Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/583 E. 2021/851 K. 07.10.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2014/583 ESAS
KARAR NO:2021/851

DAVA:Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:16/09/2014
KARAR TARİHİ :07/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı şirket ile müvekkili şirket arasında 01/12/2010 tarihinde bayilik sözleşmesi imzalandığını, davalı şirketin yapılan bayilik sözleşmesi kapsamında sözleşme hükümlerine uygun olarak istasyonu işletmeyi, ürün alımı yapmayı, müvekkile olan borçlarını zamanında ve eksiksiz olarak ödemeyi kabul ve taahhüt ettiğini, davalılardan … …’nun 24.01.2011 tarihinde düzenlenen … yevmiye nolu resmi senet ile maliki olduğu … ili, … ilçesi, … 1.kısım mah. 275 ada, 2 parselde kayıtlı taşınmazı üzerine …nin ve kendisinin, müvekkiline olan borçlu bulunduğu ve ileride borçlanacağı meblağların azami 1.350.000 TL teminatını teşkil etmek üzere, taşınmazı üzerinde müvekkili şirket lehine 4. derecede serbest dereceden istifade hakkı olan 1.350.000-TL bedelle süresiz ipotek tesis ettirdiğini, …’nun ödenmeyen fatura bedellerinden dolayı şahsen de müvekkile karşı sorumlu ve borçlu olduğunu, bahsedilen sözleşme kapsamında davalı şirkete ürün satışları gerçekleştirildiğini, faturalar düzenlendiğini ancak fatura bedellerinin davalı şirket tarafından vadesinde ve eksiksiz şekilde müvekkiline ödenmediğini, 07.12.2011 – 29.12.2013 tarihleri arasında düzenlenen 30 adet fatura bedellerinin müvekkiline eksik ödendiğini ve/veya hiç ödenmediğini, müvekkilinden almayı taahhüt ettiği miktarlarda ürün alımı da gerçekleştirmediğini, müvekkilinin devir aldığı … Gaz Tic. ve San. A.Ş. nedeni ile davalı … …. San. Nak. Tic. Ltd. Şti.’den dava tarihi itibari ile toplam 39.856,01 TL alacaklı bulunduğunu, bu nedenlerle davanın kabulünü, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesini arz ve talep etmiştir.
Davalı … …. Nak. San. Tic. Ltd. Şti. cevap dilekçesinde özetle; tarafların 01.12.2010 tarihinde sözleşme imzaladığını, davacı tarafın, şirketlerinin satışını ve kar etmesini engellemek için her türlü kötülüğü ve engellemeyi yaparak yarım asırdan fazla iyi günde ve kötü günde … firmasına hizmet vermiş … firmasını kasten kumpas kurarak çalıştırmayıp batırdıklarını, … … A.Ş. yöneticilerinin; … … tarafından her türlü engelleme yapılarak 51 yıllık bayiye planlı olarak kumpas kurulduğunu, istasyonlarının işlev yapması durdurulduğunu ve çalışamaz hale getirilerek … … Ltd. Şti.’ne büyük zarar ettirdiklerini, davacının … … Ltd. Şti.’ni zora soknak için düzmece raporlar hazırladığını ve 630.000,00 TL + KDV 743.000,00 TL benzin istasyonunun açılması için şart koştuklarından, bu masraf yapılmadan istasyon açılmaz diyerek şirketi ve istasyona talip olan kiracı adaylarını korkuttuklarını, davacı tarafından her türlü engelleme yapılarak istasyonunun işlev yapması durdurulduğunu ve çalışamaz hale getirildiğini, hayali ve haksız borç üretildiğini, şirketlerinin 208.000,00 TL ve 18.000,00 TL borçlarının olduğunu, diğer davacı iddialarını kabul etmediklerini, bu nedenlerle davanın reddini, yargılama giderlerinin davacı tarafa bırakılmasını arz ve talep etmiştir.
Davalı … cevap dilekçesinde özetle; … … ailesinin 51 yıldan bu yana … bayiliğini yapmakta olduğunu, … … ailesinin … …’nun vefat etmesinden dolayı benzin istasyonunun … … tarafından çalıştırıldığını, davacı şirket yöneticilerinin … … şirketinin kar etme hakkını gasp ettiklerini, rekabet kurallarına uymadıklarını ve şirketlerini kasten batırdıklarını ve 30 aydan bu yana kasıtlı olarak kapatıldığını, davalı şirket yöneticilerinin, … …’i haksız yere istasyonu ele geçirmek, korkutmak ve sindirmek için 3 dava açtıklarını, davacı şirket yöneticilerinin … …’in istasyonunu batırmak için düşük kar verdiklerini ve verilen sözlerinde durmadıklarını, gözlerine kestirdikleri … bayilerine 5015 sayılı yasayı ve bayilik mal verme imkanlarını kötüye kullanarak bayiye kumpas kurarak zor duruma soktuklarını, bu nedenlerle davanın reddini, yargılama giderlerinin davacı tarafa bırakılması arz ve talep etmiştir.
Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir.
Mahkememizin 26/02/2015 tarihli celsesi, 4 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda talimat mahkemesince bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 01/04/2015 tarihli raporunda özetle;
”SONUÇ ve KANAAT: … Mah Nokta Mevkii … Benzinliği … adresinde ticari defter ve belgeler üzerinde yapılan inceleme değerlendirme sonucunda;
Davacı, şirket ile davalı şirket arasında 01.12 2010 tarihinde Bayilik sözleşmesi imzalandığı bu sözleşme gereğince taraflar arasında ticari ilişki kurulduğu,
Davalı Şirketin, dava konusu 2011-2012-2013 yıllına ait yevmiye ve kebir defterlerin AÇILIŞ tasdiklerinin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine uygun olarak yasal süresi içerisinde yapılmış olduğu,
Bu sebeple davalı şirketin 2011- 2012-2013 yılına ait yevmiye ticari defterleri HMK “222 müddesi ve Y.T.T. Kanunu hükümlerine göre sahibi lehine delil olma vasfını haiz olduğu,
Davalı Şirketin 2011 yılına ait Defteri Kebir kapanış tasdikini yaptırmamış olduğu tespit edilmiştir. T.T.Kanuna hükümlerine göre sahibi lehine delil olma vasfına haiz olmadığı takdiri Yüce Mahkemenin
Davalı şirketin 2012-2013 yıllarına ait Defteri kebir açılış ve kapanış tasdik ettirmediği Ticari defterleri HMK 222 maddesi ve YT.T. Kanunu hükümlerine göre sahibi lehine delil olma vasfını haiz olmadığı takdiri Yüce Mahkemenin
Davalı … tarafından davacı şirket adına yürütülen ticari defter kayıtları, cari hesap, muavin defterlerde 320.01 …&… hesap kodu ile en son 31.12 2013 tarihli 47 no.lu yevmiye kapanış kaydında 95.758,14 tutarında borçlu olduğu,
Davalı tarafın ticari defter kayıtları ve banka ekstrelerine göre, muavin defterlerinde davacıya 355.225, 35-TL tutarında ana para borçlu olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Mahkememizin 18/06/2015 tarihli celsesi, 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 09/03/2016 tarihli raporunda özetle;
“SONUÇ: Yapılan tespitler ile İstinabe Sureti İle … 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … Talimat numarası ile alınan bilirkişi SMMM … tarafından hazırlanmış olanı rapor karşılaştırılarak yapılan incelemede;
1.Davacının, devraldığı … Gaz Tic. ve San. A.Ş. adına düzenlenen faturalar nedeni ile dava tarihi itibari ile 18.592,01 TL asıl alacak, 21.264,00 TL yıllık %36 faiz oranı üzerinden dava tarihine kadar işlemiş gecikme faizi olmak üzere toplam 39.856,01 TL alacağını talep ettiğini, davacının alacağının 18.592,01 TL ve dava tarihine kadar işlemiş faizin taleple bağlılık ilkesi gereğince 16.374,02 TL hesap edildiğini,
2.Davacının ileride davalılar hakkında açılacak ipoteğin paraya çevrilmesi yolu takibine esas teşkil etmek üzere, Davacı …Ş.’nin, …&… … A.Ş. adına düzenlenen faturalar nedeni ile dava tarihi itibari ile 781.342,52 TL asıl alacak, 308.085,09 TL yıllık %36 faiz oranı üzerinden dava tarihine kadar işlemiş gecikme faizi olmak üzere toplam 1.089,427,61 TL alacağı talep ettiğini,
Davacının yukarıda açıklaması yapılan “TABLOLAR ve FAİZ HESABI” fatura alacaklarının;
Kısmi ödeme yapılan alacaklarından
(B) tablosu;
74.842,01 TL fatura alacağı, 64.669,04 TL işlemiş faiz,
(C) tablosu
125.625,19 TL Fatura alacağı 107.278,04 TL işlemiş faiz
(D) tablosu
12.462,57 TL fatura alacağı 8.470,01 TL işlemiş faiz
(E ) Tablosu
Tamamı faiz faturası olduğundan değerlendirmeye alınmamıştır. Takdir mahkemeye aittir. Değerlendirmeye alınacaksa hesaplar tabloda belirtilmiştir.
(F) Tablosu
523.872,09 TL “tonaj taahhüt cezası” olup davacı tarafın kesileri faturanın müstenidatını denetine elverişli bir şekilde açıklaması gerekeceğinden, değerlendirmeye alınmamıştır.
Böylece davacı tarafın yapılan değerlendirme sonucunda ve istinabe sureti ile alınan rapor karşılaştırılması yapıldığında,
18.592,01 + 74.842,01 + 125.625,19 + 12.462,57 = 231.521,78 TL faturadan doğan alacak,
16.374,02 + 64.669,04 + 107.278,04 + 8.470,01 = 196.791,11 TL taleple bağlılık gereği işlemiş faiz,
Toplam 428.317,89 TL alacağı olduğu, asıl alacağa dava tarihinden itibaren, taleple bağlılık ilkesi gereğince yıllık %36 oranından faiz uygulanması gerekeceğini,
… AÇISINDAN;
İpotek akdinin 1. maddesine göre ipotek limiti miktarınca borçtan sorumlu olabileceğini, takdir sayın mahkemeye ait olmak üzere saygılarımla arz ederim.” denilmiştir.
Mahkememizin 02/06/2016 tarihli celsesi, 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda ek bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 12/01/2017 tarihli ek raporunda özetle;
”SONUÇ:
1.Davacının, davalı şirketten 21.04.2014 dava tarihi itibariyle;
Fatura alacaklarından kaynaklanan; 212.929,77 TL Asıl Alacak 130.099,20 TL İşl. Faiz
Devir Afınan Alacaktan kaynaktı: 18.592,01 TL Asıl Alacak 16.149,72 TL işl. Faiz
Gecikme zamlarından kaynaklı: 44.540,66 TL asıl alacak
Toplam 276.062,44 TL Alacak 146.248,92 TL İŞL. Faiz
Alacaklı olduğu hesaplanmıştır.
Davacının 276.062,44 TL asıl alacağına dava tarihinden itibaren yıllık 4636 oranından faiz işletilmesi gerekecektir.
Ayrıca cezai şart konusunda takdir Mahkemeye ait olmak üzere
Talep edilebilir alacak olması halinde — 523.872,09 TL tazminat 58.386,62 TL işlemiş faizi davacı taraf talep edebilecektir.
2.Sayın mahkemenizin, iştemiş faiz hesabının davacı talebi doğrultusunda karar ittihazı halinde de, hesaplamalar ayrıntılı olarak TABLO-5 te açıklanmıştır.
3…. AÇISINDAN; İpotek akdinin 1. maddesine göre ipotek limiti miktarınca borçtan sorumlu olabileceğini, takdir sayın mahkemeye ait olmak üzere saygılarımla arz ederim.” denilmiştir.
Mahkememizin 11/05/2017 tarihli celsesi, 2 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 30/11/2017 tarihli raporunda özetle;
”SONUÇ:
Sonuç olarak kurulumuz, tüm dosya münderecatı ve tarafların kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında ve yukarıda paylaşılan bilgiler ışığında nihai kararı Sayın Mahkemenize ait olmak üzere;
1)… Gaz tarafından fatura edilen satışlara ait Davalıdan … (19.9.2012 tarih, 8156 sayılı Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi, 440 sayfasında birleşme kararı yayınlanmıştır.) 18.592,01 TL Anapara alacaklıdır. Davaya taraf her iki tarafında defterlerinde Akaryakıt Ürünlerine ait muhasebe de kayıtlı olan 209.788,26 TL’da Mutabıktırlar. Toplam da HER İKİ TARAFIN DA CARİ HESABINDA Mutabık olunan tutar: 228.380,27 TL’dir. Esasen davalı cevap dilekçesinde davacıya 208.000 TL ve 18.000 TL toplamı olan 226.000 TL borcu olduğunu kabul ve ikrar etmiş durumdadır.
2)Davacı taraf yarattığı güven ve ona bağlı olarak çelişkili davranış yasağı gereği davalıdan tonaj taahhüt cezası ile ilgili talepte bulunamaz.
3)Her iki tarafın da mutabık kaldığı rakamlara göre faturaların ödeme vade tarihinden, bu davanın görüleceği tarihe kadar hesaplanmış T.C.M.B Reeskont ve Avans faiz oranlarına göre hesaplanmış vade farkı: KDV Dahil 169.730,06 TL olduğu kanaatine ulaşılmaktadır.” denilmiştir.
Mahkememizin 08/03/2018 tarihli celsesi 2 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi ek incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişilerin 25/04/2018 tarihli ek raporunda özetle;
“SONUÇ:
Sonuç olarak kurulumuz, tüm dosya münderecatı ve tarafların kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında ve yukarıda paylaşılan bilgiler ışığında nihai kararı Sayın Mahkemenize ait olmak üzere;
1)Kök raporda sunulan sektörel görüş sabit kalmak kaydıyla,
2)HER İKİ TARAFIN DA CARİ HESABINDA Mutabık olunan tutar: 228.380,27 TL’dir. (Otogaz: 18.592,01 + Akaryakıt: 209.788,26 = Toplam: 228.380,27 TL ) Esasen davalı itiraz ve cevap dilekçesinde davacıya 208.000 TL ve 18.000 TL toplamı olan 226.000 TL borcu olduğunu kabul ve ikrar etmiş durumdadır.
3)Davacı taraf bilirkişi raporunda itiraz konusu olarak paylaştığı davalı ile mutabık olunmayan “Gecikme Faizi ve Bayi Otomasyon Bedeli” açıklamalı 13 adet Toplam: 47.682,17 TL fatura ile ilgili, Faturaların teslimi ile ilgili Kargo şirketlerinden gelen belge ve bilgilerle iddiasını ispat edememiştir.
4)Her iki tarafın da mutabık kaldığı rakamlara (228.380,27 TL) göre faturaların ödeme vade tarihinden, bu davanın açıldığı tarihe kadar hesaplanmış T.C.M.B Reeskont ve Avans faiz oranlarına göre hesaplanmış Vade farkı: 76.809,01 TL olduğu,
5)Davacı tarafın dava özelinde talep ettiği Yıllık %36 faiz oranından hesaplanmış, Her iki tarafın da mutabık kaldığı (228.380,27 TL) rakamlara göre faturaların ödeme vade tarihinden, bu davanın açıldığı tarihe kadar hesaplanmış Vade farkı: 193.455,59 TL olduğu,
6)Cezai şart faturası kesilmesi konusunda, davacı tarafın yarattığı güven ve ona bağlı olarak çelişkili davranış yasağı gereği davalıdan tonaj taahhüt cezası ile ilgili talepte bulunamayacağı,
7)Davacı tarafından Toplam 3 dönem için; tek sefer de 18.12.2013 tarihli 257.153 $ karşılığı 523.872 TL’e (18.12.2013 tarihli T.C. Merkez Bankası Döviz Alış Kuru: 2,0372 TL’den) tutarlı Tonaj Cezası ( Cezai Şart ) faturası düzenlenmiştir.
8)Rapor özelinde davalı tarafından paylaşılan (2012-2013) Mali durumu ile ilgili bilgilere göre şirket öz kaynaklarını yitirmiş olup, Cezai şart uygulanır ise Davalının ekonomik mahvına sebep verecek değerde olduğu,
9)Bu dava özelinde Ürün ve Hizmet tesliminden kaynaklı ALACAK davası olup, Davalı tarafın öne sürdüğü diğer konular bu dava konusu içinde olmadığı kanaatine ulaşılmaktadır.
Bilcümle hukuki tavsif ve değerlendirme münhasıran Sayın Mahkeme’nize ait olmak Üzere, işbu ek inceleme ve tespitlerimizi Sayın Mahkeme’nizin yüksek takdirlerine Saygılarımızla arz ederiz.” denilmiştir.
Mahkememizin 21/06/2018 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi ek incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 20/07/2021 tarihli ek raporunda özetle;
“Sonuç olarak kurulumuz, tüm dosya münderecatı ve tarafların kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında ve yukarıda paylaşılan bilgiler ışığında nihai kararı Sayın Mahkemenize ait olmak üzere;
18.12.2013 tarih ve seri FU sıra no: … ve … nolu fatura ile … tarafından … fatura edilen Tonaj Cezası (Cezai Şart) faturasının Faiz hesaplaması;
a)Davacı tarafın dava özelinde talep ettiği Yıllık %36 faiz oranından hesaplanmış Cezai şarta ilişkin Gecikme Faizi: 64.070,27 TL olduğu,
b)T.C.M.B Avans faiz oranlarından hesaplanmış Cezai Şart’a ilişkin Gecikme Faizi: 20.814,95 TL olduğu, kanaatine varılmıştır.
Bilcümle hukuki tavsif ve değerlendirme münhasıran Sayın Mahkeme’nize ait olmak üzere, işbu ek inceleme ve tespitlerimlzi Sayın Mahkeme’nizin yüksek takdirlerine Saygılarımla arz Ederim.” denilmiştir.
Mahkememizin 11/10/2018 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi ek incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 28/11/2018 tarihli ek raporunda özetle;
”Sonuç olarak, tüm dosya münderecatı ve tarafların kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında ve yukarıda paylaşılan bilgiler ışığında nihai kararı Sayın Mahkemenize ait olmak üzere;
-18.12.2013 tarih ve seri FU sıra no: … ve … nolu fatura ile … tarafından … fatura edilen Tonaj Cezası (Cezai Şart) faturasının Faiz hesaplaması; T.C.M.B Avans faiz oranlarından Gecikme Faizi: 20.814,95 TL olduğu,
-Bayilik devam ettiği sürece Akaryakıt şirketlerinin “akaryakıt istasyonlarında stok hareketleri ve akaryakıt alım-satım işlemlerinin Elektronik ortamla, günlük olarak izlenebilme” sini sağlamakla yükümlü olmalarından dolayı Hizmet almasa da EPDK kararı gereğince “Otomasyon erişe bilirliğini sağladığından ve Bayilik devam ettiği” için Otomasyon faturalarını düzenlemesi gerektiği,
-Davacı taraf bilirkişi raporunda itiraz konusu olarak paylaştığı davalı ile mutabık olunmayan “Gecikme Faizi ve Bayi Otomasyon Bedeli” açıklamali 13 adet Toplam: 7.682,17 TL fatura ile ilgili, Faturaların teslimi ite ilgili Kargo şirketlerinden gelen belge ve bilgilerle iddiasını ispat edemediği kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Mahkememizin 21/03/2019 tarihli celsesi 2 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi ek incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 18/11/2019 tarihli ek raporunda özetle;
”SONUÇ:
Sonuç olarak, tüm dosya münderecatı ve tarafların kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında ve yukarıda paylaşılan bilgiler ışığında nihai kararı Sayın Mahkemenize ait olmak üzere;
1)15.03.2012 tarihli 24.219,70 TL ve 27.07.2012 tarihli 16.963,49 TL’lik gecikme faizi faturalarının dayanağı alacak kalemi-fatura defterde;
-Davacı defterinde Faiz faturası/ Gecikme faiz faturası” açıklaması ile düzenlenmiş olduğu ve Davalı firmanın Cari hesabına borç verilerek Faiz gelirlerine ALACAKLANDIRILDIĞI,
-Davalı defterlerinde Sayın Mahkemenin belirttiği Her iki Faturada … … Nak. San. Tic. Ltd. Şti. kayıtlarında YER ALMADIĞI belirtilmiştir.
2)2010-2011 arası akaryakıt tonaj cezası ile 2010 Yağ tonaj cezasının istenemeyeceği ihtimaline göre cezai şart miktarlarının tespiti;
-Sadece Çalışma yılının 1.12.2010 ile 30.11.2011 dönemi hariç Kalan kısım için Cezai Şart talep edilecek ise TOPLAM 204.350-USD olarak tarafımdan hesaplaması yapılmıştır.
Toplam 204.350.- USD’nin Akaryakıt Tonaj cezası için 198.350.- USD, Yağ Tonaj Cezası olarakta 6.000.-USD olarak hesaplama yapılmıştır. Rapor tarihi itibari ile (1 USD/13.11.2019- T.C.M.B. Döviz Alış Değeri: 5,7665 kurundan) 1.178.384.-TL’lık bir değere ulaşmaktadır.
3)İşin değeri, cezai şartın kabul edildiği tarihteki davalı şirketin iktisadi durumu, davalı şirketin ticaret sicil dosyası, toplam sermaye miktarı dikkate alınarak söz konusu cezai şartın tahsili yoluna gidilmesi halinde borçlunun eskisi gibi ticari hayatını sürdürmesinin mümkün olup olmayacağı, mümkün olmayacak ise bu durumun onun iktisaden mahvına neden olup olmayacağının tespiti,
Davalının Vergi mükellefiyetinin bulunduğu … ili … Vergi Dairesinden Mahkeme kanalı ile birden fazla … … Nak. San. Tic. Ltd. Şti. firmasının 2014 yılı ve sonrasına ait Mali verileri istenmiş olmasına rağmen Dava dosyasına … Vergi Dairesi bilgi paylaşımında bulunmadığından değerleme dosyadaki mevcut Mali Veriler üzerinden yapılmış olup,
-Rapor özelinde davalı tarafından paylaşılan (2012 -2013) Mali durumu ile ilgili bilgilere göre şirket Öz kaynaklarını yitirmiş olup, Cezai şart uygulanır ise Davalının ekonomik mahvına sebep verecek değerde olduğu kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Mahkememizin 25/02/2021 tarihli celsesi 2 nolu ara kararı gereğince,dosyamızda bilirkişi ek incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 25/06/2021 tarihli ek raporunda özetle;
“SONUÇ:
Sonuç olarak, tüm dosya münderecatı ve tarafların kayıtları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında ve yukarıda paylaşılan bilgiler ışığında nihai kararı Saym Mahkemenize ait olmak üzere;
1)2010-2011 arası akaryakıt tonaj cezası ile 2010 Yağ tonaj cezasının istenemeyeceği ihtimaline göre cezal şart miktarlarının tespiti;
-Sadece Çalışma yılının 1.12.2010 ile 30.11.2011 dönemi haric Kalan kısım için Cezai Şart talep edilecek İşe TOPLAM 204,350. USD olarak tarafımdan hesaplaması yapılmıştır.
Toplam 204.350. USD’nin, 198.350.- USD Akaryakıt Tonaj cezası için, 6.000.-USD Yağ Tonaj Cezası olarak hesaplama yapılmıştır. Dava tarihi itibari ile (1 USD/21.04.2014- T.C.M.B. Döviz Alış Değeri: 2,1284 kurundan) 434.938,54 TL olacağı,
2)İşin değeri, cezai şartın kabul edildiği tarihteki davalı şirketin iktisadi durumu, davalı şirketin ticaret sicil dosyası, toplam sermaye miktarı dikkate alınarak söz konusu cezai şartın tahsili yoluna gidilmesi halinde borçlunun eskisi gibi ticari hayatını sürdürmesinin mümkün olup olmayacağı, mümkün olmayacak İse bu durumun onun iktisaden mahvına neden olup olmayacağının tespiti,
Davalının Vergi mükellefiyetinin bulunduğu … ili … Vergi Dairesinden 18.03.2021 tarihinde raporumuza esas alacağımız Davalı tarafa ait Mali veriler paylaşılarak tarafımızdan bu maili veriler göre değerleme yapılmış olup,
-Rapor özelinde Vergi Dairesi tarafından paylaşılan (2013 -2018) Mali verilere göre Davalı şirket Öz kaynaklarını yitirmiş olup, Şirket ortaklarının öncelikle 300.000.-TL’a Sermaye taahhütlerini yerine getirmeleri sonrasında Davalı tarafa Cezai şart uygulanır ise Davalının ekonomik mahvına sebep verecek değerde olduğu kaçınılmaz olmakla beraber Dava tariki itibari ile 50.000.-TL’nın Dayalının ekonomik mahvına sebebiyet vermeyeceği kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Dava, … & … ve … Gaz’ın tonaj taahhüt cezası faturası, gecikme faizi, bayi otomasyon bedeli olmak üzere bayilik sözleşmesi kapsamında düzenlenen faturalara dayalı yapılan takibe itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı tarafından 08/01/2014 tarihinde taraflar arasındaki sözleşme … 23. Noterliğinin … yevmiye nolu ihtarnamesi ile feshedilmiş olduğu, feshedilen sözleşmenin başlangıç tarihinin 01/12/2010 sözleşme bitiş tarihinin 01/12/2015 tarihi olduğu, sözleşmedeki taahhütname ile akaryakıt ve madeni yağ açısından satış taahhüdünde bulunulduğu ancak bayinin 10/12/2011 tarihinden itibaren başkaca mal almadığı,
Davacı tarafından 18/12/2015 tarihli … nolu fatura ile 523.872,09-TL tonaj taahhüt cezası düzenlendiği, söz konusu fatura kapsamında olan 2010 yılları arasındaki akaryakıt tonaj cezasının miktarının davalının eksik alımlarına rağmen davacının davalıya herhangi bir ihtaratta bulunmaksızın BK 179. maddesindeki ifayı çekincesiz olarak kabul etme kapsamında kaldığı bu nedenle bu tarihler arasındaki cezai şartın ilgili yılın sonunda cezai şart talep edilmeksizin veya çekince belirtilmeksizin sözleşme ilişkisini devam ettirerek davalıya akaryakıt sağlamaya ve ilgili istasyonlarda markası ile birlikte varlığını sürdürerek sözleşmeden yararlanmaya devam ettiği, bu kısma ilişkin cezai şartın talep edilmeyeceği ve cezai şartı düzenleyen sözleşme hükümlerinin uygulanmayacağı yönünde davalı tarafça haklı bir güvenin oluşturulduğu, BK 179. madde gereğince istenemeyeceği, BK 179. maddeye aykırı sözleşme maddesinin geçersiz olduğu, aynı şekilde 2010 yılı yağ tonaj cezasının da istenemeyeceği,
2011 ve sonrasına ilişkin cezai şartların istenebileceği çünkü BK 179/2 maddesi kapsamında kalan çekince belirtmesinin gerektirecek sözleşme konusu yükümlülüklerini yerine getirmenin davacı açısından söz konusu olmadığı, bu tarihten sonra bayii otomasyon hizmeti verilip verilmediğinin de irdelenmesinin gerekmediği, verilmiş olsa dahi otomasyon hizmeti verilmesinin EPDK mevzuatı gereği zorunlu olduğu,
Tarafların ticari defterleri incelendiğinde, … Gaz alacağı açısından 18.592,01-TL alacak açısından tarafların mutabık oldukları, … & … alacakları açısından ise 209.788,26-TL açısından mutabık oldukları, … & … Petrolün alacakları açısından dosya içerisindeki sözleşmeye göre %36 sözleşmesel temerrüt faizi uygulanması gerektiği, … Gaz alacakları açısından ayrıca bir temerrüt faizi oranına ilişkin anlaşma bulunduğu ispatlanamadığından avans faizinin uygulanması gerektiği,
Tarafların mutabık kaldığı alacak bedelleri dışında kalan … … alacaklarının gecikme faizi, bayii otomasyon bedeli tonaj taahhüt cezasına ilişkin olduğu, tonaj cezası haricindeki diğer faturaların davalının defterinde yer almadığı, faturaların davalıya tesliminin ispat edilemediği, mutabık kalınmayan bedellerde hizmet teslimine ilişkin alacaklar açısından hizmet tesliminin ispatlanamadığı,
Davacı tarafından istenebilecek cezai şart miktarının bilirkişi ek raporunda hesaplandığı üzere 434.938,54 TL olduğu, ancak 6102 sayılı TTK’nun 22. Maddesine göre tacir sıfatına haiz bir borçlu fahiş olduğu iddiasıyla cezai şarttan indirim yapılmasını mahkemeden isteyemez ise de kararlaştırılan cezai şart miktarının borçlunun ekonomik yönden mahvına sebebiyet verecek derecede yüksek olduğunun belirlenmesi halinde hakimin uygun bir miktarda indirimde bulunabileceği Yargıtay kararları ile de kabul edildiğinden ve somut olayımızda hesaplanan cezai şart miktarının davalıların vergi beyannamelerinden de anlaşılan ekonomik durumlarına göre ekonomik mahvına neden olacağı anlaşıldığından, davalıların ekonomik durumuna uygun olarak uygun bir miktarda aşağıdaki şekilde indirim yapılmıştır.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-…&… fatura alacaklarından kaynaklanan 209.788,26TL’nin ve temerrüt tarihinden dava tarihine kadar işlemiş % 36 sözleşmesel temerrüt faizi oranında temerrüt faizi miktarı olan 177.154,61 TL’nin, 209.788,26 TL üzerinden dava tarihinden itibaren işletilecek % 36 sözleşmesel temerrüt faizi ile davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
… Gaz faturalarından kaynaklanan 18.592,01 TL’nin temerrüt tarihinden dava tarihine kadar işlemiş 3095 S.K.nun 2/f-2. maddesi hükmüne göre ticari işlerde Merkez Bankası’nın kısa vadeli avanslar için uyguladığı avans faizi oranında temerrüt faizi miktarı olan 6.484,01 TL’nin, 18.592,01 TL üzerinden dava tarihinden itibaren işletilecek 3095 S.K.nun 2/f-2. maddesi hükmüne göre ticari işlerde Merkez Bankası’nın kısa vadeli avanslar için uyguladığı avans faizi ile davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Cezai şart açısından ise 434.938,54 TL’nin davalıların ekonomik mahvına neden olacak şekilde fahiş olduğu anlaşıldığından tenkisi ile 50.000 TL ceza şartın temerrüt tarihinden dava tarihine kadar işlemiş % 36 sözleşmesel temerrüt faizi oranında temerrüt faizi miktarı olan 5.917,81 TL’nin 50.000 TL üzerinden dava tarihinden itibaren işletilecek % 36 sözleşmesel temerrüt faizi ile davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemlerin reddine,
2-Hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 31.964,76-TL ilam harcından 19.285,35-TL peşin harcın düşümü ile eksik kalan 12.679,41-TL harcın davalılardan müteselsilen tahsili ile hazineye irad kaydına,
3-Davacı tarafından yatırılan 25,20-TL başvuru harcı, 19.285,35-TL peşin harç olmak üzere toplam 19.310,55-TL harcın davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 40.446,84-TL vekalet ücretinin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 6.508,25-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 2.696,80-TL’nin davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı tarafça yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde resen davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.07/10/2021

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …