Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2015/888 E. 2018/695 K. 06.06.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/850
KARAR NO : 2018/569

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/08/2016
KARAR TARİHİ : 10/05/2018

Mahkememizde görülmekte olan dava sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle, müvekkili şirketin alkollü içki satışı yapan, gerek kendi sektöründe gerekse de ülke çapındaki genel işletmeler içinde Türkiye’nin lokomotif şirketlerinden olan bir firma olduğunu, müvekkili şirketin satmış olduğu ürünleri satın alan perakende noktalarla satış ve pazarlama stratejisi gereği, dönemsel olarak müşterisi olan noktalara ticari faalliyetlerini geliştirmesi amacıyla mal alım sözleşmeleri imzalamakta olduğunu, müvekkili ile davalının 21.11.2015 tarihinde mal alım sözleşmesi akdedilmiş olduğunu, imzalanan sözleşmesi uyarınca davalı yanın yürürlükteki mevzuata uygun şekilde, müvekkilden 3114,4 Litre …, 7436 Litre …, 1690 Litre …, 210 Litre …, 504 Litre …, 420 Litre … olmak üzere toplam 13363,4 Litre çeşitli alkollü içki alacağını kendi rızası ile bayan ettiğini, buna karşılık sundukları sözleşmeden de görüleceği üzere kendisine 275.000,00TL+KDV nakit destek sağlanması şeklinde yatırım desteği ödeneceğinin belirlendiğini, akdedilen sözleşmenin gereği olan 275.000,00TL+KDV olan 324.500,00 TL’lik nakdi yardımı davalı borçluya ait …bank … nolu IBAN Numarasına 30.11.2015 tarihinde yatırarak yerine getirmiş olduğunu, Davalı yanın da sağlanmış olunan bu menfaate mahsuben müvekkili adına 26.11.2015 tarihli 271362 nolu 324.500,00 TL toplam tutan gösterir bir adet faıtura düzenlemiş olduğunu, ilerleyen zaman içerisinde davalı yanın yürürlükteki mevzuata uygun biçimde tamamen kendi rızası ile öngördüğü ürünler ile ilgili olarak mal alım sözleşmesi hükümlerine aykırı davranmış olduğunu ve kendisine ödenen 324.500,00 TL miktar kadarı ile müvekkilden haksız kazanç sağlamış olduğunu, beyanı yerine getir…ip, aldığı nakdi yardım ila haksız menfaat sağlayan davalı yana … 5. Noterliğinin …. Yevmiye Numaralı ve 20.05.2016 tarihli ihtarnamesi ile sözleşmenin tek taraflı fesh edildiğinin ihtaren bildirildiğini ve işbu ihtarnamenin de 20.05.2016 tarihinde daimi çalışanına tebliğ edilmiş olduğunu, davalının buna herhangi bir cevap vermediğini, bir aksiyon göstermediğini, bunun üzerine kendi aleyhine … 25.İcra Müdüriüğünün … sayılı İcra dosyası ile icra takibine geçilerek 324.500,00 TL’lik nakdi ödemenin ihtarname tebliğ tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte talep edildiğini, davalı yanın 20.06.2016 tarihinde takibe itiraz ederek durdurduğunu, davalının sözleşme hükümlerine aykırı davrandığını beyan ederek davalının itirazının iptaliyle takibin devamın, davalının icra inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekilinin davaya cevap dilekçesinde özetle, Davaya konu 324.000,00 TL tutarındaki yatırım desteğinin 25.11.2015 tarihli yatırım destek sözleşmesine istinaden müvekkiline ödenmiş olduğunu, kesinlikle mal/alım satım sözleşmesine istinaden ödenmiş bir destek olmadığını, bu iki sözleşmenin tamamen birbirinden ayrı ve bağımsız sözleşmeler olduğunu, dolayısı ile müvekkilin mal alım satım sözleşmesindeki yükümlülüklerine uymadığı gerekçesi ile başka bir sözleşmenin feshedilmesinin hukuken mümkün olmadığını,
Taraflar arasında akdedilen yatırım sözleşmesi incelendiğinde, bu sözleşme ile müvekkilin işyerinde davacı şirketin ürünlerini satmayı, onun stant ve benzeri teşhir malzemelerini işyerinde bulundurmayı, sözleş…i konu içkileri davacı şirketten veya onun yetkili distribütörlerinden satın almayı taahhüt etmekte olduğunu ve bunun karşılığında da davacı şirkette belli bir miktar yatırım desteği sözü vermekte olduğunu, bu sözleşmenin hiçbir yerinde müvekkiin belli bir sürede belli miktarlarda içki satın alma taahhüdünün bulunmadığını, hal böyle iken davacı yanın dava dilekçesinde iddia ettiği gibi ortada sözleşmenin haklı feshine haklı kılan bir durumun kesinlikle bulunmadığını, dolayısıyla davacı yanın sözleşmeleri fesih etmesinin BK hükümlerine ve taraflar arasındaki imzalanmış sözleş…e aykırı olduğunu, davacı yanın müvekkille sözleşme imzalarken ait niyetli davrandığını, davacının öne müvekkile İşyerinde sadece kendi içkilerini satacaksın ve sadece kendi ürünlerinin stant ve teşhir malzemelerini işyerinde sergileyeceksin ve bunun karşılığında sana 275.000,00 TL yatırım desteği vereceğim taahhüdünde bulunduğunu, müvekkilin bu sözleş…e uygun olarak işyerinde 8 ay boyunca sadece ve sadece davacı yanın ürünlerini satmış ve teşhir etmiş olduğunu, Davacı yanın 8 ay boyunca istediğini aldıktan sonra ve müvekkilin işyerinde vazgeçilmez tek satıcı-tekel-pozisyonuna yükseldikten sonra verdiği yatırım desteğini, hukuken hiçbir doğru tarafı olmayan ve kabul edilemez bazı muallak, afaki gerekçelere dayandırarak iadesini talep etmekte olduğunu, davacının bu art niyetli, ticaret ahlakına tamamen aykırı yaklaşımının hukuken kabul edilemez olduğunu, müvekkilin sözleşmedeki tüm taahhütlerini eksiksiz yerine getirdikten sonra kendisine ödenmiş yatınm desteğinin davacı yan tarafından çeşitli bahaneler ileri sürülerek geri talep edileceğini bilmiş olsaydı bu sözleş…i asla imzalamayacak olduğunu, davacı yanın bunu bildiği için önce ürünlerimizi sat, biz de sana 275.000,00 TL destek verelim demiş olduğunu, davacı yanın müvekkile imzalattığı sözleşme ile müvekkilden kendisinin amaçladığı
duruma geldikten sonra yani müvekkilin işyerinde vazgeçilmez tek satıcı pozisyonuna yükseldikten sonra ve bu arada müvekkiline aylarca tek başına sadece kendisi içkisini sattırdıktan sonra, davacı yanın bir anda ben vazgeçtim sen şu .275.000,00 TL’mi bana geri ver, demekte okluğunu, hukukun böyle bir art niyeti kabul ede…eceğini, 25.11.2015 tarihli yatırım destek sözleşmesinde 21.11.2015 tarihli mal alım/satım sözleşmesinde taahhüt edilen içki miktannca içki alınmazsa veya 21.11.2015 tarihli mal alım/satım sözleşmesinin temerrüt nedeni ile fesih edilirse ödenmiş olan 324.000,00 TL tutarındaki yatınm desteği iade edilir şeklinde bir hükmün kesinlikle bulunmadığını, bu sebeplerle davacının mal alım satım sözleşmesine uyulmadığı iddiasıyla yatırım destek sözleşmesine bağlı olarak ödenen yatırım desteğinin iadesi talebinin hukuki dayanaktan yoksun olduğunu, bir sözleşmenin ihlalinin – sözleşmelerde açıkça belirtilmemişse başka bir sözleşmenin feshine gerekçe olmayacağını, davacı yanın göndermiş olduğu ihtarnamede Yatırım Destek Sözleşmesinin 5.2.maddesi uyarınca, mal alım/satım sözleşmesini ise sözleşmenin 4.2 maddesi uyarınca, müvekkilin yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesi ile fesih ettiğini belirtmekte olduğunu, ancak müvekkilinin yerine getirmediğini iddia ettiği yükümlülüklerin ne olduğundan hiç bahsetmemekte olduğunu, 5.2 maddesine göre davacının sözleş…i fesh edebilmesi için müvekkilin Yatırım Destek Sözleşmesinin bir maddesini ihlal etmiş olması ve tüm ihtarlara rağmen bü ihlalini telafi etmemiş olmasının şart olduğunu, ancak davacı yanın bu İhlalin ne olduğunu itte dilekçesinde ne de ihtarnamesinde hiçbir surette belirtmemiş olduğunu, ancak davacının dava dilekçesinde taraflar arasında akdedilmiş Mal Alım/Satım sözleşmesinde taahhüt edildiğini iddia ettiği miktarda alkollü içkinin alınmadığından bahsetmekte olduğunu, Eğer fesih sebebi buysa, Sözleşmenin bitmesine daha 19 ay olduğundan ve ortada bir taahhüt değil sadece ulaşılması hedeflenen ama kesinlikle bağlayıcı olmayan bir niyet olduğundan bu fesih nedeninin hukuken doğru ve haklı olmadığını, mal alım sözleşmesine konulan içki miktarının sadece bir hedef olduğunu, bir asgari satın alma taahhüdü olmadığını, davacı yanın müvekkile art niyetli olarak yaptığı gibi başka firmalara da önce yatırım desteği verip, sonra o işletmelerde tek satıcı/tekel pozisyonuna yükseldikten sonra çeşitli bahanelerle bu ödediği parayı geri almaya çalıştığını emsal Yargıtay kararlarından açıkça görülmekte olduğunu beyan ederek davanın reddine, kötün niyetli davacının %20 den aşağı olmamak üzere davacının icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, taraflar arasında imzalanan 25.11.2015 tarihli yatırım destek sözleşmesi uyarınca sözleşmenin fesih olduğu iddiasına dayalı olarak davacı tarafça davalıya sözleşme uyarınca ödenen bedelin iadesine ilişkindir.
Taraf ticari defterleri üzerinde yapılacak inceleme ile defterlerin usulüne uygun tutulup tutulmadığı, kapanış tasdiklerinin bulunup bulunmadığı, taraflar arasında imzalanan mal alım satım sözleşmesi ve yatırım destek sözleşmesinin özellikle 4.7.maddesi değerlendirilmek suretiyle davalının tahhüt ettiği ürün alımının yapılıp yapılmadığı, davacı iddiaları ve davalı itirazları değerlendirilmek suretiyle bilirkişi Mali Müşavir …’ den alınan 13/11/2017 tarihli raporda:
“Taraflar arasında 21.11.2015 tarihinde bir adet “Mal Alım/Satım Sözleşmesi” ve bir adet de “Yatırım Destek Sözleşmesi” imzalandığı görülmüştür. Bu iki sözleşmeden Mal Alım/Satım Sözleşmesinin taraflar arasındaki ürün alım satım kural ve hedeflerini belirlemek üzere, Yatırım Destek Sözleşmesinin de bu sözleşmeden ayrı olarak Davacı tarafından Davalıya yapılacak yatırım destek yardımı (324.500,00 TL) ile ilgili çerçeveyi oluşturmak amacı ile yapılmıştır. Yani aradaki mal alım satımlarına yapılan ödemeler haricinde destek amaçlı varılmiş bir tutardır. Belirtildiği üzere Mal Alım/Satım Sözleşmesi 2 yıl süreli olarak, Yatırım Destek Sözleşmesinin süresi de Mal Alım/Satım Sözleşmesinin süresine bağlı olarak akdedilmiştir. Yatırım Destek Sözleşmesinin 4.1 Maddesi doğrultusunda Davacı tarafından Davalı tarafa 30.11.2015 tarihinde fatura karşılığında 324.500,00 TL’ nin banka kanalı ile gönderilmiş olduğu, bu işleme ait muhasebe kayıtlarının da taraflarca usulüne uygun olarak yapıldığı görülmüştür. Taraflar arasında bu ödemenin yapılması ile ilgili bir ihtilaf da bulunmamaktadır.
Taraflar arasında imzalanan Mal Alım/Satım Sözleşmesi’nin 4.2 maddesi sözleşmenin yürürlükte olduğu herhangi bir zamanda …, bir sebep göstermek zorunda olmaksızın işbu sözleş…i hangi nam altında olursa olsun bir tazminat ya da kar kaybı ödemekle yükümlü olmaksızın tek taraflı fesih hakkına sahiptir. Davacı tarafın bu maddeye dayanarak 22.05.2016 tarihinde ihtarname ile sözleş…i feshettiği anlaşılmaktadır. Bununla birlikte taraflar arasındaki mal alım satım ve cari hesap ilişkisinin de bu tarihten sonra 26.07.2017 tarihine kadar devam etmiş olduğu anlaşılmakta olup takdir Sayın Mahkemenindir. Bunun birlikte belirtmek gerekir ki gerek fesih tarihi gerekse ilişkinin fiilen sona erdiği 26.07.2017 tarihinedek davalı tarafından davacıdan yapılan alımlar sözleşme ile hedeflenen tutarlardan karşılaştırma yapılamayacak kadar düşüktür. Bu sözleşmenin sona ermesi, maddelere göre diğer Yatırım Destek Sözleşmesinin de sona ermesi anlamına gelmektedir. Yatırım Destek Sözleşmesinin 4.7. Maddesi de. “Mal alım sözleşmesinin süresinden önce feshedilmesi halinde …, o ana kadar sağladığı yatırım desteklerinin iadesini talep hakkına ve teminat senedini takibe koyma hakkına sahip olacaktır.” şeklindedir.
Bu nedenlerle, davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 324.500,00 TL alacağının bulunduğu, bu tutara da takip tarihinden itibaren yasal faiz oranının işletilmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.” sonucunu bildirmiştir.
… 25. İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosysaı incelendiğinde; Davacı tarafından davalı aleyhine toplam 324.820,05 TL alacak yönünden icra takibi başlatıldığı, davalının takibe itirazı sonucu takibin durduğu anlaşılmıştır.
Taraflar arasında 21.11.2015 tarihinde “Mal Alım/Satım Sözleşmesi” ve “Yatırım Destek Sözleşmesi” imzalandığı anlaşılmıştır.
Davacı tarafça Karşıyaka 5. Noterliğinin 19/04/2016 tarih ve 12147 yevmiye nolu ihtarnamesiyle, 25/11/2015 tarihli her iki sözleşmenin de mal alım satım sözleşmesinin 4.2, yatırım destek sözleşmesinin 5.2 maddeleri uyarınca sözleşmenin feshedildiği, davalıya bildirilmiştir.
Taraflar arasındaki düzenlenen mal alım satım sözleşmesinin 4.2.maddesinde: “Sözleşmenin yürürlükte olduğu herhangi bir zaman …, bir sebep göstermek zorunda olmaksızın işbu sözleş…i hangi nam altında olursa olsun bir tazminat ya da kar kaybı ödemekle yükümlü olmaksızın tek taraflı fesih hakkına sahiptir. İşletmecinin ortaklıktan ayrılması veya tüzel kişiliği aynen kalmak kaydıyla hisselerini devretmesi halinde iş bu sözleşme içeriğinden devralanı derhal haberdar edecek ayrıca işletmeci devralan tarafın işbu sözleşme sona erinceye kadar sözleş…e bağlı kalacağını ve işletmecinin işbu sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getireceğini, aksi halde …’ in uğradığı zarardan şahsen sorumlu olacağını kabul ve beyan eder.” olarak kararlaştırmışlardır.
Yatırım Destek Sözleşmesinin 5.2. Maddesinde: “satış noktası/işletmeci’nin işbu sözleşmede belirtilen yükümlülüklerini bir veya birkaçını yerine getirmemesi belinde … hiçbir İhtara gerek kalmaksızın tek taraflı beyanla sözleş…i feshetmek ve sözleşmenin ihlali nedeniyle uğradığı tüm zararların (işbu sözleşme kapsamında yapılan masraf ve ödemeler dahil) satış noktası işletmeci ve kefilinden tahsil etme hakkına sahiptirler.” olarak kararlaştırmışlardır.
Davacı taraf dava dilekçesiyle davalının sözleşme yükümlülüklerini yerine getirmediğini beyan ederek destek prim olarak ödediği bedeli talep etmiştir.
Mal alım satım sözleşmesinin 4.7.maddesinde: “işbu sözleşme kapsamında … tarafından satış noktası/işletmeciye nakdi destek verilmesi halinde, bu destek sözleşme süresi için ve satış veya hedefe bağlı olmasızın …’ in uygun gördüğü dönemlerde taksitler halinde veya bir kereye mahsus olmak üzeri işletmede yapılacak yatırama bağlı olarak … tarafından belirlenecek şekil ve zaman ödenecektir. … in maddi destek vermesi halinde satış noktası/ işletmeci sözleşme süresi sonuna kadar geçerli olacak nakdi destek bedeli kadar teminat senedi çeki vermek zorundadır. Malı alım sözleşmesinin süresinde önce feshedilmesi halinde … o ana kadar sağladığı yatırım destelerinin iadesini talep hakkına ve teminat senedin takibe koyma hakkına sahip olacaktır. … bu durumda satış noktası veya işletmecinin verdiği teminat senedini/çekini paraya çevirerek iadesini talep ettiği yatırım destelerinin tutarını tahsil edebilecektir. Ayrıca satış noktası işletmeci teminat olarak çek/senet vermesi halinde hem ilgili belgeye hem de sözleş…e kendisi ile aynı sorumlulukları taşmak üzere “kefil” olarak imza atmak üzere bir adet kefil gösterecektir. Kefil ve satış noktası/işletmeci …’e karşı birlikte ve ayrı ayrı sözleşme gereği sorumlu olacaklardır.” olarak kararlaştırmışlardır.
Davacı, davalı iddiaları, … 25. İcra Müdürlüğünün … sayılı takip dosyası, Taraflar arasında 21.11.2015 tarihinde imzalanan mal alım-satım sözleşmesi ve yatırım destek sözleşmesi ile hüküm kurmaya yeterli bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde;
Davacı mal alım sözleşmesinin 4.2.maddesi uyarınca sözleş…i bir sebep göstermeksizin her zaman feshetme hakkına sahip olup, sözleşme feshedildiği takdirde yatırım destek sözleşmesinin 4.7.maddesi uyarınca davacının, taraflar arasında uyuşmazlık konusu olmayan ve davalıya ödenen 324.500,00 TL destek primini davalıdan iade isteyebileceği anlaşılmakla ve davalı temerrüde düşürülmediğinden faiz talebinin takip tarihten itibaren istenebileceğinden davanın kısmen kabulüne kısmen reddine, alacak likit olduğundan ve hesaplanabilir olması nedeniyle davacının icra inkar tazminat talebinin kabulüne,
Mahkememizin 10/05/2018 tarihli duruşma tutanağında, maddi hata sonucu, takibin 324.000,00-TL asıl alacak üzerinden devamına şeklinde yazılmış ise de, ” takibin 324.500,00 TL üzerinden devamına” şeklinde bu kısmın düzeltilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM:Gerekçesi yukarıda yazıldığı üzere;
1-Davanın kısmen kabulüyle; Davalının … 25.İcra Müdürlüğünün … Takip sayılı dosyasında yapmış olduğu vaki itirazın kısmen iptaline, takibin 324.500,00 TL asıl alacak üzerinden devamına, takip tarihinden itibaren yasal faiz yürütülmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davacının icra inkar tazminat talebinin kabulüyle hükmolunan asıl alacağın %20 si olan 64.800,00 TL nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 22.166,59-TL ilam harcından peşin alınan 3.923,02 TL ile icraya yatan 1.624,00 TL olmak üzere toplam 5.547,02 TL’ nin mahsubu ile bakiye 16.619,57 TL’ ilam harcının davalıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 3.923,02 TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Kabul edilen miktar üzerinden davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 25.420,00 -TL vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Red edilen miktar üzerinden davalı, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 320,00-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-Davacı tarafından yapılan 750,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 10,00- TL ‘ nin davacı üzerinde bırakılmasına; arda kalan 740,00-TL ‘ nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
8-Taraflarca yatırılan gider avansının kullanılmayan kısmının 6100 sayılı Yasanın 333.maddesi ile Yönetmeliğin 207.maddesi gereğince hükmün kesinleşmesinden sonra hesap numarası bildirilmiş ise elektronik ortamda hesaba aktarmak suretiyle; hesap numarası bildirilmemiş ise masrafı kalan paradan karşılanmak suretiyle PTT merkez ve işyerleri vasıtasıyla adreste ödemeli olarak yazı işleri müdürü tarafından iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 2 haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/05/2018

Başkan … (e-imza) Üye … (e-imza) Üye … (e-imza) Katip … (e-imza)