Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2023/200 E. 2023/521 K. 06.07.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2023/200 Esas
KARAR NO :2023/521

DAVA:Zayi Belgesi Verilmesi
DAVA TARİHİ:23/03/2023
KARAR TARİHİ:06/07/2023

Mahkememizde görülmekte olan Zayi Belgesi Verilmesi davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; 06.02.2023 günü Kahramanmaraş merkezli olarak ard arda meydana gelen depremler nedeniyle müvekkil Banka’nın … Cad. No:4 Merkez/… adresinde bulunan … Şubesinin hasar gördüğünü, ilgili şubede bulunan teminat evrakları, bankacılık işlemleri sözleşmeleri, genel kredi sözleşmeleri, çek sözleşmeleri, sigorta poliçeleri, imza formları, muvafakatnameler ile sair evrakların zayi olması nedeniyle huzurdaki davanın açılması zorunluluğu hasıl olduğunu, depremlerin arka arkaya yaşanması ve deprem sonrası binaların güvenlik açısından tehlikesinin devam etmesi nedeni ile şubeleri hemen tahliye etmenin mümkün olmadığını ancak 15/03/2023 tarihinde yapılan incelemede, ekli tutanak ile listelenen belgelerin şubede zayi olduğu tespit edilebildiğini, bahsi geçen söz konusu belgelerin tamamının, müvekkil bankanın saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olduğunu, açıklanan nedenlerle 06/02/2023 tarihinde meydana gelen ve sonrasında da artçı olarak devam eden depremlerin TTK madde 87/2 hükmü uyarınca mücbir sebep olduğu açık olduğundan söz konusu belgeler için zayi belgesi verilmesini talep ve dava ettikleri anlaşıldı.
DELİLLER;
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, davada; deprem nedeniyle oluşan hasara ilişkin şube tarafından düzenlenen tutanak, zayi olan evrak listesi, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi’nin 10.6.2021 günlü, 2021/141 E. 2021/754 K. sayılı kararına, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin 9.12.2021 tarihli, 2021/2099 E. 2021/1850 K. sayılı kararına, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin 15.10.2001 günlü, 2001/5021 E. 2001/7896 K. sayılı kararına, keşif , bilirkişi incelemesi, tanık, müvekkil banka defter ve kayıtlarına, yemin ve sair her türlü yasal delile dayanmışlardır.
Getirtilip incelenen ticaret sicil kaydına göre; … … … Şirketi’nin İstanbul Ticaret Sicil Memurluğunun …-0 sicil numarasında kayıtlı “… Mah. … Cad. …” adresinde faaliyet gösterdiği, 10/03/2023 tarihinde şirketin son tescilini yaptırdığı anlaşılmıştır.
Dava konusu olayla ilgili olarak … … … Şirketi’nin … Cad. No:4 Merkez / … adresinde bulunan … Şubesinde bir hasarın olup olmadığı var ise buna ilişkin bilgi ve belgelerin temini için T.C.Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığına yazılan teskereye cevap verildiği, verilen cevabi yazıda ilgili binada hasar bulunduğu ve “Acil Yıktırılacak” olarak şerh düşüldüğü anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; ticari belgelerin zayii olması nedeniyle zayii belgesi verilmesine ilişkindir.
TTK.m.82 hükmüne göre, her tacir; ticari defterlerini, envanterleri, açılış bilançolarını, ara bilançolarını, finansal tablolarını, yıllık faaliyet raporlarını, topluluk finansal tablolarını ve yıllık faaliyet raporlarını ve bu belgelerin anlaşılabilirliğini kolaylaştıracak çalışma talimatları ile diğer organizasyon belgelerini, alınan ticari mektupları, gönderilen ticari mektupların suretlerini, 64. maddenin birinci fıkrasına göre yapılan kayıtların dayandığı belgeleri, sınıflandırılmış bir şekilde saklamakla yükümlüdür.
TTK.m.82/f.7 hükmüne göre de; bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defterler ve belgeler; yangın, su baskını veya yer sarsıntısı gibi bir afet veya hırsızlık sebebiyle ve kanuni saklama süresi içinde zıyaa uğrarsa tacir zıyaı öğrendiği tarihten itibaren onbeş gün içinde ticari işletmesinin bulunduğu yer yetkili mahkemesinden kendisine bir belge verilmesini isteyebilir.
TTK.m.82’de, neler için zayi belgesi verilmesi istenebileceği tahdidi olarak gösterilmemiş, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu defter ve belgelerden söz edilmiştir (Yargıtay 11.HD., 08.12.2014 tarih, 2014/12543-19170 E. K.).
Zayi belgesi verilmesi davaları sonuçları itibariyle sadece davacı taraf yönünden değil, davada taraf olmayan kimseler bakımından da sonuç doğuran dava türlerindendir.
Mahkemece bu tür davalarda yapılacak incelemeler, sadece davacı tarafın iddia ve delilleri ile sınırlandırılmamalı, zayi belgesi verilmesi istenilen belgelerin, bir tacirin saklamakla yükümlü olduğu belgelerden olup olmadığı, TTK’nın 68. maddesinde yazılı afet kavramına davacıya kusur izafe edilemeyecek olan ve irade dışında meydana gelen olayların girebileceği gözetilerek tacirin belgelerini muhafazada gerekli dikkat ve özeni gösterip göstermediği, tasdike tabi defterlerin tasdik edilip edilmediği, davacıya ait defterler hakkında soruşturma bulunup bulunmadığı ve iddia edilen olayın meydana geldiği yerin tacirin faaliyette bulunduğu yerlerden olup olmadığı hususlarının araştırılarak, ticaret sicil kayıtları getirtilmek suretiyle olayın şüpheden uzak bir şekilde meydana gelip gelmediğinin tespiti gerekir (YHGK. 16.03.2016 tarih, 2014/827 Esas, 2016/311 Karar).
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan deliller ile yukarıda değinilen yargısal kararlar ile somut olayın birlikte değerlendirilmesi sonucunda; şirketin … Cad. No:4 Merkez/… adresinde bulunan … şubesinde bulunan teminat evrakları, bankacılık işlemleri sözleşmeleri, genel kredi sözleşmeleri, çek sözleşmeleri, sigorta poliçeleri, imza formları, muvafakatnameler ile sair evrakların 06.02.2023 günü Kahramanmaraş merkezli olarak ard arda meydana gelen depremler nedeniyle zayii olduğu, davacının açtığı bu davada samimi ve haklı olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla;
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın KABULÜNE, dava dilekçesi ekinde bulunan ve 15/03/2023 tarihli tutanak ile kayıt altına alınan 7 sayfadan oluşan ve detayları yazan tüm belgelerin zayii olduğunun TESPİTİNE,
2-)Dava dilekçesi ekinde bulanan ve zayii olduğunun tespiti istenen evrakların dökümü olan 7 sayfalık ekin Mahkememiz gerekçeli kararına ek yapılmasına ve ayrılmaz parçası sayılmasına,
3-)Harçlar yasası uyarınca alınması gerekli harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
4-)Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Karar kesinleştiğinde davacının gider avansından artan bakiyesinin talep halinde iadesine,
Davacı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 06/07/2023

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır