Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/546 E. 2021/403 K. 29.04.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/546 Esas
KARAR NO:2021/403

DAVA :Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:20/05/2016
KARAR TARİHİ:29/04/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili … A.Ş., elektrik enerjisi üretim tesisi kurulması, işletmeye alınması, elektrik enerjisi üretimi, üretilen elektrik enerjisinin müşterilere satışı işi ile iştigal ettiğini, müvekkili şirkete ait (… ili, … İlçesi, … ve … dereleri üzerinde kurulu)… Santrali, davalı … A.Ş. tarafından teminat altına alındığını, müvekkili şirket, sözleşme aşamasında her türlü zararı ve özellikle kar kaybı zararlarını güvence altına alan, geniş kapsamlı poliçe talebinde bulunduğu ve davalı da yetkili acentesi olan … Hizmetleri, … aracılığıyla, tüm risklerin ve zararların teminat altına alındığını, geniş kapsamlı sigorta poliçesi hazırlandığını, sözü edilen yetkili acente tarafından “Tüm Risklerin teminat altına alındığının ve Kar Kaybı zararına güvence verildiğinin” belirtildiği 05.06.2013-05.06.2014 vadeli … nolu poliçenin başlığında “KAPSAMLI MAKİNE KIRILMASI (…)” yazılı olup, Sigorta Kapsamı bölümünde ise; “… A.Ş;, sigortalının yukarıda belirtilen riziko adresinde karşılarında belirtilen bedellerle ve her bir basarda aşağıda belirtilen muafiyet miktarı uygulanmak kaydı ile; İlişik Türk yangın genel şartları ve makine kırılması sigortası genel şartlarına ilaveten … kapsamlı makine kırılması sigortası (…) metninin 1.kısım (maddi zararlar) ve 2.kısım (kar kaybı) kapsamında yangın, ek teminatları ve makine kırılması ve poliçede ve poliçe metninde istisna edilmeyen hallerden doğabilecek diğer zararlar ve bunlara bağlı kar kaybını sigorta eder. Türk yangın sigortası genel şartlan kapsamında terör teminatı da poliçe kapsamına dahil edilmiştir.” açıklamasına yer verildiğini, davalı sigorta şirketinin acentesi tarafından özellikle, … kapsamlı makine kırılması sigortası (…) ile maddi ve kar kaybı zararlarının istisnasız teminat altına alındığını, poliçe metninde istisna edilmeyen tüm hallerden doğabilecek diğer zararların ve bunlara bağlı kar kaybının sigorta edildiği belirtildiğini, ayrıca müvekkili şirkete, poliçe üzerinde yazılı “… Garanti Dönemindeki Makine Kırılması Hasarlarından Kaynaklanacak Kar Kaybı Özel Şartı” ile hasarın nedeni ne olursa olsun makine hasarlarından kaynaklanacak Kar Kaybı zararının sigorta teminatı altına alındığı, güvencesi verildiğini, aynı poliçe ile mekanik bozulma halleri de teminat altına alınarak Mekanik Bozulma hallerinde 14 günlük bir muafiyet öngörüldüğünü, bu şekilde teminat altına alınan … santralinde bulunan elektromekanik akşamda, 25.05.2014 tarihinde meydana gelen mekanik arıza sonucu, tesisin, 25.05.2014 ile 09.07.2014 tarihleri arasında üretim yapamadığını, yapılan teknik incelemeler neticesinde Generatörün arızalı olduğu ve yurt içinde tamirinin mümkün olmadığı anlaşıldığını, sigorta şirketi, prim karşılığında üzerine aldığı riziko ve hasar gerçekleştiği halde, (32 günlük) kar kaybı zararını karşılama yükümlülüğünü yerine getirmeyerek, iş bu davanın açılmasına sebebiyet verdiğini, işbu açıklanan nedenlerle fazlaya dair tüm dava ve talep hakları saklı kalmak kaydıyla 6100 sayılı Yasa’nın 107 maddesine göre belirlenecek olan (maddi zarar ve kar kaybı zararına ilişkin) sigorta tazminatının sonradan artırılmak üzere şimdilik 50.000,00-TL’nin 03.06.2014 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi üzerinden hesaplanacak faizi ile birlikte davalıdan tahsil edilmesini, her türlü yargılama masrafı ve ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacının her ne kadar davalı müvekkil sigorta şirketi ne/dinde 05.06.2013 başlangıç ve 05.06.2014 bitiş tarihli … nolu Makine Kırılması Sigorta Poliçesi mevcut ise de davaya konu davacı talepleri mezkur sigorta poliçesi teminatı dahilinde bulunmadığını, bu nedenle davalı müvekkilinin sigorta şirketinin davalıya karşı tazmin yükümlülüğü bulunmadığını, işbu nedenlerle; davanın esas yönünden reddini, yargılama giderleri ile vekâlet ücretinin davacıya tahmiline karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkememizin 12/06/2017 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 26/03/2018 tarihli raporunda özetle;
”SONUÇ:
Dava dosyası münderecatı ve davacı şirketin ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde;
• Davacı … Santralında 2011 model … seri no.lu …, 2011 model … seri no.lu … seri no.lu Jeneratör üniteleri arızası nedeniyle 25.05.2014 ile 09.07.2014 tarihleri arasıida toplam 46 gün üretim kaybı olduğu,
• Davacının talebi, Makine Kırılması Sigorta Poliçesi teminatı dahilinde olduğu,
• Davacının 32. günlük 377.032,85 TL kar kaybından davalı şirketin sorumlu olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Mahkememizin 01/11/2018 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda ek bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 18/10/2019 tarihli ek raporunda özetle;
”SONUÇ:
Dava dosyası münderecatı ve davacı şirketin ticari defterlerinin incelenmesi neticesinde;
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; Delillerin ve hukuki durumların takdiri Yüce Mahkemenize ait olmak üzere;
26.03.2018 tarihli Kök raporda vardığımız sonuç;
• Davacı … Santralı’nda 2011 model … seri no.lu …, 2011 model … seri no.lu … seri no.lu Jeneratör üniteleri arızası nedeniyle 25.05.2014 ile 09.07.2014 tarihleri arasında toplam 46 gün üretim kaybı olduğu,
• Davacının talebi Makine Kırılması Sigorta Poliçesi teminatı dahilinde olduğu, Mekanik bozulma poliçe vadesi içerisinde gerçekleştiğinden davacının talebinin tamamı Sigorta Poliçesi teminatı dahilindedir.
• Davacının 32. günlük 377.032,85 TL kar kaybından davalı şirketin sorumlu olduğu yukarıda açıklanan ve lesbit edilen hususlara binan önceki Kök Raporda değişikliği gerektiren bir neden bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Mahkememizin 19/12/2019 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda ek bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 22.6.2020 tarihli 2. ek raporunda özetle;
”SONUÇ:
Bilirkişi Kurulumuzca: Sigorta Sözleşmesinin hukuki temelleri olan “Riziko” ve “Rizikonun Gerçekleşmesi (zarar)” unsurları göz önünde tutularak olayda, yapılan Sigorta Sözleşmesi şartlarının, davacının taleplerine uygulanması sonucunda; davacının talep ettiği kâr kaybı zararının sigorta teminatına dâhil olmadığı sonucuna varılmıştır.” denilmiştir.
Dava, davacı tarafça enerji üretim tesisinde meydana gelen mekanik bozulma nedeniyle oluşan kar kaybının poliçe teminatında olduğu iddiasına dayalı olarak açılan tazminat istemine ilişkindir.
Bilirkişi Reyağan Kender’in de belirttiği gibi taraflar arasında düzenlenen policede Makine Kırlımsaı Kar Kaybı Ek teminatı, Makine Kırılması Genel Şartları ile poliçede yazılı ekli şartlar kapsamında oluşacak hasarları nedeniyle işletmede doğacak kar kayıplarını, makine kırılmasına bağlı kar kaybı şartları kapsamında tazmin edilecektir.
Makine Kırılmasına Bağlı Kar Kaybı başlığı altındaki kloz “601 Kloz Makine Kırılmasına Bağlı Kar Kaybı Özel Şartları olup, bir dğeri ise … Garanti Dönemindeki Makine Kırılması Hasarlarından Kaynaklanacak Kar Kaybı Özel Şartı olup, 601 klozunun metni “*KLOZ 601 : MAKİNE KIRILMASINA BAĞLI KAR KAYBI ÖZEL ŞARTI Bu poliçe ile sağlanan teminat, tazmin edilebilir bir hasar sonucu, cironun azalması ve hasardan dolayı işletme masraflarının artmasından kaynaklanacak brüt kar kaybı ile sınırlı olup tazminat olarak ödenebilecek meblağ aşağıda açıklandığı şekilde olacaktır. * Cirodaki azalma durumunda : Kaza sebebiyle oluşan azalmış ciro ile standart ciro arasındaki farka, brüt kar oranının uygulanmasıyla elde edilen meblağ. * Kaza sonucu işletme masraflarının artması durumunda; sadece cirodaki azalmanın önüne geçmek veya bunu azaltmak amacıyla harcanan ekstra giderler. (Ancak bu giderler kaza sonucunda yukarıda tanımlanmış olan cirodaki azalma durumunda brüt kar oranının standart ciro ile azalmış ciro arasındaki farka uygulanmasıyla elde edilecek olan meblağdan fazla olamaz.) * Bir kaza neticesinde işe ait masraf ve harcamalarla ilgili olarak tazminat devresinde bazı masrafların durması veya azalması sebebiyle tasarruf edilen miktarlar tazminattan düşülecektir.” şeklinde olup; … klozunun metni ise “ÖZEL SİGORTA TEMİNATI: GARANTİ DÖNEMİNDE MAKİNE ARIZASINDAN KAYNAKLANAN İŞ KESİNTİSİBu onay, 2. bölümün bir parçasını oluşturur ve aksi takdirde sigorta poliçesinde yer alan veya burada onaylanan şartlara, hükümlere, koşullara ve istisnalara tabidir. 1. Tazminat 1.1. “Operasyonel iş kesintisi bölümü”, bir tedarikçinin, yüklenicinin veya tamircinin yasa veya yönetmelik gereği sorumlu olduğu fiziksel kayıp veya hasar nedeniyle doğrudan sigortalanan işin kesintiye uğraması veya bunlara müdahale edilmesi nedeniyle sigortalanan faiz kaybını kapsayacak şekilde genişletilecektir veya sözleşme veya anlaşma kapsamında.” şeklindedir.
Özel klozlarda “Bu politikanın başlangıcı sırasında mevcut olan herhangi bir hata veya kusurdan kaynaklanan kayıp veya hasar.”‘ şeklinde bir ibare ile satış sözleşmesi kapsamında garanti altına alınan kusurlardan dolayı uğranılan kar kaybının sigorta kapsamı dışında bırakılacağına ilişkin bir düzenlememe bulunmamaktadır. Buna göre olayımızda kar kaybı zararı, jeneraatörlerin yüksek titreşimi nedeniyle devreye alınamaması olsa da … ve Makina Kırılması Sigortası Genel Şartlarının 1-b maddesi kapsamında da kaldığı anlaşılmıştır.
Kök raporda açıklandığı üzere makine kırılması nedeniyle 46 gün ara verilmek zorunda kalındığı, davacının elektrik üretimine ilişkin ilk satış faturasının 17.07.2013 tarihi olup, kayıp yaşanan 25.05.2014-09.07.2014 tarihleri arasındaki kar kaybının hesabında 2013 yılının verilerinin dikkate alınmasının hakkaniyetli olmayacağı, 2015 verilerinden çıkartılan kat sayının hesaplamada dikkate alınmasının yerinde olduğu, temerrüt tarihinin ispatlanamadığı anlaşılmış ve tüm bu nedenlerle sonuçta aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-377.032,85 TL’nin dava tarihinden itibaren temerrüt faizi olan 3095 sayılı Yasa’nın 2/2 maddesi gereğince değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 25.755,11-TL ilam harcından peşin alınan 6.438,88-TL’nin mahsubu ile eksik kalan 19.316,23-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 29,20 TL başvuru harcı, 6.438,88 TL peşin harç olmak üzere toplam 6.468,08-TL harcın davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.göre hesaplanan 34.842,30-TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı tarafından yapılan 3.777,00-TL yargılama gideri davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.29/04/2021

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …