Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/407 E. 2022/947 K. 28.12.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/407 Esas
KARAR NO : 2022/947

DAVA : İtirazın İptali (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 23/06/2021
KARAR TARİHİ : 28/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davacı vekili 23.06.2021 havale tarihli dilekçesinde özet olarak; … 13. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı dosyası ile 29.09.2020 tarihinde davalı şirket hakkında 3.550 USD üzerinden ilamsız icrai takibe geçildi. Yetkisizlik itirazı üzerine dosya … 18. İcra Müdürlüğünün… E. sayısına kaydedildi. Ancak borçlu şirket iş bu takibe karşı her hangi bir borcunun olmadığından bahisle itiraz etti. İtiraz üzerine icra takibi durdu. Davalının hesabına 26.03.2020 tarihinde 3.550 USD yatırıldı. Müvekkile proforma fatura kesildi. Ancak … Covid-19 dan dolayı Ekim ayına ertelendi. Müvekkile yeni tarih zamanlama olarak uymadığı için 2 Nisan 2020 tarihinde davalıdan biletleri ve rezervasyonu iptal etmelerini ve ödemenin iadesini talep etti. Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle davalının/borçlunun icra takibine yaptığı haksız itirazının iptali, %20 den aşağı olmamak üzere tazminat ve yargılama giderleri ile ücreti vekaletin
davalıya tahmili talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: müvekkilinin seyahat acentası olduğu, kendisinden talep olunan uçak biletlerini ve otel rezervasyonunu gerçekleştirmiş ve … na uçak biletleri bedellerini ve …’deki konaklayacakları …’inin ödemelerini de yapmıştır. Sadece bir hizmet bedeli kazancı olmuştur. Davacının iptal talebi üzerine, … oteli, ödenmiş olan bedelin iptal üzerine iade edilmeyeceğini ancak tarih değişikliği ve konaklayacak isimlerde değişiklik yapabileceklerini bildirmişlerdir. … da bugüne kadar halen bir ödeme yapmamış olup bu konuda müvekkil tarafından davacıya tüm bilgiler aktarılmıştır. Yukarıda arz etmeye çalıştığımız nedenlerden haksız ve yersiz açılan davanın reddi ile dava giderleri ve
avukatlık ücretinin davacıya yükletilmesine ve ayrıca %20 inkar tazminatı ödemesine karar verilmesini talep etmiştir.
Dava, fuar katılımı kapsamında uçuş ve konaklama hizmetleri için ödenen bedelin, fuarın iptal olması ve gerçekleşmeyen hizmet nedeniyle iadesi için … 18.İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında yürütülen takibe yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı talebine ilişkindir.
… 18. İcra Dairesinin …esas sayılı dosyası uyap sistemi üzerinden celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası sureti incelendiğinde; takibin … 13. İcra Dairesinin … esas dosyasında başlatıldığı, alacaklının …, borçlunun … olduğu, takibin 3.550,00-USD asıl alacağa ilişkin ilamsız takip olduğu, takip dayanağının 26/09/2020 … organizasyonuna katılım için ödenmiş olan uçuş ve konaklama bedelinin fuarın iptali nedeniyle iade talebi olduğu, 26/09/2020 tarihli ödeme emrinin, 09/10/2020 tarihinde borçluya tebliğ edildiği, borçlunun 13/10/2020 tarihinde, süresi içerisinde borca ve yetkiye itiraz ettiği, itiraz üzerine Konya 13. İcra Dairesince 21/10/2020 tarihli karar tensip tutanağı ile yetki itirazının kabulü ile dosyanın yetkisizlikle kapatılmasına karar verildiği ve İstanbul Tevzi Bürosuna yazılan müzekkere ile dosyanın … 18. İcra Dairesinin … esas sırasına kaydedildiği, … 18. İcra Dairesince …esas sayılı dosyasında 23/11/2020 tarihinde yeniden ödeme emri düzenlendiği ve borçluya 29/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 29/03/2021 tarihinde süresi içerisinde borca itiraz ettiği görülmüştür.
… 3. Asliye Ticaret Mahkemesi aracılığıyla alınan… ve Mali bilirkişi … tarafından müşterek imzalı 10/03/2022 tarihli talimat raporunda özetle; Davacı …ŞTİ.’ne ait incelenen 2020 yılı yevmiye defterinin açılış ve kapanış tasdiklerinin süresinde yapıldığı, 2020 yılı ticari defterlerini kendi lehine delil olarak kullanabileceği, bunun dışında ticari defterlerin muhasebe usul ve esaslarına uygun şekilde tutulduğu ve ticari defterlerin kendi içerisinde birbirini teyit eder nitelikte olduğu tespit edilmiştir. Davacıya ait incelenen ticari defterlerde, … 13. İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı ve … 18. İcra Müdürlüğü’nün …Esas dosyasında takip konusu olan makbuzun yer aldığı, davalının cari hesap borcuna istinaden hizmet faturası veya davacıya Ödeme yapmadığı, takip tarihi itibariyle ticari defter ve kayıtlarına göre davalının davacıya takip konusu faturalardan kaynaklanan 22.728,52 TL (3.550 USD) tutarında borcu bulunduğu (Talep 26.866,40 TL) (3.550 USD) tespit ve rapor edilmiştir.
Mahkememizce alınan …ve … tarafından müşterek imzalı 05/09/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Davalı seyahat organizasyonu yapan şirketin, 3 Şubat 2020 tarihinde ihale ile Fuar organizasyonu yapmaya yetkilendirildiği, davalı şirketin 5 Şubat 2020 tarihi itibariyle davacı katılımcılara e-mail göndererek fuar seyahati ile ilgili bilgilendirme yaptığı, Davacı ile davalı şirket yetkililer arasında yapılan 14 Mart 2020 tarihli e-mail Yazışmasında, “… Aşağıda 06-10 Haziran 2020 tarihleri arasında … güncellenmiş fiyatları bulabilirsiniz… firmamızın güvenli bir rezervasyon yapabilmesini garanti altına almak için 30 Nisan 2020 tarihine kadar iade edebilme özelliği vardır.” denilerek, davalı şirketin davacıya iptal ve iade hakkı tanıdığı, Davacının davalının hesabına 26 Mart 2020 tarihinde 3550-USD göndererek rezervasyon yaptırdığı, Covid 19 sebebiyle fuarın Ekim 2020 tarihine ertelenmesi sebebiyle uçuş ve konaklama rezervasyonun iptal ve iade için 2 Nisan 2020 tarihinde davacının davalıya başvurduğu, Davacı ile davalı arasındaki fuara katılım kapsamında yapılan e-mail yazışmalarının tarihleri (5 Şubat 2020, 14 Mart 2020, 26 Mart 2020…) dikkate alındığında Covid 19 salgının Türkiye’ye görülmeye başladığı ve salgının yayılmaması için idari tedbirlerin alınmaya baştadığı bir dönem olduğu, davalı şirketin 14 Mart 2020 tarihli e-mailde otel ve …’nin iptal ve iade şartlarına atıfta bulunulmaksızın ve onlardan bağımsız olarak ücret iadesi borcu altına girdiği, davalının TTK m. 18/2 uyarınca ticari faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket ettiği de göz önünde bulundurulduğunda, davacının 2 Nisan 2020 tarihinde yaptığı iptal başvurusu kapsamında davalı şirketin davacıdan tahsil ettiği 3.550-USD geri iade etmesinin gerektiğinin söylenebileceği; nihai takdirin Mahkemeye ait olduğu, Davalının Covid 19’un mücbir sebep olduğu ve 14 Mart 2020 tarihli e-mail Yazışmasındaki ücret iadesi taahhüdünün geçersiz olduğu yönündeki savunmasını değerlendirme ve takdir hakkının Mahkemede olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
2004 sayılı İİK madde 67 uyarınca; “takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde Mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağın varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir”.
… 18. İcra Dairesinin …esas sayılı dosyası uyap sistemi üzerinden celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası sureti incelendiğinde; takibin … 13. İcra Dairesinin … esas dosyasında başlatıldığı, alacaklının …, borçlunun … olduğu, takibin 3.550,00-USD asıl alacağa ilişkin ilamsız takip olduğu, takip dayanağının 26/09/2020 … organizasyonuna katılım için ödenmiş olan uçuş ve konaklama bedelinin fuarın iptali nedeniyle iade talebi olduğu, 26/09/2020 tarihli ödeme emrinin, 09/10/2020 tarihinde borçluya tebliğ edildiği, borçlunun 13/10/2020 tarihinde, süresi içerisinde borca ve yetkiye itiraz ettiği, itiraz üzerine … 13. İcra Dairesince 21/10/2020 tarihli karar tensip tutanağı ile yetki itirazının kabulü ile dosyanın yetkisizlikle kapatılmasına karar verildiği ve İstanbul Tevzi Bürosuna yazılan müzekkere ile dosyanın … 18. İcra Dairesinin …esas sırasına kaydedildiği, … 18. İcra Dairesince …esas sayılı dosyasında 23/11/2020 tarihinde yeniden ödeme emri düzenlendiği ve borçluya 29/03/2021 tarihinde tebliğ edildiği, borçlunun 29/03/2021 tarihinde süresi içerisinde borca itiraz ettiği, itiraz üzerine takibin durdurulmasına dair bir kararın alacaklı/vekiline tebliğine dair takip dosyası kapsamında mazbataya ve sair bilgi belgeye rastlanmamakla birlikte, eldeki itirazın iptali davasının 23/06/2021 tarihinde açıldığı, alacaklı/vekiline itiraz üzerine takibin durdurulması kararının tebliğine dair mazbata, sair bilgi belge de bulunmadığından İİK madde 67’de öngörülen bir yıllık sürenin işlemeye başlamadığı gibi takip tarihi ile dava tarihi arasında da 1 yıldan az süre bulunduğu görülmekle eldeki itirazın iptali davasının süresi içerisinde açıldığının kabulü gerektiği anlaşılmıştır.
Talimat Mahkemesi ve Mahkememizce alınan bilirkişi raporlarında da belirlendiği üzere, davacının incelenen defterlerinin lehine delil teşkil ettiği, davalı defterlerinin sunulmaması nedeniyle incelenemediği, incelenen davacı defterlerine göre davacının davalıya banka aracılığıyla 3.550,00-USD ödeme yapmış olduğu ve davacı defterlerinde davalı tarafça düzenlenmiş bir iade faturası veya ödemenin bulunmadığı, davacının kayıtlarına göre takip tarihi itibariyle davacının davalıdan 22.728,52-TL (3.550,00-USD) alacaklı olduğu belirlenmiştir.
Somut olayda davacı fuarın ertelenmesi nedeniyle davalıya fuar için ödediği paranın iadesini talep ederken davalı taraf covid-19 salgınının mücbir sebep olduğu ve iptalin davacının talebi ile yapıldığı ve borçlu olmadığı savunmasında bulunmuştur. Davacı ile davalı arasındaki 14/03/2020 tarihli e mail yazışmasında davalının davacıya 30/04/2020 tarihine kadar iptal ve iade hakkı tanıdığı, davacı şirket yetkilisinin ise 02/04/2020 tarihli e mailinde bilet ve rezervasyonları iptal talebinde bulunduğu ve davalının cevabında ücret iadesini kabul etmekle beraber mücbir sebep nedeniyle değişiklik yapmak istediğini ileri sürdüğü, ancak davalının iptal ve iade şartlarından bağımsız olarak davacıya 30/04/2020 tarihine kadar iptali ve iade hakkı tanıdığından, salgının mücbir sebep olarak sayılıp sayılmayacağı hususunda bir değerlendirmeye gerek olmadığı kanaatine varılmış ve davacının da herhangi bir şarta bağlanmayan iptal hakkını 02/04/2020 tarihinde kullandığı belirlendiğinden davacının davalıya ödediği 3.550,00-USD’yi davalıdan talep etme hakkının bulunduğu anlaşılmıştır.
Davacı alacaklının takip talebinde alacağını USD cinsinden (3.550,00-USD) olarak talep ettiği ve dava dilekçesinde de harca esas değerin 3.550,00-USD olarak gösterildiği anlaşıldığından davalının takibe itirazının talebi gibi 3.550,00-USD alacak üzerinden iptaline karar vermek gerekmiş,
Davaya konu … 18.İcra Müdürlüğü’nün … E. sayılı icra dosyası incelendiğinde, davacı alacaklı tarafından davalı borçlu aleyhine 3.550,00-USD alacağının tahsili talebiyle 26/09/2020 tarihinde ilamsız icra takibinde bulunulduğu, takip talebinde alacak miktarının 3.550,00-USD olarak gösterildiği ve İİK’nun 58. maddesine göre alacağın Türk parası tutarının 26.866,40-TL olarak gösterildiği, icra takibine davalı borçlunun itirazı üzerine takibin durduğu ve süresi içerisinde davacı alacaklı tarafından 3.550,00-USD alacak yönünden itirazın iptali davasının açıldığı anlaşılmış, mahkememizce alınan bilirkişi raporunda, davacının takip ve dava tarihi itibariyle davalıdan 3.550,00-USD alacaklı olduğu, takip tarihindeki TL karşılığının ise 22.728,52-TL olduğu belirtilmiştir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 99/son maddesinde; ”Ülke parası dışında başka bir para birimiyle belirlenmiş ve sözleşmede aynen ödeme ya da bu anlama gelen bir ifade de bulunmadıkça, borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacaklı, bu alacağının aynen veya vade ya da fiili ödeme günündeki rayiç üzerinden ülke parası ile ödenmesini isteyebilir.” Hükmüne yer verilmiş olup, buna göre alacaklının seçimlik hakkı mevcuttur.
Somut olaya döndüğümüzde, takip talebinde 3.550,00-USD alacağının tahsili istenmekle birlikte İİK’nun 58. maddesine göre alacağın Türk parası ile tutarının takip talebinde gösterilmesi zorunlu olup, bu zorunluluk gereği davacı alacaklının harca esas değerinin tesbiti yönünden yabancı para alacağının TL karşılığının da gösterildiği ve TBK nın 99.maddesi uyarınca davacı alacaklı takip tarihi itibarıyla seçimlik hakkını kullanarak USD üzerinden talepte bulunduğu, icra takibine itiraz üzerine eldeki davanın da 3.550,00-USD alacak yönünden itirazın iptalinin talep edildiği, bilirkişi raporunda belirtildiği üzere davacı takip ve dava tarihi itibariyle davalıdan 3.550,00-USD alacaklı olduğu tesbit edilmekle, mahkemece bu tesbitler doğrultusunda HMK. 26 ve TBK. 99 maddeleri gözetilerek davanın kabulüne ve takibin 3.550,00-USD üzerinden devamına karar verilmesi gerekmiştir.
2004 sayılı İİK madde 67/2.maddesi uyarınca; “Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir.” neticeten işbu davada davalı borçlunun itirazının haksızlığına karar verildiğinden emsal niteliğindeki İstanbul BAM 13. HD 2022/1789 esas 2022/1478 karar sayılı ilamı da dikkate alınarak 3.550,00-USD alacağın takip tarihindeki kur üzerinden TL karşılığının %20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın Kabulüne,
… 18. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyasında davalının itirazının 3.550,00-USD alacak üzerinden iptali ile takibin aynı koşullarda devamına,
2-)3.550,00-USD alacağın takip tarihindeki kur üzerinden TL karşılığının %20 oranında icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-)Karar tarihi itibariyle alınması gereken 2.121,58-TL harctan peşin alınan 396,11-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.725,47 TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-)Davacı tarafından yapılan 190,25-TL tebligat gideri, 3.200,00-TL bilirkişi ücreti, 59,30-TL başvurma harcı, 396,11-TL peşin harç, 8,50-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 3.853,86-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-)Kendini vekille temsil ettiren davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT gereğince 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
6-)Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 28/12/2022

Katip …
E-imzalıdır.

Hakim …
E-imzalıdır.

¸”5070 sayılı yasanın 5. Ve 22. Maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”¸

“Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır”