Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/944 E. 2019/773 K. 16.07.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
GEREKÇELİ KARAR
ESAS NO : 2016/944 Esas
KARAR NO : 2019/773 Karar

DAVA : Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli)
DAVA TARİHİ : 30/09/2016
KARAR TARİHİ : 16/07/2019

Mahkememizde görülmekte olan Banka Teminat Mektubunun İadesi Ve Depo Edilmesi (Depo Edilmesi İstemli) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin vermiş olduğu 30.09.2016 tarihli dilekçesinde özetle; “davacı şirketin 2010/82 Dosya No’lu … İlçesi Elektrik Tesis İşlerinin yapım işini üstlendiğini, söz konu işin yapılması için İstanbul … İlçesi Elektrik Tesis İşleri İşine Ait Sözleşme imzaladıklarını, anılan Sözleşme gereği …Şubesi’nin 12.04.2011 tarihli, … nolu 234.917,81-TL bedelli, …Şubesi’nin 03.06.2011 tarihli, … nolu 5.000,00-TL bedelli, … Finansmanı Şubesi’nin 19.11.2011 tarihli, … nolu 7.500,00 -TL bedelli üç ayrı teminat mektuplarını teslim ettiklerini, işin 31.12.2013 tarihli geçici kabul ile 27.07.2015 tarihli kesin kabul onaylarının yapılmış olmasına, SGK Başkanlığı İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü … Sosyal Güvenlik Merkezinden İlişiksiz Belgesi verilip bunun …Genel Müdürlüğüne sunulmasına rağmen teminat mektuplarının iade edilmediğini, sözleşme uyarınca teminatın iadesi için gerekli şartların davacı tarafça yerine getirilmiş olduğunu beyanla, öncelikle dava konusu teminat mektubunun nakde çevrilmesinin ve ödenmesinin önlenmesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesine, toplam 247.417,81-TL bedelli teminat mektuplarının davacı şirkete iadesine, aksi takdirde teminat mektuplarının iptaline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmşitir.
Davalının vermiş olduğu 20.12.2016 tarihli davaya cevap dilekçesinde özetle; davalı şirket tarafından 2010/82 nolu ihale dosyası ile davacıya “… İlçesi Elektrik Tesis İşlerinin” yapım işinin ihale edildiğini, söz konusu işe ilişkin olmak üzere İstanbul …ilçesi Elektrik Tesis İşleri İşine Ait Sözleşme” imzalandığını, İhale Kanunu ve taraflar arasında akdedilen sözleşme hükümlerine göre davacı tarafından davalı şirkete yapılacak işin belli bir oranındaki bedele karşılık gelen teminat mektuplarının sunulduğunu, davacı şirketin işçilerine eksik ödeme yapmış olduğunu, işçilerin hak ve alacaklarının ödenmesinden davacı şirketin sorumlu olduğunu, davacı şirketin işçilerine eksik ödeme yapmış olduğunu sözleşme gereği yüklenicinin ihale makamı olan davalı şirkete borcu bulunduğu sürece teminatları iade etmemesinin sözleşmeye ve hukuka uygun olduğunu, yüklenicinin çalıştırdığı tüm personelin özlük hakları ile ilgili hususların yükleniciye ait olduğunu, ihtiyati tedbir şartları oluşmadığından mahkemece ihtiyati tedbir talebinin de reddedilmesi gerektiğini belirterek; davanın reddine, yargılama gideri ve vekalet ücretlerinin davacıya yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Yanların tüm delilleri toplandıktan sonra dosya iddia, savunma ve yanların tüm delilleri ile ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yapılarak temerrüt tarihi itibarıyla davacının davalıdan alacağı varsa saptanması için bilirkişiye verilmiştir.
Bilirkişinin düzenlediği 27.04.2019 tarihli 4 sayfadan ibaret raporunda özetle; “davacı savlarının kabul koşullarının sözleşme ilişkisinin bütününün yorumuna bağlı olarak davacı savları yönünde benimsenmesi halinde, 30.9.2016 tanzim tarihli dilekçesinde anılan 3 adet banka teminat mektubunun iptaliyle, ayrıca mümkün olması halinde bunları veren bankaya iadeten teslimi için, mezkur teminat mektuplarının davacı yana verilmesi yönünde hüküm kurulabileceği” kanaati ile heyetteki 2 bilirkişi birlikte rapor düzenlemiş olup, diğer bilirkişi ayrık rapor sunmuştur.
Ayrık Bilirkişinin düzenlediği 29.04.2019 tarihli 2 sayfadan ibaret rapora muhalefet şerhinde özetle; “Diğer 4 işçinin açtığı davalar İş mahkemelerine sunulan bilirkişi raporlarına göre davalı …’nin faizler hariç 88.363,56 TL borçlu bulunmaktadır. Davalı ….’nin, faizler hariç toplam 110.949,05 TL+88.363,56 TL= 199.312,61 TL borçlu olduğu görülmektedir. Huzurdaki davacının davalıdaki teminatları 234.917,81 TL, 5.000 TL, 7.500 TL olmak üzere toplam 247.417,81 TL’dir. Taraflar arasındaki sözleşmede; işçilerin ücret, kıdem ve ihbar tazminatlarım davacı ödemediği takdirde huzurdaki davalı ….’nin, dava dışı işçilere sorumluluğu bulunduğu, ödenmeyen bedellerin hakkediş, geçici ve kesin teminatlardan kesileceği hükümleri yer almıştır. Bu nedenle, işçilerin yukarıda sözü geçen Iş Mahkemelerinde açtıkları davalar sonuçlanıncaya kadar’ ^…davalı …S.’de devam edilmesi gerektiği ve teminatların davacı …Elektrik Makina İns. Tur.Taah. ve Tic. A.Ş. iadesinin söz konusu olamayacağı” kanaatine varılmıştır
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen delil dosyası, davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere;
Bankacılık uygulamalarında: bir işin yapılmasını veya bir malın ya da bir borcun ödenmesini yüklenen kimseler lehine, üstlenilen işin kararlaştırılan koşullara uygun olarak yerine getirileceği yahut borçlanılan paraların vadelerinde ödeneceği, lehdarın yüklenimiııi yerine getirmemesi veya borcunu ödememesi halinde, muhatabın ilk yazılı isteminde belirli bir paranın kayıtsız şartsız ödeneceğine dair bankalarca, karşı tarafa (işi yaptırana) hitaben verilen garanti belgeleri teminat mektubu olarak tanımlanmaktadır.
Öte yandan, her ne kadar ihaleyi veren davalıya karşı açılan davaların gerekçeleri ve niteliği dosyaya sunulan bilgi ve belgelerden anlaşılamamakta ise de, teminat mektubunun yukarıda belirtilen özelliği nedeniyle, nedeni/gerekcesi ne olursa olsun, bu davaların huzurdaki davayla bir ilgisinden söz etmek de mümkün değildir.
Nihayet, dosya kapsamına göre teminat mektubu içeriğindeki işin/işlerin bitirildiği anlaşılmış olup, taraflarca bu konuda herhangi bir tartışma da bulunmamaktadır.
Dava yanları arasındaki ilişkide, davacının sözleşmesel edimini yerine getirdiğine davacının SGK’ya bu iş kapsamında borcu bulunmadığına dair bir çekişme saptanmamıştır. Çekişme, davacının bu davada anılan iş (taahhüt) kapsamında çalıştırdığı bir kısım işçi ile ihtilaflı olması ve bu sebeple bu İşçilerin, alınacak yargı kararı çerçevesinde, huzurdaki davacının yanısıra huzurdaki davalıya da müracaat etmesinin mümkün olması ve bu sebeple de, davalının, bu riske bağlı olarak huzurdaki davada anılan banka teminat mektubunu davacıya iade etmemesi ve İade etmeme yönünde hak sahibi olduğu cihetinde savunmada bulunmasına bağlı olarak tekemmül etmektedir.
Dava dışı işçilerle, huzurdaki davacının çekişmesi huzurdaki davanın konusu değildir Yukarıdaki riskin varlığı, huzurdaki davalıya teminat mektubunu iadeden imtina hakkı verir mi? Davalı …. Genel Müdürlüğü ile davacı … Makine İnşaat Tur. Taah. Tic. A.Ş. arasında “İstanbul … İlçesi Elektrik Tesis İşleri” İle ilgili olarak 13.04.2011 tarihli sözleşme İmzalanmıştır. Sözleşme uyarınca davacı şirket işlerini tamamlamış, tesisin geçici kabulünü 31.12.2013 tarihinde, kesin kabulünü de 27.07.2015 tarihinde yaptırmıştır. Tesisin geçici kabul ve kesin kabul tutanakları davalı …. Genel Müdürlüğü tarafından onaylanmıştır. Başka bir ifadeyle, davacı şirket taahhüdünü eksiksiz ve kusursuz yerine getirmiştir. Ancak; sözleşmenin 10. Maddesinin 4.1. bendinde; “Taahhüdün, sözleşme ve ihale dokuman hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesinden ve varsa işe ait eksik ve kusurların giderilerek geçici kabul tutanağının onaylanmasından ve yüklenicinin bu işten dolayı idareye herhangi bir borcunun olmadığı tespit edildikten sonra alınmış olan kesin teminat ve varsa ek kesin teminatların yarısı, kesin kabul tutanağının onaylanmasından sonra ise kalanı, SGK’dan ilişiksiz belgesi getirilmesinden sonra yükleniciye iade edilir “ hükmü yer almıştır.
SGK, 27.01.2016 tarihli sayılı yazısıyla teminatın iadesinde sakınca olmadığı, ancak, ileride ödenmemiş prim borcu çıkması halinde talep haklarının saklı olduğunu bildirmiştir. Nitekim, … Makina İnş. Tur. Taah. ve Tic. A.Ş.’de çalışmış olan 9 işçi davacı şirketin, ücretlerini, ikramiyelerini, kıdem ve İhbar tazminatlarım, ödemediğini, sözleşme gereği davalının da bu konuda sorumluluğunun bulunduğunu gerekçe göstererek alacaklarının tahsili için İstanbul 5., 17., 24., 33. İş Mahkemelerinde …. aleyhine dava açmışlardır. Bunlardan 5 işçinin açtığı davaların mahkeme kararlan çıkmış, diğer 4 işçinin açtığı davalar kesinleştiğine ilişkin dava dosyasında bilgi mevcut değildir.
Taraflar arasındaki sözleşmede; işçilerin ücret, kıdem ve ihbar tazminatlarım davacı ödemediği takdirde huzurdaki davalı ….’nin, dava dışı işçilere sorumluluğu bulunduğu, ödenmeyen bedellerin hakkediş, geçici ve kesin teminatlardan kesileceği hükümleri yer almıştır. Bu nedenle, işçilerin yukarıda sözü geçen İş Mahkemelerinde açtıkları davalar sonuçlanıncaya kadar teminatların davalı …S.’de tutulmasına devam edilmesi gerektiği ve teminatların davacı… Makina İns Taah. ve Tir A.Ş. adesinin söz konusu olamayacağı kanaatine varıldaığından davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Bu nedenle aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM: Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere:
1-Davanın Reddine,
2-44,40-TL karar harcının peşin alınan 4.225,28-TL den düşümü ile kalan 4.180,88-TL nin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3- Davalı tarafından yapılan 82,00-TL yargılama giderinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4- Davalı taraf kendisini dava ve duruşmalarda vekili ile temsil ettirdiği anlaşılmakla AAÜT gereğince 20.795,07-TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-Tarafların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzünde ilamın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 16/07/2019

Katip …

Hakim …