş fakat borcun ödenmemesi üzerine 18/08/2017 tarihinde sözleşmenin fesholduğunu, davalının borcu ödemediği ve malları da teslim etmemesi üzerine … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı dosyası ile ihtiyati tedbir kararı verildiği ve işbu karar … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ile icraya konulduğunu, açıklanan nedenlerle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla sözleşme hükümleri gereğince mülkiyeti müvekkiline ait malların iadesini, iadesinin mümkün olmaması halinde mal bedelinin, sözleşmede belirlenmiş olan temerrüt faizi ile birlikte davalılardan tahsilde tekerrür olmamak üzere tahsiline, dava sonuçlanana kadar dava konusu ekipmanlar için verilen tedbir kararının hükmün kesinleşmesine kadar devamına, mahkeme masrafları ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalıya usulüne uygun tebligatın yapıldığı davaya cevap vermediği görüldü.
Mahkememizin 15/11/2018 tarihli celsesi 4 numaralı ara kararı gereğince dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 04/2/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle;
”DAVA DOSYASI
1…. Asliye Ticaret Mahkemesi … D. İş dosyası
Davacı …Ş. vekili, 11.05.2016 tarihli finansal kiralama sözleşmesi kapsamında Davalı …’e borcunu 60 gün içerisinde ödemesi için 60 gün mehil veren noter ihtarı gönderildiği, borcunu ödemezse sözleşmenin feshedileceğinin ihtar edildiği, buna rağmen borcunu ödemediğini belirterek finansal kiralamaya konu malların mülkiyetinin müvekkiline teslimi yönünde ihtiyati tedbir karan verilmesini talep etmiştir. Mahkemenin … D. İş esas, … nolu 02.03.2018 tarihli kararında “1 adet 2016 model, … marka, … … tipli, … plakalı, … şase seri nolu, … motor seri nolu kanal kazıcı ve yükleyici; 1 adet 2016 model, … marka, … tipli, … plakalı, … şase seri nolu, … motor seri nolu kanal kazıcı ve yükleyici” ibaret malların 6100 sayılı HMK’nun 391/1 maddesi gereğince ihtiyari tedbir ile yeddi emin sıfatıyla ihtiyari tedbir isteyene teslimine karar verilmiştir.
Davacı vekilinin 04.07.2018 tarihli dilekçesinde; “1 adet 2016 model, … marka, … … tipli, … plakalı, … şase seri nolu, … motor seri nolu kanal kazıcı ve yükleyici; 1 adet 2016 model, … marka, … tipli, … plakalı, … şase seri nolu, … motor seri nolu kanal kazıcı ve yükleyici ” ekipmanların halihazırda müvekkil şirket yedinde muhafaza edildiği, 6361 sayılı Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun sözleşmenin ihlali başlıklı 31. Maddesinin 3 fıkrasının Finansal Kiralama Şirketlerine malın rayiç değeri kadar teminat yatırılması halinde mal üzerinde tasarruf etme imkanı tanıdığı; finansal kiralamaya konu ekipmanın müvekkil şirketin talebiyle konusunda uzman bir firma olan … A.Ş. şirketince hazırlanan 06.04.2018 tarihli ekspertiz raporuna göre ekipmanların rayiç değerinin 380.000,00 TL olduğu belirtilerek mahkemeden davaya konu … ve … plaka sayılı ekipmanlar üzerinde tasarruf yetkisi verilmesi ve teminat olarak da dilekçe ekinde sunulan ekspertiz raporunda rayiç değerin baz alınmasına karar verilmesi talep edilmiştir. (Dilekçe ekinde … İcra Müdürlüğünün … Talimat Dosyası Araç Teslim Tutanakları bulunmakta olup, 11.06.2018 tarihli iki tutanakta … ve … plaka numaralı araçların teslim alındığı ve yediemine teslim edildiği görülmektedir.)
Mahkemenin 11.10.2018 tarihli ara kararında; istemin kabulüne, takdiren 380.000,00-TL’nin tamamı oranında nakdi teminatın mahkeme veznesine depo edilmesi halinde dava konusu iş makinesi üzerinde davacı kiralayan finansal kiralama şirketine tasarruf yetkisi verilmesine karar verilmiştir.
ÇALIŞMA YÖNTEMİ, LİTERATÜR, VERİ VE DİĞER MATERYALLER
İşbu Rapordaki tespitler, dava dosyasındaki bilgi ve belgeler ile uyuşmazlıkla ilgili olarak davacı tarafından dava dosyasına ibraz edilen defter kayıt ve belgelerinin incelenmesine dayanmakta olup, söz konusu bilgi ve belgeler, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu hükümleri ve Maliye Bakanlığı Muhasebe Sistemi Uygulama Tebliğleri ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından yayımlanan Finansal Kiralama Faktoring ve Finansman Şirketlerince Uygulanacak Tekdüzen Hesap Planı Tebliği, muhasebe ve finans tekniği ile diğer bilimsel usullere uygun şekilde incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Dava dosyasma davacı tarafından ibraz edilen defter kayıt ve belgeleri dosya hacmini artırmamak için CD-DVD olarak dosyaya dahil edilmiştir.
Dosyada davalının herhangi bir cevap yazısı veya dilekçesine rastlanmadığından Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca, gerçek kişi olan Davalının ticari defter tutma yükümlülüğü olup olmadığı tespit edilememiştir, öte yandan, Davalının ticari defter tutma yükümlülüğü bulunduğunun belirlenmesi durumunda, Davalının kanuni ikametgâhı ile kiralananın yeri ve riziko adresinin “… Sokak … Köyü N. … Şehitkamil/Gaziantep” olması nedeniyle efterlerin talimatla yerinde incelettirilmesi hususu Mahkemenin takdirinde olduğu kanaati oluşmuştur.
ANALİZ
Mahkeme tarafından tarafların iddia ve savunmaları ile dosyada bulunan bilgi ve belgeler nazara alınarak davacımn davalıdan talep edebileceği alacak miktarının takdiri mahkemeye ait olmak üzere tespiti için dosyaya sunulan tüm bilgi ve belgeler ile tarafların ticari defterleri de incelenmek suretiyle davacının alacağının tespiti yönünden bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda yapılan incelemeler aşağıda sunulmuştur.
A)DAVACININ TİCARİ DEFTERLERİ
Dava konusu uyuşmazlık 2016 ve 2017 yıllarına ait olduğundan davacı şirketin yevmiye defteri, büyük defter ve envanter defterleri incelenmiş olup, bu defterlerin açılış ve kapanış onayları aşağıda sunulmuştur.
Defter Türü
Açılış Onayı
Kapanış Onayı
2016
Yevmiye Defteri
Büyük Defter
Envanter Defteri
e-Defter Beratı alınmıştır.
e-Defter Beratı alınmıştır.
… Noteri,
16.12.2015/…
e-Defter Beratı alınmıştır.
e-Defter Beratı alınmıştır.
Envanter Defteri kapanış onayına tabi değildir.
2017
Yevmiye Defteri
Büyük Defter
Envanter Defteri
e-Defter Beratı alınmıştır.
e-Defter Beratı alınmıştır.
… Noteri, 13.12.2016/…
e-Defter Beratı alınmıştır.
e-Defter Beratı alınmıştır.
Envanter Defteri kapanış onayına tabi değildir.
Yukarıdaki tablodan görüldüğü gibi davacı şirketin 2016 ve 2017 yılına ait yevmiye defteri, büyük defter ve envanter defterlerinin onaylarının usulüne uygun ve zamanında yapıldığı anlaşılmaktadır. Davacı şirketin ticari defterlerinin mevzuatta belirlenen usullere uygun tutulduğu tespit edilmiştir. Bu çerçevede Davacımn defterleri HMK md. 222 uyarınca Davacı lehine ve aleyhine delil teşkil eder nitelikte görülmüştür.
B)ALACAKLA İLGİLİ İNCELEMELER
Davacı şirket tarafından davalı/kiracı …’e gönderilen … Noterliği 14.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamede; … nolu fmansal kiralama sözleşmesinden doğan gecikmiş borç toplamının temerrüt faizi ve protesto masrafları hariç 4.501,55 EUR olduğu, bu borcun ihtarnamenin tebliği tarihinden itibaren 60 gün içerisinde ödenmesi, bu müddet içerisinde ödenmezse sözleşmenin işbu ihtarname ile feshedilmiş olduğu, fmansal kiralamaya konu malların 60 günlük yasal sürenin sonundan itibaren 3 işgünü içerisinde teslim edilmesi gerektiği, aksi halde ademi tediye sebebiyle 6361 sayılı Kanun ve sözleşme hükümlerine göre tüm fmansal kira borçlarının muaccel hale geleceği, bu kapsamda işbu ihtarname tarihinde 4.501,55 EUR üzerinde temerrüt faizi, noter masraftan, borcu ile birlikte ileriye dönük 81.384,49 EUR ödenmesi ihbar ve ihtar edilmiştir. Bu ihtarnamenin Noter tebliği şerhine göre, ihtarname 16.06.2017 tarihinde muhatap adresine tebliğ edilmiştir. Böylece davalı/kiracıya ödeme için tanınan 60+3 günlük süre 18.08.2017 tarihinde dolmuştur.
Finansal Kiralama Şirketleri Birliğinin 11.05.2016 tarih ve … tescil numarası ile tescil edilen … sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesi ve eki belgelere göre, sözleşme konusu mal ve ekipmanlan davalı/kiracının teslim aldığı, kiralama konusu 2 adet … … Serisi (… versiyon) Kazıcı Yükleyici İş Makinasımn her birinin değeri 60.000,00 EUR olmak üzere proforma fatura toplam tutannın 120.000,00 EUR, kiralama bedellerinin hesaplanmasına esas alman maliyet tutannın 120.420,25 EUR olduğu anlaşılmaktadır.
Finansal Kiralama Sözleşmesi Ek.2/A ödeme planına göre toplam kiralama bedeli 128.596,79 EUR ve 48 ayda ödenmek üzere ilk kira taksidi 20.200,00 EUR, kalan kira taksitlerinin her biri ise eşit tutarda olmak üzere 2.250,91 EUR’dur. Kiracımn mütemerrit olması halinde vade tarihinden ödeme tarihine kadar TL sözleşmelerde %40, yabancı para sözleşmelerde %30 oranında ve bir yıl 360 gün kabul edilerek faiz hesaplanacağı kiracı tarafından kabul ve taahhüt edilmiştir.
Davacı şirketin yevmiye defteri kayıtlan ve cari hesap dökümlerine göre Davalı/kiracı ile finansal kiralama ilişkisini …, …, …, … ve … kod numaralı hesaplarda izlediği, kira faturalarının … kod numaralı hesaba borç ve tahsilatların ise bu hesaba alacak kaydedildiği görülmektedir. Bu kayıtlardan, 2.250,86 EUR tutarında 23.07.2017 tarihli faturanın, 2.250,86 EUR tutarında 27.04.2017 tarihli faturanın, 2.250,86 EUR tutarında 26.05.2017 tarihli faturanın vadelerinde ödenmediği, kiracı tarafından 01.06.2017 tarihinde 2.248,97 EUR ve 06.06.2017 tarihinde ise 2.249,83 EUR ödendiği, böylece 06.06.2017 tarihi itibariyle vadesinde ödenmeyen kira tutannm toplam 4.501,72 EUR olduğu tespit edilmektedir.
… Noterliği 14.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname tarihinde davacı şirketin davalıdan toplam 4.501,55 EUR kira alacağı olduğu; ihtarnamenin tebliği tarihi 16.06.2017’den 15.08.2017 tarihine kadar 60 günlük süre içerisinde ise defter kayıtlarından davalı/kiracının herhangi bir ödeme yapmadığı anlaşılmaktadır.
06.10.2017 tarihinden itibaren davalı/kiracının ödeme yapmaya başladığı, 06.10.2017 tarihinde 2,250,00 EUR, 31.10.2017 tarihinde 2.350,86 EUR, 29.12.2017 tarihinde 2,255,00EUR ödeme yaptığı, 23.06.2017 tarihinden itibaren aylık kira faturalarının hesaba kaydı sonucunda, 29.12.2017 tarihi itibariyle davalı/kiracının vadesinde ödemediği kira tutarının 13.401,71 EUR’ya çıktığı, 21.03.2018 dava tarihinde ise (26.02.2018 tarihli son işlemden sonra) davalı/kiracının vadesinde ödemediği kira tutarının 11.152,57 EUR olduğu tespit edilmektedir.
Sonuç olarak, davacı şirketin Davalı/kiracıdan vadesinde ödenmeyen finansal kiralama alacağının … Noterliği 14.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı ödeme ve fesih ihtarnamesi tarihinde 4.501,55 EUR olduğu, ihtarnamenin tebliği tarihi 16.06.2017’den 15.08.2017 tarihine kadar 60 günlük süre içerisinde ise davalı/kiracının herhangi bir ödeme yapmadığı, 21.03.2018 dava tarihinde ise davalı/kiracının vadesinde ödemediği kira tutarının 11.152,57 EUR olduğu tespit edilmektedir. Sözleşme hükümleri ve … Noterliği 14.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı ödeme ve fesih ihtarnamesi çerçevesinde, Davacı şirketin 18631 sayılı Finansal Kiralama Sözleşmesinin 36. Maddesi uyannca, sözleşmeyi fesih etme hakkının doğduğu anlaşılmaktadır.
SONUÇ
… Asliye Ticaret Mahkemesinin 15.11.2018 tarihli Duruşma Tutanağı ile verilen görev çerçevesinde, Davacının ticari defter kayıt ve belgeleri ile dosya münderecatının incelenmesi sonucunda;
1)Dosyada davalının herhangi bir cevap yazısı veya dilekçesine rastlanmadığından gerçek kişi olan davalının Türk Ticaret Kanunu ve Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca, ticari defter tutma yükümlülüğü olup olmadığının belirlenemediği; Davalının ticari defter tutma yükümlülüğü bulunduğunun tespiti durumunda, Davalının kanuni ikametgâhı ile kiralananın yeri ve riziko adresinin “… Sokak … Şehitkamil/Gaziantep” olması nedeniyle defterlerin talimatla yerinde incelettirilmesi hususunun Mahkemenin takdirinde olduğu,
2)Davacı şirketin ticari defterlerinin onaylannın usulüne uygun yapıldığı, mevzuatta belirlenen usullere uygun tutulduğu ve HMK md. 222 uyannca Davacı lehine ve aleyhine delil teşkil eder nitelikte olduğu,
3)Davacı şirketin Davalı/kiracıdan vadesinde ödenmeyen finansal kiralama alacağının … Noterliği 14.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı ödeme ve fesih ihtarnamesi tarihinde 4.501,55 EUR olduğu, ihtarnamenin tebliği tarihi 16.06.2017’den 15.08.2017 tarihine kadar 60 günlük süre içerisinde ise davalı/kiracının herhangi bir ödeme yapmadığı,
4)21.03.2018 dava tarihinde davalı/kiracının vadesinde ödemediği kira tutarının 11.152,57 EUR olduğu; Sözleşme hükümleri ve … Noterliği 14.06.2017 tarih ve … yevmiye numaralı fesih ihtarnamese çerçevesinde, Davacı şirketin … sayılı finansal kiralama sözleşmesini fesih etme hakkının doğduğu tespit ve kanaatlerine varılmıştır.” denilmiştir.
Uyuşmazlığın davaya konu finansal kiralama sözleşmesi gereği davacının kira alacağının olup olmadığı ve finansal kiralama sözleşmesi fesih koşulları ile mal iade koşullarının oluşup oluşmadığı hususlarına ilişkin olduğu görülmüş,sunulu deliller, sözleşme, ödeme kayıtları ve tüm dosya kapsamından davalının davacıya fınansal kiralama sözleşmesi kaynaklı kira borcu bulunduğu, davacının haklı nedenle fınansal kiralama kanunu 31. maddeye göre sözleşmeyi feshettiği, davalının fınansal kiralama kanunu 33. maddeye göre fınansal kiralama konusu malı davacıya iade etmesi gerektiği belirlenmekle, davalı kiracının finansal kiralama bedelini ödemediği saptandığı gibi, finansal kiralama bedelini ödediği yahut ödememesi gerektiğini, istenebilir olmadığını, MK 6. ve HMK 200 ve izleyen maddeleri hükümleri uyarınca yasal delillerle kanıtlayamadığından davacının davasının kabulü ile davaya ilişkin fınansal kiralama sözleşmesine konu malın ekipmanları ile birlikte davacıya iadesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-…nin 11.05.2016 tarih … Tescil Nolu … sayılı Finansal Kiralamasına konu 2 adet kanal kazıcı ve yükleyicinin finansal kiralama sözleşmesinin feshi nedeniyle sözleşmeye konu gerekli tüm aksesuarları ile birlikte davalıdan alınarak davacıya İADESİNE,
-Aynen iadenin mümkün olmaması halinde İİK 24. Maddesinin icra müdürlüğünce uygulanmasına,
2-Tasarruf yetkisi tanınmasına ilişkin mahkememiz tedbiri ve … Asliye Ticaret Mahkemesinin … D.İş sayılı ihtiyati tedbir kararının HMK. 397. maddesi gereğince hüküm kesinleşinceye kadar devamına,
3-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 25.957,80-TL ilam harcından peşin alınan 6.472,48-TL’nin mahsubu ile bakiye 19.485,32-TL ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 6.472,48-TL peşin harç ve 35,90-TL başvurma harcı olmak üzere toplam 6.508,38-TL’nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 28.750,00-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafından yapılan 1.188,50-TL yargılama gideri davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.18/04/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”