Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2016/150
KARAR NO:2020/475

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :12/02/2016
BİRLEŞEN DOSYA
DAVA:Alacak
DAVA TARİHİ : 22/04/2016
KARAR TARİHİ: 17/09/2020

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan), Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Asıl davada davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı takip dosyası ile davalı taraf aleyhine başlatılan icra takibinde, şirket merkez adreslerinin … olması sebebi ile yetkiye itiraz ettiğini, fakat taraflar arasında HUMK Madde 17’ye uygun şekilde yazılı olarak yapılmış bir yetki sözleşmesi bulunduğunu, bu meyanda … Mahkemeleri ve İcra Daireleri yetkili kılındığını, müvekkili şirketin Ana yüklenici olarak yer aldığı ”…- …” isimli projede, müvekkili şirket … ile davalı şirket arasında 03/07/2015 tarihli ”… Hotel Şantiyesi Genel Mekan ve Oda Mobilyaları Sözleşmesi” bulunmakta olup, iş bu sözleşme işin bedelinin sözleşmenin 3 nolu maddesinde belirtildiği üzere 644.937,85-TL olarak belirlenmiş ve hüküm altına alındığını,sözleşme konusu işin yapılacağı yerin davalı şirkete 03.07.2015 tarihinde teslim edildiğini, sözleşmenin 2 nolu maddesinde belirtilen sözleşme konusu işin tamamlanarak müvekkili şirkete teslim tarihinin 07 Eylül 2015 olduğunun, sözleşme konusu iş 07/09/2015 tarihinde teslim edilmez ise, sözleşme bedelinin % 1’i oranında cezai şartı günlük olarak işverene ödeyeceğini, buna rağmen davanın açıldığı tarih olan 12.02.2016 tarihinde dahi henüz işin teslim edilmediğini, davalıya gönderilen ihtarnameler, revize planı, geçici kabul tutanaklarında belirtilen eksik işler kontrol tutanağı düzenlenmesine rağmen taahhütlerine uymayan, sözleşme konusu işi tamamlamayan ve müvekkili şirkete ödeme yapmayan davalı şirkete karşı cezai şart bedellerinin tahsili için icra takibi başlatıldığını, davalının icra takibine haksız itirazı sonucu takibin durduğunu, yukarıda açıklanan nedenlerle davanın kabulünü, asıl alacak ile ferilerinin takip tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile itirazların kaldırılarak takibin devamını, haksız ve kötü niyetli itiraz göz önüne alınarak % 20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; tarafların sözleşme kapsamında olmayan pek çok konuda da ticaret yaptıklarını, örneğin sözleşmede hiç bahsi geçmemesine rağmen müvekkili … firmasının davacı … firmasına 200 küsür adet yatak, baza, oda ve banyo kapısı satıp dava konusu otele kurulumunu yapıp teslim ettiğini, buna ilave olarak sözleşme kapsamı dışında pek çok ürün ve işler teslim edildiğini, bu sebeple sözleşme ile düzenlenmiş olan yetki şartının bir hükmünün kalmadığını, her ne kadar taraflar arasında düzenlenmiş bir sözleşme ve yetki şartı olsa da, işbu davaya konu olan ve sözleşme kapsamı dışında yapılmış pek çok işin bulunduğunu, bu sebeple sözleşmedeki yetki şartının işbu davada ve icra takibinde uygulanmasının mümkün olmadığını, yetkili mahkeme ve icra müdürlükleri, müvekkili şirketin yerleşim yeri olan … mahkeme ve icra müdürlükleri olduğunu, müvekkili davalı … A.Ş. firmasının, davacı … firması ile bir sözleşme imzaladığını ve sözleşme gereği “…” projesinin bir takım işlerini yüklendiğini, sözleşme gereği müvekkili … firmasının 07.09.2015 tarihinde işleri bitirip … firmasına teslim etmesinin gerektiğini, ancak davacı … firması sözleşme konusu yeri “mobilya kurulumu için” teslime uygun hale getiremediğini, dolayısıyla müvekkili … firmasının teslim borcunu süresinde yerine getirememiş olmasında kesinlikle kusuru bulunmadığını, gecikmelerin tamamen davacı firmadan kaynaklandığını, dava konusu işin, 6 katlı 96 odalı … projesini baştan aşağı tüm mobilyaları, kapıları, yatakları, lobi ve oda duvar kaplamaları, bar, cafe vb masalar ve sandalyeler, konferans salonu yapılması vb işleri olduğunu, davacının, …. Noterliğinin 22.09.2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile işin tamamlanmasını ihtar ettiğini belirtmiş ve devamında davalı tarafın ihtarnameyi dikkate almadığı iddia edildiğini, bu beyanın kesinlikle gerçek dışı olduğunu, müvekkili firma adına davacı … firmasına ….Noterliğinden … yevmiye numaralı 30.09.2015 tarihli gönderilen cevabi ihtarnamede açıkça sözleşme konusu yerin mobilya kurulumuna uygun olmadığı, belirtilmiş ve uygunsuzlukların derhal giderilmesi ihtar edildiğini, buna ek olarak, sözleşme konusu yerin şantiye konumunda olduğunu, mobilya kurulumuna hazır olmadığı pek çok defa bizzat davacı … firmasının yetkilileri tarafından da elektronik posta ortamında dile getirildiğini, sözleşme gereği müvekkili … firmasının hakediş alabilmesi için yapıldığını ve teslim edilmiş işlerin davacı … firması tarafından ”kesin kabul” edilmesi gerektiğini, davacı tarafın son derece kötü niyetle hareket ettiğini, yapılmış ve teslim edilmiş işlerle ilgili kesin kabul yapmaktan kaçındığını, müvekkilinin teslim yerinin ısrarla teslime uygun hale getirilmemiş olmasına rağmen tüm iyi niyeti ile sözleşme konusu işleri yapıp teslim ettiğini, müvekkilinin davacı firmaya kestiği faturaları davacının iade ettiğini, bu sebeplerle …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D.İş tespit yaptırıldığını, sözleşme konusu yerin 25.01.2016 tarihi itibariyle bile mobilya kurulumuna uygun olmadığı bilirkişi raporu ile tespit edildiğini, buna rağmen müvekkili firma teslim borcunu yerini getirdiğini, açıklanan nedenlerle müvekkil … firmasının, davacı … firmasından 700.834,34TL’lik hakkediş alacağının mevcut olduğunu, buna ek olarak haksız bir şekilde nakde çevrilen 193.481.36TL’lik teminat mektubundan da alacağının mevcut olduğunu, müvekkili … firmasının davacı … firmasından toplam 894.315,70-TL alacaklı olduğunu, davacının, işbu davaya konu ettiği gecikmelerin, tespit raporu ile ortaya çıktığı üzere davacının kendi kusurundan kaynaklandığını, davacı, ihtarlarına rağmen oteli teslime uygun hale getirmediğini, bu sebeplerle işbu haksız davanın reddini, %20’den az olmamak üzere davacı aleyhinde icra inkar tazminatına hükmolunmasını, vekalet ücreti ve yargılama masraflarının davacı taraf üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
Birleşen dosya davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili ile davalı şirket arasında 03/07/2015 tarihinde sözleşme imzalandığını ve sözleşme gereği müvekkilinin “…” projesinin bir takım işlerini üstlendiğini, söz konusu bu sözleşme ve sözleşme dışı olarak yapılmış ve davalıya teslim edilmiş işlerle ilgili olarak 700.834,34 TL hakediş alacağının ve davalı tarafından haksız olarak nakde çevrilen Banka Teminat Mektubu bedeli olan 193.481,36-TL’nin nakde çevirildiği tarih olan 29/12/2015 tarihinden itibaren işleyecek en yüksek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili amacıyla iş bu davayı açtıklarını, işbu davanın, davalı şirketin cezai şart alacağına konu ettiği …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyasındaki taraflarının ve dava konusunun aynı olduğunu beyanla, dava dosyalarının …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, itirazın iptali ve alacak istemine ilişkindir.
Mahkememizin 09/02/2017 tarihli celsesi 5 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 28/01/2018 tarihli raporunda özetle;
”DEFTER İNCELEMESİ
1-… A. Ş.
03.07.2015 TARİHLİ SÖZLEŞME KAPSAMINDA YAPILAN İŞLEMLER SONUCU HESAP DURUMU
Toplam kesilen faturalar : 922.406,98
Teminat Mektubu çözümü : 193.481,16
Toplam Tahsilatlar : -220.149,40
Toplam Cari hesap alacağı : 895.738,74-TL
2-…
03.07.2015 TARİHLİ SÖZLEŞME KAPSAMINDA YAPILAN İŞLEMLER SONUCU HESAP DURUMU
Toplam kesilen faturalar : 193.481,16
Teminat Mektubu çözümü : – 193.481,16
Toplam Ödemeler : 220.149,40
Alınan Faturalar : – 116.749,00
Cari hesap alacağı : 103.400,40TL

DEĞERLENDİRME
Taraflar arasında yapılan sözleşmenin değerlendirilmesi;
…MADDE 3-İŞİN BEDELİ: Ekli teknik şartnamede belirtilen sözleşme konusu konut girişlerindeki ahşap işlerinin toplam tahmini bedeli, oda mobilyaları için KDV hariç 486.434,25 TL, Genel mekan mobilyaları için ise KDV hariç 158.503,60-TL. Bahse konu olan siparişler için detayları gösterir sipariş sözleşmeleri sözleşme ekinde yer alıp, sözleşmenin ayrılmaz parçasıdır. Ancak işin bitirilip tesliminden sonra ekte teknik şartnamede belirtilen birim fiyatlar üzerinden yerinde sayım yapılarak kesin hesap çıkarılacak ve buna göre kesin işin bedeli tespit edilecek ve bu bedel işveren tarafından ödenecektir. İşveren yatırım teşvik belgesine sahip olduğundan tüm ürünlerle ilgili KDV’den muaftır ve Yüklenici’ ye teşvik listesini ibraz ederek KDV ödemesi yapmayacaktır.
MADDE 5-İŞE BAŞLAMA VE İŞİN SÜRESİ: Yüklenici sözleşmenin imzası ile birlikte derhal imalata başlayacaktır. Sözleşme konusu olan ahşap işlerinin imalatı, nakliyesi ve yerinde montajı yapılmış olarak teslim tarihi 7 EYLÜL 2015’tir. Bu tarihte yüklenici, işyerini kesin kabule hazır hale getirecektir. Belirlenen süreden önce işin bitirilmesi halinde yüklenici bu tarihi beklemeksizin işyerini teslim edebilecektir. İş 07.09.2015 tarihinde teslim edilemez ise Yüklenici, sözleşme bedelinin %1’i oranında cezai şartı günlük olarak işveren’e ödeyecektir. Söz konusu tutar Yüklenici’nin alacaklarından da kesilebilecektir.
MADDE 9-İŞ MİKTARINDA ARTMA VE EKSİLMELER: YÜKLENİCİ iş bedelleri ve toplamında artma ve eksilme olduğu takdirde bu sözleşme ile taahhüt ettiği işi sözleşmedeki şartlarla yapmaya mecburdur. Birim fiyatı bulunmayan işler ile ilgili bir imalat Yüklenici’den talep edildiği takdirde, birim fiyatı karşılıklı görüşmeler sonucu belirlenecektir.
MADDE 14-KESİN HESAP:14.1-Kesin hesaplar işin gidişine uygun olarak İŞVEREN ve YÜKLENİCİ tarafından ortaklaşa olarak yapılır. Kesin hesaplar İŞVEREN’ in onayından sonra yapılır. Mutabakat sağlanamazsa İŞVEREN kesin hesabı ve YÜKLENİCİ kesin hesapları ile kesilen faturalar belirleyici olur. Gereken durumlarda YÜKLENİCİ kestiği faturalara istinaden yapılan işleri otelde fiili olarak da göstererek İŞVERENLE karşılıklı mutabık kalabilir.
14.2-YÜKLENİCİ kesin hesap için belgelerini ibraz etmediği veya gelmediği takdirde İŞVEREN, YÜKLENİCİ’ in gıyabında kesin hesabı bağlayabilecektir.
MADDE 15-ÖDEMELER:Toplam sözleşme bedelinin %30’u sözleşmenin imzalanması ile teminat mektubu karşılığında nakit olarak Yüklenici’ye ödenecektir. Kalan tutar ise geçici kabul tarihinde 60-90-120 günlük sıralı çekler ile Yüklenici’ ye ödenecektir. Yüklenici’ nin vereceği teminat mektubu sözleşme toplam bedelinin %30’u oranında olacak ve 30.09.2015 tarihine kadar geçerli olacaktır.
MADDE 22-GEÇİCİ KABUL VE KESİN KABUL:Yüklenici, yaptığı işlerin imalat sırasında bakımından ve konulmasından sorumludur. Geçici ve kesin kabul arasında imalatların kullanılmasından doğabilecek aşınma ve eskime halleri hariç olmak üzere her türlü hatalı-kusurlu imalatların ve noksanların düzeltilmesi Yüklenici’ye ait olacaktır. İş’in geçici kabulü işveren’in görevlendireceği bir heyet tarafından yapılacaktır. Geçici kabul heyeti işin bitiminden sonra 10 gün içinde tespit edilecektir. Heyetin tespit edeceği eksik ve kusurlu imalatlar, verilecek süre içinde TAŞERON tarafından giderilecektir ve verilen süre kesin hesap sürecine yansıtılmayacaktır. Yüklenici her şekilde eksik ya da hatalarını gidermekle yükümlüdür. Kesin kabul tarihi otelin işletmeye alınması itibari ile 6 aydır.
İşbu sözleşme 32 Madde 7 sayfa ve 4 Ek ile birlikte 3 Temmuz 2015 tarihinde taraflarca karşılıklı mutabakatla tanzim ve imza edilmiştir.
…. SULH HUKUK MAHKEMESİ TARAFINDAN … D. İş DOSYASINDA YAPILAN KEŞİF SONRASI BİLİRKİŞİ MAKİNA MÜHENDİSİ … TARAFINDAN HAZIRLANAN 26.01.2016 HAVALE TARİHLİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDA:
a-Taraflar arasında düzenlenmiş olan 03.07.2015 tarihli sözleşmenin 3. Maddesinde yer alan ve aşağıdaki listelerde belirtilen “oda ve mekan mobilyaları” dikkate alınarak halen asansörleri çalışmayan tavanlarından ve duvarlarından elektrik kabloları sarkan, şantiye konumundaki binada her bir katta 6 oda olmak üzere 6 katta bulunan toplam 96 oda ve giriş katındaki genel mekan tarafların yetkilileri ile video kaydı alınmak sureti ile gezildi.
GENEL MEKAN MOBİLYALARI ÖZELLİĞİNDEKİ ÜRÜNLER BEDELİ: 124.971,53
ODA MOBİLYALARI ÖZELLİĞİNDEKİ ÜRÜNLER BEDELİ:603.098,25
YATAK VE BAZA ÖZELLİĞİNDEKİ ÜRÜNLER BEDELİ : 90.498,00
TOPLAM : 818.567,00TL
b-Delil konusu ürünlerin halihazır durumları itibari ile genel mekan, toplantı odası ve katlarındaki kapılar, banyo kapıları, yataklar, çalışma masası, benç, TV panosu, ayna panosu ve komodin özelliğindeki ürünler ile ilgili eksikliğin olmadığı, söz konusu ürünlerin kabul edildiği anlaşılmıştır.
c-Söz konusu oda ve mekan mobilyalarında aşağıda ayrıntılı olarak belirtilen bazı ürünlerin olmadığı,bazı ürünlerinde sözleşmeye uygun olmadığından dolayı kabul edilmediği bazı ürünlerin ise karşılıklı mutabakat ile sözleşme dışı kaldığı tespit edilmiştir.
SÖZLEŞME KONUSU YERİN 25.01.2016 TARİHİ İTİBARİYLE BİLE MOBİLYA KURULUMU KOŞULLARININ TAM OLUŞMADIĞI bilirkişi raporu ile belirlendiği. Yüklenici firma adına davalı … firmasına gönderilen …. Noterliğinden 16883 yevmiye numaralı 30.09.2015 tarihli ihtarnamede açıkça SÖZLEŞME KONUSU YERİN MOBİLYA KURULUMUNA UYGUN OLMADIĞI belirtilmiş ve uygunsuzlukların derhal giderilmesi ihtar edilmiştir.
… Yapı firması şantiye sorumlusu Mimar …’ın (….com.tr) inşaat taşeronlarına göndermiş olduğu 03.12.2015 tarihli “Teslim Tarihleri” konulu e-mailde “aralık ayına girmiş olmamıza rağmen birçok kalemde geride kalmış bulunuyoruz. Gecikmeye sebep olan taşeronların gerçekçi teslim tarihlerini 13.00’e kadar bildirmelerini rica ederiz” e-mail gönderdiği bu durumunda otel inşaat işlerinin halen devam ettiğinin açık bir ifadesi olarak değerlendirilmelidir.
E-mail içeriğinin elektrik işlerini, ısıtma, soğutma, sıhhi tesisat işlerini, kalıcı elektrik ve su işlerini, yangın işlerini kapsadığı ve 03.12.2015 tarihi itibariyle inşaat işlerinin tamamlanmadığı anlaşılmaktadır.
Davalı … şantiye sorumlusu Mimar … tarafından 07.09.2015 tarihinde Yüklenici şirket çalışanı …’e gönderilen e-mail de “Parke işi bildiğiniz üzere 6. Kat dahil sonlanmıştır. Odaya hareketli mobilyaları da (çalışma masası komodin vs) bir odada istifleyebilirsiniz. Şeklindedir.
Not:Genel mekan kolon kaplama tavan kaplama, bar bankosu resepsiyon dolabı montajına 11.09.2015 tarihinde başlanıp ay sonunda tamamlanmalıdır” şeklindedir.
Otelin inşaat alanının parke işlerinin bittiği Yüklenici …’a ancak 07.09.2015 tarihinde İşveren … Yapı tarafından bildirilmiştir. Gönderilen e-mail de “Parke işi bildiğiniz üzere 6. kat dahil sonlanmıştır. Denilmektedir. Parke işi bitirilmeden, bazaların komodinlerin dolapların ve benzeri mobilyaların kurulumunun mümkün olamayacağı aşikardır.
…. SULH HUKUK MAHKEMESİ TARAFINDAN … D. İş DOSYASINDA YAPILAN KEŞİF SONRASI BİLİRKİŞİ MAKİNA MÜHENDİSİ … TARAFINDAN HAZIRLANAN 26.01.2016 HAVALE TARİHLİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDA:
a-Taraflar arasında düzenlenmiş olan 03.07.2015 tarihli sözleşmenin 3. Maddesinde yer alan ve aşağıdaki listelerde belirtilen “oda ve mekan mobilyaları” dikkate alınarak halen asansörleri çalışmayan tavanlarından ve duvarlarından elektrik kabloları sarkan, şantiye konumundaki bina olarak bahsedildiği bu durumunda değerlendirilmesi ile,
Dava konusu işte işveren yüklenicinin yer teslimlerini zamanında ve düzenli yapmadığından kaynaklanan gecikmeden bahsedilmesinin olanaklı olduğu, bu durumda, İşverenin cezai şart uygulama hakkı doğmayacağı değerlendirilmektedir.
YÜKLENİCİ TARAFINDAN YAPILAN İŞLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ
Bu konuda Dosyada mevcut Bilirkişi raporu baz alınmış olup;
Eksik imalatlar
7 adet katlanır benç (bavulluk) (7 Ad x 117,00TL) = 819,00 TL
8 adet HM-14 poz nolu ürün (8 Ad x 201,50TL) = 1.612,00 TL
Eksik imalatlar bedeli = 2.431,00TL’dir.
1-KUSURLU İMALATLAR
6 adet tekli koltuk (portatif) olduğu fakat istenen ölçülerde olmadığından kabul görmemiştir, istenen ölçülerdeki emsal ürün ile değiştirileceği bildirilmiştir. ( 6Ad x 510,00TL/Ad = 3.060,00TL)
4 adet bar sandalyesi mevcuttur fakat yüzeyleri bozuk olduğundan, sağlam ürünler ile değişimi yapılacağı bildirilmiştir. (4Ad x 214,50TL/Ad = 858,00TL)
2 adet tabure mevcuttur, yüzeyleri bozuk olduğundan boya yapılarak yüzeylerin düzeltileceği bildirilmiştir. (2Ad x 390,00TL/Ad = 780,00TL)
Toplam kusurlu imalat bedeli: 4.698,00TL, olup, % 10 nefaset 4.698,00TL x 0,10 = 470,00TL hesap edilmektedir.
GENEL TOPLAM = 2.901,00 TL olmaktadır.
2-AKUSTİK DEĞERLERE UYGUN OLMAYAN KAPILAR
SM-01 KAPI 2 Ad. x 940,00TL/Ad. = 1.880,00 TL,
SM-01 KAPI 2 Ad. x 1.880,00TL/Ad. = 3.760,00 TL,
GİRİŞ KAPISI 96 Ad. x 940,00 TL/Ad. = 90.240,00 TL,
TOPLAM = 95.880,00 TL
Toplam kusurlu imalat bedeli: 95.880,00TL, olup, % 20 ayıplı imalat kesintisi bedeli: 95.880,00TL x 0,20 = 19.176,00TL hesap edilmektedir.
3-KUSURLU VE EKSİK İMALATLAR KESİNTİSİ:
Eksik imalatlar bedeli = 2.431,00
Toplam kusurlu- ayıplı imalat bedeli = 2.901,00
Toplam kusurlu imalat bedeli = 19.176,00
GENEL TOPLAM =24.939,00TL hesap edilmektedir.
4-YÜKLENİCİ TARAFINDAN YAPILAN İMALATLARIN FATURA BEDELİ
AÇIKLAMA FATURA NO FATURA TARİHİ FATURA TUTARI
Sözleşme kapsamı dahilinde yapılan işler için, 72360 30.12.2015 437.233,87 TL
Sözleşme kapsamı dahilinde yapılan işler için, 72363 30.12.2015 107.439,71 TL
Sözleşme kapsamı dışında yapılan işler için, 7082 29.12.2015 90.489,00 TL
Sözleşme kapsamı dahilinde yapılan işler için, 64254 31.08.2015 116.749,00 TL
Sözleşme kapsamı dahilinde yapılan işler için, 77151 19.04.2016 170.486,98 TL
TOPLAM FATURA TUTARI 922.406,98 TL

IDL YAPI FİRMASININ … FİRMASINA YAPTIĞI ÖDEMELER İSE ŞU ŞEKİLDEDİR:
AÇIKLAMA Ödeme Tarihi Ödeme Miktarı
Banka kanalı ile yapılan 12.05.2015 1.355,20 TL
Banka kanalı ile yapılan 28.05.2015 68,04 TL
Banka kanalı ile yapılan 14.07.2015 193.000,00 TL
Banka kanalı ile yapılan 22.09.2015 27.149,40 TL
TOPLAM ÖDEME TUTARI (-) 221.572,64 TL

DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ, ALACAĞI 700.834,34 TL
NAKDE ÇEVRİLEN TEMİNAT MEKTUBU BEDELİ 193.481,36 TL
YÜKLENİCİNİN TALEP EDEBİLECEĞİ ALACAK 894.315,70 TL

SONUÇ VE KANAAT:
1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
Otelin inşaat alanının parke işlerinin bittiği Yüklenici …’a ancak 07.09.2015 tarihinde İşveren … Yapı tarafından bildirilmiştir. Gönderilen e-mail de “Parke işi bildiğiniz üzere 6. kat dahil sonlanmıştır. Denilmektedir. Parke işi bitirilmeden, bazaların komodinlerin dolapların ve benzeri mobilyaların kurulumunun mümkün olamayacağı aşikardır.
…. SULH HUKUK MAHKEMESİ TARAFINDAN … D. İş DOSYASINDA YAPILAN KEŞİF SONRASI BİLİRKİŞİ MAKİNA MÜHENDİSİ … TARAFINDAN HAZIRLANAN 26.01.2016 HAVALE TARİHLİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDA:a-Taraflar arasında düzenlenmiş olan 03.07.2015 tarihli sözleşmenin 3. Maddesinde yer alan ve aşağıdaki listelerde belirtilen “oda ve mekan mobilyaları” dikkate alınarak halen asansörleri çalışmayan tavanlarından ve duvarlarından elektrik kabloları sarkan, şantiye konumundaki bina olarak bahsedildiği bu durumunda değerlendirilmesi ile,
Dava konusu işte işveren yüklenicinin yer teslimlerini zamanında ve düzenli yapamadığından kaynaklanan gecikme olduğu görülmektedir.Cezai şart sözleşme ihlalinin söz konusu olduğu halde mümkün olduğundan davacı talebinin haklı olup olmadığı Sayın Mahkemenin takdirlerindedir.
2-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
Birleşen dava yönünde yapılan değerlendirmede yüklenici alacağının;
DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ, ALACAĞI 700.834,34 TL
NAKDE ÇEVRİLEN TEMİNAT MEKTUBU BEDELİ 193.481,36 TL
YÜKLENİCİNİN TALEP EDEBİLECEĞİ ALACAK 894.315,70 TL
YAPILMAYAN İMALATLAR-NEFASET VE AYIPLI İMALAT TENZİLİ MİNHA (-) 24.939,00 TL
DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ BAKİYE ALACAĞI 869.376,70TL olacağı sonuç ve kanaatimizi taşıyan üç nüsha halindeki işbu raporumuz, Sayın Hakim’in takdirlerine saygı ile arz olunur” denilmiştir.
Mahkememizin 21/06/2018 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda ek bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 25/01/2019 tarihli raporunda özetle;
”SONUÇ VE KANAATİMIZ
1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
Otelin inşaat alanının ve parke işlerinin bittiği Yüklenici …’a ancak 07.09.2015 tarihinde İşveren … Yapı tarafından bildirilmiştir. Gönderilen e-mail de “Parke işi bildiğiniz üzere 6. Kat dahil sonlanmıştır denilmektedir. Parke işi bitirilmeden, bazaların komodinlerin dolapların ve benzeri mobilyaların kurulumunun mümkün olamayacağı aşikardır.
…. SULH HUKUK MAHKEMESİ TARAFINDAN … D. İş DOSYASINDA YAPILAN KEŞİF SONRASI BİLİRKİŞİ MAKİNA MÜHENDİSİ … TARAFINDAN HAZIRLANAN 26.01.2016 HAVALE TARİHLİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDA: a- Taraflar arasında düzenlenmiş olan 03.07.2015 tarihli sözleşmenin 3. Maddesinde yer alan ve aşağıdaki listelerde belirtilen “oda ve mekan mobilyaları” dikkate alınarak halen asansörleri çalışmayan tavanlarından ve duvarlarından elektrik kabloları sarkan, şantiye konumundaki bina olarak bahsedildiği bu durumunda değerlendirilmesi ile,
Dava konusu işte işveren yüklenicinin yer teslimlerini zamanında ve düzenli yapamadığından kaynaklanan gecikmenin olduğu görülmektedir.
Tüm dosyanın ve belgelerin incelenmesi sonucunda: işin yapılacağı yerin davacı … AŞ. Tarafından teslime hazır hale getirilmediği bu nedenle davalı … AŞ.’nin geç teslimden dolayı KUSURLU OLMADIĞI, geç teslimden dolayı davacı … AŞ.’nin KUSURLU BULUNDUĞU ve kendi kusurundan kaynaklanan sebeple davacı … AŞ.’nin cezai şart talep edemeyeceğine dair heyetimizde görüş ve kanaate varılmıştır. Elbette ki takdir mahkemenize aittir. Ancak ;
1.2-GEÇİCİ KABUL TUTANAĞI SONRASI VERİLEN SÜRE SONU OLAN 18.12.2015 TARİHİNE KADAR CEZAİ ŞART UYGULAMASI SAYIN MAHKEMENİN TALEBİ DOĞRULTUSUNDA AŞAĞIDA HESAPLANMIŞTIR.
İşin sözleşmeye göre bitirilmesi gereken tarih : 07.09.2015
İşin bitirildiği tarih : 18.12.2015
Gecikilen günlük süre : 102 gün gecikme kabul edilmesi halinde,

1.3-İLAVE İŞLER İÇİN EK SÜRE HESABI
Sözleşme taraflar arasında 03.07.2015 tarihinde imza altına alınmış ve işin başlangıç tarihi kabul edilmiştir. Yine sözleşmeye göre işin bitirilme tarihi 07.09.2015 tarihi olarak belirlenmiştir.
İşin sözleşmeye göre bitirilmesi gereken tarih : 03.07.2015
İşin bitirildiği tarih : 07.09.2015
Sözleşmeye göre İşin süresi : 75 gün hesap edilmektedir.
Kesin hakediş tutarı : 922.406.98 TL
İhale tutarı : 644.937,85 TL
Artan iş tutarı : 277.469,13 TL, Hesap edilmektedir.
Bu durumda 644.937,85 TL iş için 75 gün süre verilirse
277.469,13 TL için x gün
İlave süre : (277.469,13 TL x 75 Gün) / 644.937,85 TL = 32 gün ilave edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda gecikilen süre: 102 gün – 32 gün = 70 gün cezai şart uygulanması gerekmektedir.
1.4-DAVACI İŞVERENİN CEZAİ ŞART ALACAĞI HESABI
Dava dosyası tüm detayları ile tarafımızdan değerlendirilmiş olup, tarafların dosyaya sunduğu belgeler, Yapım Sözleşmesi, Taraf teknik kadroları arasında ki e-mail yazışmaları, Dosyaya sunulan …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş dosyası tüm iddia ve savunmalar değerlendirildiğinde Davacı işverenin cezai şart alacağının doğmadığı yönündeki kanaatimizde değişiklik olmadığı,
CEZAİ ŞART ALACAĞI: 644.937,85 TL x 0,01 x 70 gün = 451.456,50 TL olacağı, hesap edilmektedir.
Mahkemenin talebi göz önüne alınarak cezai şart hesaplaması yapılmıştır.
2-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME

Birleşen dava yönünde yapılan değerlendirmede ve yapılan hesaplamada yüklenici alacağının;
DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ, ALACAĞI 700.834,34 TL
NAKDE ÇEVRİLEN TEMİNAT MEKTUBU BEDELİ 193.481,36 TL
YÜKLENİCİNİN TALEP EDEBİLECEĞİ ALACAK 894.315,70 TL
YAPILMAYAN İMALATLAR-NEFASET VE AYIPLI İMALAT TENZİLİ MİNHA (-) 24.939,00 TL
DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ BAKİYE ALACAĞI 869.376,70TL olacağı hesap edilmektedir. Takdir Sayın Mahkemenindir. Sonuç ve Kanaatimizi taşıyan Üç nüsha halindeki iş bu ek raporumuz, Sayın Mahkemenizin takdirlerine saygı ile sunulur.” denilmiştir.
Mahkememizin 21/03/2019 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 14/11/2019 tarihli bilirkişi 2. ek raporunda özetle;
”SONUÇ VE KANAATIMIZ
1-ASIL DAVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
Otelin inşaat alanının ve parke işlerinin bittiği Yüklenici …’a ancak 07.09.2015 tarihinde İşveren … Yapı tarafından bildirilmiştir. Gönderilen e-mail de “Parke işi bildiğiniz üzere 6. Kat dahil sonlanmıştır denilmektedir. Parke işi bitirilmeden, bazaların komodinlerin dolapların ve benzeri mobilyaların kurulumunun mümkün olamayacağı aşikardır.
…. SULH HUKUK MAHKEMESİ TARAFINDAN … D. İş DOSYASINDA YAPILAN KEŞİF SONRASI BİLİRKİŞİ MAKİNA MÜHENDİSİ … TARAFINDAN HAZIRLANAN 26.01.2016 HAVALE TARİHLİ BİLİRKİŞİ RAPORUNDA:a-Taraflar arasında düzenlenmiş olan 03.07.2015 tarihli sözleşmenin 3. Maddesinde yer alan ve aşağıdaki listelerde belirtilen “oda ve mekan mobilyaları” dikkate alınarak halen asansörleri çalışmayan tavanlarından ve duvarlarından elektrik kabloları sarkan, şantiye konumundaki bina olarak bahsedildiği bu durumunda değerlendirilmesi ile,
Dava konusu işte işveren yüklenicinin yer teslimlerini zamanında ve düzenli yapamadığından kaynaklanan gecikme olduğu görülmektedir.
GEÇİCİ KABUL TUTANAĞI SONRASI VERİLEN SÜRE SONU OLAN 18.12.2015 TARİHİNE KADAR CEZAİ ŞART UYGULAMASI SAYIN MAHKEMENİN TALEBİ DOĞRULTUSUNDA AŞAĞIDA HESAPLANMIŞTIR.
İşin sözleşmeye göre bitirilmesi gereken tarih : 07.09.2015
İşin bitirildiği tarih : 18.12.2015
Gecikilen günlük süre : 102 gün gecikme kabul edilmesi halinde
İLAVE İŞLER İÇİN EK SÜRE HESABI
Sözleşme taraflar arasında 03.07.2015 tarihinde imza altına alınmış ve işin başlangıç tarihi kabul edilmiştir. Yine sözleşmeye göre işin bitirilme tarihi 07.09.2015 tarihi olarak belirlenmiştir.
İşin sözleşmeye göre bitirilmesi gereken tarih : 03.07.2015
İşin bitirildiği tarih : 07.09.2015
Sözleşmeye göre İşin süresi : 75 gün hesap edilmektedir.
Kesin hakediş tutarı : 922.406.98 TL
İhale tutarı : 644.937,85 TL
Artan iş tutarı :277.469,13TL hesap edilmektedir.
Bu durumda 644.937,85 TL iş için 75 gün süre verilirse
277.469,13 TL için x gün
İlave süre : (277.469,13 TL x 75 Gün) / 644.937,85 TL = 32 gün ilave edilmesi gerekmektedir.
Bu durumda gecikilen süre: 102 gün – 32 gün = 70 gün cezai şart uygulanması gerekmektedir.
DAVACI İŞVERENİN CEZAİ ŞART ALACAĞI HESABI
Dava dosyası tüm detayları ile tarafımızdan değerlendirilmiş olup, tarafların dosyaya sunduğu belgeler, Yapım Sözleşmesi, Taraf teknik kadroları arasında ki e-mail yazışmaları, Dosyaya sunulan …. Sulh Hukuk Mahkemesinin … D. İş dosyası tüm iddia ve savunmalar değerlendirildiğinde Davacı işverenin cezai şart alacağının doğmadığı yönündeki kanaatimizde değişiklik olmadığı,
CEZAİ ŞART ALACAĞI: 644.937,85 TL x 0,01 x 70 gün = 451.456,50 TL olacağı, hesap edilmektedir.
Mahkemenin talebi göz önüne alınarak cezai şart hesaplaması yapılmıştır.
2-BİRLEŞEN DAVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRME
Birleşen dava yönünde yapılan değerlendirmede ve yapılan hesaplamada yüklenici alacağının;
DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ, ALACAĞI 700.834,34 TL
NAKDE ÇEVRİLEN TEMİNAT MEKTUBU BEDELİ 193.481,36 TL
YÜKLENİCİNİN TALEP EDEBİLECEĞİ ALACAK 894.315,70 TL
YAPILMAYAN İMALATLAR-NEFASET VE AYIPLI İMALAT TENZİLİ MİNHA (-) 13.239,00-TL
DAVACI YÜKLENİCİ … FİRMASININ BAKİYE ALACAĞI 881.076,70-TL olacağı hesap edilmektedir. Takdir Sayın Mahkemenindir.
Sonuç olarak kök raporumuzdaki değerlendirmelerin hakkaniyete uygun olup, dosyadaki sunulan belgelerin değerlendirilmesi, Mahkemenin ara kararındaki hususlarda göz önüne alınarak raporumuz revize edilmiş olup,
Davaya konu işlerin geçici kabulünün yapılmış olduğu ve bilirkişi raporlarının da değerlendirilmesi ile yapılan imalatların kabule şayan olduğu, sözleşmeye aykırı bir durumun bulunmadığı, yapılacak 4 kapı değişikliğinin işin tamamı dikkate alındığında aşırı masraf gerektirmeyeceği, eksik ve ayıplı işler için gerekli masrafın hesap edilerek davalı yüklenici alacağından minha edilebileceği, 4 adet kapının sökülerek akustik özellikli ve yangına dayanıklı olarak yenilenmesinin aşırı zarara yol açmayacağı, tenkis edilecek ayıplı ve eksik iş bedelinin 13.239,00-TL olacağı, bu bedelinde davalı yüklenici alacağından tenkis edildiği, davacı işverenin iddilarının haksız olduğu ve ihale edilen ve yapılan işleri anlaşılmayan şeklindeki yorumları ile heyetimizi itibarsız kılmaya çalışmaları etik bulunmamıştır. Yapılan sözleşme ve tespit bilirkişi raporları e-mail yazışmaları yok sayılarak rapor tanzim edilmesi de mümkün değildir.
Sonuç ve kanaatimizi taşıyan üç nüsha halinde işbu ek raporumuz, sayın mahkemenin takdirlerine saygı ile sunulur.” denilmiştir.
Tüm bu deliller ve dosya kapsamı hep birlikte değerlendirildiğinde:
Taraflar arasındaki sözleşmenin konusu işveren … tarafından yapılan, … ili, … … Mah. … Cad. … Sokak. No:… … ilçesi …’in sözleşmenin ekinde yer alan listede nicelik, nitelik ve teknik özellikleri belirtilen ahşap (tüm tween ve standart oda mobilyaları, genel mekan mobilyaları), işlerinin teknik şartname ve standartlara uygun bir şekilde belirtilen birim fiyatlardan malzemeli olarak imalatı ve montajının yapılmasını ve işverene yüklenici … ..A.Ş tarafından teslimidir.
Sözleşmeki teslim tarihi 07.09.2015’tir.
Asıl dosyada davalı …, cevap dilekçesi vermemek suretiyle davayı inkâr etmiş olup inkâra yönelik savunması, borcun mevcut olmadığı ya da ödendiğine dair savunmayı da kapsayacağından, davalının borcun ne sebeple bulunmadığını açıklamak ve o yöndeki delillerini sunmak hakkının ortadan kalkmadığı ve cevap süresinden sonra hatta temyiz aşamasında dahi borcu söndüren bir belgenin varlığı karşısında bunu ileri sürmek ve ibraz etmesinde savunmanın genişletilmesi yasağından söz edilemeyeceği, davayı inkar eden davalı …’ın ön inceleme duruşmasından önce delil ibrazı HMK 145. maddedeki yargılamayı geciktirme amacı taşımadığı gibi borcu söndüren deliller her zaman ileri sürülebileceğinden süresinde verilmeyen cevap dilekçesindeki deliller dikkate alınması gerektiği kanaatine varılmıştır.
Asıl ve birleşen davanın çözümündeki en önemli sorun, iş mekanının teslimi olgusunun ispatı konusunda toplanmaktadır. Taraflar arasındaki sözleşmenin 4. maddesi :”sözleşme konusu için yapılacağı yer , işbu sözleşmenin imzası ile yükleniciye teslim edilmiştir.” şeklinde ise de teslim edildiği yazılan çalışma alanı binanın, sadece bir kısım işleri yüklenen yüklenici …’a ifaya uygun teslim edildiği yazılmamış, olup, inşa halindeki bir binada mobilyaya ilişkin yüklenici konumunda olan …’ın, yükümlülüklerinin ifası için, bilirkişilerin de vurguladığı üzere ve işi doğası gereği önceki işlere ilişkin diğer yüklenicilerin işlerini bitirmesi gerektiği, yukarıda bilirkişi raporunda özetlendiği üzere gerek D.İş dosyalarındaki tespitlerle gerek e-mail yazışmaları ile ile işyerinin sözleşme konusu ifaları teslime uygun olmadığının sabit olduğu, çalışma alanın kaydi teslimi hususu, çalışma alanının ifaya uygun teslim edildiğini kabule de mümkün olmadığı
anlaşılmıştır.
İddia edilen daha önceki gecikme süreleri açısından bir üst paragraftaki gerekçelerle gecikme cezası talebi yerinde değildir. Geçici kabul tutanağı (28.11.2015) ile mevcut durumu bilen asıl dava davalısı …’ın geçici kabul tutanağındaki sürenin bitim tarihinden itibaren (Geçici kabuldeki 15 günlük süre 13.12.2015 pazar günü bitmektedir) 14.12.2015’ten 24.12.2015’e kadar gecikme tazminatı talep edip edemeyeceği hususunda ise bilirkişi raporunda da özetlenen değişik iş dosyalarında yapılan tespitlerle sabit olduğu üzere yer tesliminin zamanında yapılmadığının, mevcut durumun teslime uygun olmadığı buna göre bu süre açısından da cezai şart alacağı koşullarının oluşmadığı anlaşılmıştır.
Sözleşmedeki yetki şartı gereğince takip ve asıl dava, yetkili icra dairesi ve mahkemede açılmış ise de asıl davanın konusu olan cezai şart talebi hakkında yukarıda açıklanan gerekçelerle davanın esası hakkında davacı … haklı olmamakla davasının reddine karar verilmiştir.
Birleşen dosyada ise teknik ayrıntısı bilirkişi raporunda da açıklandığı ve ifaya uygun yer tesliminin yukarıdaki paragraflarda açıklandığı üzere … tarafından zamanında yerine getirilmemesi nedeniyle … tarafından sözleşme gereğince ifa edilen edimlerin bedeli ve bu bedelden yine bilirkişilerin hesapladığı yapılamayan imalatlar ve nefaset-ayıplı mallar tenzil miktarı düşülmek suretiyle birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, kabul kararı verirken de davacı …, fatura alacaklarının, fatura tarihlerinden itibaren başlayacak faizi ile istemiş ise de sözleşmede hakediş alacağının geçici kabul tarihinden itibaren 60-90-120 günlük sıralı çeklerle verileceği düzenlenmiş olup, faturaların tebliğine ilişkin belge ibraz edilmemiş ve bu nedenlerle bu alacağın kabul edilen kısmı açısından dava tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmedilmiştir.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Asıl davanın reddine,
2-Birleşen davada
700.834,34 TL hakediş alacağının dava tarihinden itibaren,
180.242,36 TL haksız nakde çevrilen teminat senedinden kaynaklanan alacağın ise 29.12.2015 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı Yasa’nın 2/2 maddesi gereğince değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalı …’den tahsili ile davacı …’a verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
3-Asıl dava yönünden;
-Alınması gereken maktu 54,40-TL harcın, peşin alınan 8.178,69-TL harçtan mahsubu ile bakiye 8.124,29‬-TL harcın, karar kesinleştiğinde ve istem halinde asıl dosya davacısı …’ye iadesine,
-Asıl dosya davalısı …, kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. uyarınca hesaplanan 50.909,19-TL vekalet ücretinin asıl dosya davacısı … tahsili ile davalı …’a verilmesine,
-Davacı-karşı davalı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
-Davalı … tarafından yapılan 1.616.50-TL yargılama giderinin, davacı …’den tahsili ile davalı …’a verilmesine,
4-Birleşen dava yönünden;
-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 60.186,34-TL ilam harcından peşin alınan 15.272,68-TL’nin mahsubu ile bakiye 44.913,66-TL ilam harcının birleşen dosya davalısı … tahsili ile hazineye irat kaydına,
-Birleşen dosya davacısı … tarafından yatırılan 15.272,68-TL peşin harç ve 29,20-TL başvuru harcın davalı …’den tahsili ile davacı …’a verilmesine,
Birleşen dosya davacısı …, kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 61.103,84-TL vekalet ücretinin davalı …’den tahsili ile davacı …’a verilmesine,
-Davalı … kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 3.400,00-TL ücreti vekaletin davacı …’tan tahsili ile davalı …’ye verilmesine,
-Davacı … tarafından yapılan 2.386,60-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 1.870,30-TL’nin davalı …’den tahsili ile davacıYataş’a verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı-karşı davalı üzerinde bırakılmasına,
-Taraflarca yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde taraflara iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.17/09/2020

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …