Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2021/107 Esas
KARAR NO:2023/605

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:11/02/2021
KARAR TARİHİ:20/09/2023

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Dava konusu teminat senedinin imzalanmasına neden olan sözleşme ilişkisinin tüm yönleriyle sona erdikten sonra 3 yıllık kambiyo zamanaşımı süresinin geçtiğini, bu nedenle zamanaşımı itirazında bulunduklarını, esasa ilişkin olarak takip konusu senetin teminat amacıyla verilmiş ise de teminata konu sözleşme ilişkisi ve buna bağlı karşılıklı borçların sona erdiğini, davalı …’ yun geçmişten gelen konusuz kalan senedi kullandığını, 01.11.2011 tarihinde davalı şirket ile müvekkilin o dönem yetkilisi bulunduğu dava dışı … İnş Demir … Ticaret Ltd Şti arasında bayilik sözleşmesi imzalandığını, bilahare …, davalının muvafakatı ile mezkur bayilik sözleşmesini ve ana bayilik sıfatını … Teks Plastik San ve Ticaret Ltd şirketine devir ettiğini, … Gıda ile ayrı bir bayilik sözleşmesi de tanzim ettiğini, taraflar arasında imzalanan 06.07.2012 tarihli ana bayilik sözleşmesinde, … davalı … lehine 250.000 TL tutarında teminat senedi verildiğini, devreden şirket yetkilisi olması hasebiyle müvekkil …’ın da senet üzerine imzası alındığını, ancak Şahide Gıda arasındaki ilişki 2014 yılına kadar devam ettiği, 2014 yıl başında … Gıda sözleşmesini … … … ve Lojistik Ltd Şirketi’ ne 03.01.2014 tarihli sözleşme ile devir ettiğini, taraflar arasında daha önce akdedilen tüm sözleşmelerin ortadan kalktığını, teminat senedine konu borcun tamamen sona erdiğine ilişkin olarak davalı ile … Gıda arasındaki cari hesabın sıfırlandığı hususunu gösteren cari hesap ekstresi de ekte yer aldığını, bu hesabın … Gıda’dan … …’a yapılan virman yoluyla kapatıldığını, dava konusu haksız icra takibinde bedelsiz kalan teminat senedinin borçlusu … Gıda ve kefili … olduğu halde, … … … ve …’a karşı başlatıldığını, senetteki kaşe imza … … Sularına ait olmadığı halde bu şirkete karşı takip açıldığı, usulsüz olmanın ötesinde gerçek borçlu müvekkil kefil olduğu … Gıda değil … … … olduğunun ikrarı niteliğinde olduğunu, imzalanan sözleşmenin 5.7. maddesi gereği davalının ana bayiden aldığı teminat senedini sözleşmenin fesih tarihinden 1 yıl geçtikten sonra iade etmesi gerektiğinin açıkça yazılı olduğunu, icraya konulmasının haksız zenginleşme amacına matuf olduğunu, teminat senedinin kambiyo takibine konu yapılması kanunsuz olduğunu, takibin iptali gerektiğini, davalı …’nun dava dışı … arasında imzalanan devir protokolünün 4 .maddesi uyarınca … Gıda’dan 250.000 TL değerinde bir banka teminat mektubu yanı sıra ana bayilik sözleşmesinin 12.3 maddesi gereği dava konusu teminat senedini de aldığını ve makbuz verdiğini, teminat senedine ilişkin makbuz iddiamızı kesin olarak kanıtladığını, ana bayilik sözleşmesinde görüleceği gibi taraflar arasında ödemelerin TL cinsinden ve anlaşmalı bankalar aracılığı DBS üzerinden, vadeli ödemelerin ise 45 veya 70 günlük çekler ile yapılacağının kabul edildiği, senetle hiç bir surette kabul edilmediğini, senedin vadeli ödeme aracı olarak verilmediğini ortaya koyduğunu, senedin düzenleme tarihi 09.07.2012 ile ödeme tarihi 01.08.2018 arasında 6 yıllık uzun bir sürenin bulunduğunu, gerek keşideci … Gıdanın gerekse müvekkilin davalı şirkete herhangi bir borcu bulunmadığını, Davalı … … Sularından olan muhtemel alacaklarını tahsil etmek amacıyla kendisi ile ticari ilişkisi yıllar önce sona eren müvekkil ve dava dışı … Gıda’ya ait teminat senedini haksız şekilde kambiyo takibine konu ettiğini beyanla müvekkil hakkında öncelikle teminatsız olarak ihtiyati tedbir talebinin kabulü ile ….İcra Müdürlüğü … Esas sayılı dosyasında başlatılan takibin durdurulması ile müvekkilinin borçlu olmadığının tespiti ile icra takibinin tüm sonuçlarıyla iptal edilmesini, davalının % 20 den az olmamak üzere kötü tazminatına mahkum edilmesi talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Dava konusu senedin teminat senedi olmadığını, kıymetli evrak ve tüm yasal şartlara haiz olduğunu, davacı yanın zaman aşmı itirazının senet vade tarihinin 01.08.2018 olması sebebiyle geçerliliği olmadığını, senedin zaman aşımına uğramadığını, davacı yanın teminat senedinin vekil eden tarafından alındığına dair sunduğu tahsilat makbuzunu kabul etmediklerini, makbuzun kim tarafından düzenlendiğini bilmediklerini, dava dilekçesi ekinde sunulan protokolü de kabul etmediklerini, taraflar arasında imzalanmış bir ibraname olmadığını, … Gıda firması ile imzalanan ana bayilik sözleşme tarihinin 06.07.2012 olduğunu, sözleşme kurulduğu sırada teminat senedinin alındığının kabul edildiğini, ancak dava konusu senedin tanzim tarihinin 09.07.2012 olarak sözleşme sonrası olduğunu, senedin 06.07.2012 tarihli olması gerektiğini, bu nedenle alınan senedin bahsi geçen sözleşme ile ilgisi olmadığını, bonoların sebepten mücerret olduğunu, salt bononun varlığı, onun alacaklı bulunduğunu göstermeye yeterli olduğunu, ihtilaf halinde hamil davasını sadece bu kıymetli evraka dayandırabileceğini, temelde yatan asıl borç ilişkisinin varlığını ve mahiyetini ispat zorunda olmadığını beyanla açılan davanın reddine karar verilmesi talep edilmiştir.
Dava; …. İcra dairesinin … esas sayılı dosyasında takibe konu 09/07/2012 tarihli 250.000,00 TL bedelli bono nedeniyle davacının davalıya borçlu olmadığı iddiasına dayalı menfi tespit davasıdır.
Davacı vekili dilekçesinde teminat karşılığında ihtiyati tedbir kararı verilmesine ve icra takibinin durdurulmasına karar verilmesine ilişkin tedbir kararı verilmesini talep etmiş, Mahkememiz dosyasından verilen 15/03/2021 tarihli ara kararında ihtiyati tedbir talebinin reddine dair karar verilmiştir.
İstanbul Ticaret Sicil Müdürlüğü’ ne müzekkere yazılarak, davaya konu Dava dışı … … Ltd. Şti’nin sicil kayıtları dosyaya celp edilmiştir.
…. İcra Dairesi’nin … Esas sayılı dosyası Uyap sistemi üzerinden celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup dosya sureti incelendiğinde; Alacaklının …, borçluların … ve … … … ve Lojistik Limited Şirketi olduğu, takibin 344.993,15-TL alacağa ilişkin kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takip olduğu, takip dayanağının 09/07/2012 düzenleme tarihli 01/08/2018 vade tarihli 250.000,00-TL bedelli bono olduğu görülmüştür.
Davacı tanığı … 27/10/2021 tarihli celse sırasındaki beyanında; “Ben … …’a Tasfiye memuru olarak atandım … …’ın borçlarını ödeyerek işlemleri tamamladık, tasfiye işlemlerine başlanmadan önce davalı şirkete bir teminat senedi verilmiş, tüm borçları ödeyerek tasfiye işlemleri tamamlandığında bu senedin alınması gerekiyordu, ancak tasfiye işlemleri tamamlandıktan sonra alınmamış, bu senet dava konusu oluncaya kadar teminat senediyle ilgili bilgim olmadığı için tasfiye işlemleri sırasında bu konuda bir talep yapılmadı, devirden sonra teminat senedi devralan şirket kayıtlarına virman olarak geçmiş, ben aynı zamanda … Gıdanın muhasebe biriminde çalışıyordum, … Gıda ile Hamidiye arasında yeni bir sözleşme yapıldı bu kapsamda yeni bir teminat senedi verildi, devrolunan şirketin verdiği teminat senedinin geri alınması gerekiyordu alınmadı,” demiştir.
Davacı tanığı … 27/10/2021 tarihli celse sırasındaki beyanında; “Ben 2005 yılından beri davalı şirketin bayiliğini yapmaktayım, teminat ile ilgili bir bilgim yoktur, ben 2013 yılı ortalarına kadar … Gıda adına davalı şirketten su alıyordum, 2013 yılı ortalarından sonra … Kaynakları adına sipariş verdik, davalı şirket ile benim bayiliğim arasındaki ilişkide borcumuz bulunması halinde bize su temin edilmezdi bildiklerim bundan ibarettir” demiştir.
SMMM bilirkişisi … tarafından imzalı 12/02/2022 tarihli bilirkişi kök raporunda özetle; Davacının ortağı olduğu dava dışı … Ltd Şirketinin davalı şirket arasında 01.11.2011 tarihinde Ana Bayilik Sözleşmesi imzalamak suretiyle ticari ilişkinin olduğu, Dava dışı … Ltd Şirketinin Bayilik hizmetlerini Dava dışı … Gıda Lıd şirketi ve davalı şirket arasından 04.07.2012 tarihinde imzalanan protokol ile bayilik hakkını devir ettiği, protokol sonrasında 09.07.2012 tarihinde dava dışı … Gıda Ltd Şirketinin borçlu, davacının kefil, davalı şirketin lehdar olduğu 250.000,00 TL.lık emre muharrer senet imzaladığı, dava dışı … Ltd Şirketinin ana bayilik işlemlerini devir ettiği tarihte kayıtlarda Davalı şirkete herhangi bir devir borcunun görülmediği, dava dışı … Gıda Tekstil Tas, Plastik Sanayi ve Ticaret Ltd Şirketinin de 31.07.2013 tarihinde ana bayilik hizmetlerini sonlandırdığı, cari hesabının sıfırlandığı, dava dışı … … … Ltd Şirketinin bayilik hizmetlerine devam ettiğinin anlaşıldığı, İstanbul Ticaret Siciline … sicil no ile kayıt olan Dava dışı … Gıda Ltd Şirketinin 22.07.2013 tarih, 8368 sayılı Ticaret Sicil gazetesinde yayınlanan karar ile Unvanını … … ….. Ltd Şti olarak değiştirdiği, 2014 yılında ise tasfiye kararı aldığı ve 15.06.2015 tarihinde 8841 sayılı Ticaret Sicil Gazetesinden yayımlanan karar ile tasfiyenin sonuçlandığının tespit edildiği, dava dışı … Gıda (yeni Unvanı … Gıda)’nın davalı şirket ile olan ticari ilişkisinin 31.07.2013 tarihinde sona erdiği, bu tarihte davalı şirkete 120-Alıcılar Hesabında bulunan 287.347,14 TL borç tutarının 340-Sipariş Avansları hesabından mahsup edilerek tasfiye edildiği, dava dışı … Gıda (yeni Unvanı … Gıda) Şirketinin 340-Alınan Sipariş Avansları hesabında yer alan 1.413.225.58 TL.lık tutarın dava dışı … … … ..Ltd Şirketinin 340-Alınan Siparişler hesabına devir edildiği, devir edilen tutarın tahsil edilmek üzere verilen çeklerden ileri geldiği, dava dışı … ….. Ltd Şirketinin 120.01.05.156-ALICILAR hesabının 31.12.2020 tarihinde toplam 3.297.442.45 TL alacağının şüpheli alacaklara aktarıldığının tespit edildiği, dava konusu 250.000,00 TL.lık senetten dolayı dava dışı … hesaplarında Davalı şirketin alacağı olan bir tutarın tespit edilemediği, bu nedenle kayıtlar esas alındığında dava konusu senedin hukuki varlığının değerlendirilmesi hususunun Mahkememize ait olduğunu, davalı şirketin herhangi bir alacağının tespit edilemediği, Mahkememizin aksi görüşte olması halinde, takip tarihinde takip konusu senetten dolayı davacının davalı şirkete …. İcra Müdürlüğü … Esas dosyasında toplam 344.993,15 TL borçlu olduğunun hesaplandığı, dava tarihinde bu borcun 357.515,41 TL’ ye ulaştığına kanaat getirilerek tespit ve rapor edilmiştir.
SMMM bilirkişisi … tarafından imzalı 28/10/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; “Önceki bölümde davalı şirket vekilinin rapora beyanları kapsamlı olarak irdelenmiş, davalı vekili tarafından yazılı beyan dışında daha önce sunduğu belgeler dışında dosyaya yeni bir bilgi ve belge sunmadığından, mali kayıtlara dayalı olarak kapsamlı olarak hazırlanan kök raporda yapılan tespitlerden ayrılmamı gerektiren bir durumun oluşmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.” şeklinde rapor tespit edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Davacı taraf iddiasında takibe konu senedin teminat senedi olduğunu ve davalıya borcu bulunmaması nedeniyle bu durumun tespitini talep etmiş, davalı taraf ise savunmasında teminat senedi olduğu iddiasını ispat yükünün davacıda olduğunu ve senedin sebepten soyut olduğunu belirterek davanın reddini talep etmiştir. Davalı taraf savunmasında senedin düzenleme tarihinin, sözleşme tarihinden sonra olduğunu belirterek sözleşmeye göre verilen teminat olarak değerlendirilemeyeceğini iddia etmişse de davalı ile … arasında yapılan 04/07/2012 tarihli sözleşmenin 4. Maddesinde risk oranına karşın 250.000,00-TL bedelli teminat mektubunun verileceğinin kararlaştırıldığı görülmüş, her ne kadar teminat mektubu olmasa da bononun bedelinin uyuşması ve yine 4. Maddede 30/11/2012 tarihinde evvel ibraz edilmesinin kararlaştırıldığı dikkate alındığında gerek miktarın uyuşması ve gerek senet düzenleme tarihinin 30/11/2012 tarihinden önce olması dikkate alındığında taraflar arasındaki ticari ilişki de göz önünde bulundurulduğunda senedin sözleşmenin 4. Maddesine istinaden verilen teminat senedi niteliğinde olduğu değerlendirilmiş ve yapılan bilirkişi incelemesinde davacının kefili olduğu senetteki keşideci olan dava dışı şirketin 31/07/2013 tarihinde ana bayilik hizmetlerini sonlandırdığı ve cari hesabının sıfırlandığı, davalının ise bayilik hizmetlerine dava dışı başka bir şirket olan … … … ile devam ettiği dikkate alındığında davalının senet asıl borçlusu dava dışı … gıda’dan alacağı bulunmadığı belirlendiğinden senetten sorumluluğunun bulunmadığı ve kefil olan davacının da bu senetten dolayı sorumluluğunun kalmadığı değerlendirildiğinden davacının davalıya borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiş, ayrıca icraya takip dosyasında borçlu adına tahsilat yapılıp yapılmadığı ve alacaklıya ödeme yapılıp yapılmadığı sorulmuş ve icra dairesinin 16/02/2023 tarihli yazı cevabında tahsilat yapılmadığı, alacaklıya sadece avans iadesi olarak reddiyat yapıldığı bildirildiğinden davacının davalıya borçlu olmadığına ilişkin aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah olunan nedenlerle;
1-Davanın kabulüne,
Davacının …. İcra Dairesinin … esas sayılı takip dosyasında takibe konu keşidecisi …. San. Ve Tic. Ltd. Şti, kefili …, lehtarı … AŞ olan 09/07/2012 düzenleme tarihli 01/08/2018 vade tarihli 250.000,00-TL bedelli çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının TESPİTİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 23.566,48-TL harçtan peşin alınan 5.891,63-TL harcın mahsubu ile bakiye 17.674,85-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.360,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 59,30-TL başvurma harcı, 5.891,63-TL peşin harç, 8,50-TL vekalet harcı, 234,10-TL tebligat/ posta gideri, 800,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere toplam 6.993,33-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-Kendini vekille temsil ettiren davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 51.299,04-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.20/09/2023

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır

¸”5070 sayılı yasanın 5. Ve 22. Maddeleri gereğince elektronik imza ile oluşturulan belgeler elle atılan ıslak imza ile aynı hukuki sonucu doğurur.”¸

“Bu belge elektronik imza ile imzalanmış olup ayrıca ıslak imza uygulanmayacaktır”