Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/793 Esas
KARAR NO :2021/617

BİRLEŞEN …. ATM… ESAS … KARAR SAYILI DOSYASI

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senedinden Kaynaklı)
ASIL DAVA TARİHİ:11/09/2017
B.DAVA TARİHİ:27/09/2017
KARAR TARİHİ:30/06/2021

Mahkememizde görülen menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ/
İDDİA:
Esas davada davacı vekili, müvekkili ile … A.Ş. … Şubseine ait … seri nolu 72.000,00-TL ve yine … A.Ş. … Şubesine ait … seri nolu 50.000,00-TL’lik çekler ciro edilerek takasa konulmak üzere … …/… şubesine teslim edildiğini, banka kuryesinin çekleri genel merkeze götürürken gaspa uğradığını ve çekin çalındığını, savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunu, …. ATM … Esas sayılı dosyasından zayi davası açıldığını, mahkemece ödeme yasağı kararı verildiğini, ancak 08/09/2017 tarihinde müvekkili firmaya…. İcra Müdürlüğü’nün … talimat sayılı dosyası ile hacze gelindiğini ve …. İcra Müdürülüğü’nün 2017/28792 esas sayılı dosyası üzerinden takibe konulan ihtiyati haciz kararı dolayısıyla 50.000,00-TL’lik borç için haciz işlemi yapıldığını, müvekkili tarafından 50.000,00-TL’yi icra dairesi hesabına havale ederek haciz işlemini durdurduğunu, haciz baskısı altında ihtirazi kayıtla ödeme yapıldığını, belirterek müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine ve %20 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Birleşen davada davacı vekili; müvekkilinin keşideci olduğu ve …’ ne teslim ettiği, … A.Ş. … Şubesine ait 24.08.2017 keşide tarihli … seri no’lu 50.000,00 TL’lik çekin … tarafından takasa konulmak üzere … …/… şubesine verildiğini, kuryenin çekleri genel merkeze götürürken gaspa uğradığını ve çekler bankanın elindeyken zayi olduğunu, gasp mağduru … tarafından Cumhuriyet Savcılığı’na suç duyurusunda bulunulduğunu, …. ATM … E. Sayılı dosyasıyla zayi nedeniyle çek iptali davası açıldığını belirterek müvekkilinin davalılara borçlu olmadığının tespitine ve %20 tazminata hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
SAVUNMA:
Asıl ve birleşen davada davalıların davaya yanıt vermedikleri anlaşılmıştır.
İNCELEME VE GEREKÇE:
Asıl dava, rıza dışı elden çıkan çekler nedeniyle lehtar cirantanın borçlu olmadığının tespiti ve istirdadı birleşen dava ise keşideci tarafından aynı maddi vakıalar nedeniyle borçlu olmadığının tespiti istemine ilişkindir.
Asıl davanın davacısı şirketin ticari defter kayıtlarına göre dava konusu çeklerden 24/08/2017 tarihli 50.000 TL bedelli keşidecisi birleşen davanın davacısı olan şirket olan … seri numaralı çekin birleşen davanın davacısının asıl davanın davacısından aldığı faturalı malların bedeli olarak verildiği tespit edilmiştir. Çekin 30/05/2017 günlü … numaralı yevmiye kaydı ile davacının defterlerine işlendiği, yine asıl davada davacı şirketin 2017 yılına ait ticari defter kayıtları tetkik edildiğinde 26/08/2017 günlü 72.500 TL bedelli çekin de dava dışı bir başka firmaya düzenlenen satış faturasına binaen defterine kaydedildiği, takibe konu edilmiş iş bu her iki çekin de 31/05/2017 tarihli kayıt ile … … Şubesine tahsil amaçlı olarak takasa verildiği anlaşılmaktadır. Gerek asıl gerekse de birleşen davalarda davalıların ticari defter ve kayıtlarının mahkememize ibraz etmedikleri anlaşılmıştır. Asıl davanın davacısı olan şirketin defter kayıtlarında davalılar ile herhangi bir ticari münasebeti tespit edilememiştir.
Bilindiği üzere kambiyo senetleri illiyetten somut olup kural olarak ciro ile temlik alan 3. Şahıslara temel ilişkiye dair şahsi defiler ileri sürülemez. Ancak … Cumhuriyet Başsavcılığından celp edilen …soruşturma sayılı ceza hazırlık dosyasının incelenmesinde; dava konusu çekler de dahil olmak üzere benzeri nitelikte bir çok çekin aynı kişilere ciro yoluyla geçerek tedavül ettiği görülmüş olup davalıların en iyi ihtimalle ağır kusurlu olduklarının kabulü gerekir. Dava konusu çeklerin her ikisinin de tahsil cirosu ile bankaya 31/05/2017 günü devredildiği, sonrasında aynı gün bankaya ulaştırılmak üzere kuryeye teslim edilen 7 adet çekin kuryenin elindeyken çalındığı çekişmesizdir. Dava konusu çekler de dahil bir çok çekin aynı ciro silsilesini takip etmek suretiyle aynı kişiler üzerinden beyaz ciro yoluyla tedavül ettirilmesi düşündürücüdür. Diğer çeklerin vaziyeti de gözetilerek davacı vekilinin talebi nazara alınarak usul ekonomisi gereğince ceza soruşturmasının kapsamlı olduğu anlaşılmakla mevcut delil durumuna göre bekletici meseleye ilişkin ara karardan sarf-ı nazar edilmiştir. Dolayısıyla asıl davadaki lehtar ciranta olan davacının rızası dışında çekin elden çıktığı ve davalıların ağır kusurlu olduğu, özellikle yukarıda belirtildiği üzere ceza dosyasındaki deliller uyarınca bile bile borçlu zararına hareket ettikleri kanısı sabit görülmüştür. Bu nedenle asıl dava yönünden davacının davalılara borçlu olmadığının tespiti gerekmiştir.
Kambiyo senetlerinde imzaların istiklali ilkesi geçerlidir. Kambiyo senetlerinin, borçlanma yeteneği olmayan kimselerin imzasını veya sahte imzaları veyahut da hayali kişilerin imzalarını ya da namlarına imzalanmış bulunan kimseleri herhangi bir şekilde bağlayan imzaları içermesi halinde, bu geçersizlik diğer imzaların geçerliliğine halel getirmez. (TTK md. 677) Bir başka söyleyişle diğer imza sahipleri, kambiyo senedinin geçerli olmadığı yolunda bir itirazı ileri sürmek suretiyle, sorumluluktan ve borcu ödemekten kurtulamaz. Örneğin kambiyo senedini düzenleyen işlem ehliyetinden yoksun ise, bu durum onun için bir geçersizlik ve dolayısıyla mutlak def’i halini oluşturur ve ancak o kişi tarafından senet hamiline karşı ileri sürülebilir. Buna mukabil, cirantaların, düzenleyenin ehliyetsiz olduğu yolundaki def’iden istifade etmesi, yani bu senedin geçersizliğinin kendileri için de etkili olduğunu ileri sürmeleri mümkün değildir. Bu nedenle, kambiyo senedine atılı her imza, kendisinden önce atılmış olan imzadan bağımsızdır. Önceki imza da, kendisinden sonra atılan imzadan etkilenmez. (Prof. Dr. Hasan Pulaşlı, Kıymetli Evrak Hukukunun Esasları, Adalet Yayınevi, 8. Baskı, Ankara 2020, s. 119-120) Somut olayda, birleşen davanın davacısı … keşideci olup imzasını inkâr etmediği gibi birleşen …. ATM… E. … K. Sayılı davanın hukuksal temelini lehtar ciranta olan asıl davada davacı olan …. Şti.’nin hırsızlık ve yağma olgusuna ilişkin savunma argümanlarına dayandırmaktadır. Buna göre, senet lehtarının elinden çekler rızası hilafına çıksa dahi diğer imza sahiplerinin çeklerden kaynaklanan sorumluluğunun ortadan kalkmayacağı, geçerli imza sahiplerinin, başkasının imzasının ya da taahhüdünün geçersiz olduğunu ileri sürerek kambiyo sorumluluğundan kurtulamayacağı gerekçesiyle birleşen dava yönünden esasa dahi girilmeksizin davanın aktif husumet yokluğu nedeniyle reddine karar verilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda Açıklanan Nedenlerle;
Asıl davanın KABULÜ ile;
1-… İcra Müdürlüğü’nün … esas ve … esas sayılı icra takip dosyalarına dayanak teşkil eden çekler nedeniyle davacının davalılara borçlu olmadığının tespitine,
2-Davalılardan (temlik eden) … takipte ağır kusurlu olduğundan %20 kötü niyet tazminatı 27.094,28-TL’nin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine,
3-Alınması gereken 9.254,05-TL harçtan peşin alınan toplam 2.313,52-TL harcın mahsubu ile, bakiye 6.940,53-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile (HMK’nın 125/1 maddesi gereğince davalı temlik eden …’un da müteselsilen sorumlu tutulmasına) hazineye gelir kaydına,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince kabul edilen miktar üzerinden hesap edilen 16.819,79-TL nisbi vekalet ücretinin davalılardan (HMK’nın 125/1 maddesi gereğince davalı temlik eden …’un da müteselsilen sorumlu tutulmasına) müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine,
5-Bu dava kapsamında davacı tarafından sarf edilen, 2.313,52-TL peşin harç, 31,40-TL başvuru harcı, 4,60-TL vekalet ücreti, 497,10-TL posta ve tebligat masrafı, 650,00-TL bilirkişi masrafı olmak üzere cem’an 3.496,62-TL’den ibaret yargılama giderinin davalılardan (HMK’nın 125/1 maddesi gereğince davalı temlik eden …’un da müteselsilen sorumlu tutulmasına) müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara ödenmesine,
Birleşen …. ATM’nin… esas … karar sayılı dosya yönünden davacının aktif husumet yokluğu nedeniyle davasının REDDİNE,
1-Alınması gereken 59,30-TL harçtan peşin alınan 944,57-TL harcın mahsubu ile artan 885,27-TL harcın istek halinde yatıran davacıya iadesine,
2-Davalılardan Temlik alan … kendisini vekille temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince davanın aktif husumet ön şart yokluğu nedeniyle reddi nazara alınarak 4.080,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya ödenmesine,
3-Davacı tarafından sarfedilen yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-HMK’nın 333. maddesi gereğince, mahkeme veznesine depo edilen gider avansından kullanılmayan kısmının kararın kesinleşmesi ile birlikte yatıran tarafa iadesine,
Dair, davacı … vekilinin ve davalı temlik alan … vekilinin yüzüne karşı HMK’nın 345. maddesi gereğince gerekçeli kararın taraflara tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkca okunup usulen anlatıldı. 30/06/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır