Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/346 Esas
KARAR NO:2023/247

DAVA:Alacak (Ticari Nitelikteki Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:31/05/2021
KARAR TARİHİ:24/03/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Nitelikteki Komisyonculuk Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; 20.04.2020 tarihinde 4,22 USD bedel üzerinden her biri 1.000 varil petrol anlamına gelen 3 adet … petrol kontratlarlarında (bu yatırım kararını verirken zararının en fazla
(4,33X3X1.000 varil) 12.600 USD olacağı beklentisiyle) kaldıraçlı alım yaptığı, ancak petrol fiyatlarında düşüş yaşanması neticesinde, gelen birinci temimat tamamlama çağrısı yükümlülüklerinin, hesabındaki diğer varlıkların satılması suretiyle yerine getirilmediği, takip eden zaman diliminde yatırım yapılan … petrol kontratında yaşanan olağandışı fiyat hareketleri neticesinde kontratın işlem fiyatının -40 USD’ ye kadar gerilediği
ve bu süreçte davalı kurum tarafından teminat tamamlama çağrısının yapılmadığı, davalı kurumun sözleşmeye aykırı bu eylemsizliği nedeniyle meydana gelen zarardan ağır kusurlu olduğu, Davalının sözleşmede belirtilen yükümlülükleri yerine getirmemesi neticesinde davacının zamanında harekete geçme imkanından mahrum bırakıldığı, %80 seviyesinde 1. Teminat ve %100 seviyesinde 2. Teminat ve %150 seviyesinde Stop Out Çağrılarının zamanında davacıya iletilmediği/toplu olarak geç gönderildiği ve Sözleşme Özel Hükümleri 7, 6, 10 maddelerinde ifade edilen yükümlülüklerin ihlal edildiği, Davacının yatırım yaptığı … kontratının piyasa fiyatının -40 usd ye düşmesi neticesinde, davacının yatırım hesap bakiyesinin -98,108,08 USD’ye ulaştığı ve bu durum karşısında davalı kurumun ilgili eksi bakiye için gecelik temerrüt faizi uyguladığı, davacının
ısrarlı itirazları neticesinde 15.06.2020 tarihli yazı ile davalı kurumun teminatı aşan eksi bakiyenin tamamını ve bu bakiyeye uygulanan temerrüt faizini silmeyi kabul ettiği, bu sayede
davalı kurumun stop out sisteminin çalışmadığını 15.06.2020 tarihli yazısında itiraf ettiği ve kullanıma sunulan platformun teknik aksaklıklarından sorumlu olduğu, Davalının 26.06.2020 tarihli ihtarnamesinde kendi kusuru ile meydana gelen zararın sadece bir kısmını karşılamayı kabul ettiği, 23.861,99 USD alacaklı olduğu iddidasıyla 1.200 adet Lufthansa hisse senedi ile 71 adet MTU hissesine el konulduğu, Davalı kurumun davacının satın altığı emtianın sıfır değerinin altına inebileceği hususunda ayrıntılı olarak açıklamalar yapmadan, ne sözlü ne de Tebliğ’de talep edildiği gibi yazılı olarak bir bilgilendirme yapılmadığı,
Davalı kurumun ihmalleri nedeniyle emtianın değerinin eksiye geçebileceği ihtimaline karşı uyarılmadığı, 120.472,96 USD zararın tamamından davalı aracı kurumun sorumlu olduğu, davalı aracı kurumun karşılamış olduğu 75.151,54 USD düşüldüğünde davalı aracı kurumun tazmin etmesi gereken zararın 45.321,42 USD olarak hesaplandığı, SPK Yatırım Hizmetleri Tebliği, İşlem Aracılığı faaliyetininin yürütülmesine ilişkin
ilke ve esaslar başlıklı 19. maddesinde 2016 yılında yapılan değişikle, yatırımcının teminatından fazla zarara uğraması halinde söz konusu zararın genel ve talebe dayalı profesyonel müşteriden talep edilemeyeceği iddia edilerek 1.200 lot Lufthansa ve 71 Lot … hisse senetlerinin aynen iadesi, … hisse senetlerinin 26.04.2021 tarihinde ödemiş olduğu hisse senedi başına 1,25 Euro temettü bedeli olan 88,75 Euro’dan %15 stopaj kesintisi yapıldıktan sonar kalan 75 Euro ödemenin yapılması ve işleyen yasal faizi, 20.04.2020 tarihinde davacının hesabında bulunan 13.199,08 USD ve 137 Euro’nun, zararın gerçekleştiği 20.04.2020 tarihinden itibaren devlet bankalarının ilgili para birimine ödediği en yüksek bir yıl vadeli mevduat faizi oranında neması ile birlikte tahsili talep ve dava edilmektedir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde: Petrol fiyatlarında yaşanan olağanüstü fiyat hareketi ve oluşan eksi fiyat nedeniyle “stop out” sisteminin çalışmadığı ve bu durum karşısında … ile görüşmelere
başlandığı, müşteri memnuniyeti kapsamında … tarafından davacının eksi bakiyesinin yarısının karşılanmasının kabul edildiği ve diğer yarısının da … Yatırım bünyesinden karşılanarak 08.07.2020 tarihinde 73.407 USD eksi bakiye ve o tarihli güncel 1.744,54 USD faiz tutarı toplam 75.151,54 USD olarak davacının yurtdışı teminat hesabına aktarıldığı, 09.07.2020 tarihinde davacının eksi bakiyesi için 1.200 adet … AG
ve 71 … AG hisselerinden satım yapılarak eksi bakiyenin kapatıldığı, 13.08.2021 tarihinde davacının hesabında kalan 29 adet … AG hisse senedinin, davacının talebi üzerine farklı bir kuruma virmanlandığı,
27.01.2020 tarihli Yurt Dışı Piyasalarda Alım Satım İşlem Aracılığı ve Risk-Fiyat Bilgilendirme Formu kapsamı ile davacının gerçekleşebilecek riskler bakımından bilgilendirildiği, Davacı ile akdedilmiş Rehin Muvafakatnamesi uyarınca hesaplarında bulunan menkul kıymetlerin dönemsel getirileri de dahil olmak üzere her türlü ferilerinin satılması halinde bunların satış bedellerinin; sözleşmeden kaynaklanan her türlü borç ve
yükümlülüklerinin teminatını teşkil etmek üzere rehin olduğunu ve davalı kuruma tanınan, rehinli hisselerin satılması suretiyle alacaklarını alma hakkının kullanıldığı,
davacının, davalı şirketin aracılık ettiği fiyat terminallerindeki aksaklıklar veya hizmetin eksikliği veya yanlışlığından değil, tahayyül edilemeyecek eksi fiyatlar karşısında
talebin olmaması nedeniyle piyasa riskinden kaynaklı maddi zararının oluştuğu, bu sebeble davalı kuruma atfı kabil kusurun bulunmadığı iddia edilmektedir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:

Davanın; davacının … yatırım menkul kıymetleri A.Ş’den açmış olduğu hesap üzerinden satın aldığı petrol emtiası bağlamında davalı aracı kurumun yükümlülüklerine aykırı olduğu iddiasına dayalı olarak zararın tazmini talebinden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili davada; Sözleşme, İlk Gelen 1.Teminat Çağrısı, Teminat Kullanım Tablosu, Log Çıktısı, İkinci Gelen 1.Teminat Çağrısı, 2. Teminat Çağrısı ve Pozisyon Kapama Mesajları, Log Çıktısı, Temerrüt Faiz Raporu, Mail yazışmaları, ihtarname, arabuluculuk son tutanağı, bilirkişi vs delile dayanmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyanın bilirkişi heyetine tevdii edildiği, 24/01/2022 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Dava konusu olayda teminat tamamlama çağrılarının, piyasa işlem fiyatının anlık
olarak eksi değerde oluşması sebebiyle, işlem platformunun devreye girmemesi nedeniyle davacının belli bir teminat seviyesinden zararlı pozisyonlarını kapama imkanının doğmadığı, müşteri konumundaki davacının anlık kar-zararı ve teminat durumunun, anlık piyasa fiyatına göre hesaplandığı, ilgili vadeli kontratın fiyatının boşluk oluşacak şekilde -36 USD seviyesine gerilediği ve %100 Teminat tamamlama çağırısı ile %150 Stop Out Pozisyon kapama çağrılarının zamanında müşteri konumundaki davacıya ulaştırılmadığı, oluşan zarardan müşteri konumundaki davacının bir kusuru bulunmadığı ve husule gelen zararın
davalı kurumun teknik yazılım altyapısının yetersizliğinden kaynaklandığı, davalı tarafından müşterilere sunulan platformun/yazılımın piyasa anomalileri karşısında eksi fiyat oluşması
durumuna göre gerekli revizyona sahip olmaması nedeniyle oluşan zarardan davalının sorumluluğunun bulunduğu, bu çerçevede %150 stop out seviyesinde zararın sonlandırıldığı hesap değeri
üzerinden yapılan zarar hesabı çerçevesinde KYD USD ve EUR Aylık Mevduat Endeksi kullanılarak rapor tarihi itibariyle hesap durumunun ve davalının sorumlu olduğu nakit ve hisse senedi iade yükümlülüğünün,
USD (hesabın serbest bakiyesi) $13.581,52 EURO (Komisyon İadesi) 81,27 € EURO (Temettü İadesi) 91,76 € (brüt ödeme1) … hisse senedi2 1.200 adet
… hisse senedi 71 adet şeklinde hesaplanabileceği,
Bilirkişi heyetinin 07/11/2022 tarihli ek raporunda özetle; … iletim platformları/yazılımların %100 hatasız çalıştığının düşünülemeyeceği iddiasının makul kabul edilebileceği, ancak yazılımları müşterilerin kullanıma sunan kuruluşların da bu açıklardan doğacak zaafiyetlerden sorumlu tutulamayacakları iddiasının yerinde olmadığı, aksi taktirde, hiçbir sorumluluk taşımadan ucuz veya eksik yazılımlarla yatırımcıların ciddi zararlarına sebebiyet verilebileceği, sözleşmede yer alan sorumsuzluk klozlarının da zarardan davacıyı sorumlu tutmaya elverişli olmadığı, genel işlem şartları ile sorumsuzluk klozlarının nihai olarak hukuki tavsifinin sayın Mahkemenin münhasır yetkisinde bulunduğu, müzekkere ile aracı kurumlardan istenen işlem detayları incelendiğinde, tamamen yanlış olduğu iddia edilmemekle beraber, bir borsada hangi seviyelerden işlem yapıldığına ilişkin resmi bilginin en doğru kaynağının kanunun verdiği yetkiye istinaden görev ifa eden borsaların kendilerinden alınarak teyit edilmesi gerektiği kanaatinin heyetimizde hasıl olduğu, bu çerçevede kök raporda yapılan değerlendirmelerle çelişen bir durum olmadığı, Sürdürme teminatı %100 seviyesindeyken, 20.100 USD teminat değerine, %150
seviyesindeyken 13.400 USD teminat değerine ulaşılmıştır. Bu değerin %80 teminat çağrı durumunda da 25.125 USD seviyesine oransal olarak ulaşılabileceği ve fakat kök raporda
davacının maddi kaybının tespiti yapılırken, pozisyonların sürdürülemeyecek bir fiyat seviyesinde (%150 stop out), yazılım uygulaması tarafından açık pozisyonların resen
kapatılması durumunda, hesapta kalması beklenen artı bakiye için teknik inceleme yapıldığı, %150 stop out seviyesinde zararın sonlandırıldığı hesap değeri üzerinden yapılan zarar
hesabı çerçevesinde KYD USD ve EUR Aylık Mevduat Endeksi kullanılarak 24.01.2022 Kök rapor tarihi itibariyle hesap durumunun ve davalının sorumlu olduğu nakit ve hisse senedi iade
yükümlülüğünün,
USD (hesabın serbest bakiyesi) $13.581,52
EURO (Komisyon İadesi) €81,27
EURO (Temettü İadesi) €91,76 (brüt ödeme) … hisse senedi 1.200 adet … ,Eniines AG hisse senedi 71 adet şeklinde hesaplanabileceği, taraflarca kök raporumuza vaki itiraz ve beyanlar ile
müzekkere cevaplarında dermeyan edilen hususların, kök raporda ulaşılan kanaatimizi değiştirir mahiyette olmadığı tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı bilirkişi kök raporu ve ek raporu birlikte değerlendirildiğinde; davanın davacının … yatırım menkul kıymetleri A.Ş’den açmış olduğu hesap üzerinden satın aldığı petrol emtiası bağlamında davalı aracı kurumun yükümlülüklerine aykırı olduğu iddiasına dayalı olarak zararın tazmini talebinden ibaret olduğu, dava konusu olayda teminat tamamlama çağrılarının, piyasa işlem fiyatının anlık
olarak eksi değerde oluşması sebebiyle, işlem platformunun devreye girmemesi nedeniyle davacının belli bir teminat seviyesinden zararlı pozisyonlarını kapama imkanının doğmadığı, müşteri konumundaki davacının anlık kar-zararı ve teminat durumunun, anlık piyasa fiyatına göre hesaplandığı, ilgili vadeli kontratın fiyatının boşluk oluşacak şekilde -36 USD seviyesine gerilediği ve %100 Teminat tamamlama çağırısı ile %150 Stop Out Pozisyon
kapama çağrılarının zamanında müşteri konumundaki davacıya ulaştırılmadığı, oluşan zarardan müşteri konumundaki davacının bir kusuru bulunmadığı ve husule gelen zararın
davalı kurumun teknik yazılım altyapısının yetersizliğinden kaynaklandığı, davalı tarafından müşterilere sunulan platformun/yazılımın piyasa anomalileri karşısında eksi fiyat oluşması
durumuna göre gerekli revizyona sahip olmaması nedeniyle oluşan zarardan davalının sorumluluğunun bulunduğu, bu çerçevede %150 stop out seviyesinde zararın sonlandırıldığı hesap değeri
üzerinden yapılan zarar hesabı çerçevesinde KYD USD ve EUR Aylık Mevduat Endeksi kullanılarak hesap durumunun ve davalının sorumlu olduğu nakit ve hisse senedi iade yükümlülüğünün,
USD (hesabın serbest bakiyesi) $13.581,52

EURO (Komisyon İadesi) 81,27 €

EURO (Temettü İadesi) 91,76 € (brüt ödeme1)
… hisse senedi2 1.200 adet
… hisse senedi 71 adet
şeklinde hesaplanabileceği hususunun tespit ve rapor edildiği, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE;
1-Davacı… ile davalı … … A.Ş. Arasında bağıtlanan 27/01/2020 tarihli Sermaye Piyasası Araçları Alım Satım aracılığı ile çerçeve sözleşmesine konu, 1.200 adet … hisse senedi, 71 adet … hisse senedinin mülkiyetinin davacı…’ ya ait olduğuna davalı … … A.Ş.’ den alınarak davacı…’ ya iadesine,
2-75 Euro (temettü iadesi)’ nin 26/04/2021 tarihinden itibaren işleyecek 3095 sayılı kanunun 4/A maddesi uyarınca EURO ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına kamu bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi işletilmek suretiyle davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-13.199,08-Usd ve 81,27-Euronun 20/04/2020 tarihinden itibaren 3095 sayılı kanunun 4/A maddesi uyarınca USD ve EURO ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına kamu bankalarınca uygulanan en yüksek mevduat faizi işletilmek suretiyle davalıdan tahsili ile davacıya,
-Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE
3-Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 27.398,82 -TL harçtan peşin alınan 6.859,72 -TL, mahsubu ile bakiye 20.539,10 -TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 59,30 -TL başvurma harcı, 6.859,72 -TL peşin harç, 8,50 -TL vekalet harcı olmak üzere toplam 6.927,52 -TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davacı tarafından yapılan 250,00 -TL davetiye gideri 4.200,00 -TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 4.450,00 -TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranına göre 4.405,50 -TL davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, geri kalan yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 59.153,35 -TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 585,95 -TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
8-)-Karar kesinleştiğinde davacının / davalının gider avansından artan bakiyesinin talep halinde iadesine,
Dair, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/03/2023

Katip …
E-imzalıdır.

Hakim …
E-imzalıdır.