Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/670 Esas
KARAR NO:2022/126

DAVA:İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:01/12/2020
KARAR TARİHİ:22/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Taraflar arasında 3 adet … Digital Baskı Makinesi alım-satımı için anlaşma sağlandığı, anlaşma uyarınca; 05.10.2016 tarih ve … no’lu 197.012,80-TL meblağlı, 10.10.2016 tarih ve 542498 no’lu 200.935,30-TL meblağlı ve 15.03.2017 tarih ve … no’lu 207.621,00-TL meblağlı faturalarla makineler teslim alındığı, makinelerin toplam değeri 605.569,10-TL olup, kurulumunu davalı şirket tarafından yapıldığını, işbu makinelerin 605.569,10-TL’lik toplam bedeli ödendiği, makinelerin kataloğunda 265 m2/saat baskı hızına göre 176 metre tüle 310 m2/saat baskı hızında çalıştığında 206 metre tüle tekabül ettiği belirtildiği, makinelerin kurulduktan kısa süre sonra çalışmadığını, makinelerin çalışmadığının satıcı-davalı şirkete bildirildiğini, davalının teknik ekibini arızaların giderilmesi için yönlendirdiğini, makinelerin tamir edildiğini, bir müddette olsa arıza verene kadar çalıştığı sürede katalogda belirtilen verimde çalışmadığını, arızaların sürekli tekrar etmiş, her defasında teknik ekip gelip arızaları tamir etmeye çalıştığını, makinelerin bir sonraki arızalanacağı ana kadar çalıştırılabildiğinde 2 pas hızda 55 metre tül, 1 pas hız da ise 100 metre tüle baskı yapılabildiğini, bu makinelerin ve parçalarının ithal edildiği ve Türkiye’ye ithal eden tek şirketin de davalı şirket olduğu dikkate alındığında davalının 2018 yılında gerçekleşen el konulma nedeniyle ithalatı durdurduğu, teknik servisini kapattığı, arızaları gidermediği, parça tedariki sağlamadığı sabit olup, 2018 tarihinde garanti süresi dolmamış makinaların yedek parçasının olmaması da ayrı bir sorun ve ayıp olarak karşılarına çıktığını, 2018 yılında müvekkili şirketin makinelerin ayıbı nedeniyle davalıya başvurmuşsa da bu kez netice alamadığı, müşterisine yapmış olduğu bir işten dolayı reklamasyon faturasına maruz kaldığını, bu haliyle müvekkili şirketin ayıp ve arızalara katlanılamaz hale geldiğinden ve artık yedek parçası da bulunmayan ve tamir edilmeyen makinelerin davalıya iadesi ve bedelinin istirdatı için … 23. Noterliği’nin 23 Ocak 2019 tarih ve … yevmiye no’lu ihtarnamesini keşide ederek davalıya gönderdiği, davalı şirketin, makinelerin orjinal halinde oynama yaptığı, kağıt sarımı arkadayken öne aldığı, makinelerin önüne operatör eklediği, bu hususun aynı marka ve davalı tarafından satılmış olan makineler için bir başka müvekkilinin şirket lehine davalı aleyhine açmış olduğu ve halen derdest olan … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı davasında bilirkişi Makine Yüksek Mühendisi Makine Değerleme/ İş Güvenliği Uzmanı Dr. … tarafından düzenlenen raporda da tespit ve sübut etmiş olduğu üzere, makinelerin üretiminde hataların bulunduğu ve üretim hatası olan mekanik, elektronik sistem ve tasarımıyla ilgili hataları gidermek istemesidir ki; zaten en başında ayıplı üretilmiş makinelerin ayıp oranını daha da ağırlaştırdığı, makinelerin ayıplı olduğunu bilen ve bu ayıpları gidermek için makinenin orjinal halinde oynama yapan ancak ayıpları gideremediği gibi daha da artıran davalı-satıcının, ayıpları bile bile ayıplı makineleri sattığı, devir ve teslim ettiği, davalının ağır kusurlu olduğu ve T.B.K. ‘nun 231’nci maddesindeki sürelerden yararlanamayacağı, müvekkili şirketin giderilemeyen ve kullanıldıkça ortaya çıkan gizli ayıp nedeniyle TBK’nun 227’nci maddesine göre; seçimlik haklarından Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme Seçimlik Hakkını kullandığını, müvekkili şirketin ödemiş olduğu satış bedelinin, faiziyle birlikte geri verilmesini isteme hakkının mevcut olduğunu beyanla dayanaklı ve haklı davalarının kabulüne, ağır kusura dayalı ayıplar nedeniyle sözleşmeden dönüldüğünden/fesih edildiğinden ayıplı malların davalıya iadesi/geri verilmesi suretiyle davacı müvekkili şirketin ödemiş olduğu 605.569,10-TL’nin şimdilik kaydıyla 30.557,00-TL’ sinin ( kısmi olup, bakiye kısım için haklarımız saklıdır.) fatura tarihlerinden ödeme gününe kadar geçecek sürede işleyecek avans faizinin de eklenmesi suretiyle davalı tarafından müvekkili şirkete geriye ödenmesine / iadesine / istirdadına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya tahmiline, karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davalı …’ne (şirket) 6758 sayılı Kanun’un 19/2 maddesi hükmü uyarınca CMK’nın 133. Maddesi gereğince …. Sulh Ceza Mahkemesinin, 20/09/2018 tarihli, … D.iş Sayılı kararı ile el konulmuş ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (Fon) kayyım olarak atandığı, taraflarınca da … tarafından vekalet verildiğini, davacının makineleri aldıktan 4 yıl sonra ayıp iddiasına dayalı işbu davayı açtığını, müvekkili şirkete gönderildiği iddia edilen … 23. Noterliğinin … Yevmiye Numaralı ihtarname ise 23/01/2019 tarihli olduğunu, yani makinelerin alımının üzerinden 3 yıl geçtikten sonra ihtar gönderildiğini, hak düşürücü süre geçtikten sonra açılan davanın reddi gerektiğini, davaya konu makinelerin ayıplı olduğu iddiasının asılsız olduğunu, davacı tarafın dilekçesinde makinelerin kurulduktan çok kısa bir süre sonra ve hatta baştan beri çalışmadığını iddia etmiş olsa da bu iddianın kesinlikle gerçeği yansıtmadığını, makinelerin alındığı tarihe bakıldığında görülüyor ki makineler belirli aralıklarla sipariş edildiğini, basiretli bir tacirin memnun kalmadığı bir makine için ilgili firmaya makinelerin ayıplı olduğuna dair bildirimde bulunmak yerine aynı makineden iki adet daha sipariş vermesinin beklenemeyeceğini, davacının makine bedellerinin ödendiğine ilişkin delil sunmadığından bedel iadesi talebinin reddi gerektiğini, davacı firmanın müvekkili firmaya borçlu olup bu borçtan kurtulmak için haksız ve kötü niyetli olarak işbu davayı ikame ettiğini, hali hazırda ticari kayıtlara göre davacı firmanın müvekkili firmaya borçlu durumda olduğunu, davacı tarafın müvekkili şirketten almış olduğu makine ve boyalara ilişkin borçlarını ödememiş olup bu hususta kendilerine …. İcra Dairesi … E. Sayılı dosyasından takip başlatıldığını ancak davalı tarafından bu takipe de kötüniyetli olarak itiraz edildiğini ve hemen akabinde de işbu davayı açtığını, davacı tarafın makinelerin hızı ile ilgileri mahkemeyi yanıltmaya yönelik olup davacının, müvekkili şirkete kayyum atanmasını fırsata çevirmeye çalıştığını, makine üzerinde yapılan değişikler makinenin merkezi ile ilgili olmayıp davacı tarafından da bilindiği üzere makinelerin çalışma performansını etkilemediği, emsal gösterilen davaya ait bilirkişi raporunu kabul etmek mümkün olmadığını, davacının dayandığı raporun tamamen taraflı olarak hazırlandığı ve taraflarından itiraz edilmiş bir rapor olup, yargılamasının da halen devam ettiğini, bu nedenle bu raporların işbu dosyada esas alınmasının hiçbir şekilde mümkün olmadığını, teknik servis ve parça tedariki olmadığı bilgisi de gerçeği yansıtmadığını, müvekkili firmada makinelere servis verecek tüm parçalar bulunduğunu, müvekkili firmaya el konulduğu tarihte halihazırda satışı yapılmış tüm makinelerin bakımına yıllarca yetecek parça mevcut olup gerek görülmesi halinde yedek parça stok listesininde mahkemeye sunulacağını, emsal gösterilen davanın davacı tarafı ile işbu dosyadaki davacı taraf arasında bağ olduğunu, nitekim uyap kaydında da emsal gösterilen dosyanın davacısı iş bu dosyaya davacı olarak eklendiğini beyanla usûl ve yasaya aykırı olan davanın reddini, mahkeme masrafları ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava; taşınır mal alım satım sözleşmesine konu malda ağır kusurdan kaynaklı gizli ayıp nedeniyle sözleşmenin feshi ile ayıplı malların iadesi ile bugüne kadar ödenmiş olan bedellerden şimdilik 30.557 TL ‘sinin davalıdan tazmini isteminden ibarettir.
Davacı vekili davada; faturalar, ihtarname, arıza ve servis kayıtları, banka kayıtları, ticari defter, kayıt ve belgeler, tanık beyanı, keşif ve bilirkişi incelemesi, makine kataloğu, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E. sayılı tanık ifade tutanakları ve bilirkişi raporu delillerine dayanmıştır.
Davalı vekili davada; Makinelere ait görseller, … 2. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası, …. İcra Dairesi … E. Sayılı dosyası, faturalar, ticari defterler ile şirketlere ait tüm kayıtlar, cari hesap, tanık, keşif, bilirkişi, yemin delillerine dayanmıştır.
Mahkememiz tarafından … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dosyası içerisinde bulunan tanık ifade tutanakları ve bilirkişi raporlarının bir suretinin UYAP üzerinden Mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup … 2. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından cevaben … Esas sayılı dosyası içerisinde bulunan tanık ifade tutanakları ve bilirkişi raporlarının bir suretinin UYAP üzerinden Mahkememize gönderildiği bildirilmiştir.
Mahkememiz tarafından İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğüne müzekkere yazılarak davalı …’ne ceza soruşturması kapsamında kayyım atanıp atanmadığı, şirketi temsil yetkisinin kayyıma geçip geçmediği, şirketin …’na devredilip devredilmediği hususunda Mahkememize bilgi verilmesi istenilmiş olup İstanbul Ticaret Sicili Müdürlüğü tarafından cevaben istenilen bilgi ve belgeler gönderilmiş olup incelenen belgelerden davalı …’ne …. Sulh Ceza Mahkemesinin, 20/09/2018 tarihli, … D.iş Sayılı kararı ile el konulduğu ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (Fon) kayyım olarak atandığı tespit edilmiştir.
Mahkememiz tarafından iddia, savunma ve dosya kapsamında toplanan tüm deliller birlikte değerlendirilerek tarafların ilişki dönemini kapsayan ticari defter ve belgeri üzerinde de inceleme yapılarak taraflar arasında akdedilen taşınır mal alım-satım sözleşmesine konu 3 adet … digital baskı makinesinde davalının ağır kusurundan kaynaklı gizli ayıplı olup olmadığı, davacının sözleşmeden dönme koşullarının oluşup oluşmadığı ve ayıplı olduğu iddia olunan mal için davacı tarafından davalıya yapılan ödemelerin tespiti ile davalıdan talep etme koşullarının oluşup oluşmadığının tespiti için dosyanın bir makine mühendisi, bir mali müşavir ve bir borçlar hukuku konusunda nitelikli hesaplamalar uzmanı bilirkişisinden oluşacak heyete tevdi ile rapor tanziminin istenilmesine, öncesinde “ayıplı olduğu iddia olunan malın bulunduğu adreste makine mühendisi tarafından inceleme yaptırılmasına karar verilmiş olup makina yüksek mühendisi bilirkişisi tarafından verilen 05/09/2021 tarihli dilekçe ile davacı vekiline ulaşılamadığını ve mahkemenin takdirinde olmak üzere keşif yapılmasını, dosyanın bu şekilde incelenebileceğinin beyan edilmesi üzerine Mahkememiz tarafından makina yüksek mühendisi bilirkişisinin bildirmiş olduğu nedenler göz önünde bulundurularak, “ayıplı olduğu” iddia olunan malın bulunduğu adreste bilirkişi eşliğinde mahkememizce keşif yapılmasına karar verilmiş olup “ayıplı olduğu” iddia olunan malın bulunduğu adreste keşif yapıldık sonrasında bilirkişi heyeti tarafından sunulan 25.11.2021 raporda ayrıntısı açıklandığı üzere sonuç olarak “…. Dava konusu 3 adet … … 180 dijital baskı makinelerinin üretimden kaynaklı gizli ayıplı olmadığı ancak davalı satıcı … … Ltd. Şti.’nin … terör soruşturmasına konu olması ve 2018 yılı son çeyreğinde …’ye devredilmesi nedeniyle teknik uzman kadrosunun işten ayrılması, yeterli servis hizmeti verilememesi, parça ve sarf malzeme tedariği yapılamaması sonucu makinelerin kullanılmaz ve atıl hale geldiği; teknik uzman kadrosuna ve yeterli stoğa sahip yetkili servisin makineleri çalışır hale getirebileceği ancak Türkiye’de davalı satıcı … … Ltd. Şti. dışında başka yetkili servis olmadığı için makinelerin kullanılmadığı;
Dijital baskı makinelerinin 31.12.2018 tarihine kadar normal kullanılabildiğinin anlaşıldığı ve ekonomik kullanım ömrünün 10 yıl olduğu dikkate alındığında toplam 605.569,10 TL fatura tutarının,
125.872,10 TL kısmının kullanıldığı
479.697,00 TL kısmının kullanılmadığı;
Servis hizmetinin verilmesi, parça ve malzeme tedarikinin sağlanmasının yan edim yükümlülüğü niteliğinde olduğu, servis hizmetinin sağlanamadığı, parça ve sarf malzemesi tedarik edilemediği için yan edim yükümlülüğü bakımından hiç veya gereği gibi ifa edilememenin söz konusu olduğu, sözleşmede meydana gelen bu aykırılığın sözleşmenin olumlu ihlali olarak kabul edilmesi gerektiği, sözleşmeye aykırılığa bağlı olarak alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanabileceği;
Sözleşmeden dönme halinde tarafların karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulduğu, önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilecekleri, buna göre davacı teslim aldığı makineleri iade ile yükümlüyken, ödemiş olduğu satış bedelinin de iadesini talep edebileceği;
Sözleşmeden dönen taraf bazı yararlar elde etmişse bunların denkleştirilmesi gerektiği, dava konusu olan makinelerin belirli bir süre davacı tarafından kullanılarak menfaat elde edildiği, iade edilmesi gereken satış bedelinden elde edilen bu menfaatlerin indirilmesi gerektiği;
Makinelerin kullanımına bağlı elde edilen menfaatler toplamının 125.872,10 TL olduğu, bu bedelin satış bedeli olan 605.569,10 TL’den indirilmesi sonucu davacının 479.697,00 TL bedelin iadesini talep edebileceği;
Mali incelemelerde davacı sunulan kayıtlarında 605.569,10 TL davaya konu makine bedellerinin ödendiği, davaya konu makine faturaları dışındaki kayıtların yukarıdaki şekilde olduğu, bu nedenle teknik bilirkişimiz tarafından tespit edilen 479.697,00 TL makinelere ilişkin faydalanılamayan kısmın iadesinin söz konusu edilebileceği” tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi heyet raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir. Davacı vekili tarafından bilirkişi heyet raporuna karşı beyan dilekçesi sunulmuştur. Davalı vekili tarafından bilirkişi heyet raporuna karşı itiraz dilekçesi sunulmuştur.
22.02.2022 tarihli duruşmada davalı vekili raporda makinaların ayıplı olmadığının tespit edildiğini, ancak yeterli inceleme yapılmadığı kanaatinde olduklarını bu nedenle farklı bir bilirkişi heyetinden rapor aldırılması talebinde bulunduklarını beyan etmiştir. Davalı vekilinin rapora karşı itirazları Mahkememiz tarafından değerlendirilebilecek hukuki nitelikte olması nedeniyle Mahkememiz tarafından davalı vekilinin yeni bir heyetten rapor aldırılması talebinin reddine karar verilmiştir.
HMK’nun 321(1)maddesi “Tahkikatın tamamlanmasından sonra, mahkeme tarafların son beyanlarını alır ve yargılamanın sona erdiğini bildirerek kararını tefhim eder. Taraflara beyanda bulunabilmeleri için ayrıca süre verilmez. ” şeklinde düzenlenmiştir.
HMK’nun 177- (1) maddesi “Islah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
22.02.2022 tarihli duruşmada davacı vekili ıslah hakları saklı kalmak kaydıyla davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiş olup Mahkememiz tarafından iş bu davada basit yargılama usulü uygulanıyor olmasından dolayı HMK’nun 321(1)maddesi uyarında davada tahkikatın tamamlanmış olduğu bildirildikten sonra davacı vekilinden son diyecekleri sorulmuş ve davacı vekili Islah dilekçesini sunması için tarafına süre verilmesini talep etmiştir.HMK’nun 177- (1) maddesi gereğince ıslah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilecek olmasından dolayı Mahkememiz tarafından davada tahkikatın tamamlanmış olduğu bildirildikten sonra ıslah talebinde bulunulmuş olması nedeniyle davacı vekilinin ıslah talebinin reddine karar verilmiştir.
Toplanan tüm delillere ve dosya kapsamına göre; davacı tarafından taşınır mal alım satım sözleşmesine konu malda ağır kusurdan kaynaklı gizli ayıp nedeniyle sözleşmenin feshi ile ayıplı malların iadesi ile bugüne kadar ödenmiş olan bedellerden şimdilik 30.557 TL ‘sinin davalıdan tazmini istemiyle Mahkememizde açılan iş bu davada mahkememiz tarafından yapılan yargılama sırasında bilirkişi heyetinden alınan raporda dava konusu 3 adet … … 180 dijital baskı makinelerinin üretimden kaynaklı gizli ayıplı olmadığının ancak davalı satıcı … … Ltd. Şti.’nin … terör soruşturmasına konu olması ve 2018 yılı son çeyreğinde …’ye devredilmesi nedeniyle teknik uzman kadrosunun işten ayrılması, yeterli servis hizmeti verilememesi, parça ve sarf malzeme tedariği yapılamaması sonucu makinelerin kullanılmaz ve atıl hale geldiği; teknik uzman kadrosuna ve yeterli stoğa sahip yetkili servisin makineleri çalışır hale getirebileceği ancak Türkiye’de davalı satıcı … … Ltd. Şti. dışında başka yetkili servis olmadığı için makinelerin kullanılmadığı; Dijital baskı makinelerinin 31.12.2018 tarihine kadar normal kullanılabildiğinin anlaşıldığı ve ekonomik kullanım ömrünün 10 yıl olduğu dikkate alındığında toplam 605.569,10 TL fatura tutarının, 125.872,10 TL kısmının kullanıldığı, 479.697,00 TL kısmının kullanılmadığı; servis hizmetinin verilmesi, parça ve malzeme tedarikinin sağlanmasının yan edim yükümlülüğü niteliğinde olduğu, servis hizmetinin sağlanamadığı, parça ve sarf malzemesi tedarik edilemediği için yan edim yükümlülüğü bakımından hiç veya gereği gibi ifa edilememenin söz konusu olduğu, sözleşmede meydana gelen bu aykırılığın sözleşmenin olumlu ihlali olarak kabul edilmesi gerektiği, sözleşmeye aykırılığa bağlı olarak alıcının sözleşmeden dönme hakkını kullanabileceği; sözleşmeden dönme halinde tarafların karşılıklı olarak ifa yükümlülüğünden kurtulduğu, önce ifa ettikleri edimleri geri isteyebilecekleri, buna göre davacı teslim aldığı makineleri iade ile yükümlüyken, ödemiş olduğu satış bedelinin de iadesini talep edebileceği; sözleşmeden dönen taraf bazı yararlar elde etmişse bunların denkleştirilmesi gerektiği, dava konusu olan makinelerin belirli bir süre davacı tarafından kullanılarak menfaat elde edildiği, iade edilmesi gereken satış bedelinden elde edilen bu menfaatlerin indirilmesi gerektiği tespit edilmiş ise davacının talebinin taşınır mal alım satım sözleşmesine konu malda ağır kusurdan kaynaklı gizli ayıp nedeniyle sözleşmenin feshi ile ayıplı malların iadesi ile bugüne kadar ödenmiş olan bedellerin davalıdan tahsile ilişkin olup davacı tarafın teknik servis alınmamasından kaynaklı makilerin atıl kalmasından dolayı zarar talebinde bulunmadığı, taşınır mal alım satım sözleşmesine konu malda ağır kusurdan kaynaklı gizli ayıba dayanmış olup taleple bağlılık ilkesi gereği davacının dayanmadığı bir hususta değerlendirme yapılamayacağı mevcut talebine göre bilirkişi heyeti tarafından da belirtildiği üzere dava konusu 3 adet … … 180 dijital baskı makinelerinin üretimden kaynaklı gizli ayıplı olmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli maktu 80,70-TL red karar ve ilam harcından ve Zorunlu Arabulucuk sürecinde Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabulucuk ücretininden de başlangıçta peşin alınan 521,84-TL’nin mahsubu ile bakiye 878,86-TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 13/1 maddesi uyarınca 5.100,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/02/2022

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)