Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/479 E. 2022/948 K. 28.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/479 Esas
KARAR NO : 2022/948

DAVA : Menfi Tespit (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç))
DAVA TARİHİ : 28/07/2021
KARAR TARİHİ : 28/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Niteliktekinde Haksız Fiilden Kaynaklanan (2918 S.K.Hariç)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile özetle; “Müvekkil … bünyesinde bulunan dava dışı katılımcı … Ltd. Şti şirketine davalı şirket, hasar karşılığında sigorta bedeli ödediğini iddia ederek rücu kapsamında müvekkil aleyhine davaya dayanak icra takibi yapmıştır. Davalı şirket ödeme emrine dayanak olarak … rucü dosya no, … hasar dosyasını esas göstermiştir. Davalı şirketin ödediğini iddia ettiği sigorta bedeline sebep olarak ise 04.10.2020 tarihinde müvekkilin yapmış olduğu elektrik kesintisi sonrası meydana gelen enerji dalgalanması sebebiyle dava dışı şirketin yaşadığı hasar nedeniyle olduğu iddia edilmiştir. Ekspertiz raporunda dava dışı şirketin makinesinde meydana gelen hasarın elektrikte yaşanan dalgalanma sonucunda meydana geldiği yazılsa da eğer böyle bir dalgalanma olsa idi o bölgede bulunan diğer fabrikalarda da benzer hasarların yaşanması beklenirdi. Kaldı ki müvekkil kurumun beyanına göre dalgalanma teknik açıdan mümkün değildir. Çünkü müvekkil, enerjiyi 31.500 Volt olarak göndermekte, her bir fabrika kendi trafosu ile bu enerjiyi 380 Volta düşürüp kullanmaktadır. Bu durumda bu hatta dalgalanma mümkün değildir. Bu nedenle hasar ile müvekkil arasında bir illiyet bağı yoktur. Kaldı ki gerilim dalgalanmaları ilgili abonenin sistemine entegreli çalışan bir güç antrizörü raporu ile tutanağa bağlanması gerekmektedir. Böyle bir tutanak da hasar dosyasında olmadığı gibi dava dışı firma da enerji kesintisi ya da enerji kesintisi sonrası enerji dalgalanması nedeniyle hasarın meydana geldiğini iddia etmemiştir. Davalı şirketin dayandığı 04.10.2020 tarihli kesinti hakkında ve kesinti saatleri arası çalışma yapılamayacağına dair müvekkil o bölgedeki firmalara ve dava dışı ödeme yapıldığı iddia edilen … firmasına resmi yolla 01.10.2020 tarihinde bu durumu bildirilmiştir. Bu durumda da müvekkilin hasar nedeniyle bir sorumluluğu yoktur. Dava konusu hasar gerçekten meydana geldi mi ? Hasarın boyutu nedir? Hasar ne şekilde giderilmiştir? Parça mı değişmiştir? Yeni makine mi alınmıştır? Parça için yada yeni makine için fatura varmıdır? Takibe dayanak raporu hazırlayan kişi ehil ve yetkilimidir? Zira raporun 4.sayfasında aynen şöyle yazılıdır: “ilgili makama; bu rapor… için servis mühendisi olarak çalışan … tarafından yazılıdır. Burada anladığımıza göre raporu yazan kişi yetkili olmadığı gibi gerçekten mühendis olup olmadığı belli değildir. Bu konunda araştırılması gerekir. Davalı şirketin iddia ettiği 48.000 Amerikan Dolarını ödeyip ödemediği, Dava dışı firmanın hesabına ödenip ödenmediği cevaplanmalıdır. Hasar oluşmuş ve para ödendiği kabul edilecek olsa bile müvekkil kuruma neden rücu edilmek istendiği de cevaplanmalıdır. İş bu soruların cevaplarının davalı şirket tarafından verilmeden müvekkilin hasarın giderildiği iddiası ile borçlu olduğunun kabulü de mümkün değildir. Yukarıda sayılan nedenlerle müvekkilin sorumluluğu olmadığı halde haksız şekilde rucü edilen ve ödendiği iddia edilen sigorta bedeli nedeniyle borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile özetle; “… Tic. Ltd. Şti arasında, … adresinde bulunan makine / cihazlar için … numaralı … Poliçesi düzenlenmiştir. Belirtilmelidir ki, 04.10.2020 tarihinde, … Organizenin gerçekleştirmiş olduğu elektrik kesintisi sonucunda … numaralı poliçe ile teminat altına alınan “… Ltd. Marka, … Model, … seri numaralı makine” voltaj dalgalanması nedeniyle hasarlanmıştır. …, meydana gelen hasarın karşılanması talebiyle … başvuruda
bulunmuş; bunun üzerine …, 19.01.2021 tarihinde …, … kusuru nedeniyle makinada meydana gelen, 327.998,06 TL tutarındaki hasar bedelini ödemiştir. Meydana gelen hasarın, … elektrik kesintisi gerçekleştirmesi sonucu ortaya çıkan voltaj dalgalanmaları nedeniyle meydana geldiği; bu nedenle, … meydana gelen hasarda KUSURLU olduğu, 26.10.2020 tarihli ekspertiz raporu ile sabittir. Bu nedenle, … tarafından ödenen bedelin rücuen tazmini amacıyla, hasarın meydana gelmesinde kusurlu olan …aleyhine … 3. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatılmıştır. Cihazın hasarlanması, … Organize tarafından elektrik kesintisinin gerçekleştirilmesinin ardından, enerji teminin düzensiz olması / voltaj dalgalanması yaşanması nedeniyle meydana gelmiştir. Yukarıda detaylıca açıklandığı üzere, … tarafından … yapılan ödemeye konu hasarın meydana gelmesinde, … Organize kusurludur; bu durum tarafımızca
sunulan somut delillerle ortadadır. Bu kapsamda, … tarafından ya tutarsa mantığıyla açılan haksız davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava; davacının yapmış olduğu elektrik kesintisi nedeniyle davacı OSB bünyesindeki dava dışı şirketin makinesinde meydana geldiği belirtilen hasar nedeniyle davalı Sigorta Şirketince ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili için … 3. İcra Dairesinin …esas sayılı dosyasında, dava konusu olayda sorumluluğunun bulunmadığı iddiası nedeniyle davalıya borçlu olmadığına ilişkin menfi tespit davasıdır.
… 3. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası sureti celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup dosya sureti incelendiğinde; alacaklının … Anonim Şirketi, borçlunun … Müteşebbis Başkanlığı olduğu, takibin 344.254,18-TL alacağa ilişkin ilamsız takip olduğu, takip dayanağının 04/10/2020 tarihli elektrik kesintisi sonucu ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili olduğu görülmüştür.
Davacı tanığı … talimat Mahkemesi aracılığıyla alınan beyanında; “ben OSB bünyesinde elektrik teknikeri olarak 2015 yılından beridir çalışmaktayım, OSB’de faaliyete başlayan şirketler 72 saat önceden bize bildirimde bulunarak enerji kesintisi talep ederler, yeni kurulan tesise enerjiyi ancak bu şekilde sağlayabiliriz, böyle durumlarda OSB bünyesindeki whatsapp grubundan sanayicilere elektrik kesintisi yapılacak saatler bildirilir, çalışır durumdaki makinelerin kapalı duruma getirilmesini talep ederiz, gruptan yazmadan önce de yazılı dilekçe ile sanayicilere bildiririz, … şirketi de bu şekilde faaliyete başladığında bize bildirimde bulundu, biz ilgili hat üzerindeki tüm firmalara ve Mikrofiber firmasının elektrikçisine haber vererek kesinti olacağını söyledik, söyledikten sonra kesinti yapmadan makinelerin kapalı durumda olup olmadığını tek tek teyit aldık, … bu şekilde teyit verdikten sonra hatlarının enerjisini kestik, tesislerine enerji bağlantısı sağlandığında firma bize bildirim yaptı ve enerji verilmesini talep etti, talep üzerine tekrar enerji bağlantısı yapılacağına dair firmadan teyit aldık ve enerji bağlantısı sağladık, teyit aldıktan sonra da enerji kesintisinin sona ereceğini bildirim yaptığımız sanayicilere haber verdik, benim tahminim … firmasındaki arıza OSB’nin sağladığı enerjiden değil kendi özel trafolarındaki arızadan kaynaklanmıştır” demiştir.
Davacı tanığı … talimat Mahkemesi aracılığıyla alınan beyanında; “Ben 11 yıl… Müdürlüğü’nde, 2 yıldır da OSB bünyesinde elektrik teknikeri olarak çalışırım, … firmasının bulunduğu hat üzerinde elektrik kesintisi talebi vardı, firmalar bu taleplerini OSB’ye bildirir OSB’de 72 saat öncesinden kesinti kağıdı çıkartır, firmalara dağıtır, Mikrofiber firmasının bulunduğu hat üzerinde 10 adet sanayici vardır, bu şekilde bildirim yaptıktan sonra enerjiyi kestik, işlem bittikten sonra hem whatsapp grubundan hem de telefonla enerji verilecek şirketlere tek tek bilgi verildi, tüm güvenlik sağlandığı için Mikrofiber firmasındaki arızanın OSB’den kaynaklı olması mümkün değildir, ayrıca mikrofiber firmasında arıza gören makinenin aynısından bir kaç tane vardır, OSB’den kaynaklansaydı tümünün arızalanması gerekmektedir, oysa sadece bir makine arızalanmıştır, yine OSB’den kaynaklı bir sıkıntı olsa aynı hat üzerindeki 9 firmada da arıza görülmesi gerekmektedir ancak böyle bir durum olmamıştır, benim tahminime göre makinedeki arıza kendilerinin kullanım hatasından kaynaklanmaktadır” demiştir.
… 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin … talimat sayılı dosyasında icra edilen keşif neticesinde Elektrik Elektronik Mühendisi … tarafından düzenlenen 14/02/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 28/01/2020 tarihinde mahkeme heyeti ile birlikte davacı … sınırları içinde bulunan dava dışı … fabrikasında yapılan keşifte, fabrika özel trafolu olduğundan dolayı davaya konu zarar gördüğü iddia edilen … makinesinin yüksek gerilimden kaynaklı dalgalanmadan teknik olarak etkilenmeyeceği, fabrikanın kendi iç tesisatından kaynaklı arızadan ya da makinenin kendi elektronik devre arızasından kaynaklı oluşabileceği düşüncesine varıldığı, davacı vekilinin keşif talebini bildirdiği dilekçesinde belirttiği 4 no’lu talebin makine ile ilgili tespitler olduğu ve bu hususun uzmanlık alanıma girmediğinden dolayı makine konusunda uzman bilirkişi tarafından cevaplanması gerektiği tespit ve rapor edilmiştir.
Makine Mühendisi …, Sigorta Uzmanı … ve Elektrik Mühendisi bilirkişi … tarafından müşterek imzalı 10/03/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Tarafların iddia, savunmalarına ilişkin dosyaya sunulan belgeler ve izah edilen hususlar bir arada değerlendirildiğinde; Dava konusu kumaş üretim makinesi arızalanmasının Davacı sorumluluğundaki elektrik dağıtım şebekesi hattı kalitesi yetersizliğinden kaynaklı olarak meydana geldiğini gösteren herhangi bir somut verinin dosya içeriğinde bulunmadığı, Dava dışı sigortalı aboneye ait adres ve çevresini besleyen elektrik dağıtım şebekesi hattı üzerinden elektrik enerjisi kullanan diğer abone/müşteriler tarafından hasar tarihi itibariyle davacı şirkete yapılan herhangi bir arıza veya şikayet başvurusu kaydı tespit edilemediği, dava konusu kumaş üretim makinesi arızasının dava dışı sigortalıya ait fabrikanın elektrik iç tesisatından veya makinenin elektrik/elektronik devre arızasından da oluşabileceği dikkate alındığında ve Dava dışı sigortalıya ait kumaş üretim makinesi arızasının davacı sorumluluğundaki elektrik dağıtım hattındaki enerji kalitesizliğinden kaynaklı olduğunun Ssomut verilerle tespit edilememiş olması sebebiyle dava konusu hasara ilişkin Davacı … Başkanlığı’na teknik anlamda kusur atfedilemeyeceği, Davaya konu 04.10.2020 tarihinde oluşan hasarın davalı sigorta şirketince tanzim edilen 17.03.2020 -17.03.2021 tarihleri arasında geçerli olan … poliçe nolu … Poliçesi vadesi içerisinde ve teminat kapsamında meydana geldiği, 19.01.2021 tarihinde davalı firmanın sigortalı firmaya 327.998,06 TL ödendiğine dair banka dekontunun dosya münderecatında olduğu, Enerji kesintisi nedeniyle Kumaş üretim makinesinin arızalanması sonucu oluşan hasarın ; Davacı … kusuruyla oluştuğunu fiilen kanıtlayıcı belgelerle ortaya koyulmadığı, raporun teknik bölümünde tespit edildiğinden davacı sigorta şirketinin TTK 1472 halefiyet prensibi koşullarının oluşmadığı tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Davalı tarafça davacının yapmış olduğu elektrik kesintisi nedeniyle davacı OSB bünyesindeki dava dışı sigortalısı olan şirketin makinesinde meydana gelen hasar nedeniyle ödenen hasar bedelinin rücuen tahsili için davacı aleyhine … 3. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında takip başlattığı, davacı borçlu ise dava konusu olayda sorumluluğunun bulunmadığı iddiası ile davalıya borçlu olmadığına ilişkin eldeki menfi tespit davasını açmış olup, davacı vekilinin 16/03/2022 tarihli rapora itiraz dilekçesinde takip dosyasındaki hacizler nedeniyle borcun ödenmek zorunda kalındığını ve davaya istirdat davası olarak devam edilerek davalıya ödenen bedelin ödeme tarihinden itibaren ticari temerrüt faizi ile birlikte davacıya ödenmesinin talep edildiği görülmüş, bunun üzerine Mahkememizin 21/09/2022 tarihli celse 2 nolu ara kararı ile takip dosyasında yapıldığı iddia edilen ödemeye dair bilgilerin Mahkememize gönderilmesi istenmiş, icra dairesinden gelen yazı cevabından davacı borçlu tarafından 25/08/2021 tarihinde 5.470,69-TL, 16/08/2021 tarihinde 418.139,70-TL tahsilat yapıldığı bildirildiğinden davanın istirdat davasına dönüştüğü anlaşılmışsa da davacı tarafça harca esas değer 344.254,18-TL olarak belirtilmiş ise de istirdata dönüşmüş olan davada istirdatı talep edilen tutarın 418.139,70-TL olduğu anlaşıldığından, Mahkememizin 16/11/2022 tarihli celse 2 nolu ara kararı ile eksik harcın ikmali için davacı vekiline süre verilmiş ve verilen süre içerisinde davacı vekilince eksik harç ikmal edilmiştir.
Talimat Mahkemesi aracılığıyla ve Mahkememizce alınan bilirkişi raporlarında belirlendiği üzere; dava dışı sigortalının hasarlanan fabrikasının öze trafolu olduğu, zara gördüğü iddia edilen makinenin yüksek gerilimden kaynaklı dalgalanmadan teknik olarak etkilenmeyeceği, zararın ise fabrikanın kendi iç tesisatından kaynaklı veya makinenin elektronik devre arızasından kaynaklı olabileceği, bu durumda hasarın davacının kusuru ile oluştuğu hususunun somut olarak ispatlanamadığı, netice olarak talebe konu hasar, davalının dava dışı sigortalısı ile aralarında akdedilen poliçenin vadesinde gerçekleşmişse de hasarın meydana gelmesinde davacının kusurunun bulunduğu hususu ispatlanamadığından davalının poliçe kapsamında yaptığı ödemeye ilişkin halefiyet hükümleri uyarınca davacıya rücu hakkı bulunmadığından davacının davalıya borçlu olmadığına karar vermek gerekmiş, ayrıca davacı taraf davalı aleyhine kötüniyet tazminatı talebinde bulunmuşsa da davalının davacı aleyhine takip başlatmasında kötü niyetli veya ağır kusurlu olduğuna dair dosya kapsamında mevcut somut bir delil bulunmadığından davacının kötüniyet tazminatı koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla kötü niyet tazminatı talebinin de reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın KABULÜ ile,
Davacının … 3. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyasında takibe konu rücu alacağından dolayı davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE, davacı takip dosyasına toplam 423.610,39-TL ödediğinden, ödenen 423.610,39-TL’nin 5.470,69-TL tutarındaki kısmının 25/08/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte, 418.139,70-TL tutarındaki kısmının ise 16/08/2021 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-Davacının kötü niyet tazminatı talebinin REDDİNE,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 28.936,83-TL harçtan 5.879,01-TL peşin harç ve 1.355,20-TL tamamlama harcı olmak üzere peşin alınan toplam 7.234,21-TL harcın mahsubu ile bakiye 21.702,62-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL başvurma harcı, 5.879,01-TL peşin harç, 1.355,20-TL tamamlama harcı, 8,50-TL vekalet harcı, 571,90-TL keşif harcı, 125,00-TL araç/taksi ücreti, 155,40-TL tebligat/ posta gideri, 3.550,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 11.704,31-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Kendini vekille temsil ettiren davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 62.305,45-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/12/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır

¸”5070 sayılı yasanın 5. Ve 22. Maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”¸
“Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır”