Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/266 Esas
KARAR NO : 2019/1254 Karar
DAVA : Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti
DAVA TARİHİ : 17/03/2017
KARAR TARİHİ : 10/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun Hükümsüzlüğünün Tespiti davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin vermiş olduğu 17.03.2017 tarihli dava dilekçesinde özetle; “müvekkilinin meşru hamili olduğu 28/01/2017 keşide tarihli, … numaralı ve 30.000,00-TL bedelli çekin, müvekkili şirketin yetkilisine ait çantadan çalındığını, söz konusu hırsızlık olayı nedeniyle … Cumhuriyet Başsavcılığının … soruşturma numarası ile suç duyurusunda bulunulduğunu, sonrasında çalınan çeklerle ilgili … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyası ile çek iptali davası açıldığını ve çekler hakkında ödemeden men karan verildiğini, dava konusu çekin, çalındıktan sonra sahte cirolar sonucunda davalılardan … tarafından davalılardan … Faktoring şirketine verildiğini, faktoring işlemine sunulan faturaların gerçeği yansıtmadığını, bu nedenle müvekkilinden çalınarak davalılar uhdesine geçen çekin müvekkiline tesliminin gerektiğini beyanla neticeten davanın kabulüne, dava konusu çekin davalıdan alınarak müvekkiline iadesine, çekin takibe konulması durumunda takibin keşideci veya cirolar tarafından ödenmesi halinde takibe ödenen paranın müvekkiline ödenmesine, dava sonuna kadar tedbiren, HMK 389/1 ve İİK 72/2 gereği işbu çekle ilgili davalılarca başlatılacak İcra takibinin durdurulmasına, ya da işbu davadan önce takip başlatılmışsa bu sefer kasaya giren paranm HMK 389/1 ve İİK 72/3 gereğince alacaklıya ödenmemesine, davalıların takibe geçmesi halinde takip konusu alacağın %20’sinden aşağı olmamak üzere davalıların kötü niyet tazminatına mahkum edilmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesi…” talebinde bulunduğu görülmektedir.
Davalılardan … A.Ş. vekili tarafından sunulan cevap dilekçesinde ise özetle: müvekkili ile davalılardan … San. Tic. Ltd. Şti. arasında 31/08/2016 tarihli bir Faktoring Sözleşmesi akdedildiğini, bu sözleşme uyarınca 27/12/2016 tarihli Alacak Bildirim Formu ve davalılardan …’e ( … ) düzenlenen fatura ve taahhütname uyarınca davaya konu 30.000,00-TL bedelli çekin davalılardan … tarafından müvekkiline ciro edildiğini, bu faktoring işlemi neticesinde müvekkili tarafından … şirketine 29.340,00-TL tutarında bir ödeme yapıldığını, ancak çekin karşılıksız çıkması nedeniyle …’e ödenen ücretin yeni faktoring işlemlerinden mahsup edilerek ve müvekkilinin banka hesabına ödemeler yapılarak müvekkiline geri ödeme yapıldığını, çek tutarının tamamının müvekkiline ödenmesinin akabinde ise dava konusu çekin davalı …’e iade edildiğini, davacının istirdat talebinde müvekkilinin sorumlu tutulamayacağını beyanla neticeten davanın reddine, dava konusu tutarın %20’sinden aşağı olmamak üzere davacı tarafından müvekkiline kötü niyet tazminatı ödenmesine, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin davacı üzerinde bırakılmasına karar verilmesi…” talebinde bulunduğu görülmektedir.
Diğer davalılara usulüne uygun tebligatın yapıldığı, davalıların davaya cevap vermedikleri ve duruşmalara da katılmadığı görüldü.
Yanların tüm delilleri toplandıktan sonra dosya iddia, savunma ve yanların tüm delilleri ile ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak temerrüt tarihi itibarıyla davacının davalılara borçlu olup olmadığının saptanması için bilirkişiye verilmiştir.
Bilirkişinin düzenlediği 29.04.2019 tarihli 6 sayfadan ibaret raporunda özetle; “Davacı tarafından huzurdaki davaya konu edilen ve çalındığı iddia edilen … Şubesine ait … numaralı, 28/01/2017 tarihli ve 30.000,00-TL bedelli çekin,dava dışı … – … tarafından, taraflar arasındaki ticari ilişki neticesinde 6 adet çek ile birlikte davacıya verilmiş olduğu ve söz konusu çeklerin 19/11/2016 tarihinde davacı tara fandan ticari defterlerine kaydedilmiş olduğu. Davacı tarafından sunulan ticari defterlerin tetkikinde, gerek 1 numaralı davalı … Faktoring A.Ş. ile ve gerekse 4 numaralı davalı … San. Tic. Ltd. Şti. ile ilgili herhangi bir ticari ilişkinin kaydına rastlanılmadığı. 1 numaralı davalı … A.Ş. ile 4 numaralı davalı … San. Tic. Ltd. Şti. ile akdedilen 31/08/2016 tarihli ve 500.000,00-TL limitli Faktoring Sözleşmesi uy anne a; 4 numaralı davalı … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, 3 numaralı davalı … – … adına düzenlenen 17/12/2016 tarihli ve 110.920,00-TL bedelli İrsaliyeli Fatura’nın 30.000,00-TL’lik kısmının faktoring işlemine dayanak yapıldığı ve bu kapsamda 1 numaralı davalı … Faktoring A.Ş. tarafından, 4 numaralı davalı … Ltd. Şti.’ne 27/12/2016 tarihinde 29.340,00-TL tutarında bir havale yapıldığı, takdiri mahkemeye ait olmak üzere yapılan faktoring işleminin mevzuata uygun olduğunun değerlendirildiği, 1 numaralı davalı … Faktoring A.Ş. tarafından sunulan ticari defterlere ilişkin detaylı değerlendirmemizin raporumuzun 4. maddesinde arz edilen şekilde olduğu, ilk olarak huzurdaki davaya konu 30.000,00-TL bedelli çekin 27/12/2016 tarihinde defterlere kaydedildiği ve yine aynı tarihte davalı … şirketine 29.340,00-TL’lik bir ödeme yapıldığı, ancak çekin karşılıksız çıkması nedeni ile gerek yeni faktoring işlemlerinden mahsup edilerek ve gerekse … tarafından … Faktoring’in banka hesabına ödemeler yapılarak söz konusu 30.000,00-TL nin … Faktoring A.Ş. tarafından tahsil edildiği ve karşılıksız çıkan bu çek nedeniyle … San. Tic. Ltd. Şti.’den bir alacağının kalmadığı” kanaati ile raporunu sunmuştur.
Bu rapora yapılan itirazlar üzerine, itirazın değerlendirilmesi için dosya yeniden bilirkişiye verilerek ek rapor düzenlemesi talep edilmiştir.
Bilirkişinin düzenlediği 07.11.2019 tarihli 5 sayfadan ibaret ek raporunda özetle; “İddia edilen faturanın Merkezi Fatura Kayıt Sisteminde görünüp görünmediği ve/veya mükerrer olup olmadığı ya da sahte olup olmadığına yönelik sistemde bir bilgi girişi olup olmadığına yönelik olarak, tarafımızca sorgulama yapılması mümkün olmadığından, bu iddia ile ilgili olarak herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Diğer yandan davalı … Faktoring tarafından … Plastik şirketine Faktoring Sözleşmesi uyarınca 29.340-Tl ,’lik bir ödeme yapıldığı, 30/01/2017 tarihinde ise söz konusu çekin karşılıksız çıktığı ve davalı … tarafından yapılan (11.000 + 2.000 + 2.000 + 1.005 + 3.000 + 3.000 + 3.000 + 4.995=) 30.000,00-Tl lik ödeme neticesinde çekin davalılardan … şirketine iade edildiği ifade edilmekte olup, buna istinaden davalı faktoring şirketinin, dava konusu çek ile ilgili kendilerine yöneltilen istirdat talebinin husumet yokluğu yönünden reddi talebinin Mahkemeniz takdirlerinde olduğu” kanaati ile ek raporunu sunmuştur.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor, ek rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere;
Huzurdaki dava bir Menfi Tespit davası olup davacının meşru hamili olduğu 28/01/2017 keşide tarihli, … numaralı ve 30.000,00-TL bedelli çekin, davacı şirketin yetkilisine ait çantadan çalındığı, söz konusu hırsızlık olayı nedeniyle suç duyurusunda bulunulduğu, sonrasında çalınan çeklerle ilgili çek iptali davası açıldığı ve çekler hakkında Ödemeden men karan verildiği, dava konusu çekin, çalındıktan sonra sahte cirolar sonucunda 4 numaralı davalı … tarafından 1 numaralı davalı … Faktoring şirketine verildiği faktoring İşlemine sunulan faturaların gerçeği yansıtmadığı, bu nedenle davacıdan çalınarak davalılar uhdesine geçen çekin davacıya tesliminin gerektiği gerekçesi ile bu dava açılmıştır.
Davalı … Faktoring vekili ise sunmuş olduğu cevap dilekçesinde; çekin karşılıksız çıkması nedeniyle …’e ödenen ücretin; yeni faktoring işlemlerinden mahsup edilerek ve müvekkilinin banka hesabına ödemeler yapılarak müvekkiline geri ödendiği, çek tutarının tamamının müvekkiline Ödenmesinin akabinde ise dava konusu çekin 4 numaralı davalı …’e İade edildiği, davacının istirdat talebinden kendisinin sorumlu tutulamayacağı anlatımındadır.
Davacı tarafmdan sunulan ticari defterlerin tetkikinde, gerek 1 numaralı davalı … Faktoring A.Ş. ile ve gerekse 4 numaralı davalı … San. Tic. Ltd. Şti. ile ilgili herhangi bir ticari ilişki kaydına rastlanılmamıştır.
Bilirkişi incelemesi sonucu davaya konu 28/01/2017 tarihli. … numaralı ve 30.000,00-TL bedelli çeke ilişkin olarak ise, söz konusu çekin dava dışı … – …’den alındığı, davacı ile dava dışı işletme arasında sürekli bir ticari ilişkinin mevcut olduğu, Davacı tarafmdan düzenlenen 15/11/2016 tarihli ve 82.153,91.-TL bedelli fatura ile 18/11/2016 tarihli ve 87.447,32-TL bedelli faturalar karşılığında 19/11/2016 tarihinde dava dışı işletme tarafından davacıya toplamda 124.043,35-TL tutarında 6 adet çek verildiği, Davacı tarafından, alınan çekler karşılığında dava dışı işletme adına 19/11/2016 tarihli ve … numaralı bir Tahsilat Makbuzu düzenlendiği, söz konusu makbuzda huzurdaki davaya konu 30.000,00-TL bedelli çeke ilişkin bilgilerin de mevcut olduğu görülmektedir.
Davalı … Faktoring A.Ş. tarafından sunulan ticari defterlerin tetkikinde ise; Davacı ile olan herhangi bir ticari ilişkisine rastlanmadığı, 4 numaralı davalı … Ltd. Şti. ile olan ticari münasebetini ise … nolu cari hesap kodu altında takip etmekte olduğu, Huzurdaki davaya konu 30.000,00-TL bedelli çekin 27/12/2016 tarihinde bu hesaba kaydedildiği ve yine aynı tarihte davalı … şirketine yapılan 29.340,00- TL’lik bir ödeme kaydının mevcut olduğu, 30/01/2017 tarihinde ise söz konusu çekin “karşılıksız” kaydı ile bu kez … nolu cari hesaba yeniden davalı … şirketini borçlandıracak şekilde kaydedildiği, akabinde ise … tarafından yapılan (11.0004-2.0004-2.000 + 1.005 + 3.000 + 3.000 + 3.000 + 4.995=) 30.000,00-TL lik ödeme neticesinde bu hesabın kapatıldığı görülmektedir.
Davacı tarafından huzurdaki davaya konu edilen ve çalındığı iddia edilen … Şubesine ait … numaralı, 28/01/2017 tarihli ve 30.000,00-TL bedelli çekin,dava dışı … – … tarafından, taraflar arasındaki ticari ilişki neticesinde 6 adet çek ile birlikte davacıya verilmiş olduğu ve söz konusu çeklerin 19/11/2016 tarihinde davacı tarafından ticari defterlerine kaydedilmiş olduğu,
Davacı tarafından sunulan ticari defterlerin tetkikinde, gerek 1 numaralı davalı … Faktoring A.Ş. ile ve gerekse 4 numaralı davalı … Amb. San. Tic. Ltd. Şti. ile ilgili herhangi bir ticari ilişkinin kaydına rastlanılmadığı,
Davalı … Faktoring A.Ş. ile 4 numaralı davalı … San. Tic. Ltd. Şti. ile akdedilen 31/08/2016 tarihli ve 500.000,00.-TL limitli Faktoring Sözleşmesi uy anne a; 4 numaralı davalı … San. Tic. Ltd. Şti. tarafından, 3 numaralı davalı … – … adına düzenlenen 17/12/2016 tarihli ve 110.920,00-TL bedelli İrsaliyeli fatura’nın 30.000,00-TL’lik kısmının faktoring işlemine dayanak yapıldığı ve bu kapsamda 1 numaralı davalı … Faktoring A.Ş. tarafından, 4 numaralı davalı … Ltd. Şti.’ne 27/12/2016 tarihinde 29.340,00-TL tutarında bir havale yapıldığı, takdiri mahkemeye ait olmak üzere yapılan faktoring işleminin mevzuata uygun olduğunun kanaatine varılmıştır.
Davacının rapora itirazı üzerine yaptırılan incelemede öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi, İç kontrol sisteminin devralınan faturalara ilişkin gerekli istihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kavdı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksızın kullandırırın yapılamayacak şekilde oluşturulması, Müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve ulaşılabilmesi mümkün olan İlgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur.,,.” seklinde olup, dosya mevcuduna göre, davalı … Faktoring şirketinin sahte olduğu iddia edilen iş bu faturaya ilişkin ( faturanın sahte ve/veya mükerrer olup olmadığına ya da fatura borçlusuna başvurup başvurmadığına yönelik ) ne şekilde bir uygulama yaptığına dair bir veriye rastlanmamıştır.
İddia edilen faturanın Merkezi Fatura Kayıt Sisteminde görünüp görünmediği ve/veya mükerrer olup olmadığı ya da sahte olup olmadığına yönelik sistemde bir bilgi girişi olup olmadığına yönelik olarak, sorgulama yapılması mümkün olmadığından, bu iddia ile ilgili olarak herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır.
Dava, çek istirdadı istemine ilişkindir. Davacı, yetkili hamil olduğunu ve çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötüniyetle iktisap etmiş bulunduğunu veya iktisapta ağırlı kusurlu olduğunu ispat etmesi halinde çekin geri verilmesini ya da çek bedelinin tahsilini isteyebilir. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6762 sayılı TTK’nın 704. maddesine göre açılan işbu davada ispat yükü davacı üzerindedir. Mahkemece, 6762 sayılı TTK 704 hükmü gereği davalıların çeki iktisapta kötüniyetli veya ağır kusurlu olduğu sonucuna varması halinde dava konusu çekin iadesine karar verilebileceği açıktır. Somut uyuşmazlıkta ise davalılar 3. kişi konumundaki davalıların kötüniyeti ispat edilemediğinden davanın reddine karar verilmesi gerekmiştir. Tüm bu nedenlerle kanıtlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Davalılardan … – …’e tebligat yapılamamış, davacıya bu davalının tebligata yarar adresini veya ticaret sicil numarasını veya şahsın TC Kimlik numarasını bildirmesi aksi halde bu davalı yönünden davanın açılmamış sayılacağı yönünde davacıya HMK 119 maddesi gereğince ihtar yapıldığı, yapılan ihtara herhangi bir cevap verilmediğinden bu davalı yönünden de davanın reddine karar verilmiş olup,
Bu nedenle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1- Davanın Reddine,
2- 44,40-TL karar harcının peşin alınan 512,33-TL den düşümü ile kalan 467,93-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3- Davalı … Faktoring A.Ş. tarafından yapılan 50,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak ilgili davalıya verilmesine,
4- Davalı … Faktoring A.Ş. kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 3.600,00-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak ilgili davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Davacının Teminatının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair davacı ve davalı … Faktoring vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.10/12/2019

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır