Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/71 Esas
KARAR NO : 2019/204
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Bono İptali)
DAVA TARİHİ : 13/02/2019
KARAR TARİHİ : 04/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Bono İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin Mahkememize tevzi edilen dava dilekçesinden özetle; dava konusu 25.08.2017 tarihli, 30.07.2018 vade tarihli, 5.000-TL bedelli, borçlusu … olan senedin borçlusunun aynı vade tarihli ve aynı bedelli başka bir senedi de olduğundan, ödenmemiş olmasına rağmen, sehven, senet borçlusuna teslim edildiğini, ödenmemiş senedin iadesi için sente borçlusu ile görüşüldüğünde, senedi imha ettiğini belirttiğini, müvekkilince tahsile alınan senedin sehven bedeli ödenmeden zayi olduğunu ayrıca İstanbul Mahkemelerinin yetkili bulunduğunu beyanla, dava konusu kayıp senetle ilgili olarak ödeme sayağı kararı verilmesine, ilgili kararın senet borçlusuna tebliğini, ilanların yapılması sonrasında, dava konusu senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesi içeriğine göre istem, ödeme yasağı verilmesi, kaybolan kıymetli evrakın iptali istemine dairdir.
Anılan dava 6100 sayılı Yasanın 382/2-e6 maddesi gereğince çekişmesiz yargı işlerinden olmakla, aynı Yasanın 385/1.maddesi gereğince basit yargılama usulüne tabi olup ayrıca 103/1-d ve ğ maddeleri gereğince adli tatilde görülebilecek işlerdendir. Yasanın 320.maddesi gereğince basit yargılama usulüne tabi olan işlerde mahkeme mümkün olması halinde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar verir. Bu husus madde gerekçesinde de “dilekçeler ve dosyada yer alan deliller yeterli görülüyorsa ayrıca ön incemele yapmadan ve duruşma açmadan karar verilebilir” denilerek belirtilmiştir.
Diğer yandan, Hukuk Muhakemeleri Yasasanın 114.maddesinde dava şartları sayılmış olup 115.madde gereğince mahkeme dava şartlarının mevcut olup olmadığnı davanın her aşamasında kendilğinden araştırır. Mahkeme dava şartı noksanlığını tespit ederse davanın usulden reddine karar verir.
6102 sayılı Yasanın 651.maddesi gereğince kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. Kıymetli evrakın zayi olduğu veya zıyaın ortaya çıktığı anda senet üzerinde hak sahibi olan kişi, senedin iptaline karar verilmesini isteyebilir.
Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince de iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir.Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir.İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır.Vadesi gelmiş poliçelerde zamanaşımı, üç ayın geçmesinden önce gerçekleşirse, mahkeme üç aylık süre ile bağlı değildir.Süre, vadesi gelen poliçeler hakkında birinci ilan gününden, vadesi gelmeyen poliçeler hakkında vadenin gelmesinden itibaren işler. Poliçenin getirilmesine ilişkin ilan, 35 inci maddede yazılı gazete ile üç defa yapılır. Özellik gösteren olaylarda, mahkeme, uygun göreceği daha başka ilan önlemlerine de başvurabilir.Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.Poliçenin iptaline karar verilmiş olmasına rağmen, dilekçe sahibi kabul edene karşı poliçeden doğan istem hakkını ileri sürebilir. Mahkeme, iptale karar vermeden önce, kabul edene, poliçe bedelini tevdi etme ve yeterli teminat karşılığında bunu ödeme yükümünü getirebilir.Teminat, poliçeyi iyiniyetle iktisap eden kişinin uğrayabileceği zarara bir karşılık oluşturur.
6102 sayılı TTK’nun 651 ve TTK’nun 818/s bendi yollaması ile aynı kanunun 757 ve devamı maddelerine göre açılacak kıymetli evrakın zayi nedeniyle istemine ilişkin davalarda, dava açma yetkisinin hamiline ait olduğu, zayi nedeniyle iptal davalarında amacın, keşidecinin mükerrer ödeme yapmasını önlemek ve kaybedilen kambiyo senedi yerine mahkemece verilecek iptal kararını keşideciye/muhattaba ibraz etmek olduğu, ayrıca çekin kimin elinde olduğunun bilinmemesinin bu davanın hasımsız açılmasına ilişkin diğer koşul olup, çekin kimin elinde olduğu biliniyorsa, bu durum da TTK’nun 792. Maddesine göre hasımlı olarak istirdat davası açılması gerekmektedir. (Ankara BAM 22.H.D.2018/2543E-2018/1743K)
Somut durumda, davacı vekili dava dilekçesinde iptali istenen 30/07/2018 vade tarihli 5.000,00 TL bedelli senedin davacı banka nezdinde iken hata ile borçlusuna verildiği, borçlu ile görüşülmesine rağmen senedi imha ettiği gerekçesiyle iade etmediğini bildirmiş olması karşısında, çekin kimin elinde olduğu davacı tarafından bilindiğinden TTK 792. Maddesi gereğince hasımlı olarak istirdat davası açılması gerekip zayi nedeniyle hasımsız olarak çek iptali davası açılamaz.
Tüm bu nedenlerle kimin uhdesinde olduğu belli olmasına rağmen, hamilden iadesi istenilmeyen çek yönünden talebin reddine karar verilerek aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda ayrıntılı açıklandığı üzere;
1-Davanın REDDİNE,
2-Alınması gerekli 44,40-TL harçtan peşin alınan harcın mahsubu ile belirlenen eksik harç, tahsil edilebilir miktarın altında kaldığından, tahsili yönünde hüküm tesisine mahal bulunmadığına,
4-Davacı tarafından karşılanan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, 6100 sayılı Yasanın 382/2-e6 maddesi delaleti ile 320/1.maddesinin verdiği yetki ile dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere karar verildi. 04/03/2019

Katip …
e-imza

Hakim …
e-imza