Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO : 2017/452 Esas
KARAR NO : 2018/870
DAVA : Kıymetli Evrak İptali
DAVA TARİHİ : 11/05/2017
KARAR TARİHİ: 16/08/2018
Mahkememizde görülen Kıymetli Evrak İptali talebinin dosya üzerinden yapılan değerlendirmesi sonucunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile talebe konu çeklerin lehtar sıfatı ile ticari ilişki sebebi ile teslim alındığını, söz konusu çeklerin müvekkilinin zilyedinde iken zayi olduğunu, tüm aramalara rağmen bulunamadığını belirterek davanın kabulü ile dava dilekçesinde belirtilen 3 adet çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi içeriğine göre istem, kaybolan kıymetli evrakın iptali istemine dairdir.
Anılan dava 6100 sayılı Yasanın 382/2-e6 maddesi gereğince çekişmesiz yargı işlerinden olmakla, aynı Yasanın 385/1.maddesi gereğince basit yargılama usulüne tabi olup ayrıca 103/1-d ve ğ maddeleri gereğince adli tatilde görülebilecek işlerdendir. Yasanın 320.maddesi gereğince basit yargılama usulüne tabi olan işlerde mahkeme mümkün olması halinde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar verir. Bu husus madde gerekçesinde de “dilekçeler ve dosyada yer alan deliller yeterli görülüyorsa ayrıca ön incemele yapmadan ve duruşma açmadan karar verilebilir” denilerek belirtilmiştir.
Diğer yandan, Hukuk Muhakemeleri Yasasanın 114.maddesinde dava şartları sayılmış olup 115.madde gereğince mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığnı davanın her aşamasında kendilğinden araştırır. Mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir.
6102 sayılı Yasanın 651.maddesi gereğince kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.
Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince de iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder.Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır.Vadesi gelmiş poliçelerde zamanaşımı, üç ayın geçmesinden önce gerçekleşirse, mahkeme üç aylık süre ile bağlı değildir.Süre, vadesi gelen poliçeler hakkında birinci ilan gününden, vadesi gelmeyen poliçeler hakkında vadenin gelmesinden itibaren işler. Poliçenin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır. Özellik gösteren olaylarda, mahkeme, uygun göreceği daha başka ilan önlemlerine de başvurabilir.Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir. Mahkeme, iptale karar vermeden önce, kabul edene, poliçe bedelini tevdi etme ve yeterli teminat karşılığında bunu ödeme yükümünü getirebilir.Teminat, poliçeyi iyiniyetle iktisap eden kişinin uğrayabileceği zarara bir karşılık oluşturur. Senet iptal edildiği veya senetten doğan haklar diğer bir sebeple ortadan kalktığı takdirde, teminat geri alınır.
Poliçeye dair iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası Yasanın 818/1-s maddesi gereğince çekler hakkında da uygulanır.
Mahkememizce dosyanın incelenmesinde … …bank … Şubesine ait keşidecisi …. Dağıtım Kitap Kırtasiye Pazarlama, keşide tarihi 25/07/2016, … çek seri numaralı, 20.000,00-TL bedelli çekin …. tarafından takasa ibraz edildiğinin anlaşıldığı, bu çek yönünden hamile karşı TTK’nın 758.maddesi uyarınca iade davası açmak ve açıldığına dair belgeyi mahkememize sunmak üzere kesin süre verildiği, verilen süreye rağmen herhangi bir evrakın Mahkememize sunulmadığı görülmüştür.
Talep tarihi itibari ile yürürlükte bulunan 6102 sayılı Yasanın 758.maddesi gereğince poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır.
Somut durumda, senedin kimin elinde olduğu banka cevabi yazıları ile bellidir. Hamil belli olduğundan Yasanın açık hükmü gereğince Mahkememizce talep edene dava açması için süre verilmiş ancak ara karar gereği yerine getirilmemiştir. Senedin kimin elinde olduğu belli olduğunda göre, talep edenin yapması gereken, senedi eline geçiren kişiden iadesini istemek olacaktır.
Kimin uhdesinde olduğu belli olmasına ve süre verilmesine rağmen, hamilden iadesi istenilmeyen çek yönünden talebin reddine karar verilmiştir.
… …bank … Şubesine ait keşidecisi …. Dağıtım Kitap Kırtasiye Pazarlama, keşide tarihi 29/07/2016, … çek seri numaralı, 20.000,00-TL bedelli ve … … Şubesine ait keşidecisi … ve …, keşide tarihi 25/07/2016, … çek seri numaralı, 40.000,00-TL bedelli çeklerin elinde iken zayi olduğuna dair Mahkememizce kanaat oluşturacak belgeleri sunmuş, talep sahibinin talebine konu kıldığı çeklere ilişkin gerekli ilanlar yaptırılmış, verilen süre içerisinde çek Mahkememize sunulmamış olduğundan bu çekler yönünden talebin kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:
1-Talebin kısmen kabulü ile,
-… …bank … Şubesine ait keşidecisi …. Dağıtım Kitap Kırtasiye Pazarlama, keşide tarihi 29/07/2016, … çek seri numaralı, 20.000,00-TL bedelli çek ile … … Şubesine ait keşidecisi … ve …, keşide tarihi 25/07/2016, … çek seri numaralı, 40.000,00-TL bedelli çekin zayi nedeni ile iptaline,
-… …bank … Şubesine ait keşidecisi …. Dağıtım Kitap Kırtasiye Pazarlama, keşide tarihi 25/07/2016, … çek seri numaralı, 20.000,00-TL bedelli çek yönünden talebin reddine, bu yönünden ödemeden men kararının kaldırılmasına,
2-Alınması gerekli 35,90 TL harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile eksik kalan kısmın tahsil edilebilir miktarın altında kaldığı anlaşılmakla, tahsiline mahal bulunmadığına,
3-Talep eden tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-Talep eden tarafından yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle … merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, 6100 sayılı Yasanın 382/2-e6 maddesi delaleti ile 320/1.maddesinin verdiği yetki ile dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi ilgili Hukuk Dairesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere karar verildi. 16/08/2018

Katip Hakim