Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/534 E. 2018/66 K. 23.01.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C. İSTANBUL 14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/534 Esas
KARAR NO : 2018/66
DAVA : Kıymetli Evrak İptali(Hasımsız)
DAVA TARİHİ: 06/06/2017
KARAR TARİHİ: 23/01/2018
YAZIM TARİHİ : 29/01/2018
Mahkememizde görülen Kıymetli Evrak İptal dava dosyası
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili, …Orman Ürünleri – . …tarafından Müvekkili Banka’ya ibraz edilen ve … Madencilik San. Ve Tic. A.Ş. tarafından …adına keşide edilmiş, 23.06.2017 tarihli, İskenderun keşide yerli, … seri numaralı, 6.500 TL bedelli … Bankası A.Ş. Konya Selçuklu Şubesi çeki ile …tarafından . . adına keşide edilmiş, 25.06.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 15.000 TL bedelli … Bankası A.Ş. Yenibosna Şubesi çeki ile, … tarafından …Sanayi Tic. Ltd. Şti. adına keşide edilmiş, 25.06.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 35.000 TL bedelli …bank A.Ş. Fatih Şubesi çeki, … İnşaat San. Ve Tic. A.Ş. tarafından …Yapı Mlz. San. Ve Tic. A.Ş. adına keşide edilmiş, 30.06.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 14.000 TL bedelli … A.Ş. Bağcılar Şubesi çeki, …Belediye Spor Kulübü Derneği İktisadi İşletmesi tarafından …spor Kulübü adına keşide ediîmiş, 30.06.2017 tarihli, …keşide yerli,…seri numaralı, 15.000 TL bedelli .. Finans …Şubesi çeki, müvekkili banka genel müdürlüğü’nden şubesine ulaştırılmak üzere kuryeye verilmişken hırsızlık sonucu kaybolarak zayi olduğunu, bu nedenlerle çeklerle ilgili olarak ödeme yasağı ve senetlerin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
Dava dilekçesi içeriğine göre istem, kaybolan kıymetli evrakın iptali istemine dairdir.
Anılan dava 6100 sayılı Yasanın 382/2-e6 maddesi gereğince çekişmesiz yargı işlerinden olmakla, aynı Yasanın 385/1.maddesi gereğince basit yargılama usulüne tabi olup ayrıca 103/1-d ve ğ maddeleri gereğince adli tatilde görülebilecek işlerdendir. Yasanın 320.maddesi gereğince basit yargılama usulüne tabi olan işlerde mahkeme mümkün olması halinde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar verir. Bu husus madde gerekçesinde de “dilekçeler ve dosyada yer alan deliller yeterli görülüyorsa ayrıca ön incemele yapmadan ve duruşma açmadan karar verilebilir” denilerek belirtilmiştir.
Diğer yandan, Hukuk Muhakemeleri Yasasanın 114.maddesinde dava şartları sayılmış olup 115.madde gereğince mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığnı davanın her aşamasında kendilğinden araştırır. Mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir.
6102 sayılı Yasanın 651.maddesi gereğince kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.
Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince de iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder.Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır.Vadesi gelmiş poliçelerde zamanaşımı, üç ayın geçmesinden önce gerçekleşirse, mahkeme üç aylık süre ile bağlı değildir.Süre, vadesi gelen poliçeler hakkında birinci ilan gününden, vadesi gelmeyen poliçeler hakkında vadenin gelmesinden itibaren işler. Poliçenin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır. Özellik gösteren olaylarda, mahkeme, uygun göreceği daha başka ilan önlemlerine de başvurabilir.Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir. Mahkeme, iptale karar vermeden önce, kabul edene, poliçe bedelini tevdi etme ve yeterli teminat karşılığında bunu ödeme yükümünü getirebilir.Teminat, poliçeyi iyiniyetle iktisap eden kişinin uğrayabileceği zarara bir karşılık oluşturur. Senet iptal edildiği veya senetten doğan haklar diğer bir sebeple ortadan kalktığı takdirde, teminat geri alınır.
Poliçeye dair iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası Yasanın 818/1-s maddesi gereğince çekler hakkında da uygulanır.
İptali istenen senetlere ilişkin olarak bankalara müzekkere yazılmış, cevabi yazılara göre talep konusu .., …bank ve … çeklerinin … tarafından ibraz edildiğinin, bu suretle senetlerin kimin elinde olduğunun anlaşılması üzerine talep sahibine, 12/09/2017 tarihli ara karar ile senedi eline geçiren kişiye karşı dava açmak üzere süre verilmiş ancak verilen süre içinde dava açılmamıştır. Bu çeklerden İşbankası çeki için banka tarafından gönderilen ikinci yazıda çekin keşideci tarafından ibraz edildiğinin bildirilmesi üzerine talep edene 30/11/2017 tarihli ara karar ile yeniden süre verilmiş, bu hususta beyanda bulunulmamış ve dava da açılmamıştır.
Talep konusu … Bankası çeki ile Türkiye Finans çekleri yönünden dava açıldığı talep eden tarafından sunulan belgelerden anlaşılmıştır.
Talep tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6102 sayılı Yasanın 258.maddesi gereğince poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.
Somut durumda, senedin kimin elinde olduğu banka cevabi yazıları ile bellidir. Hamil belli olduğundan Yasanın açık hükmü gereğince Mahkememizce talep edene dava açması için süre verilmiş ancak ara karar gereği yerine getirilmemiştir. Senedin kimin elinde olduğu belli olduğunda göre, talep edenin yapması gereken, senedi eline geçiren kişiden iadesini istemek olacaktır.
Sonuç olarak, dava konusu kılınan çekler yönünden konusuz kalan istem hakkında hüküm tesisine mahal bulunmadığına; kimin uhdesinde olduğu belli olmasına ve süre verilmesine rağmen, hamilden iadesi istenilmeyen çekler yönünden talebin reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Talep konusu 23.06.2017 tarihli, İskenderun keşide yerli, … seri numaralı, 6.500 TL bedelli … Bankası A.Ş. Konya Selçuklu Şubesi çeki ile 30.06.2017 tarihli, …keşide yerli,…seri numaralı, 15.000 TL bedelli Türkiye Finans …Şubesi çeki hakkında dava açıldığı anlaşılmakla karar verilmesine yer olmadığına,
Talep konusu …tarafından . . adına keşide edilmiş, 25.06.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 15.000 TL bedelli … Bankası A.Ş. Yenibosna Şubesi çeki ile, … tarafından …Sanayi Tic. Ltd. Şti. adına keşide edilmiş, 25.06.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 35.000 TL bedelli …bank A.Ş. Fatih Şubesi çeki, … İnşaat San. Ve Tic. A.Ş. tarafından …Yapı Mlz. San. Ve Tic. A.Ş. adına keşide edilmiş, 30.06.2017 tarihli, İstanbul keşide yerli, … seri numaralı, 14.000 TL bedelli … A.Ş. Bağcılar Şubesi çeki yönünden istemin reddine, bu çekler yönünden ödemeden men kararının kaldırılmasına,
2-Talep eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
3-Alınması gerekli harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile eksik kalan kısmın tahsil miktarı altında kaldığı anlaşılmakla hüküm tesisine mahal bulunmadığına,
4-Talep eden tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, 6100 sayılı Yasanın 382/2-e6 maddesi delaleti ile 320/1.maddesinin verdiği yetki ile dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere karar verildi. 23/01/2018

Katip…

Hakim …