Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2021/256 E. 2021/418 K. 04.06.2021 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2021/256 Esas
KARAR NO : 2021/418

DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız))
DAVA TARİHİ : 14/04/2021
KARAR TARİHİ : 04/06/2021
Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı dava dilekçesi ile;Müvekkilinin Müvekkil …, … İkitelli Şubesi, … hesap numarasına bağlı,… numaralı çek yaprağını uzun yıllar önce(beş(5) yıldan fazla süre önce) kaybettiğini Müvekkilin muhatap bankadaki çek hesaplarını kapatabilmesi ve başkaca bankacılık işlemlerini yapabilmek ve yeni çek hesabı açabilmesi için söz konusu çek yaprağını bankaya ibrazı gerektiğini. Ancak uzun yıllardan beri kayıp olan çek yaprağını bulmak mümkün olmadığını çek yaprağının zayi olduğu gerekçesi ile iptali için sayın mahkemenize işbu başvuruda bulunma zaruretinin hasıl olduğunu, arz edilen ve mahkemece yapılacak tahkikatlar neticesinde resen gözetilecek sebeplerle; TTK 760. ve 762. maddesi uyarınca ticaret sicil gazetesinde lân yaptırılmasını, TTK 761. maddesi uyarınca üç aylık süre içinde üçüncü şahıslarca çekin mahkemeye sunulmaması halinde TTK 764/1 maddesi uyarınca çekin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava; çek iptali talebinden ibarettir.
6102 sayılı Yasanın 757 ve devam maddeleri gereğince iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi, ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki asliye ticaret mahkemesinden, muhatabın poliçeyi ödemekten menedilmesini isteyebilir. Mahkeme, ödemeyi meneden kararında muhataba, vadenin gelmesi üzerine poliçe bedelini tevdi etmeye izin verir ve tevdi yerini gösterir. Poliçeyi eline geçiren kişi bilindiği takdirde, mahkeme, dilekçe sahibine iade davası açması için uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi verilen süre içinde davayı açmazsa, mahkeme, muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Poliçeyi eline geçiren kişi bilinmiyorsa, poliçenin iptaline karar verilmesi istenebilir. İptal isteminde bulunan kişi, poliçe elinde iken zıyaa uğradığını inandırıcı bir şekilde gösteren delilleri mahkemeye sağlamak ve senedin bir suretini ibraz etmek veya senedin esas içeriği hakkında bilgi vermekle yükümlüdür. Mahkeme, dilekçe sahibinin, poliçe elinde iken zıyaa uğradığına dair verdiği açıklamaları inandırıcı bulursa, verilecek ilanla, poliçeyi eline geçireni, poliçeyi belirli bir süre içinde getirmeye davet ve aksi takdirde poliçenin iptaline karar vereceğini ihtar eder. Poliçeyi getirme süresi en az üç ay ve en çok bir yıldır. Elden çıkan poliçe mahkemeye sunulursa, mahkeme, iade davası açması için dilekçe sahibine uygun bir süre verir. Dilekçe sahibi bu süre içinde dava açmazsa, mahkeme, poliçeyi, sunmuş olana geri verir ve muhatap hakkındaki ödeme yasağını kaldırır. Elden çıkan poliçe, verilen süre içinde mahkemeye sunulmazsa, iptaline karar verilir.
Poliçeye dair iptal hakkındaki 757 ilâ 763 üncü maddelerle 764 üncü maddenin birinci fıkrası Yasanın 818/1-s maddesi gereğince çekler hakkında da uygulanır.
Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 12/05/2014 tarih, 2014/2325 esas ve 2014/8953 karar, 06/05/2015 tarih, 2015/1811 esas ve 2015/6409 karar sayılı ilamı ve benzer ilamlarında belirtildiği üzere; 6102 sayılı TTK’nın 780, 818/1-(s) madde ve bendi yollamasıyla aynı kanunun 680. madde hükmü uyarınca bir çekin kısmen doldurulmuş ya da sadece imzalanmış olması halinde, tedavüle çıkarılması mümkün ve geçerli olup, böyle bir çekin iptalini isteme hakkının sadece hamile aittir. Henüz keşide edilmemiş, çek vasfında olmayan tamamen boş çek yaprakları tedavüle konmuş sayılamayacağından, hesap sahibi tarafından zayi nedeniyle iptal davası açılamayacaktır. Ele geçirenlerce imzalanıp doldurulması sonrasında, çeke dayalı hak iddia edene karşı menfi tespit davası açılabilecek olup, bu nedenle boş çek yaprağına dayanarak iptal isteminde bulunmakta hukuki yarar bulunmamaktadır.
Somut olayda; hasımsız olarak açılan davada davacı vekili tarafından dava dilekçesinde müvekkilin çek hesabının bulunduğu … İkitelli Şubesi, … hesap numarasına bağlı, … numaralı çek yaprağını 5 yıldan fazla süre önce kaybetmek suretiyle zayi ettiğini beyan etmektedir. Çeklerin zayi nedeniyle iptaline karar verilebilmesi için, iptali istenen çeklerin yasada öngörülen şekilde çek niteliğinde olması gerekmekte olup çekin şekil unsurları TTK’nın 780. maddesinde düzenlenmiştir.Anılan düzenleme karşısında boş çek yaprağının çek niteliğinde olduğunun kabulünün mümkün olmadığı gibi yukarıda açıklandığı üzere boş çek yaprakları yönünden zayi nedeniyle çek iptal davası açılmasında hukuki yarar bulunmamaktadır.Bu nedenle davanın reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
HÜKÜM:
1-Dava açılmasında hukuki yarar bulunmaması nedeniyle davanın REDDİNE,
2-Harç peşin alındığından alınmasına yer olmadığına,
3-Yargılama masrafların davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.09/06/2021

Katip … Hakim …
¸ ¸