Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/986 ESAS
KARAR NO:2021/982

DAVA:Tazminat (Ölüm Ve Cismani Zarar Sebebiyle Açılan Tazminat)
DAVA TARİHİ:08/06/2011
KARAR TARİHİ:11/11/2021

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
İDDİA
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinde özetle; 18/03/2011 tarihinde …’da meydana gelen ve… plakalı otobüsün sebep olduğu trafik kazasında bahsi geçen otobüste yolcu olarak bulunan müvekkillerin murisi olan …’in yaşamını yitirdiğini, kaza tespit tutanağına göre tüm kusurun otobüs sürücüsünde olduğunu, … plakalı otobüsün … poliçe numaralı, … poliçe numaralı ve …-… poliçe numaralı olmak üzere 3 adet sigorta poliçesi mevcut olduğunu, üç davalı sigorta şirketine tüm evraklarla birlikte başvuru yapıldığını ancak taraflarına ödeme yapılmadığını, müteveffa …’in müdür ve acente sahibi olarak görev yapıp yüksek gelirle çalıştığını, müteveffa …’in vefat ettiğinde henüz 46 yaşında olduğunu, taraflarınca uzman bilirkişiye yaptırılan hesap sonucu bulunan miktarın 200.000,00-TL’sinden … Sigorta’nın bu limiti aşan 200.000,00-TL’lik kısmı … Sigorta’nın bu limiti aşan kısmın üzerindeki 200.000,00-TL’sinden de … Genel Sigorta’nın sorumlu olacağını, destekten yoksun kalma tazminatının tamamından 4 ve 5 nolu davalılarında sorumlu olduğunu, 4 nolu davalının taşıyıcı sıfatıyla, 5 nolu davalının… plakalı otobüsün maliki sıfatıyla maddi tazminattan sorumlu olduğunu, bu nedenlerle davanın kabulü ile yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
SAVUNMA
Davalı … … Taşımacılık vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; davalı müvekkili şirketin merkezinin İzmir’de olduğunu, davanın yetkisiz mahkemede açıldığını, davanın asliye hukuk mahkemesinde açılması gerektiğini, müvekkili şirketin taraf sıfatının olmadığını ve husumet yöneltilemeyeceğini, şoför … hakkında … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numaralı soruşturmanın sürdüğünü, talep edilen maddi ve manevi tazminat miktarının fahiş olduğunu, davanın söz konusu kazada… plakalı aracın sürücüsü olan …’e ihbarına karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafça talep edilen ihtiyati tedbir kararının haksız ve hukuka aykırı olduğunu, bu nedenlerle davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Genel Sigorta vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili tarafından kaza tarihini içine alacak şekilde … … Şti. adına 500.000 TL’ye kadar azami sorumluluk hadleri ile sigorta ettirildiğini,manevi tazminat taleplerinin 300.000TL ile teminat altına alındığını, maddi tazminattan öncelikle Karayolu Taşımacılık Mali Mesuliyet Sigorta Poliçesini tanzim eden … Sigorta AŞ’nin, bu kısmı aşan kısım bakımından trafik sigortasını yapan … Sigorta AŞ nin, bu kısmı da aşan zarar bakımından 500.000TL’ye kadar müvekkilinin sorumlu olacağını, (manevi tazminat dahil) davacıların başvurusu üzerine, hasar dosyası açıldığını ancak alacağın likit bulunmaması nedeniyle ödeme yapılamadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalı … Sigorta vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; müvekkili şirket nezdinde… plakalı aracın … numaralı Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi ile sigorta ettirildiğini,müvekkilinin sorumluluğunun poliçe teminatı ile sınırlı olduğunu, davacının talep ettiği manevi tazminat taleplerinin teminat dışı olduğunu, talep edilen destekten yoksun kalma iddiaları için bu konuda uzman bilirkişi tarafından yapılacak inceleme sonucunda kusur tespit edilmesi gerekildiğini, davacının davadan önce taraflarına herhangi bir başvurularının olmadığını, bu nedenlerle davanın reddini, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
… Sigorta A.Ş. (… Sigorta) vekilinin Mahkememize sunmuş olduğu cevap dilekçesinde özetle; aracın kaza tarihi itibariyle ZMMS ile müvekkili şirket nezdinde sigortalı bulunduğunu, KTK’nın 19.maddesi uyarınca otobüs kazalarında zararın öncelikle otobüse ait Zorunlu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi kapsamında karşılanacağını, teminat tüm zarar görenlerin zararını karşılamazsa Trafik Poliçesi teminatının devreye gireceğini ve ancak yasal faize hükmedilebileceğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
DELİLLER
1-… Cumhuriyet Başsavcılığının … sayılı Soruşturma dosyası, … Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas, … Karar sayılı dosyası
2-Trafik Tescil Şube Müdürlüğü yazı cevabı
3-Poliçe, hasar dosyası
4-Davacının kaza nedeniyle tedavi gördüğü hastane evrakları
5-SGK yazı cevabı, Kargo Şirketlerine yazılan müzekkerelere cevabi yazılar
6-Aktüerya bilirkişi raporu
8-Taraf vekillerinin beyan ve dilekçeleri,
DELİLLERİN DEĞERLENDİRMESİ GEREKÇE
Dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma tazminatı ve manevi tazminat talebi istemine ilişkindir.
2918 sayılı Yasanın 85 ve devam maddeleri gereğince bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar. İşleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kendisinin veya eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilerin kusuru bulunmaksızın ve araçtaki bir bozukluk kazayı etkilemiş olmaksızın, kazanın bir mücbir sebepten veya zarar görenin veya bir üçüncü kişinin ağır kusurundan ileri geldiğini ispat ederse sorumluluktan kurtulur. Sorumluluktan kurtulamayan işleten veya araç işleticisinin bağlı olduğu teşebbüs sahibi, kazanın oluşunda zarar görenin kusurunun bulunduğunu ispat ederse, hakim, durum ve şartlara göre tazminat miktarını indirebilir. Bir motorlu aracın katıldığı bir kazada, bir üçüncü kişinin uğradığı zarardan dolayı, birden fazla kişi tazminatla yükümlü bulunuyorsa, bunlar müteselsil olarak sorumlu tutulur. Maddi tazminatın biçimi ve kapsamı ile manevi tazminat konularında Borçlar Kanununun haksız fiillere ilişkin hükümleri uygulanır.
Destekten yoksun kalma tazminatının konusu, desteğin yitirilmesi nedeniyle yoksun kalınan zarardır. Buradaki amaç, destekten yoksun kalanların desteğin ölümünden önceki yaşamlarındaki sosyal ve ekonomik durumlarının korunmasıdır.
Mahkememizin 2011/503 Esas, 2014/53 Karar sayılı dosyası ile davanın destekten yoksun kalma tazminatı bakımından davanın kabulüne, davacıların manevi tazminat talebinin kısmen kabul kısmen reddine dair karar verilmiş olup, Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2014/13116 Esas 2017/164 Karar sayılı kararı ile bozularak Mahkememizin yukarıda belirtilen esasına kaydedilmiştir.
Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin 2014/13116 Esas 2017/164 Karar sayılı kararının bozma gerekçesinde; Somut olayda destek … Kargo acentesi ve müdürü olup bilirkişilerce desteğin geliri hesaplanırken desteğin ticari işletmesinden elde ettiği gelir esas alınmış ve mahkemece de bu doğrultuda hüküm kurulması gerektiği, desteğin, acentelik işinden elde ettiği aylık gelire göre değil yapılan işin özelliği, desteğin tecrübesi gözetilerek bedensel ve yönetsel katkısı belirlenip, desteğin yerine başkasının çalıştırılması olanağı gözönüne alınarak ona yapılacak ya da yapılması gereken ücret temel esas alınarak bu miktar üzerinden destek zararının hesaplanması gerektiği gözden kaçırıldığını, bu durumda mahkemece, kazanca göre değil desteğin yerine ikame edilecek kişi için yapılması gereken ücret ödemesine göre hesaplama yapılması yönünden aktüer bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği, kabule göre de, tüm davalılar aleyhine maddi tazminata hükmedilmiş olmasına rağmen davacı tarafından yatırılan harçlardan sadece davalılar … Tic. Ltd. Şti, … Sigorta A.Ş. ve … Loj. Yem. Paz. Nak. Pek. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti.nin sorumlu tutulması doğru görülmediği şeklinde karar verilmiştir.” şeklinde karar verilmiştir.
Bozma üzerine Mahkememizce yeniden oturum günü tayin edilmiş, taraflara tebliğ edilmiş, tayin edilen gün, bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yargılamaya devamla esas hakkında hüküm tesis edilmiştir.
… İlçe Emniyet Müdürlüğünün cevabi yazısı incelenmesinde; davacıların büyükbaba … ve kayınvalide … ile birlikte yaşadıklarını, …’in ilkokul mezunu, 47 yaşında ve ev hanımı olduğu, …’in lise mezunu, emekli ve aylık 700-TL emekli maaşı aldığını, …’in 17 yaşında, meslek lisesi 3. sınıf öğrencisi olduğu, …’in 15 yaşında, normal lise 1. Sınıf öğrencisi olduğu, …’in takriben 1,5-2 yaşında olduğunu, geçimlerini …’in emekli maaşından sağladıklarını, davacılar … ve …’in peugot marka binek araç mevcut olduğunu, vefat eden babanın borçları nedeniyle aracın kargo şirketine çalıştığını ve aile bir katkı sağlamadığının bildirildiği görülmüştür.
SGK yazı cevabının incelenmesinde; müteveffanın hak sahiplerine rücuya tabi ödemenin aylık bağlandığının bildirildiği görülmüştür.
Poliçelerin incelenmesinde;
1-… Sigorta tarafından tanzim edilen … poliçe nolu poliçe ile … plakalı otobüse 06.01.2011-06.01.2012 tarihleri arasınnda kaza başına bedeni 200.000 TL teminat ile sigortalı … … Nak. Pet. Tic. Ltd. Şti.’ ne zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigorta poliçesi düzenlenmiştir.
2-… Sigorta tarafından tanzim edilen … poliçe nolu poliçe ile … plakalı otobüse 07.01.2011-07.01.2012 tarihleri arasında kaza başına bedeni 200.000 TL teminat ile sigortalı … … Nak.Pet. Tic. Ltd. Şti.’ ne zorunlu karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk (Trafik) sigorta poliçesi düzenlenmiştir.
3-… Genel Sigorta tarafından tanzim edilen … poliçe nolu poliçe ile … plakalı otobüse 06.01.2011-06.01.2011 tarihleri arasın nda sigortalı … … Nak. Pet. Tic. Ltd. Şti.’ ne ihtiyari mali mesuliyet ve ferdi kaza sigorta poliçesi 500.000 TL limit ile 300.000 TL limitle manevi tazminat talepleri dahil olmak üzere maddi ve bedeni ayrımı yapılmaksızın teminat verilmiştir.
… Kargo A.Ş. cevabının incelenmesinde; ”Şirket bünyemizde Şube Yöneticisi pozisyonunda görev yapan bir kişinin 2011 yılında 1880TL, 2012 yılında 2100TL, 2013 yılında 2235TL, 2014 yılında 2850TL, 2015 yılında 3050TL, 2016 yılında 3510TL, 2017 yılında 3810 TL, 2018 yılına ait emsal ortalama brüt ücreti 4380 TL’dir. Bunların yanı sıra yol ve yemek yardımı yapılmaktadır.” denildiği görülmüştür.
… Kargo A.Ş. cevabının incelenmesinde; ”Başmüdürlüğümüz bünyesinde kargo kabul merkezi adı altında faaliyet gösteren işyerimiz bulunmamakta olup, Dağıtım hizmetlerinin yürütülmesini teminen Kargo Dağıtım Merkezlerimiz bulunmaktadır. Ayrıca … Genel Müdürlüğü bünyesinde işçi statüsünde yönetici bulunmamaktadır.” denildiği görülmüştür.
… Kargo Servisi A.Ş cevabının incelenmesinde; ”..aynı kıdem ve görevde çalışan emsal bir işçi bulunmaması nedeniyle yazınıza cevap verilememektedir. 2011 Mart ayına kadar … Acentesi …’in işlettiği şubeye en yakın işiçi statüsünde olan yöneticilere ilişkin 2011 Mart ayından günümüze kadar her ay ödenen ücret ve ek ödemelerin dayanağı ile birlikte birer suretinin gönderilmesi istenilmişse de 2011 Mart ayından günümüze kadar çalışan işçi statüsünde bulunan bir yönetici bulunmadığından istenilen hususlara cevap verilememektedir.” denildiği görülmüştür.
… . A.Ş cevabının incelenmesinde; ”… Şirketimiz acenteleri ile Acentelik sözleşmesi kapsamında çalışmakta olup sözleşme gereği belirtilen bölgelerdeki gönderileri şirketimiz adına dağıtımını yapmakta ve sözleşmede belirtilen oranlarda yüzde almaktadır. Bu sebeple gönderilmiş olan yazıda belirtilen vasıflarda bir çalışan şirketimizde bulunamamaktadır.” denildiği görülmüştür.
… Kargo A.Ş. Cevabının incelenmesinde; ”Şirketimizde 20 yıllık şube yöneticiliği yapan bir personel yoktur. Şirketimizde şube yöneticisi olarak uzun süre çalışan personelin en yüksek ücreti 1.200,00-TL civarındadır. Ayrıca şubenin yaptığı ciroya göre prim de verilmektedir. Ödenen primlerin belli bir oranı yoktur. Prim oranları bölgeden böyleye, personelin niteliği vb. durumlara göre değişmektedir.” denildiği görülmüştür.
… Ağır Ceza Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasında araç şoförünün tamamen kusurlu olduğunun kabul edildiği görülmüştür.
Bozma sonrası Mahkememizce Yargıtay ilamı doğrultusunda alınan aktüerya bilirkişinin 23/07/218 tarihli 11 Sayfadan ibaret ek raporunda özetle;
Hukuki durumun ve delillerin takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere 18.03.2011 tarihinde meydana gelen kaza sonu vefat eden …’in geride kaları hak sahiplerinden;
a)Davacı Eşi … Nihai ve Gerçek Maddi zararının 263.492,68-TL
b)Davacı oğlu …’in Nihal ve Gerçek Maddi zararının 115.127,37-TL
c)Davacı Kızı …’in Nihal va Gerçek Maddi zararının 27.607,47-TL
d)Davacı kizi …’in Nihai ve Gerçek Maddi zararının 120.584,87-TL olduğunun bildirildiği görülmüştür.
Aktüerya bilirkişinin 23/07/218 tarihli 11 Sayfadan ibaret ek raporuna ek olarak 25/09/2018 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Dava dosyasında 18.03.2011 tarihli Trafik kaza tespit tutanağı dışında kusur durumuna ilişkin başkaca Teknik Bilirkişi raporu mevcut olmadığından bizzarur anılan Trafik kaza tespit tutanağına göre değerlendirme yapıldığını, trafik kazası tespit tutanağında … plakalı Otobüs sürücüsü …’in 2918 sayılı KTK.nun 52/1-a ve b. Maddelerinde belirtilen Trafik kurallarını ihlal etmesi sonucu tek taraflı kazanın meydana geldiği belirtildiğini, dava konusu Otobüste yolcu olarak bulunan müteveffanın kusursuzluk durumuna göre değerlendirme yapıldığını,
Davacı hak sahiplerinin hesaplarında bir indirim yapılmadığını, hak sahibi davacı eş halen (52) yaşında olup, halen (21) yaşında (1) erkek ve (23) ve (8) yaşlarında (2) kız olmak üzere taplamı (3) çocuk annesidir. Diğer yandan kaza tarihinden itibaren günümüze kadar aradan (7) yıl aşkın bir süre geçtiği halde yeniden evlendiğine dair bilgi ve belge mevcut olmadığını, yaşı, yaşadığı çevre, fiziki durumu çocuk sayısı ve çocuklarının yaşları ile AYİM araştırmaları da dikkate alındığında, yeniden evlenme şansı ve ihtimalini tamamen yitirmiş olduğundan hesaplanan maddi tazminat miktarından bu hususta bir indirim yapılmayacağını,
Davalı Sigorta Şirketleri tarafından Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk ve Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçelerinden davacı hak sahiplerine ödeme yapıldığına dair dava dosyasında herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanmadığını bu nedenle indirim yapılmadığını,
Davacı vekili tarafından dosyaya mübrez tarihsiz dilekçenin 4. sayfasında davacı hak sahiplerine Koltuk Sigorta Poliçesinden davacı hak sahiplerine ödeme yapıldığı belirtildiğini, ancak Yüksek Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 15.05.2007 tarih ve 2006/435 Eşas ve 2007/7464 Karar sayılı kararında Otobüs Koltuk Sigortasından yapılan ödemenin hesaplanan Destekten yoksun kalma zararından mahsubunun mümkün olmadığı belirtildiğinden anılan içtihat doğrultusunda davacı hak sahiplerinin hesaplanan maddi Tazminat miktarlarından Otobüs Zorunlu Koltuk Sigortasından yapılan ödemelerin tenzil edilmediğini,
5510 sayılı Sosyal Güvenlik Yasasının 21. Maddesinin 4. fıkrasında bağlanan gelirin ilk Peşin Sermaye değerinin 1/2 tutarın (yarısı) üçüncü kişinin kusuru nedeniyle rücü edileceği belirtildiğinden bu husustaki hukuki durumun takdiri Sayın Mahkemeye ait olmak üzere davacı veklilinin itirazı da dikkate alınarak Bağ-Kur tarafından bağlanan gelirin ilk peşin sermaye değerinin rücu edilebilecek 1/2 tutarı (yarısı) tenzil edildiğini,
Davacı hak sahiplerinin Nihai ve Gerçek Maddi zararlarının;
Davacı eş …’in 344.773,04 TL, Davacı oğlu …’in 22.713,65 TL Davacı kızı …’in 40.432,90 TL, Davacı kızı …’in 5.457,84 TL, Davacı kızı …’in 161.225,05 TL olduğunu; işbu raporda Yüksek Yargıtay 17. Hukuk Dairesinin Bozma İlamı doğrultusunda işyerinden elde edilen işletme geliri dikkate alınmamış ve sadece müteveffanın kaza tarihinden itibaren iş yerinde eylemli olarak çalışması ve bedensel va yönetsel olarak katkısı dikkate alınarak kaza tarihinden itibaren günümüze kadar geçen dönem içinde belirlenen kazançlara göre değerlendirme ve hesaplama yapılmış ve davacı hak sahiplerinin destek süreleri de kaza tarihinden itibaren tespit edildiğini, bozmadan önceki raporların tanzlminden sonra Yasal Asgari ücretlerde meydana gelen değişiklik ve artışların bu raporda dikkate alındığını bildirmiştir.
Aktüerya bilirkişisinin 20/12/2019 tarihli, 10 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; … Kargo A.Ş. Tarafından gönderilen ücret bordrolarının 1 aya isabet eden ortalamaları dikkate alınarak yapılan hesaplama uyarınca; 18.03.2011 tarihinde meydana gelen kaza sonu vefat eden …’in geride kalanı davacı hak sahiplerinden; davacı eş …’in maddi zararının 230.799,96-TL, davacı oğlu …’in 11.033,05-TL olduğunu, davacı …’in 19.279,15-TL olduğunu, davacı …’in 100.835,51-TL olduğunu bildirilmiştir.
Aktüerya bilirkişisinin 10/09/2020 tarihli, 18 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; 18.03.2011 tarihinde meydana gelen kaza sonu vefat eden …’in geride kaları davacı hak sahiplerinden;
Seçenek 1 için (2020 asgari ücrete göre); davacı eş …’in maddi zararının 245.999,16-TL, davacı oğlu …’in 15.174,37-TL, davacı …’in 22.347,10-TL, davacı …’in maddi zararının 107.681,92-TL olduğunu
Seçenek 2 için (… Kargo … Kargo ve … Kargo ortalamasına göre); davacı eş …’in maddi zararının 335.177,52-TL, davacı oğlu …’in22.644,16-TL, davacı …’in 33.596,13-TL davacı …’in 152.271,10-TL olduğunu,
Seçenek 3 için (… Kargo ücretine göre); davacı eş …’in maddi zararının 424.772,65-TL, davacı oğlu …’in maddi zararının 32.177,03-TL, davacı …’in maddi zararının 47.284,33-TL, davacı …’in maddi zararırıın 197.068,67-TL olduğunu bildirilmiştir.
Aktüerya bilirkişisinin 11/04/2021 tarihli, 19 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; asgari ücrete ilişkin güncellemeler yapılmak suretiyle
Seçenek 1 için (2020 asgari ücrete göre); davacı eş …’in maddi zararının 268.893,92-TL, davacı oğlu …’in 8.459,50-TL, davacı …’in 15.689,37-TL, davacı …’in maddi zararının 113.325,37-TL olduğunu
Seçenek 2 için (… Kargo … Kargo ve … Kargo ortalamasına göre); davacı eş …’in maddi zararının 362.570,37-TL, davacı oğlu …’in 12.254,19-TL, davacı …’in 23.528,32-TL davacı …’in 150.163,60-TL olduğunu,
Seçenek 3 için (… Kargo ücretine göre); davacı eş …’in maddi zararının 450.628,98-TL, davacı oğlu …’in maddi zararının 17.756,44-TL, davacı …’in maddi zararının 33.629,95-TL, davacı …’in maddi zararırıın 204.192,90-TL olduğunu bildirilmiştir.
Bedel artırım dilekçesi; davacı vekili 14/04/2014 tarihli dilekçesi ile talep sonucunu … için 4.000,00-TL olan istemlerini 324.011,00-TL, … için 2.000,00-TL olan istemlerinin 24.857,00- TL, … için 2.000,00-TL olan istemlerini 46.833,00-TL, … için 2.000 TL olan istemleri 155.329,00-TL olarak toplamda 547.030,00 TL olarak artırdığını bildirmiş, dilekçesi davalılar vekillerine usulüne uygun olarak tebliğ edilmiştir.
Temerrüt ve faiz yönünden ise; davaya konu edilen zarar doğurucu haksız fiil, trafik kazası şeklinde gerçekleşmiş olup, haksız eylem faili, ihtar ve ihbara gerek olmaksızın, zararın doğduğu anda, başka bir anlatımla haksız eylem tarihinden itibaren zararın tamamı için temerrüde düşmüş sayılır. Ancak haksız fiil faili olan sürücünün eylemi sonucu oluşan zararla ilgili, araç işleteninin sorumluluğunu teminat altına alan trafik sigortacısının, 2918 sayılı KTK’nun 99/1. maddesi ile ZMSS Genel Şartları’nın B.2.maddesi uyarınca, rizikonun ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüdün gerçekleştiği ve sigortacının temerrüt faizinden sorumlu olduğunun kabulü gerekir. Davacı tarafın, davadan önce başvurusunun bulunmadığı durumda ise, dava tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerekir.
Kasko sigortaları yönünden ise; Kara Araçları Kasko Sigortası Genel Şartlarının 3.3.4.1. maddesi uyarınca ”Sigortacı hasar ihbarı üzerine talep ettiği belgelerin kendisine eksiksiz olarak verilmesi ve zararın eksper vasıtasıyla tespiti kararlaştırılmış ise eksper raporunun tesliminden itibaren en geç 10 işgünü içinde Genel ve Özel Şartlar kapsamında gerekli incelemeleri tamamlamak ve ödemeye engel bir durumun bulunmaması halinde tazminat miktarını tespit edip sigortalıya ödemek zorundadır.
Aynı zamanda söz konusu davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasına göre davacının alacağının tamamına temerrüt tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekmekte olduğu gibi Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2016/15535 Esas 2019/7234 Karar sayılı emsal ilamında da belirttiği üzere, zarar gören, gerek kısmi davaya, gerekse sonradan açtığı ek davaya veya ıslaha konu ettiği kısma ilişkin olarak temerrüt tarihinden itibaren temerrüt faizi isteme hakkına sahiptir.
Yasal dayanakları ortaya konularak yapılan bu açıklamalardan sonra somut olaya gelindiğinde, 18/03/2011 tarihinde otobüs sürücüsünün direksiyon hakimiyetini kaybederek trafik kazası meydana geldiği, yolcu olan müteveffa …’in vefat ettiği ve davacı destekten yoksun kalanların eldeki davayı açtığı mahkememizce hüküm verildiği, hükmün Yargıtay tarafından bozulduğu görülmüştür. Mahkememizce bozma ilamına uyulmak suretiyle bozma kapsamında yeniden yargılamaya devam olunmuştur.
Olayın bir trafik kazası bulunması öncelikle zorunlu karayolu taşımacılık mali sorumluluk sigortası, aşan kısmın kara yolları motorlu taşıtlar mali sorumluluk sigorta poliçesi, kalanının da ihtiyari mali mesuliyet sigortası olması nedeniyle sırasıyla tahsili gerektiğinden ve meydana gelen zarar taşımacılık ve karayolları motorlu araçlar teminatı toplamı olan 400.000 TL yi aştığından bakiye zararın manevi tazminat da dahil olarak ihtiyari mali mesuliyet sigortacısı …’ dan tahsiline karar verilmiştir.
Bozmadan önceki kararla davacılar tarafından maddi tazminat miktarları yönünden davacı tarafından temyiz edilmemiş, davacının temyiz talebi manevi tazminata ilişkin olup reddedilmiş olmakla bozma ilamı doğrultusunda davalılar yararına usuli kazanılmış hak olmakla bozma öncesi verilen maddi tazminat miktarı aşılmamalıdır. Yine bu nedenle PMF 1931 yaşam tablosuna göre hazırlanan bilirkişi son raporu hükme esas alınmıştır.
Mahkememiz kararından sonra temyiz incelemesi aşamasında davacı vekili davacı hak sahibi … lehine davalı … Sigorta aleyhine sigorta limiti 200.000,00-TL ile sınırlı olmak üzere … 7. İcra Müdürlüğü’nün… Esas sayılı dosyası ile takip başlatılmış davalı … şirketi tarafından icra dosyasından ödeme yapılmıştır. Yargıtay 17. Hukuk Dairesi’nin 2015/6533 Esas 2015/11522 Karar sayılı emsal ilamında da belirtildiği üzere dava açıldıktan sonra yapılan ödemelere faiz uygulanarak güncelleme yapılmayacağı, yargılama aşamasında yapılan ödemelerin faiz uygulanmaksızın hesaplanan tazminattan mahsubu gerektiği kanaatiyle bu davacı yönünden yapılan 200.000,00-TL ödemenin mahsubu ile davalı … Sigorta yönünden konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına kararı verilerek, dava tarihi itibari ile haklılık durumu nazara alınarak davacı lehine vekalet ücreti ve yargılama giderlerine hükmedilmiştir.
Mahkememizce bozma sonrası emsal ücret yönünden kargo şirketlerine müzekkere yazılarak emsal ücret araştırılması yapılmıştır. Aktüer bilirkişi tarafından son ek raporu ile seçenekli hesaplama yapılmış, ilk seçenekte asgari ücret esas alınmış, ikinci seçenekte emsal ücretlerin ortalaması alınmış, üçüncü seçenekte ise müteveffanın çalıştığı … Kargo aleyhine açılmış emsal iş mahkemelerinde ki ücretler esas alınmıştır. Yargıtay bozma ilamı doğrultusunda celp edilen … Kargo cevabı yazısına göre emsal ücret bildirilmediği, emsal iş mahkemeleri kararlarının mesleki kıdem, çalışılan statü ve sair hususlar yönünden belirleyici olamayacağı kanaatiyle mahkememizce bilirkişi raporundaki emsal ücret araştırmaları doğrultusunda hesaplanan ortalama esas alınmıştır.
Tüm bu açıklamalar ışığında Yargıtay Bozma ilamı doğrultusunda davalıların usuli kazanılmış hakkı esas alınmak suretiyle;
Davacı …’in talep edebileceği miktarın 362.570,37-TL olduğu, ancak davacı vekilinin bu davacı yönünden talebini bozma öncesi 324.011,00-TL’ye yükseltiği, usuli kazanılmış hak kapsamında bu davacının talep edebileceği zararın 324.011,00-TL olduğu, bu miktarın yargılama sırasında … Sigorta tarafından 200.000,00-TL’sinin icra dosyasına ödendiği, bu miktarın güncellenmeksizin düşümü bu davacı yönünden talep edilebilecek toplam miktarın 124.011,00-TL olduğu,
Davacı …’in toplam talep edebileceği miktarın 12.254,19-TL olduğu, ancak davacı vekilinin bu davacı yönünden talebini bozma öncesi 26.857,00-TL’ye yükselttiği, bu davacının talep edebileceği zararın 12.254,19-TL olduğu,
Davacı …’in toplam talep edebileceği miktarın 23.528,32-TL olduğu, ancak davacı vekilinin bu davacı yönünden talebini bozma öncesi 48.833,00-TL’ye yükselttiği, bu davacının talep edebileceği zararın 12.254,19-TL olduğu,
Davacı …’in, talep edebileceği miktarın 160.163,60-TL olduğu, ancak davacı vekilinin bu davacı yönünden talebini bozma öncesi 157.329,00-TL’ye yükselttiği, usuli kazanılmış hak kapsamında bu davacının talep edebileceği zararın 157.329,00-TL olduğu,
Bu halde davacının ıslah ettiği miktarları aşmamak suretiyle mahkememizce alınan son ek raporun ikinci seçeneğinin hükme esas alındığı, bu halde toplam miktarın 517.122,51-TL olduğu, bu miktarın öncelikle taşımacılık sigortası …’in 200.000,00-TL ile sorumlu olacağı, bu sigorta yönünden ödeme yapılmakla davanın konusuz kaldığı, kalan miktarın 200.000,00-TL sinde ZMMS sigortacısı … sigortanın sorumlu olduğu, geriye kalan 117.122,51-TL ile ihtiyari sorumluluk sigortacısı … sigortanın sorumlu olduğu kanaatiyle davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Destekten yoksun kalma tazminatı bakımından davanın Kısmen Kabulüne;
Davacı … için 124.011,00-TL, … için 12.254,19-TL , … için 23.528,32-TL,… için 157.329,00-TL olmak üzere toplam 317.122,51-TL tazminatın davalılardan (davalı … Sigorta AŞ. 200.000 TL, davalı …-Genel Sigorta AŞ 117.122,51-TL ile sorumlu olmak üzere) kaza tarihi olan 18.03.2011 tarihinden itibaren (davalı sigorta şirketleri bakımından 08.06.2011 dava tarihinden itibaren faiz işletilerek) avans faizi işletilerek davalılardan müteselsilen tahsiliyle davacılara ayrı ayrı ödenmesine,
-Davalı … Sigorta yönünden konusuz kalan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına,
-Davacıların manevi tazminat isteminin KISMEN KABULÜ ile davacı … için 30.000 TL, davacı … için, 20.000 TL, … için 20.000 TL, davacı … için 15.000 TL olmak üzere toplam 85.000 TL manevi tazminatın 18.03.2011 kaza tarihinden itibaren (sigorta şirketi bakımından dava tarihinden itibaren faiz başlamak üzere) Davalılar … Yem. Paz. Nak. Pet. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti.,… Ltd.Şti,… AŞ den avans faizi işletilerek müteselsilen tahsili ile davacılara ayrı ayrı ödenmesine, Manevi tazminata ilişkin fazla istemin REDDİNE,
2-Maddi tazminat yönünden;
-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 21.662,64-TL karar ve ilam harcından 2.492,10-TL peşin harcın düşümü ile eksik kalan 19.170,54-TL harcın davalılardan müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına, (davalı … Sigorta 7.414,31-TL, … Sigorta 7.414,31-TL, … 4.341,91-TL ile sınırlı olmak üzere)
-Davacı tarafından yatırılan 18,40-TL başvuru harcı, 2.492,10-TL peşin harç olmak üzere toplam 2.510,50-TL harcın davalılardan müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 31.130,77-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 4.080,00-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
-Davacı … kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 18.896,26-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
Toplam 58.187,03-TL vekalet ücretinin tarafların limitleri ile sınırlı olmak üzere (davalı … Sigorta 22.504,15-TL, … Sigorta 22.504,15-TL, … 13.178,71-TL ile sınırlı olmak üzere)
-Davalılar, kendilerini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 5.986,12-TL ücreti vekaletin davacılardan müteselsilen tahsili ile davalılara verilmesine,
-Davacı tarafından yapılan 4.868,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 2.771,40-TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacılar üzerinde bırakılmasına, (davalı … Sigorta 1.882,72-TL, … Sigorta 1.882,72-TL, … 1.102,54-TL ile sınırlı olmak üzere)
-Davalı … tarafından yapılan 200,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 86,14-TL’nin davacılardan müteselsilen tahsili ile davalı …’ya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davalı … üzerinde bırakılmasına,
-Davalı … Sigorta tarafından yapılan 150-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 64,60-TL’nin davacılardan müteselsilen tahsili ile davalı … Sigorta’ya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davalı … Sigorta üzerinde bırakılmasına,
3-Manevi tazminat yönünden;
-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 5.806,35-TL karar ve ilam harcından 2.492,10-TL peşin harcın düşümü ile eksik kalan 3.314,25-TL harcın davalılar … Yem. Paz. Nak. Pet. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti., … Ltd. Şti, … A.Ş’den müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
-Davacı tarafından yatırılan 18,40-TL başvuru harcı, 2.492,10-TL peşin harç olmak üzere toplam 2.510,50-TL harcın davalılar … Yem. Paz. Nak. Pet. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti.,… Ltd. Şti, … AŞ’den müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
-Davacılar, kendilerini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 11.850,00-TL vekalet ücretinin davalılar … Yem. Paz. Nak. Pet. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti.,… Ltd. Şti, … A.Ş’den müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine,
-Davalılar … Yem. Paz. Nak. Pet. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti.,… Ltd. Şti, … A.Ş’den müteselsilen tahsili ile, kendilerini vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca reddedilen 115.000,00-TL üzerinden hesaplanan 14.875,00-TL vekalet ücreti, davacı lehine belirlenen vekalet ücretinden fazla olduğundan, Tarifenin 10/2. maddesinin manevi tazminat davasının kısmen reddi durumunda hükmedilecek ücretin, davacı lehine belirlenen ücreti geçemeyeceği düzenlemesi dikkate alınarak takdir edilen 11.850,00-TL vekalet ücretinin davacılardan müteselsilen alınarak davalılar davalılar … Yem. Paz. Nak. Pet. Otom. Tur. Tic. Ltd. Şti.,… Ltd. Şti, … A.Ş’ye verilmesine,
4-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.11/11/2021

Başkan …

Üye …

Üye ..

Katip …