Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/959 E. 2019/318 K. 27.03.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2015/915
KARAR NO :2019/292
DAVA :Tazminat (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ :10/09/2015
KARAR TARİHİ :21/03/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalının … ve … illerinde yer alan fabrikalarındaki işçilerin taşınması konusunda davacı ile davalı arasında sözleşme yapıldığını, …’deki fabrika işçilerinin taşınmasına yönelik sözleşmenin 1.6.2014 tarihinde …’deki fabrika işçilerin taşınmasına yönelik sözleşmenin de 1.2.2013 tarihinde yapıldığını (her sözleşme 1 yıl sürelidir), ayrıca …’deki fabrika işçilerinin taşınmasına yönelik 1.1.2014 tarihinde ek protokol yapıldığını, bu protokolün davacıda bulunmadığını, davalıdan celp edilmesini talep ettiklerini, …’deki fabrika işçilerinin taşınmasına yönelik sözleşmenin süresinin sona erdiğini, …’deki fabrika işçilerinin taşınmasına yönelik sözleşmenin ise 31.12.2015 tarihinde sona ermesi gerekirken davalı tarafça 20.04.2015 tarihinde haklı neden ve bildirim yapılmaksızın usul ve yasaya aykırı olarak süresinden önce feshedildiğini, davalının sözlü olarak 20.04.2015 tarihinde sözleşmenin sona erdiğini bildirdiğini ve … Noterliğinin 21.04.2015 tarih ve … yevmiye numaralı fesih ihtarnamesi gönderdiğini, davacının kazanç kaybına uğradığını, sözleşmeler kapsamında davacının davalıya taşıma hizmeti verdiğini ve edimini yerine getirdiğini, davacı üzerine düşen edimi ifa ederken taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşmelerde yer almamasına rağmen davalının davacıya 20.10.2014 tarihli … sıra numaralı ve 30.09.2014 tarihli … sıra numaralı iki adet fiyat farkı faturası düzenlediğini, bu faturaların davacının alacağından mahsup edildiğini, bu fiyat farkı faturasına karşı iade faturası kesildiğini, ancak davalının fiyat farkı faturalarını kabul etmediğini, davalının düzenlemiş olduğu fiyat farkı faturasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, söz konusu faturalar nedeni ile davalı şirketin davacı şirketten herhangi bir alacağının olmadığını, davacının sözleşmeler kapsamında ifa etmiş olduğu edimlerin taraf ticari defter kayıtları ile sabit olduğunu, bahse konu fiyat farkı faturasını davalının ödemekten kaçındığını, davalının iyi niyetli davranmadığım ve dürüstlük kuralını ihlal ettiğini, davalı tarafça yapılan fesih sebebiyle davacımn büyük zararının olduğunu, davacının aylık ortalama 80.000-TL civarında fatura keşide ettiğini, bu kapsamda davalının yaklaşık olarak aylık 25.000-TL kazanç kaybı olduğunu, davacının zor durumda kaldığını, hatta bir kısım araçlarını satmak zorunda kaldığını ileri sürerek davalıya düzenlenen 337.900-TL tutarlı iade faturası alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, fazlaya yönelik hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 10.000-TL kazanç kaybının dava tarihinden itibaren davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı ile davalının … ili personel taşımasına yönelik 1.2.2013 tarihinde 1 yıl süreli sözleşme yapıldığını, ayrıca 1.1.2014 tarihinde ek protokol imzalandığını ve 2014 yılında uygulanacak güncel fiyat listesi belirlendiğini, 2014 yılı Eylül ayında ödemeleri onaylayan davalı çalışanının servis faturasının yüksek bulduğunu ve davacının raporladığı aylık servis sayısını kontrol ettiğini, servis puantajmda yer alan servis sayısının astronomik olduğunu ve mevcut personel sayısı ve çalışma saatleri üzerinden bir hesaplama yapıldığında, belirtilen servis sayısına ulaşılmasının mümkün olmadığını tespit ettiğini, bunun üzerine davacının alacaklarının doğruluğunun araştırıldığını ve 2 yıla yakın bir süre davacının davalıdan vermediği servis hizmeti karşılığında fatura düzenlediğinin ve bedel tahsil ettiğinin anlaşıldığını, 2014 yılında davacının davalıdan haksız olarak KDV hariç 139.920-TL fazla tahsil ettiğinin tespit edildiğini, işçi sayısında artış olmamasına rağmen 2014 yılı Ocak ayı faturası 60.468-TL iken Nisan faturasının 74.769-TL, Mayıs faturasının 80.142-TL; Ağustos faturasının 90.345-TL olarak artarak yükseldiğinin tespit edildiğini, 2013 yılına ilişkin puantaj kaydı bulunmadığından 2013 yılındaki gibi net bir hesaplama çıkartılamadığını, davacının 2013 yılında aylık azami 48.000-TL talep edebileceğinin anlaşıldığım ve 48.000-TL üzerindeki faturalardan 29.600-TL fark oluştuğunu, netice itibariyle davacının 2014 yılında 139.920-TL + 2013 yılından 29.600-TL olmak üzere toplam 169.520-TL KDV hariç fazla bedel tahsil ettiğinin tespit edildiğini, bu tutara Yi tevkifatlı KDV uygulandığında toplam bedelin [169.520 TL + (169.520 x 0,18 2)] = 184.776,80-TL olduğunu, bunun yerine davacıya daha düşük bir tutar olan 174.400-TL tutarında fiyat farkı faturası kesildiğini ve buna herhangi bir faiz de tahakkuk ettirilmediğini, bu faturanın ödenmemesinin teminatı olarak 175.000-TL’lik teminat senedi alındığını, faturanın davacı tarafça cari hesaptan mahsubu ile senedin iade edildiğini, bundan sonra servis faturalarının olması gereken seviyeye indiğini, davacının büyük bir usulsüzlük yaptığını, davacıya düzenlenen faturanın haksız ve tahsilatlarının iadesine dayandığını, davacı ile … fabrika çalışanlarının taşınmasına yönelik olarak 1.6.2014 tarihinde 1 yıl süreli sözleşme imzalandığını 30.09.2014 tarihinde ise ek protokol yapılarak davacının fahiş fiyatlarının piyasa fiyatlarına indirildiğini, davacımn bu ek protokol yürürlüğe girinceye kadar fahiş fatura kestiğini, bunun telafisi için davacı tarafça görüşüldüğünü ve 30.09.2014 tarihli yazı ile bunu kabul ettiğini, bunun için davacıya 30.09.2014 tarihli … seri numaralı 150.000-TL+KDV fiyat farkı faturası düzenlendiğini, bu faturanın teminatı olarak da davacıdan 160.000-TL tutarında teminat senedi alındığını, davacının cari hesap bakiyesinden bu bedeli düşmesinden sonra teminat senedinin iade edildiğini, davacının bu derece usulsüz ve haksız işlemleri ve bunların kabulü karşısında davalının sözleşmeyi haklı olarak feshettiğinin açık olduğunu, bu feshin ancak 2015 yılı Nisan ayında gerçekleşebildiğini, davacının bahsi konu fiyat farkı faturalarının muhasebesel nedenlerle düzenlendiği ve bu faturaların davacıya geri ödeneceğinin taahhüt edildiği yönündeki iddiasının gerçeği yansıtmadığını, fatura bedellerinin davacı tarafça haksız olarak tahsil edilen bedellerin iade alınmasına yönelik olduğunu, davalı tarafça haksız olarak tahsil edilen bedeller iade alındıktan sonra geri ödenmesinin mantıklı bir izahı olmayacağını, herhangi bir faturanın muhasebesel sebeplerle kesilmesinin mümkün olmayacağını, faturanın bir mal veya hizmet alımına ilişkin olarak düzenlendiğini, bunlarda mevcut bir hata veya yeni bir anlaşmaya binaen iade işleminin gerçekleşeceğini, aksi durumun vergisel anlamda ceza-i yaptırıma tabi olduğunu, davalının basiretli tacir olduğunu, davalının sözleşme kapsamında dilediği zaman sözleşmeyi teminatsız olarak fesih hakkının bulunduğunu, yapılan feshin de haksız olmadığını, akdedilen sözleşmeyi 15 gün öncesinden dilediği zaman feshetmesine imkan tanındığını, davacının tacir olduğunu, söz konusu faturalara yasal süresi içinde itiraz etmediği gibi fatura içeriğini kabul ettiğini, faturaları kabul tarihinden oldukça uzun bir süre sonra iade faturası keserek posta ile gönderdiğini, bunun davacıya iade edildiğini ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasında imzalanan hizmet sözleşmesinden kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Mahkememizce 14/04/2016 tarihli celse 1 numaralı ara karar ile dosyamızda bilirkişi incelemesi yapılmasına karar verildiği, bilirkişi … ‘ın bilirkişi raporunda özetle;
”İNCELEME, TESPİT VE DEĞERLENDİRMELER
Davacıya ait tarafımıza sunulan aşağıdaki ticari defterler incelenmiştir, incelemiş olduğumuz ticari defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerine ilişkin noter onayları şöyledir:
-2013 Yevmiye … Noterliği, 13.12.2012- … Noterliği, 18.6.2014-…,
-2014 Yevmiye … Noterliği, 17.12.2013-… Noterliği, 9.6.2015-…,
-2015 Yevmiye … Noterliği, 8.12.2014-… Noterliği, 28.6.2016-…
Davacıya ait ticari defterlerin açılış ve kapanış onayları bulunmakta olup, zamanında yapılmıştır. Söz konusu defterlerde yer alan kayıtlarla dosyada yer alan bilgi ve belgelerin incelenmesinden ulaştığımız bulgular şöyledir:
1.Davacının Faturaya Dayalı Alacağı Olup Olmadığına Yönelik İnceleme
Davacı taraf dava dilekçesinde, taraflar arasında akdedilmiş olan sözleşmelerde yer almamasına rağmen davalının davacıya 20.10.2014 tarihli … sıra numaralı ve 30.09.2014 tarihli … sıra numaralı iki adet fiyat farkı faturası düzenlediğini, bu faturaların davacının alacağından mahsup edildiğini, bu fiyat farkı faturasına karşı iade faturası kesildiğini, ancak davalının fiyat farkı faturalarını kabul etmediğini, davalının düzenlemiş olduğu fiyat farkı faturasının usul ve yasaya aykırı olduğunu, söz konusu faturalar nedeni ile davalı şirketin davacı şirketten herhangi bir alacağının olmadığını belirtmektedir. Davalı taraf ise yapılan incelemede davacının 2 yıla yakın bir süre davalıdan vermediği servis hizmeti karşılığında fatura düzenlediğinin ve bedel tahsil ettiğinin anlaşıldığını, davacıya 174.400TL tutarında fiyat farkı faturası kesildiğini ve bu faturanın ödenmemesinin teminatı olarak 175.000-TL’lik teminat senedi alındığını, faturanın davacı tarafça cari hesaptan mahsubu ile senedin iade edildiğini, bundan sonra servis faturalarının olması gereken seviyeye indiğini, davacıya düzenlenen faturanın haksız ve tahsilatlarının iadesine dayandığını, davacı ile … fabrika çalışanlarının taşınmasına yönelik olarak 1.6.2014 tarihinde 1 yıl süreli sözleşme imzalandığını 30.09.2014 tarihinde ise ek protokol yapılarak davacının fahiş fiyatlarının piyasa fiyatlarına indirildiğini, davacının bu ek protokol yürürlüğe girinceye kadar fahiş fatura kestiğini, bunun telafisi için davacı tarafça görüşüldüğünü ve 30.09.2014 tarihli yazı ile bunu kabul ettiğini, bunun için davacıya 30.09.2014 tarihli … seri numaralı 150.000-TL+KDV fiyat farkı faturası düzenlendiğini, bu faturanın teminatı olarak da davacıdan 160.000-TL tutarında teminat senedi alındığını, davacının cari hesap bakiyesinden bu bedeli düşmesinden sonra teminat senedinin iade edildiğini belirtmektedir.
Raporumuz ekinde yer alan, ve taraflar arasındaki ticari ilişkiyi gösteren muavin defter kayıtları incelendiğinde davalının davacıya düzenlemiş olduğu 30.09.2014 tarihli … seri numaralı 163.500-TL bedelli ve 20.10.2014 tarihli … seri numaralı 174.400-TL, bedelli fatura dışında herhangi bir fiyat farkı faturası olmadığı görülmektedir.
Bu iki fatura davalı tarafça davacıya düzenlenmiş ve davacı tarafça kabul edilerek ticari defterlere ”satıştan iadeler” olarak kaydedilmiştir (yev. no:163, 176). Bu faturaların davacı tarafça kaydından önce davacı davalıdan 333.236,58-TL alacaklıdır.Ancak bahse konu faturaların kaydı ile davacının alacağı kalmamıştır. Davacı taraf davalının düzenlemiş olduğu ve ticari defterlerine kaydettiği fiyat farkı faturasına karşılık iade faturası kesildiğini, ancak davalının fiyat farkı faturalarını kabul etmediğini, davalının düzenlemiş olduğu fiyat farkı faturasının usul ve yasaya aykırı olduğunu belirtmektedir. Davalının düzenlemiş olduğu faturalar usul ve yasaya aykırı ise basiretli bir tacirin bu faturaları kabul etmeyerek iade etmesi gerekirdi.
Davalının düzenlemiş olduğu faturaları kabul ederek ticari defterlerine kaydeden ve davalıdan olan alacağından “satıştan iadeler” olarak mahsup eden davacının, sözleşmenin feshinden sonra tekrar iade faturası düzenleyerek davalıdan alacak talep etmesinin iyi niyetli olmadığı düşünülmektedir. Zira davacı taraf davalıdan alacaklı iken, davalının Eylül/2014 ve Ekim/2014 döneminde düzenlemiş olduğu fiyat farkı faturasını kabul etmiş ve davacıdan olan alacağını bu faturalar ile sonlandırmıştır.
Davacı taraf davalının düzenlediği ve ticari defterlerine kaydettiği faturalardan yaklaşık 7 ay sonra 06.05.2015 tarihinde … seri numaralı 163.500-TL bedelli ve … seri numaralı 174.400-TL bedelli fiyat farkı faturasının iadesi içerikli fatura düzenlemiştir. Benzer bir davada “…davalı şirket tarafından düzenlenen …TL bedelli vade farkı faturasının davacı defterlerinde kayıtlı olduğu, davacının yaklaşık 7 ay sonra vade farkı iadesi içerikli faturayı düzenlediği, davacının kabul ederek kendi defterine işledikten sonra iade faturası düzenlenmesinin kendi yararına sonuç elde edemeyeceği gerekçeleriyle davanın reddine” yönelik verilen kararı Yargıtay … H.D. … E. , … K. sayılı kararı ile onamıştır. Netice itibariyle davacının sözleşmenin sonlandırılmasından sonra düzenlemiş olduğu dava konusu iade faturalarından davalıdan alacaklı olmadığı düşünülmektedir. Davacı bunun aksini ispatlamalıdır.
Davacı taraf dava dilekçesinde bahse konu iade fiyat farkı faturası toplamı olan 337.900-TL’yi talep etmiş olup, bunun dışında faturaya dayalı bir alacak talebi bulunmamaktadır. Davacının bu iki fatura dışında bir alacak talebinde bulunması durumunda taraflara ait ticari defterler, faturalar, muavin defter kayıtları ve ödeme belgelerinin birlikte ele alınması gerekecektir.
2.Davacının Tazminat Talebine Yönelik İnceleme
Dosyadaki … Noterliğinin 21.04.2015 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesinde taraflar arasında akdedilen sözleşmenin görülen lüzum üzerine feshedildiğine yönelik açıklama olduğu görülmektedir.
Taraflar arasındaki sözleşmenin “L” maddesinde taşıyanın taahhüt ettiği edimlerini kısmen dahi olsa yerine getirmemesi ve/veya hizmetin aksamasına sebebiyet vermesi halinde taşıtan tarafından ihtar edilerek aykırılığın giderilmesi için 15 günlük bir süre verileceği, bu ihtara rağmen ifanın tam olarak yerine getirilmemesi veya ihlale devam edilmesi halinde taşıtan tarafından sözleşmenin tek taraflı ve haklı nedenle feshe yetkili olduğu, bu ihlallerden dolayı taşıtanın uğradığı her türlü zarara ilişkin olarak talepte bulunma hakkı ve cezai şart talep etme hakkının saklı olduğu, taşıtanın sözleşmeyi tek taraflı ve haklı nedenle feshetmesi halinde teminatın taşıtan lehine irat kaydedileceği belirtilmiştir. Sözleşmenin bu maddesine göre fesih hakkı bile davacı davalıdan 15 günlük kazanç kaybı isteyebilecektir. Davacının kazanç kaybını hesaplayabilmek için geçmiş dönemlere ilişkin gelir tablosunda yer alan faaliyetlerden elde edilen karı incelemek gerekir. Davacının son 3 yıllık dönemdeki faaliyet karlarının şöyle olduğu görülmektedir (vergi idaresine bildirilmiş kurumlar vergisi beyannameleri ve ekleri olan gelir tabloları ve bilançolar raporumuz ekindedir):
2012 Yılı Faaliyet Karı 95.302,49-TL
2013 Yılı Faaliyet Karı 84.166,51-TL
2014 Yılı Faaliyet Karı 40.642,08-TL
Buna göre yıllık ortalama faaliyet karı (95.302,49-TL+84.166,51-TL+40.642,08-TL=) 220.111,08-TL/3 yıl =73.370,33-TL olmaktadır.
Yıllık ortalama faaliyet karlılığından hareketle günlük ortalama karlılık (73.370,33-TL / 365 gün=) 201,01-TL olarak hesaplanacaktır. Buna göre sözleşme haklı nedenle feshedilmiş olsa bile sözleşmedeki usule uyulmadığı için davacı taraf davalıdan (15 gün * 201,01-TL/gün =) 3.015.22-TL kazanç kaybı talep edebilecektir.
Davalının taraflar arasındaki sözleşmeyi haklı nedenle sonlandırıp sonlandırmadığı tarafımızın uzmanlık alanı değildir. Bu alanda uzman hukukçular tarafından sözleşmenin haklı nedenle feshedilip edilmediği tespit edilmelidir. Sözleşmenin haklı nedenle feshedildiğinin anlaşılması halinde, fesih tarihinden itibaren davacının aynı koşullarda faaliyetini devam ettirebileceği, aynı nitelikte bir işi hangi sürede (makul sûre) alabileceği (sözleşmenin bitiş tarihini geçmemek üzere) tespit edilmelidir (Y. … H.D. … E, … K). Makul sürenin tespitinden sonra (taraflar arasındaki sözleşmenin haksız feshedildiği sonucuna varılması halinde) davacının talep edebileceği kazanç kaybı şöyle hesaplanabilecektir:
Kazanç Kaybı: Makul Süre(gün) x 201,01-TL/gün
SONUÇ
Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerle davacı tarafa ait ticari defterlerin incelenmesinden ulaştığımız bulgular şöyledir:
1.Davacı taraf dava dilekçesinde, davalının 20.10.2014 tarihli … sıra numaralı ve 30.09.2014 tarihli … sıra numaralı iki adet fiyat farkı faturası düzenlediğini, bu faturaların davacının alacağından mahsup edildiğini, bu faturalara karşılık davacının 06.05.2015 tarihinde … seri numaralı 163.500-TL bedelli ve … seri numaralı 174.400-TL bedelli fiyat farkı iade faturası düzenlediğini bunu davalının kabul etmediğini belirterek söz konusu iade faturası bedelini davalıdan talep etmiştir. Davalı tarafça düzenlenen faturalar davacı tarafça kabul edilmiş ve ticari defterlere kaydedilmiştir. Sözleşmenin sona ermesinden ve fiyat farkı faturasının kabul edilip ticari defterlere işlenmesinden yaklaşık 7 ay sonra kendi yararına sonuç doğuracak şekilde iade faturası düzenlenmesi iyi niyet kaidelerine ve hayatın olağan akışına aykırı olup, basiretli bir tacir davranışı değildir. Davacı taraf bahse konu fatura alacağını ispatlanmalıdır. Davacı taraf dava dilekçesinde bu iade faturası dışında (tazminat hariç) bir alacak talebi de bulunmamaktadır.
2.Davacı taraf davalıdan sözleşmenin haksız feshedildiği gerekçesiyle 10.000-TL kazanç kaybı talep etmiştir. Taraflar arasında sözleşmenin 15 gün önceden haber verilerek ve haklı nedenle feshedilmesi gerekmekte olup, davacı taraf sözleşmede belirtilen usule uymamıştır. Hal böyle olunca sözleşme haklı nedenle feshedilmiş olsa bile (usule uyulmadığı için) davacı davalıdan 15 günlük kazanç kaybını talep edebilecektir. Raporumuz içinde belirtildiği üzere davacının talep edebileceği 15 günlük kazanç kaybı 3.015,22-TL’dir.
3.Davacı taraf sözleşmenin haklı nedenle feshedilmediği gerekçesiyle davacıdan tazminat talep etmiştir. Sözleşmenin haklı nedenle feshedilip edilmediğinin tespiti tarafımızın uzmanlık alanı değildir.
4.Sözleşmenin haklı nedene dayanmadan feshedildiği tespit edilirse, fesih tarihinden itibaren davacının aynı koşullarda faaliyetini devam ettirebileceği, aynı nitelikte bir işi hangi sürede (makul süre) alabileceği (sözleşmenin bitiş tarihini geçmemek üzere) tespit edilmelidir. Buna göre davacının kazanç kaybı şöyle hesaplanacaktır:
Kazanç Kaybı:Makul Süre(gün) x 201,01-TLgünlük kazanç kaybı sonuç ve kanaatine varılmıştır” denilmiştir.
Mahkememizce 13/07/017 tarihli celsede; davalı ticari defterleri üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişi Mustafa Kınacı’nın bilirkişi raporunda özetle;
”İNCELEMELER VE DEĞERLENDİRMELER
1-Taraflar Arasında Akdedilen Sözleşmeler
Taraflar arasında 2 adet sözleşme akdedildiği hususunda herhangi bir ihtilaf yoktur. Taraflar arasında akdedilen sözleşmeler;
-01/02/2013 tarihli … personel taşıma sözleşmesi
-01/06/2014 tarihli … personel taşıma söyleşmesi şeklindedir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmelerde ”L-TAŞITANIN FESİH HAKKI” başlıklı maddesi aşağıya çıkartılmıştır.
“TAŞIYAN’ın iş bu sözleşme ile taahhüt ettiği edimleri kısmen dahi olsa, yerine getirmemesi vey/veya hizmetin aksamasına sebebiyet verilmesi halinde TAŞITAN tarafından ihbar edilerek aykırılığın giderilmesi için 15 gün süre verilir. Bu ihtara rağmen ifanın tam olarak yerine getirilmemesi veya ihlale devam edilmesi halinde TAŞITAN sözleşmeyi tek taraflı ve haklı nedenle feshe yetkilidir. Ayrıca bu ihlallerden dolayı TAŞITANın uğradığı her türlü zarara ilişkin olarak talepte bulunma hakkı ve çezai şart talep etme hakkı sağlanır. TAŞITAN’ın sözleşmeyi tek taraflı ve haklı nedenle feshetmesi halinde teminat TAŞITAN lehine irat kaydedilir.
TAŞIYAN’dan olan alacakları nedeniyle 3. şahıs kişi veya kurumlar tarafından TAŞITAN’a icra dosyaları üzerinden haciz ihbarnamesi gönderilmesi halinde TAŞITAN, TAŞIYAN’ın doğmuş hakkedişlerini icra dairesine ödeyecek ve sözleşmeyi derhal ve tek taraflı olarak feshedecektir.
Sözleşmeyi ihlallerin ihtar neticesinde düzeltilmesine rağmen, sözleşme süresi içerisinde tekerrür etmesi halinde TAŞITAN artık yeni bir ihbara gerek olmaksızın derhal sözleşmeyi tek taraflı ve haklı nedenle feshedebilecektir. Personel taşıma araçlarının daha önceden tespit edilmiş olan hareket saatine, ilk kalkış durağına aylık olarak toplamda 3 (üç) kez geç gelmesi veya hiç gelmemesi durumunda TAŞITAN sözleşmeyi derhal tek taraflı ve haklı nedenle feshedebilir. Keza personelin işten çıkış saatlerinde sağlanarak olan taşıma hizmetinde de aynı koşullar geçerlidir. TAŞITAN 15 (onbeş) gün öncesinden ihbar etmek kaydıyla dilediği zaman gerekçe göstermeksizin sözleşmeyi tek taraflı fesih yetkisine de haizdir. TAŞIYAN’ın faaliyetinin herhangi bir sebeple sona ermesi halinde TAŞITAN hiçbir ihbar ve ihtara lüzum olmaksızın sözleşmeyi derhal feshedebilir hususları yer almaktadır.
Yine aynı sözleşmede “N-SÖZLEŞMENİN SÜRESİ” başlıklı maddede sözleşmenin süresinin 1 yıl olarak belirlendiği ve karşılıklı görüşmeyle yazılı olmak kaydıyla ücret değişiklikleri ve diğer şartlarda mutabakata varılması durumunda sözleşmenin süresinin 1 yıl süreyle uzatılabileceği hükmü yer almaktadır.
2-Taraflar Arasında Akdedilen Sözleşmelerin Davalı Tarafça Feshi
Davalı taraf davacıya … Noterliğinin 21.04.2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesini keşide ederek taraflar arasında akdedilen sözleşmenin L maddesine dayanılarak görülen lüzum üzerine feshedildiğini ihtar etmiştir. Söz konusu ihtarnamenin noterlik tebliğ şerhinden davacıya 25.05.2015 tarihinde tebliğ edildiği anlaşılmaktadır.
3-Davacı taraf yasal defterleri üzerinde talimatla bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır.
Davacının merkez adresi … ili sınırları içinde olduğundan, yasal defter kayıtları üzerinde Sayın Mahkemece, talimatla bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verilmiştir.
… Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından görevlendirilen Prof. Dr. … tarafından düzenlenen 10/02/2017 havale tarihli bilirkişi raporu yukarıda belirtildiği gibidir.
4-Bilirkişi Raporuna karşı davalı tarafça verilen itiraz dilekçesi
Davalı vekilince bilirkişi raporuna karşı verilen 01/03/2017 tarihli dilekçede özetle; “Bilirkişi raporunda davalı şirket tarafından davacı şirkete kesilen faturaların kabul edilerek yasal defterlere kaydedilmesinden sonra, sözleşmeden kaynaklanan ilişki sona erdirildiğinde bu tutarlar için iade faturası düzenlenmesinin makul ve mantıklı olmadığının belirtildiğini, bu itibarla davacının 337,900-TL’lik alacak talebinin haksız olduğunun ortaya konmuş olduğunu, raporu bu açıdan kabul ettiklerini, bilirkişi raporunda, sözleşmenin 15 gün önceden haber verilerek ve haklı nedenle feshedilmediği gerekçesiyle 15 günlük kazanç kaybı kapsamında 3,015,22 TL hesaplaması yapıldığını,
Davacının … personel taşıma sözleşmesinin sona eriş şekline dair bir itirazı bulunmadığını, … sözleşmesinin haksız feshedildiği iddiasında bulunduğunu, davacı ile … ili personeli taşıma işine ilişkin olarak 01/02/2013 tarihinde 1 yıl süreli sözleşme akdedilmiş olduğunu, akabinde 01/01/2014 tarihinde ek protokol imzalanarak sözleşmenin yenilendiğini, müvekkili şirket … tesisinde, 2014 yılı Eylül ayında ödemeleri onaylayan personelin yaptığı incelemeler sonucunda, davacının servis puantajlarında gerçeğe uymayacak, abartılı servis sayılarının tespit edildiğini, belirtilen servis sayısına ulaşılmanın mümkün olmadığının görüldüğünü, davacının davalı şirkete vermediği servis hizmetleri için de puantaj kaydı oluşturup fatura düzenlediğini ve bedeli tahsil ettiğini anladıklarını, asılsız servis sayısının hayli yüksek olduğunu, Ocak ayında 401 sefer yapılmasına rağmen 427 servis fatura edildiğini, Şubat ayında 370 sefer yapılmasına rağmen 447 servis fatura edildiğini, Mart ayında 410 sefer yapılmasına rağmen 471 servis fatura edildiğini, Nisan ayında 404 sefer yapılmasına rağmen 522 servis fatura edildiğini, Mayıs ayında 429 sefer yapılmasına rağmen 560 servis fatura edildiğini, Haziran ayında 441 sefer yapılmasına rağmen 540 servis fatura edildiğini, Temmuz ayında 379 sefer yapılmasına rağmen 495 servis fatura edildiğini, Ağustos ayında 458 sefer yapılmasına rağmen 635 servis fatura edildiğini, Eylül ayında 395 sefer yapılmasına rağmen 631 servis fatura edildiğini, bu rapor ay ay takip edildiğinde, davacının durum fark edilmedikçe, daha çok gerçek dışı, kayıt vermeye başladığının görüldüğünü, davacının açıkça görevi kötüye kullandığını, davalının parasını iade alabilmek için, davacı ile anlaşmak zorunda kaldığını, Savcılık’a suç duyurusunda bulunamadığını, davacının usulsüz ve haksız işlemlerini kabul etmesi karşısında, davalının sözleşmeyi haklı nedenle feshettiğini, davacı ile akdedilen … Personeli Taşıma sözleşmesine göre, “Taşıtan 15 (onbeş)gün öncesinden ihbar etmek kaydıyla dilediği zaman gerekçe göstermeksizin sözleşmeyi tektarajlı fesih yetkisini haizdir.” bendi gereğince, davalının her zaman tazminatsız fesih hakkının olduğunu, davacının sözleşme gereği buna daima hazırlıklı olması gerektiği, davacının fesihten kaynaklanan zarardan kendisinin sorumlu olduğunu, bu nedenle herhangi bir kazanç kaybı talebini kabul etmelerinin mümkün olmadığı” hususlarına yer verilmiştir.
5-Davalı Şirket Yasal Defter Tasdik Bilgileri
Davalı şirketçe incelemeye ibraz edilen 2013 ve 2014 yılı yasal defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırıldığı tespit edilmiştir.
6-Davalı taraf yasal defter kayıtlarında davacı ile olan cari hesap hareketlerinin incelenmesi:
Davalı taraf yasal defterlerinde yapılan incelemelerde davalı tarafın davacıyı … cari hesap kodunda izlediği tespit edilmiştir. Davalının yasal defterlerinde yapılan incelemelerde davalının davacıya cari hesap yönünden herhangi bir borcunun olmadığı ve huzurdaki davaya dayanak faturaların davalının yasal defterlerinde kayıtlı olmadığı tespit edilmiştir.
7-Tarafların yasal defter kayıtları örtüşmemektedir.
Davacı tarafın yasal defterlerinde talimatla yaptırılan bilirkişi incelemesi neticesinde düzenlenen bilirkişi raporuna göre davacı taraf davalıdan cari hesap yönünden 337.900,00-TL tutarında alacaklı olarak görünüyorken davalı yasal defterlerinde ise davalı tarafın davacıya herhangi bir borcu görünmemektedir.
Tarafların yasal defterlerinin örtüşmeme farkı incelendiğinde davacı tarafça davalı adma düzenlenen;
-06.05.2015 tarih ve … seri nolu 163.500,00-TL bedelli fatura ile 06.05.2015 tarih ve … seri nolu 174.400,00-TL bedelli faturanın davacının yasal defterlerinde kayıtlı olmamasından kaynaklandığı anlaşılmaktadır. Söz konusu faturalar davacı tarafça davalıya tebliğ edilmiş ancak davalı taraf söz konusu faturalara yasal süresinde itiraz etmiş ve … Noterliğinin 21.05.2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi ile iade etmiştir.
Huzurdaki davada davacı taraf tarafların yasal defterlerinin örtüşmeme farkı olan 2 adet fatura bedeli ile sözleşmenin haksız feshinden kaynaklı tazminat talep etmektedir.
8-Davacı tarafın serçese aykırı fatura düzenleyip düzenlemediği ve iade faturalarının ne şekilde düzenlediği
Davacı tarafin davalı şirketin … ve … tesisinde daha az servis taşıma işi yapmasına karşın taşıdığı servis tutarından çok daha fazla taşımış gibi davalı şirket adına fatura düzenlediği ve bedelini tahsil ettiği anlaşılmıştır.
Davalı şirketin söz konusu fazla servis bedellerini davacıya “fiyat farkı” muhteviyattı 30.09.2014 tarih ve … Seri nolu 163.500,00-TL bedelli ve 20.10.2014 tarih ve 279.254 seri nolu 124.400,00-TL bedelli iade faturaları düzenlemek suretiyle iade ettiği tespit edilmiştir. Söz konusu fiyat farkı faturalarım davacı taraf aynı şekilde kabul ederek davalıdan olan alacağından tenzil etmiş davalı ise davacıya olan borcundan tenzil etmiştir. Netice itibariyle davacı tarafça davalıya taşığından daha fazla servis faturası düzenlediği, davalının davacıya fazla servis bedelinin iadesi yönünden 2 adet iade faturası düzenlendiği ve davacının da itirazsız kabul ederek yasal defterlerine işlediği tespit edilmiş olup açıklanan nedenlerle davacının davalıya yapmadığı fazla servis taşıma işi yönünden gerçeğe aykırı fatura düzenlediği kanaatine varılmıştır.
Diğer yandan davacı tarafça davalı adma kesilen huzurdaki dava dayanağı 06.05.2015 tarih ve … seri nolu 163.500,00-TL bedelli fatura ile 06.05.2015 tarih ve … seri nolu 174.400,00-TL bedelli fiyat farkı faturaların da dayanağı olduğu hususu dosya kapsamına göre ispata muhtaç kaldığı kanaatine varılmıştır.
9-Davalı tarafın sözleşmeyi fesih sebebi olarak bildirdiği iddialarının incelenmesi
Davalı taraf sözleşmeyi fesih nedeni olarak davacının haksız ve fazla olarak kendisinden talep ve tahsil edilen servis taşıma işlerini göstermektedir. Esasen davalı tarafça davacı adına düzenlenen 2 adet faturayı da davacı taraf kabul ederek yasal defterlerine işlemiş olmakla davacının bu iddiasını kabul ettiği kanaatine varılmıştır.
Ancak davalı taraf sözleşmeyi fesih sebebi olarak belirttiği “davacının fazla servis bedeli fatura etmesi ve tahsilatı” hususunun 2014 yılı eylül ayında tespit edilmesine karşın taraflar arasında akdedilen sözleşmeyi yaklaşık 8 ay sonra feshetmiştir. Feshin 8 ay sonra yapılması hususuyla ilgili olarak davalı taraf davacının kendilerini zor duruma düşürmesi olarak belirtmesine karşın “davacının kendilerini nasıl zor duruma düşürdüğü” konusunda herhangi “bir açıklama yapılmadığı görülmektedir.
Taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “L” maddesinde “ … TAŞITAN 15 (onbeş) gün öncesinden ihbar etmek kaydıyla dilediği zaman gerekçe göstermeksizin sözleşmeyi tek taraflı fesih yetkisini de haizdir …” hususları düzenlenmiştir. Davalı taraf söz konusu madde çerçevesinde 15 günlük süreye riayet etmeden sözleşmeyi derhal feshetmiştir. Eğer sayın mahkeme davalı tarafın sözleşmenin “L” maddesine göre 15 günlük süreye uymadan feshetmesi nedeniyle davacının tazminat talep edebileceği kanaatindeyse bu durumda davacı tarafın bu 15 günlük süreye isabet eden kazanç kaybını talep edebileceği söylenebilecektir.
Davacı tarafın yasal defter kayıtları üzerinde talimatla alman bilirkişi raporunda söz konusu kazanç kaybı 3.015,22-TL olarak hesaplanmış olup tarafımızca yapılan incelemelerde de aynı sonuca ulaşılmıştır.
SONUÇ
Rapor içerisinde belirtildiği üzere;
1-Davalı tarafça incelemeye ibraz edilen 2013 ve 2014 yılına ilişkin yasal defterlerin açılış ve kapanış tasdiklerinin yasal süresinde yaptırıldığı,
2-Davacı tarafça davalıya, taşıdığından daha fazla servis taşıma işi yapmış gibi puantaj yaparak fazla servis taşıma faturası düzenlediği ve bedelini de tahsil ettiği,
3-Davalı tarafın davacının fazla fatura kestiğini 2014 yılı eylül ayında fark ederek davacıya 2 adet “fiyat farkı” açıklaması ile iade faturası düzenlediğini davacının da söz konusu faturaları itirazsız kabul ederek yasal defterlerine işlediğini,
4-Davacı tarafın huzurdaki davaya dayanak 06.05.2015 tarih ve … seri nolu 163.500,00-TL bedelli fatura ile 06.05.2015 tarih ve … seri nolu 174.400,00-TL bedelli faturayı düzenleyerek davalıya tebliğ ettiğini ancak davalının söz konusu faturalara yasal süresinde itiraz ederek … Noterliğinin 21.05.2015 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesiyle davacıya iade ettiğini, söz konusu faturalar muhteviyatı hizmetlerin davacı tarafça davalıya verildiği hususunun dosya kapsamına göre ispata muhtaç kaldığı kanaatine varıldığı, bu nedenle davacının söz konusu 2 adet fatura nedeniyle huzurdaki davada talep edebileceği herhangi bir alacağın olmadığı,
5-Davalının taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “L” maddesine göre sözleşmeyi feshetmesi ve bu maddedeki 15 günlük süre öneline uymaması nedeniyle sayın mahkemenin davacıya 15 günlük tazminat ödenmesi gerektiği kanaatinde olması durumunda talimatla alınan bilirkişi raporunda da belirtildiği üzere davacının 3.015,22-TL tazminat talep edebileceği görüş ve kanaatine varılmıştır” denilmiştir.
Davalı tarafça davacıya düzenlenmiş ve davacı tarafça kabul edilerek ticari defterlere ”satıştan iadeler” olarak 2 adet fatura kaydedilmiştir
Sözleşmenin sona ermesinden ve fiyat farkı faturasının kabul edilip ticari defterlere işlenmesinden itiraz süresi de geçtikten sonra yaklaşık 7 ay sonra kendi yararına sonuç doğuracak şekilde iade faturası düzenlenmiştir. Bu durumda iade edilen fatura alacağının ispatı davacı taraftadır.
Davalı şirketin söz konusu fazla servis bedellerini davacıya “fiyat farkı” muhteviyattı 30.09.2014 tarih ve … Seri nolu 163.500,00-TL bedelli ve 20.10.2014 tarih ve 279.254 seri nolu 124.400,00-TL bedelli iade faturaları düzenlemek suretiyle iade ettiği tespit edilmiştir. Söz konusu fiyat farkı faturalarım davacı taraf aynı şekilde kabul ederek davalıdan olan alacağından tenzil etmiş davalı ise davacıya olan borcundan tenzil etmiştir. Netice itibariyle davacı tarafça davalıya taşığından daha fazla servis faturası düzenlediği, davalının davacıya fazla servis bedelinin iadesi yönünden 2 adet iade faturası düzenlendiği ve davacının da itirazsız kabul ederek yasal defterlerine işlediği tespit edilmiş olup açıklanan nedenlerle davacının davalıya yapmadığı fazla servis taşıma işi yönünden gerçeğe aykırı fatura düzenlediği bunun aksinin davacı tarafça ispatlanamadığı anlaşılmış ve iade edilen fatura alacağının ispatlanamadığı anlaşılmıştır.
Davacı taraf davalıdan sözleşmenin haksız feshedildiği gerekçesiyle 10.000-TL kazanç kaybı talep etmiş ise de sözleşmenin davacı tarafça davalıya taşığından daha fazla servis faturası düzenlediği, davalının davacıya fazla servis bedelinin iadesi yönünden 2 adet iade faturası düzenlendiği ve davacının da itirazsız kabul ederek yasal defterlerine işlediği tespit edilmiş olup açıklanan nedenlerle davacının davalıya yapmadığı fazla servis taşıma işi yönünden gerçeğe aykırı fatura düzenlediği anlaşıldığından feshin haklı olduğu anlaşılmış ve bu talebin de reddine karar verilmiştir. Bilirkişi tarafından “Taraflar arasında sözleşmenin 15 gün önceden haber verilerek ve haklı nedenle feshedilmesi gerekmekte olup, davacı taraf sözleşmede belirtilen usule uymamıştır. Hal böyle olunca sözleşme haklı nedenle feshedilmiş olsa bile (usule uyulmadığı için) davacı davalıdan 15 günlük kazanç kaybını talep edebilecektir. Raporumuz içinde belirtildiği üzere davacının talep edebileceği 15 günlük kazanç kaybı 3.015,22-TL’dir.” şeklinde görüş beyan edilse de önele ilişkin talep hakkı kazanç kaybı talebi kapsamında kalmayıp bu yönde bir dava bulunmadığından bu hususta bir karar verilmemiştir.
HÜKÜM:Yukarıda ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Davanın reddine,
2-Alınması gereken 44,40-TL maktu harcın, peşin alınan 5.941,27-TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.896,87-TL harcın 492 sayılı Yasanın 31. maddesi gereğince,karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca hesaplanan 26.824,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
5-Davalı tarafından yapılan 20-TL yargılama giderinin, davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333. maddesi ile Yönetmeliğin 207. maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.21/03/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”