Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 14. Asliye Ticaret Mahkemesi 2014/320 E. 2019/1270 K. 12.12.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
14. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2014/320
KARAR NO : 2019/1270
DAVA : Alacak
DAVA TARİHİ : 21/09/2011
KARAR TARİHİ : 12/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;
Müvekkili banka ile davalı asıl borçlu … Dış. Tic. Ltd. Şti. İle diğer davalı müşterek borçlu ve müteselsil kefiller arasında imzalanmış Genel Kredi Söleşmesine istinaden kullandırılmış kredi borçlarının geri ödenmemesi neticesi, …. Noterliği 02.06.2010 tarih … yevmiye nolu ihtarname gönderildiği, davalılar …. Noterliğinin 09.06.2010 tarih … yevmiye nolu ihtarnamesi ile borçlarının bulunmadığına ilişkin itirazda bulunduklarını, … İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosya dayanağı müşteri senedi olan 200.000,00 EURO üzerinde alacağımız olduğundan … İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas ve … sayılı 07.07.2011 tarihli karar ile müvekkili aleyhine açılan %20’si oranında tazminata hükmedildiğinden İİK’nın 169/VI, C2 uyarınca huzurdaki alacak davamızın kabulüne, davalılardan dava tarihi itibariyle 564.262,94-TL karşılığı 229.040,00-TL EURO alacakları hüküm altına alınarak davalılardan tahsiline, dava tarihinden alacaklarının tahsiline kadar 286.068,46-TL asıl alacaklarına yıllık %60 temerrüt faizi yürütülmesine, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalılara yüklenmesine karar verilmesi talep ve dava edilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı banka aleyhine açılmış … İcra Hukuk Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası takip dayanağı bononun bankadan kullanılmış akreditif kredisi için verilmiş olan teminat bonosu olduğu, müvekkili firmanın herhangi bir akreditif kullanmadığı ve akreditif veya EURO borcu bulunmadığını, EURO kredi miktarının da … TRY nolu hesabından, 11.02.2008 tarihinde 67.343,29-TL 28/07/2008 tarihinde 112.785,77-TL, 11.02.2008 tarihinde 53.229,17-TL EURO’ya çevrilerek ödendiğini, hükmedilen %20 kötü niyet tazminatından kurtulmaya yönelik açılmış dava nedeniyle herhangi bir borç bulunmadığını, davacı tarafın haksız ve mesnetsiz davanın reddini, mahkeme yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin karşı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, dava konusu alacak istemine ilişkindir.
Mahkememiz dosyasında önceden alınan raporlar arasında çelişkinin giderilmesi için Mahkememizin 13/12/2018 tarihli celsesi 1 nolu ara kararı gereğince, dosyamızda bilirkişi incelemesi yaptırılmasına karar verildiği, bilirkişinin 13/12/2018 tarihli raporunda özetle;
”İNCELEME TARTIŞMA VE DEĞERLENDİRME:
1.)Davacı …Ş. ile davalı asıl borçlu … DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. arasında 03.06.2008 tarihinde 210.000.00 EURO LİMİTLİ, 23.09.2005 tarihinde 200.000.00 EURO limitli (EK:2 SÖZLEŞME) olmak üzere toplam 410.000.00 EURO limitli 2 adet ”GENEL KREDİ SÖZLEŞMESİ” imzalandığı, davalı kefiller … ile …’nun sözleşmeleri müşterek borçlu ve müteselsil kefil olarak imzaladıkları tespit edilmiştir.
2.)Taraflar arasında imzalanan sözleşmenin 37.maddesinin banka defterlerinin ve kayıtlarının delil olacağının kararlaştırılmış olduğu,
3.)Davacı banka kayıtları üzerinde yapılan incelemede, Davalı kredi …den, 01.12.2008 itibariyle aşağıda tabloda belirlenen hesap numaraları ve nitelikleri belirtilen toplam 233.146,01,-TL alacağı bulunduğu tespit edilmiştir.
a.)Temerrüt Tarihi ve Bu Tarih İtibarıyla Davacı Alacağının Tespiti:
Davacı banka tarafından Davalı kredi borçlusu; …ile davalı Müşterek Borçlu ve Müteselsil kefiller; …, … ve de dava dışı ipotek borçlusu; … ’a, kredi sözleşmesinde gösterdikleri ikametgah adreslerine, … Noterliği’nin 02.12.2008 tarih ve … yev. No.lu ihtarnamesini keşide ederek; “… no.lu Spot Nakit Yeni Türk Lirası Kredi hesabına, kredinin açılış tarihi olan 02.09.2008 tarihinden hesap kat tarihine (01.12.2008) kadar, ayrıca tahakkuk eden ve etmesi gereken faiz, komisyon, fon ve gider vergisi ile sair masrafların ilavesi ile yapılan hesaplama sonucu doğan borç tutarı, ekli hesap ekstresinde de görüleceği üzere kredinin kat edildiği aynı tarih
(01.12.2008) itibariyle cem’an 201.704,39 TL’ye, Ayrıca, … no.lu Kredili Mevduat Hesabı’nın tahakkuk ettirilmesi gereken faiz, fon, ve gider vergisi ile sair masrafların ilavesiyle yapılan hesaplama sonucu borç tutarı; Ekli hesap ekstresinde de görüleceği üzere, kredinin kat edildiği
(01.12.2008) aynı tarih itibariyle çem’an 31.441,62 YTL’ye baliğ olduklarını, 01.12.2008 tarihi itibariyle SPOT NAKİT \ENİ TÜRK LİRASI KREDİ ile KREDİLİ MEVDUAT HESABI nakit alacağımız olan 233.146,01-TL’nin işbu ihtarnamenin tebliğ tarihinden itibaren bir gün içerisinde Banka Veznelerine nakden ve defaten ödenmesi ihtarında bulunulduğu, Muhatap … DIŞ TİCARET LTD. ŞTİ. lehine, … nolu hesaptan verilen ve halen tedavülde bulunan 130 adet çek için 4814 sayılı Kanunla değişik 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve çek hamillerinin Korunması Hakkında Kanunu’nun 10. Maddesi gereğince kredilendirilen 130 adet çek yaprağının 01.12.2008 tarihi itibariyle beheri 435.-TL’den toplam 56.550.-TL gayrinakdi alacağının işbu ihtarnamenin tebliğinden itibaren 1 gün içerisinde Banka nezdinde faiz getirmeyen bir hesapta depo edilmesini aksi takdirde muhataplar aleyhine yasal yollara başvurulacağı, ihtarında bulunulmuştur.
Keşide edilen ihtarın davalılara tebliğ edildiğine ilişkin mazbata bulunmadığından, Sayın Mahkemenizin 14.09.2017 tarihli ara kararı kapsamında, kefillerin ”TEMERRÜT” tarihinin dava tarihi olan 05.09.2011, Asıl borçlunun “TEMERRÜT 08.06.2010 kabul edilmek suretiyle Temerrüt tarihleri itibariyle, kefiller …, … ve Asıl borçlu … LTD. ŞTİ’nin asıl alacak ve işlemiş faiz olmak üzere hesaplama yapılması talebinde bulunulmuştur.
3.A)Davacı bankanın, davalı kredi borçlusu … DIŞ TİCARET LTD ŞTİ.’den kat tarihi 01.12.2008 itibariyle belirlenen 233.146,01-TL alacağına, 08.06.2010 temerrüt tarihine kadar olan dönem için %20 akdi faiz, Temerrüt tarihinden Dava tarihi 05.09.2011 tarihine kadar Temerrüt faizi üzerinden yapılan hesaplama tabloları ilişikte sunulmuş olup, 233.146,01,-TL Ana Para, 66.152,50,-TL İşlemiş faiz, faizin %5’i 3.307,63,-TL BSMV olmak üzere toplam 302.606,14,-TL Asıl alacak hesaplanmıştır. (İLİŞİK:2)
Taraftarlar arasında imzalanan sözleşmenin “Temerrüt Faizi ve Oranı” başlıklı 8.maddesi “İşbu sözleşmeden doğan borçlarımızı gününde ödemediğimiz takdirde, temerrüdümüzün doğduğu tarihten itibaren bunları Bankanıza ödeyeceğimiz tarihlere kadar geçecek günler için Bankanızca tespit edilmiş en yüksek kredi faizi oranına veya ileride arttırıldığı takdirde artan en yüksek kredi faizi oranına 50 puan ilave edilmek suretiyle bulunacak faiz oranı üzerinden temerrüt faizi ve onun gider vergisini ödemeyi kabul ve taahhüt ederiz..” hükmünün bulunduğu,
Davacı bankanın sunmuş olduğu TCMB bildirilen faiz oranları genelgesine göre yapılan hesaplamada cari faiz oranı %20 ve 50 puan ilavesiyle TEMERRÜT FAİZ oranının yıllık % 70 olarak belirlendiği,(EK: FAİZ ORANLARI GENELGESİ)
Davacı bankanın da takip talebinde yıllık % 60 oranında temerrüt faizi talep ettiği görülmüş olup, davacı banka talebinin belirlenen % 70 faiz oranından düşük olması nedeniyle taleple bağlılık ilkesi gereği talebiyle bağlı kalacağı.
Davacı bankanın dava dilekçesinde 286.068,46,-TL talep ettiğinden taleple bağlı kalınarak Temerrüt tarihi 08.06.2010 tarihinden Dava tarihi 05.09.2011 tarihine kadar %60 Temerrüt faizi üzerinden yapılan hesaplama tablosu aşağıda sunulmuştur.
Hesaplama sonucunda davalı Kredi borçlusu … DIŞ TİCARET LTD ŞTİ.’den Dava tarihi 05.09.2011 itibariyle, 286.068,46,-TL Asıl Alacak, 209.299,47,-TL İşlemiş faiz, faizin %5’i 10.822,92,-TL Bsmv olmak üzere toplam 506.190,85,-TL
3.B)Davacı bankanın, davalı kefillerden kat tarihi 01.12.2008 tarihinden, Dava tarihi 05.09.2011 tarihine dara %20 Akdi faiz üzerinden yapılan hesaplama tablosu ilişikti sunulmuş olup, 233.146,01,-TL ana para, 77.680,27,-TL İşlemiş faiz, 3.884,01,-TL Bsmv olmak üzere toplam 314.710,29,-TL olarak hesaplanmıştır. (İLİŞİK:3)
GAYRİNAKDİ KREDİLERE İLİŞKİN DEPO TALEBİ:
Taraflar arasında imzalanmış sözleşmeler “KREDİNİN BANKANIZ ÜZERİNE ÇEK KARNESİ SURETİYLE KULLANDIRILMASI KOŞULLARI” başlıklı 14. Maddesinde ”bankanızın verdiği çek karnelerinin geri verilmesini her zaman isteyebileceğini kredinin kapatılması halinde kullanılmayan çek karnesi ve çekleri bankanıza iade edeceğimizi … kabul ve beyan ederiz.” Genel Kredi Sözleşmesinde ÇEK YAPRAKLARININ GARANTİ BEDELLERİNİN DEPO EDİLMESİ konusunda açık hüküm bulunmadığı.
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre, bankaların çek yaprağı başına ödemek zorunda oldukları garanti bedelinin asıl borçlu keşideci ve kefillerinden istenebilmesi için, taraflar arasındaki sözleşmede açık hüküm bulunması gerektiğine hükmetmiştir. Aşağıda ilamın ilgili bölümü sunulmuştur. (Yargıtay 19.HD.16.03.2011 tarih 2011/2734 E. 2011/3373 K. Sayılı ilamı) verilmiş; hüküm davacı banka vekili tarafından temyiz edilmiştir. Bankanın çek yaprağı, başına sorumluluğu 3167 sayılı Çekle Ödemelerin Düzenlenmesi ve Çek Hamillerinin Korunması Hakkında Kanun’un 4 ve 10 uncu maddelerinde düzenlenmiş olup, bankanın şahsi sorumluluğu niteliğindedir. Ödeme yükümlülüğü bankaya yasayla verildiğine göre bu borç bankanın borcu olup, keşideci ile banka arasındaki sözleşmede açık bir düzenleme bulunmaması halinde keşideci ile rücû imkanı bulunmamaktadır. Celbedilen kredi sözleşmesinde rücua ilişkin bir düzenleme bulunmadığından alacağın masaya kaydına ilişkin davanın reddedilmesi sonucu itibariyle doğrudur. Mahkemece red gerekçesi olarak farklı ve incelenen sözleşme maddeleri arasında, davacı bankanın “ÇEK” bedellerini davalıdan isteyebileceğine ilişkin açık bir hüküm bulunmaması ve borcun bankanın borcu olması nedeniyle, davalı kredi borçlu keşidecinin sorumlu tutulamayacakları kanaatine varılmaktadır.
Delillerin takdiri ve hukuki yorumu Sayın Mahkemenize ait olmakla, davacı bankanın bu konuda talepte bulunmasını haklı gösterecek bir sözleşme hükmü bulunduğunun belgelenmesi veya başka bir hukuki nedenle davacının davalı kefillerden çek yaprakları bloke talebinde bulunabileceği kanaatine varılması halinde,
5941 sayılı çek Kanunu’nun (Değişik 6273 sayılı) 3. Maddesi gereğince karşılıksız çekten dolayı muhatap bankanın hamile kanunen ödemekle yükümlü olduğu miktarlar, hesap sahibi ile muhatap banka arasında çek defterlerinin teslimi sırasında yapılmış olan dönülmeyecek bir gayri nakdi kredi sözleşmesi hükmünde olması, Davacı banka tarafından dava dosyası ile birlikte incelememize sunulu ÇEK YAPRAKLARI RİSK LİSTESİNDEN aşağıda no.ları belirlenen çek yapraklarının, herhangi bir şekilde bankaya iade edilmediği veya dönmediği anlaşılmakta olup, henüz davalı asıl borçlu yedinde bulunduğu. En son işlem tarihleri itibariyle çek yaprak no.ları ve isek yaprakları garanti taahhüt bedelleri aşağıda gösterilmiş olduğu gibi; şeklinde 5941 sayılı kanun ilgili maddelerine dayalı olarak Toplam 129 adette 61.155,00-TL çek yaprakları garanti bedelleri tespit edildiği,
5941 sayılı Yeni Çek Kanunu’nun 3. Maddesi kapsamına göre bankaya herhangi bir şekilde dönmemiş veya iade edilmemiş çek karne yapraklarının her biri için yasa gereği Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından her yıl Ocak ayında belirlenen ve Resmî Gazete’de yayımlanan garanti bedelleri olarak, Davacı banka dava dilekçesi ile “02.12.2008 tarihi itibariyle 130 Çek yaprak garanti bedeli için 56.550,00 TL. DEPO edilmesi” talebinde bulunmuş olup, talebi ile bağlılık ilkesi gereğince talebi gibi 02.12.2008 tarihi itibariyle 56.550,00 TL. nın bankada DEPO EDİLMESİNİN istenebileceği hususu sayın mahkemeniz taktirlerine arz olunur.
SONUÇ
Davacı Bankanın, 05.09.2011 Dava tarihi itibariyle;
1.)Kredi borçlusu … DIŞ TİCARET LTD 286.068,46,-TL Asıl Alacak, 209.299,47,-TL İşlemiş faiz, faizin %5’i 10.822,92,-TL Bsmv olmak üzere toplam 506.190,85,-TL alacağı bulunduğu,
2.)Müşterek Borçlu Müteselsil kefiller … ve …’den, 233.146,01,-TL ana para, 77.680,27,-TL İşlemiş faiz, 3.884,01,-TL Bsmv olmak üzere toplam 314.710,29,-TL alacağı bulunduğu,1
3.)Dava Tarihi 05.09.2011 den, borç ödeninceye kadar 286.068,46,-üzerinden %60 temerrüt faizi, faizin %5’i Bsmv istenebileceği, imzalanmış Genel Kredi Sözleşmelerinde ÇEK YAPRAKLARI GARANTİ BEDELLERİNİN DEPO EDİLMESİ veya EK TEMİNAT ALINMASI hususunda açık ve net biçimde bir hükme rastlanılamadığından, yukarıda belirtilmiş olan yerleşik Yargıtay kararları doğrultusunda; Bankaya iade edilmemiş çek yaprakları tazmin bedelleri yönünden Depo talebinde bulunulamayacağı kanaatine varıldığı,
Delillerin takdiri ve hukuki yorumu Sayın Mahkemenize ait olmakla, davacı bankanın bu konuda talepte bulunmasını haklı gösterecek bir sözleşme hükmü bulunduğunun belgelenmesi veya başka bir hukuki nedenle davacının davalı kefillerden çek yaprakları bloke talebinde bulunabileceği kanaatine varılması halinde, 56.550,00-TL’nin bankada DEPO EDİLMESİ talebinin Sayın Mahkemeniz takdirlerinde olduğu,
4.)Tarafların masraf, vekalet ücreti ve benzeri diğer taleplerinin mahkemeniz taktirleri içerisinde bulunabileceği sonuç ve kanaatine varılmıştır.” denilmiştir.
Dava, itirazın iptali veya bonoya dayalı alacak talebi olmayıp, genel kredi sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasıdır.
Dava dilekçesindeki 229.040 EURO alacağın tahsili talep edilmiş ise de krediler TL krediler olup, sadece ipotek EURO limitli ve GKS’lerin limitleri de EURO’dur.
Asıl borçlu davalı … şirketi adına çıkartılan hesap kat ihtarı tebligatı bila tebliğ iade edilmiş ise de, İİK 68/b maddesinde “Sözleşmede gösterilen adresin değiştirilmesi, yurt içinde bir adresin noter aracılığıyla krediyi kullandıran tarafa bildirilmesi halinde sonuç doğurur; yeni adresin bu şekilde bildirilmemesi halinde hesap özetinin eski adrese ulaştığı tarih tebliğ tarihi sayılır.” şeklindeki düzenleme gereğince asıl borçlunun temerrüte düşürülmüş olduğu, böylelikle Türk Borçlar Kanunu’nun 586. maddesine göre müteselsil kefile başvurulabilmesi için asıl borçlunun, ifada gecikmesiyle ihtarın sonuçsuz kalması şartının da gerçekleştiği, kefillerin takipten önce temerrüte düşmemiş olduğu anlaşılmıştır.
Çek yapraklarının depo edilmesine ilişkin GK sözleşmelerinde hüküm bulunmamaktadır. Muhatap bankanın, kendisine henüz ibraz edilmeyen hamile ödemekle yükümlü bulunduğu çek yaprağı bedelinin depo edilmesini müşterisinden isteyebilmesi ancak müşteri ile muhatap banka arasında bu konuda bir sözleşme hükmü bulunmasına bağlıdır.
Temerrüt faizi olanı GKS uyarınca bilirkişi tarafından % 70 oranında hesaplanmış ise de dava dilekçesindeki taleple bağlı kalınarak % 60 oranında temerrüt faizine hükmedilmiştir.
Tüm bu nedenlerle teknik ayrıntısı 02.05.2019 tarihli bilirkişi raporunda açıklandığı üzere sonuçta aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Yukarıda gerekçesi ve ayrıntısı açıklanan nedenlerle;
1-Davanın kısmen kabulü ile 286.068,46-TL asıl alacağın davalı … şirketi açısından  bu miktarın tamamından ve 05.09.2011 tarihinden itibaren işleyecek faizi ile diğer davalılar açısından ise 233.146,01-TL kısmı açısından sınırlı miktarda sorumlu olmak üzere  dava tarihinden itibaren işletilecek faizi ile, işleyecek temerrüt faizi oranın da tüm davalılar açısından  %60 temerrüt faizi ve %5 BSMW’si ile birlikte, davalılardan müteselsilen ve müştereken tahsili ile davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin istemin reddine,
2-Davalı şirket açısından hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 19.541,33-TL ilam harcından peşin alınan 8.379,35-TL’nin mahsubu ile bakiye 11.161,98-TL ilam harcının davalı şirketten tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalılar … ve … açısından hüküm altına alınan miktar üzerinden hesaplanan 15.926,20-TL ilam harcından peşin alınan 8.379,35-TL’nin mahsubu ile bakiye 7.546,85-TL ilam harcının davalılar … ve …’dan tahsili ile hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yatırılan 8.379,35-TL peşin harç ve 18,40-TL başvuru harcı olmak üzere toplam 8.397,75-TL’nin davalılardan müteselsilen ve müştereken tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı kendisini vekille temsil ettirdiğinden, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T göre hesaplanan 23.114,11-TL vekalet ücretinin davalı … şirketinden, 19.938,76 TL vekalet ücretinin de diğer davalı … ve …’dan (müteselsilen) tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı … Şirketi, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 22.641,67-TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı şirkete verilmesine,
8-Davalılar … ve …, kendisini vekille temsil ettirmiş olmakla, karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. göre hesaplanan 25.817,02 TL ücreti vekaletin davacıdan tahsili ile davalı … ve …’a verilmesine,
9-Davacı tarafından yapılan 4.650,00-TL yargılama giderinin red ve kabul durumuna göre takdiren oranlayarak 2.357,40-TL’sinin davalılardan tahsili ile davacıya verilmesine; arda kalan bakiye kısmın davacı üzerinde bırakılmasına,
10-Davacı tarafından yatırılan ve kullanılmayan gider avansının karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya iadesine,
Dair, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki haftalık yasal süresi içerisinde Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf kanun yolu kabil olmak üzere verilen karar alenen okunup usulen anlatıldı.12/12/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …

Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır.“5070 sayılı Yasanın 5. ve 22. maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”