Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/27 Esas
KARAR NO:2023/416

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:15/01/2021
KARAR TARİHİ:24/05/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: 07.09.2020 tarihinde müvekkili şirketin faaliyet gösterdiği … San. Tic. … No: …-… …/… adresinde henüz kimliği belirlenemeyen kişiler tarafından hırsızlık hadisesi meydana geldiği, bu hırsızlık olayıyla hamili/lehdarı müvekkili şirket olan çekin çalındığını, müvekkili şirket yetkilisi … Polis Merkezi Amirliği’ne giderek şüpheli/şüphelilerden şikayetçi olduğunu, bu olaya ilişkin yürütülen soruşturmanın … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2020/… numaralı dosyası üzerinden devam etmekte olduğunu, ayrıca müvekkilinin hamili/lehdarı bulunduğu çeklerle ilgili olarak … … Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı dosyasıyla çek zayi nedeniyle çek iptali davası ikame edildiğini, işbu davada taraflarınca davaya konu çeklere ilişkin toplam 52.515,76 TL teminat yatırıldığını, bu husus üzerine mahkemenin davaya konu çeklere ilişkin ödemeden men yasağı kararı verildiğini ve bu kararını ilgili bankalara müzekkere ile bildirildiğini, … … A.Ş. tarafından düzenlenen … … IBAN nolu hesabına ait 05.01.2021 vade tarihli, … seri numaralı, 29.687,06 TL bedelli çek de bu davaya konu çeklerden olduğunu, dolayısıyla söz konusu çeke ilişkin ödeme yasağı mevcut olup bu husus müvekkili aleyhine başlatılan icra takibinin dayanağı olan çek üzerinde de belirtildiğini, banka tarafından konulan kaydın; ”Çekin karşılığı yoktur. T.C. … … Ticaret Mahkemesi’nin 11.09.2020 tarih ve … E. Sayılı ödeme yasağı gereğince çek hakkında herhangi bir işlem yapılmayarak iade edilmiştir.” şeklinde olduğunu, müvekkilinin hamili/lehdarı olduğu çeklerin ticari ilişkisi olduğu diğer firmalara verilmek üzere cirolu ve imzalı bir şekilde kasasında muhafaza edilmekteyken kimliği belirsiz kişilerce çalındığını, çek üzerinde yer alan imzanın müvekkili şirket yetkilisine ait olduğundan taraflarınca icra hukuk mahkemesine başvurulamadığını, icra hukuk mahkemesinin dar yetkili olup sadece şekli inceleme yapma yetkisi mevcut olduğundan mahkememizde davalı aleyhine menfi tespit ve çekin iadesi davası açılmasının hasıl olduğunu, çekin iptali davasına konu çeklerin henüz davalıya geçmediği bir zaman diliminde ciro zincirinde davalının bir üstünde yer alan yetkisiz hamil … …. … … Ltd. Şti’nce bankalara ve faktoring firmalarına ibraz edilmeye çalışıldığını, taraflarınca bu hususun öğrenilmesi akabinde … Cumhuriyet Başsavcılığı’nın 2020/… E. Sayılı dosyasına talepte bulunulduğunu, 31.11.2020 tarihinde ilgili savcılık … isimli şirket eski ortağının dinlenilmesi hususunda emniyet müdürlüğüne müzekkere yazıldığını, ancak halihazırda bu kişinin ifadesi savcılık soruşturması kapsamına girmediği, müvekkili ile … …. … … Limited Şirketi arasında herhangi bir ticari bağlantı söz konusu olmadığını belirterek, öncelikle müvekkili şirketin çalıntı çeke dayalı olarak yetkisiz hamil tarafından haksız yere başlatılan icra takibi nedeniyle zarara uğramasını önlemek amacıyla … … Ticaret Mahkemesi … E. Sayılı dosyasına halihazırda teminat yatırmış olmaları hasebiyle …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasında başlatılan takibin yargılama sonuna kadar teminatsız olarak tedbiren durdurulmasını, aksi kanaatte olunur ise, uygun bir teminat karşılığında durdurulmasını ve müvekkili şirketin çekten kaynaklanan alacağının tahsil imkanının tehlike altına girmesi ihtimalinin kuvvetle muhtemel olması nedeniyle durdurma kararının tüm takip borçluları (… … … Ltd. Şti. hariç) adına verilmesini, TTK m.792 gereğince müvekkilin yetkili hamili olduğu çekin müvekkili şirkete iadesini, yargılama sonunda itirazlarının kabulü ile haksız ve kötüniyetli yapılan takibin iptaline, davalı haksız ve kötü niyetli olduğundan müvekkili şirket lehine alacak miktarının %20’sinden aşağı olmamak üzere tazminata hükmedilmesini, yargılama masrafları ile ücreti vekaletin davalıya yükletilmesine karar verilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı tarafa dava dilekçesi ve eklerinin, ön inceleme duruşma gününün tebliğe çıkarıldığı, usulüne uygun tebliğ olduğu ancak tarafça cevap dilekçesi sunulmadığı görüldü.
Dava; davacı aleyhine başlatılan …. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasında takibe konu çek nedeniyle borçlu olunmadığına ilişkin menfi tespit ve takibi konu çekin istirdatı talebine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesinde; …. İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyasına, … … Ticaret Mahkemesi’nin … E. Sayılı dosyasına, … C.B.S. 2020/… soruşturma numaralı dosyasına, şikayetçi ifade tutanağına, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş dosyasına, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş dosyasına, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş dosyasına, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş dosyasına, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … D.İş dosyasına, ticari defter ve kayıtlar, banka kayıtları, keşif, bilirkişi incelemesi, tanık, yemin, hırsızlığa ilişkin kamera görüntülerine, Yargıtay kararları ve ikamesi mümkün her türlü yasal delillere dayanmıştır.
…. İcra Müdürlüğü’nün … Esas sayılı dosyası incelendiğinde; alacaklının Tasfiye Halinde … … Şirketi – borçlunun … Limited Şirketi olduğu, takibin 910,00-TL ihtiyati haciz vekil ücreti, 29.687,06-TL asıl alacak, 89,06 TL % 0,3 komisyon, 165,50 TL iht. hciz. masrafı, 2.968,71 TL %10 çek tazminatı, 81,74 TL asıl alacağın değişen oranlarda işlemiş avans faizi olmak üzere toplam 33.902,07 TL alacağa ilişkin olduğu görülmüştür.
Tarafların iddia, savunma, sunulan deliller ve belgeler ile takip dosyası, tarafların ticari defterleri ve dayanak belgeleri ile Dava dışı üçüncü kişi … … Ltd. Şti’nin Ticari Defterleri ile dayanak belgeleri üzerinde inceleme yapılmak suretiyle davacı, davalı ve dava dışı şirketin arasında borç alacak ilişkisi bulunup bulunmadığı ve borç alacak ilişkisi var ise miktarı yönünden rapor tanzimi için dosyanın Mali Müşavir bilirkişisine tevdii ile rapor düzenlenmesine karar verilmiştir.
Mali Müşavir … tarafından imzalı 06/12/2021 tarihli bilirkişi kök raporunda özetle: Davacı şirketin 2020 yılına ait ticari defterleri ve dayanağı belgeler yardımcı defterlerin birbirini teyit etmesi nedeni ile TTK 85md ve HMK 222. Maddesi gereğince delili niteliğine haiz olabileceği kanaatine varıldığı, davalı şirketin 2020 yılına ait ticari defterleri ve dayanağı belgeler yardımcı defterlerin birbirini teyit etmesi nedeni ile TTK 85md ve HMK 222. Maddesi gereğince delili niteliğine haiz olabileceği, dava Dışı … … Tic Ltd Şti incelemeye katılmadığı ve ticari defter belgeleri ibraz etmediğinden söz konusu firma ile inceleme yapılamadığı, davalının dava konusu çeki davacıya yönelik soygun eyleminden sonra iktisap etmiş olması ve defter kaydının bulunması davalının cirantası ile ticari ilişkisi bulunduğu ve davalının çeki iktisapta ağır kusurlu olup olmadığının Mahkememize ait olduğu, anılan yasa maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde belirtildiği, bu madde hükmüne göre, davalının çeki edinme nedenini kanıtlama yükümlülüğü olmadığı, davalının çekin rıza dışında elden çıktığını bilmesi veya bilebilecek durumda olması gerekir. Çekin rıza dışı elden çıkması halinde ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olup, davacının iddiasını kesin ve inandırıcı delillerle kanıtlaması gerektiği, 6102 Sayılı TTK’nın 792. maddesinde “Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. Maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” hükmü düzenlendiği, bu madde uyarınca ispat yükü, çekin yetkili hamili olduğunu ve çekin rızası hilafına elinden çıktığını ileri süren davacıya ait olduğu, davacı tarafından dosya kapsamına sunulan belgeler doğrultusunda alınan ve verilen çekler listesine bakıldığında, davacı tarafın dava dışı … … Tic Ltd Şti ile ticari ilişkinin bulunmadığı herhangi bir çek alış verişinin olmadığının görüldüğü, defter incelemelerinde mevcut evraklardan hareket ederek Davacı ile Davalı arasında faturaya dayalı bir ticari ilişkinin bulunmadığı tespit edildiği, dava konusu çek incelendiğinde, … numaralı 05.01.2021 tarihli 29.687,06-TL bedelli keşidecisi dava Dışı … Ltd. Şti., lehdarı … … San. Ltd. Şti. olan, arka sayfasında sırasıyla davacının, dava dışı (… … Tic Ltd Şti ) firmaların ve en son davalının cirosu olan, süresinde ibraz edilmiş ancak ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamamış olan bir çek olduğunun görüldüğü, davacının diğer taleplerinin değerlendirmesinin Mahkememize ait olduğu kanaati varıldığı tespit ve rapor edilmiştir.
Mali Müşavir … tarafından imzalı 30/07/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle: Davacı tarafın dava dışı “… … Tic Ltd Şti” ile arasında ticari ilişki bulunmadığı tespit edilmiştir. , davacı tarafından söz konusu çek Dava Dışı …’dan ticari ilişki sonucu aldığı söz konusu çeki Ticari Defterlerine kaydettiği , davalı tarafın dava dışı … … Tic Ltd Şti ile arasında ticari ilişki bulunduğu görülmüştür.
Davalı tarafından davaya konu çek Dava Dışı … … Tic Ltd Şti’nden 10.09.2020 tarihinde alındığı ve ticari defterlere kayıt edildiği, Dava Dışı … … Tic Ltd Şti’ne Dava dışı üçüncü kişi … … Ltd. Şti. Şirketi’ne inceleme gün ve saatini bildirir, inceleme gün ve saatinde ticari defter kayıt ve belgelerini hazır etmesi hususunda ihtarlı tebligat çıkarılmasına ve çıkarılacak tebligata HMK 221.md uyarınca inceleme günü belirtildiği ancak incelemeye katılmadı ve ticari defter belgeleri ibraz etmediğinden söz konusu firma ile inceleme yapılamadığı, davalının dava konusu çeki davacıya yönelik soygun eyleminden sonra iktisap etmiş olması ve defter kaydının bulunması davalının cirantası ile ticari ilişkisi bulunduğu ve davalının çeki iktisapta ağır kusurlu olup olmadığının hukuki yorumu ve takdirinin Mahkemeye ait olduğu, dava konusu çek incelendiğinde, … numaralı 05.01.2021 tarihli 29.687,06-TL bedelli keşidecisi dava Dışı … Ltd, Şti., lehdarı … … San. Ltd. Şti. olan, arka sayfasında sırasıyla davacının, dava dışı (… … Tic Ltd Şti) firmaların ve en son davalının cirosu olan, süresinde ibraz edilmiş ancak ödeme yasağı nedeniyle işlem yapılamamış olan bir çek olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Dava dilekçesinde davacı tarafça dava konusu çekin yetkili hamili olduğu iddiasıyla çekin davacı şirkete iadesini (istirdatını) talep edildiği görülmüş, çek sureti incelendiğinde davacının çekin lehtarı olduğu, çekteki ilk cironun lehtar olan davacıya ait olduğu, sonrasında 2. Cironun dava dışı … … Tic Ltd Şti’ne ait olduğu ikinci ciranta … … Tic Ltd Şti’nden sonraki üçüncü cironun davalı … Limited Şirketi’ne ait olduğu görülmüştür. Mahkememizce alınan bilirkişi raporlarında da belirlendiği üzere davalı … Limited Şirketi dava konusu çeki dava dışı … … Tic Ltd Şti’nden iktisap etmiş ve incelenen ticari defter kayıt ve dayanak belgelerine göre dava dışı … … Tic Ltd Şti ile davalı arasında ticari ilişki bulunduğu belirlenmiştir. Davalının kendisinden önceki ciranta olan dava dışı … … Tic Ltd Şti ile ticari ilişkisinin bulunduğu belirlendiğinden ve dosyaya davalının çeki kötüniyetli olarak veya ağır kusurlu olarak iktisap ettiğine dair delil sunulmadığından çekin hamili olan davalıdan istirdatı için aranan koşulların oluşmadığı anlaşıldığından davacının çekin iadesine ilişkin açmış oyduğu davanın reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın reddine,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 179,90-TL harcın peşin alınan 506,99-TL harçtan mahsubu ile bakiye 327,09-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-Yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kendini vekille temsil ettiren davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/05/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır