Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/319 Esas
KARAR NO :2022/687

DAVA:Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:20/05/2021
KARAR TARİHİ:11/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari İlişkiden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili şirket aleyhine davalı şirket tarafından 5.371,46 TL alacaklı olduğundan bahisle …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyası kapsamında takip başlatıldığını ve yasal süreleri içinde itiraz edememeleri nedeniyle takibin kesinleştiğini, davanın müvekkili şirketin davalı yana, icra takibinde konu edilen borç bakımından menfi tespit davası niteliğinde olmasından dolayı ispat yükünün davalı üzerinde olduğunu, ileri sürerek icra takibi neticesi yatan paranın alacaklıya ödenmemesi hususunda ihtiyati tedbir kararı verilmesine, müvekkilinin icra takibi yönünden borçlu olmadığının tespitine, haksız ve kötü niyetli icra takibi başlatması nedeniyle davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına karar verilmesini ve vekalet ücreti ile yargılama giderlerinin davalı yana yüklenmesine hükmedilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; davacı yanın borçlu olmadığına yönelik iddialarının gerçeği yansıtmadığını, davacı yana verilen kargo/taşıma hizmetlerinden dolayı 5.371,46 TL alacaklı bulunduklarını, Türkiye-Bulgaristan taşımasına ilişkin 18.11.2019 tarihli konişmento kapsamında taşımayı gerçekleştirdiklerini, ücretine ilişkin de 5.371,46 TL tutarında fatura düzenlediklerini, cari hesap ekstresinde de alacaklı göründüklerini, ticari defterler üzerinde yapılacak bilirkişi incelemesinin de bunu doğrulayacağını, İtirazın haksız ve dayanaksız olduğunu, ileri sürerek davacı yan aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına, davanın reddine yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı yan üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava; İcra takibinden sonra açılan Menfi Tespit davası olduğu ancak dava açıldıktan sonra davacı tarafından icra dosya borcunun ödendiği ve davanın İstirdat davası olduğu anlaşılmıştır.
…. İcra Dairesinin … Esas sayılı dosyası sureti celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası incelendiğinde; alacaklının … Tic. Ltd. Şti., borçlunun … Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş. olduğu, takibin 5.371,46 TL alacağa ilişkin ilamsız takip olduğu, ödeme emrinin 11/04/2021 tarihinde borçluya tebliğ edildiği görülmüştür.
Bilirkişi tarafından hazırlanan 05/01/2022 tarihli raporda; davacı … Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş.’nin ticari defterlerinin delil niteliği taşıması konusunda nihai takdirin mahkemeye ait olmak üzere Bilirkişilik uzmanlık alanları bakımından HMK m.222 uyarınca davacı şirket lehine ve aleyhine delil teşkil eder nitelikte olduğunun görüldüğü, davalı … Ltd. Şti.’nin ticari defterlerinin delil niteliği taşıması konusunda nihai takdirin mahkemeye ait olmak üzere Bilirkişilik uzmanlık alanları bakımından HMK m.222 uyarınca davalı şirket lehine ve aleyhine delil teşkil eder nitelikte olduğunun görüldüğü, davacı … Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret AŞ.’nin 2020 yılı kanuni defterlerinde davacı tarafın davalı … Ltd. Şti.’ne ait bir borç kaydına rastlanmadığı, davalı … Ltd. Şti. vekili tarafından dava dosyasına sunulan cevap dilekçesi ekindeki belgelerden davalı şirket tarafından davacı şirkete taşıma hizmeti verildiği, bu hizmet neticesinde 25.12.2019 tarih ve … sayılı 5.731,46 TL tutarlı e-arşiv fatura düzenlendiği, faturanın konusunun yurt dışı taşıma hizmeti olduğu, KDV’den muaf olduğu, dava dosyasında yer alan sevk irsaliyesinden (…) taşımanın “… Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş. … Mah. … Yolu Cad. 511-9 …/…” adresinden “… Ltd. Manastirski Livadi, …. 112 …/…” adresine yapılacağı, taşıma hizmetinin sonuçlanıp sonuşçlanmadığı konusunun uzmanlık alanları dışında olduğu, davalı şirket tarafından düzenlenen 25.12.2019 tarih ve … sayılı 5.731,46 TL tutarlı e-arşiv faturanın davalı şirket kanuni defterlerine 25.12.2019 tarih ve … yevmiye numarası ile kaydedildiği, 31.05.2020 tarihi itibariyle davalı şirketin davacı şirketten alacaklı olduğu davalı şirket kanuni defter kayıtlarına göre davacı şirketten olan alacak tutarının 29.07.2020 tarih ve 296311 yevmiye numaralı kayıt ile 120 Müşteriler hesabından 120 Şüpheli Ticari Alacaklar hesabına aktarıldığı tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi tarafından hazırlanan 17/05/2022 tarihli raporda; taraflar arasındaki uyuşmazlığın konusunun “alıcı ödeme koşullu” yurtdışı kargoların ücreti tahsil edilmeksizin alıcısına teslim edilmesi halinde kargo ücretlerinin gönderen konumundaki davalı şirketten tahsilinin mümkün olup olmadığı hususu olduğu, TTK m.871 ve 872 ile CMR m.21 gereğince navlun ücretinin alıcı tarafından ödenmesi koşuluyla kargo gönderilebileceği, bu takdirde navlun ödemekten kaçınan alıcıya kargonun teslim edilmemesi gerektiği, bunun bir teslim engeli olmasından dolayı taşıma sözleşmesinin tarafın olan gönderenden (somut olayda davalı şirket) talimat istenmesi gerektiği, bu talimata göre hareket edilmesi gerektiği, aksi halde davacı gönderen şirketten herhangi bir ücret talep edilmesinin mümkün olmadığının değerlendirildiği tespit ve rapor edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın konusu davalı tarafından “alıcı ödeme koşullu” yurtdışı kargoların alıcısına ücreti tahsil edilmeksizin teslim edilmesinden dolayı kargo ücretlerinin gönderen konumundaki davalı şirketten tahsilinin mümkün olup olmadığı hususudur. Taraflar arasındaki taşıma ilişkisi özelde kargo taşıması genelinde ise uluslararası eşya taşıma ilişkisidir. Bu taşımanın kargo taşımasına ilişkin yönleri iç hukuka, uluslararası eşya taşımaya ilişkin yönleri ise CMR hükümlerine tabidir. Diğer taraftan CMR’de eşyanın taşıma süreci ve taşıyıcının sorumluluğu düzenlendiği halde taşıyıcının ücret alacağı (navlun) iç hukuka bırakılmıştır. Bu bakımından taşıyıcının ücret hakkı ve tahsil şekli bakımından iç hukuk hükümleri (TTK m.850 vd, Karayolu Taşıma Kanunu ile sair mevzuat) uygulanması gerekmektedir.
6102 sayılı yasa madde 872- (1) Eşyanın gönderilene teslimi, kararlaştırılan bedelin ödenmesi şartına bağlanabilir. Bu hâlde, ödeme nakden veya nakde eş değer bir ödeme aracı ile yapılmalıdır.
(2) Tahsil sonucu elde edilen bedel, taşıyıcının alacaklıları bakımından gönderene geçmiş sayılır.
(3) Eşya, bedeli tahsil edilmeden gönderilene teslim edilirse, taşıyıcı, bundan doğan zarardan, gönderene karşı kusuru bulunmasa bile, eşyanın tesliminde ödenmesi gereken tutarla sınırlı olarak sorumludur
CMR madde 15/1 “Yükün teslim yerine varışından sonra koşullar bunların teslimini engellediği hallerde taşımacı göndericiden talimat isteyecektir. Eğer alıcı yükü kabul etmezse gönderici sevk mektubunun birinci nüshasını vermeden yük üzerinde tasarruf etme hakkında sahiptir.”

Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; taraflar arasındaki hukuki ihtilafın “alıcı ödeme koşullu” yurtdışı kargoların alıcısına ücreti tahsil edilmeksizin teslim edilmesinden dolayı kargo ücretlerinin gönderen konumundan tahsil edilip edilemeyeceğine dair bulunduğu ,
Davacı ve davalı şirkete ait usulüne uygun tutulan ticari defterlerin sahibi
lehine delil vasfına sahip olduğu, TTK m.871 ve 872 ile CMR m.21 gereğince navlun ücretinin alıcı tarafından ödenmesi koşuluyla kargo gönderilebileceği, bu takdirde navlun ödemekten kaçınan alıcıya kargonun teslim edilmemesi gerektiği, bunun bir teslim engeli olmasından dolayı taşıma sözleşmesinin tarafın olan gönderenden talimat istenmesi gerektiği, bu talimata göre hareket edilmesi gerektiği, aksi halde gönderen şirketten herhangi bir ücret talep edilmesinin mümkün olmadığı hükme ve denetime esas bilirkişi raporunca tespit edildiği , “alıcı ödeme koşullu” yurtdışı kargoların alıcısına ücreti tahsil edilmeksizin teslim edilmesinden dolayı kargo ücretlerinin gönderenden istenmesi için ödemekten kaçınan alıcıya kargonun teslim edilmemesi gerektiği, bunun bir teslim engeli olmasından dolayı taşıma sözleşmesinin tarafın olan gönderenden talimat istenmesi gerektiği ancak tüm dosya kapsamında yapılan değerlendirmede , davalı tarafça taşıma ücretini ödemeyen alıcıya teslimatı gönderen davacıdan herhangi bir talimat istenmeksizin yapıldığı ,taşıma ücretini ise davacı tarafa fatura edilerek icra takibi başlatıldığı anlaşıldığından davacının talebinde haklı olduğu tüm dosya kapsamında sabit olup davanın kabulüne , Davacının …. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyasında takibe dayanak 5.371,46 TL bedelli alacaktan dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, davacının ödediği miktardan taleple bağlı olarak (harçlandırılan) 5.371,46 TL’nin davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuş davalının kötüniyetle hareket ettiği husus ispatlanamadığından kötüniyet tazminatı talebinin reddine karar verilmiştir.

(Davalının alınan 01/07/2022 tarihli Türkiye Ticaret Sicili Gazetesine göre unvan değişikliğine gittiği anlaşıldığından , UYAP da gerekli düzeltme yapılarak davalının unvanı FEDEX EXPRESS TURKEY TAŞIMACILIK VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ olarak değiştirilmiştir.)
HÜKÜM:
1-Davanın KABULÜNE Davacının …. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyasında takibe dayanak 5.371,46 TL bedelli alacaktan dolayı davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE, davacının ödediği miktardan taleple bağlı olarak (harçlandırılan) 5.371,46 TL’nin davalıdan istirdadı ile davacıya verilmesine,
Kötüniyet tazminat talebinin reddine,
2-)Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 366,92 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 91,74 TL harcın mahsubu ile bakiye 275,18 TL harcın ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerektiğinden 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacının yaptığı 59,30-TL başvuru harcı, 91,74-TL peşin harç, 8,50-TL vekalet harcı, 1.689,50-TL bilirkişi ücreti ile davetiye masrafı olmak üzere toplam 1.849,04-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 5.371,46 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,
Dair,davacı vekili ve davalı vekilinni yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı 11/10/2022
HMK’nın 341/2. maddesi uyarınca, miktar ve değeri 3.000 TL’yi geçmeyen malvarlığı davalarına ilişkin kararlar kesindir. Bu miktar yeniden değerleme oranı ile hüküm tarihi olan 2022 yılı itibariyle 8.000,00 TL’ye baliğ olmuştur. Her ne kadar 11/10/2022 tarihli kısa kararda iş bu dava dosyasına yönelik istinaf yasa yolu açık şeklinde sehven belirtilmişse de kısa karar ile gerekçeli karar arasında çelişki yaratmaması adına hüküm de değişiklik yapılmamış ancak bu kararın kesin olduğuna ilişkin
Dair; davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren 6100 sayılı HMK nın 341/2 maddesi gereği karar tarihi dikkate alınarak miktar yönünden kesin olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı şeklinde düzeltme resen gerekçeli karara derç edilmiştir.

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)