Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2020/482 Esas
KARAR NO:2023/25

DAVA:Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:14/09/2020
KARAR TARİHİ:17/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkili davacının dava dışı enerji şirketi … grup şirketi olduğunu, ve ticari faaliyetini … … markası ile sürdürdüklerini, davalı ile aralarında 01.11.2013 tarihinde … … yolu 12.km. … Köyü adresindeki akaryakıt istasyonu nun 01.11.2018 kadar işletilmesi için bayilik sözleşmesi yaptıklarını, davalının basiretli tacir olarak sözleşmedeki taahhütlerini yerine getirmediğini, 01.11.2013 tarihli ürün alım taahhütnamesinde yer alan sözleşmenin yürürlüğe girmesinden sonra her yıl için en az 450 ton beyaz ürünü (benzin+motorin) 2.250 Ton ürün almayı kabul ve taahhüt ettiğini, aksi halde eksik ürün için ton başına 54 USD‘yi, TCMB Döviz Satış Kurundan TL karşılığını kar mahrumiyeti olarak ödemeyi, kabul ve taahhüt ettiğini, taahhütnameye aykırılığın sözleşme ihlali olduğunu, kar mahrumiyeti miktarının … tarafından anlaşmanın sona ermesine müteakip toplu halde talep edilebileceğini kabul ve taahhüt ettiğini, davalının 5 yıl içerisinde eksik teslim aldığı ürünler için hesaplanan tutarın 52.155,09 USD olduğunu, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere şimdilik 1.500 USD sini talep ettiklerini, eksik taahhütler sebebi ile, davalıya 25.06.2018’de sözleşme taahhütlerini yerine getirmediğinden … 26.Noterliğinden … yevmiye no.su ile ihtarname gönderildiğini ve sözleşmenin fesih edildiğini, müvekkilinin kar kaybına uğradığı bu tutarla birlikte sözleşmenin son bulma tarihi itibari ile kamu bankalarının 1 yıl vadeli kredilere uyguladığı faiz üzerinden hesaplanmasını, hesap edilecek alacak tutarına karşılık şimdilik 1.500 USD ve dava tarihinden itibaren işleyecek faizini TCMB Döviz satış kuru üzerinden hesap edilecek karşılığı ile, davalıdan talep etmiştir.
CEVAP:
Davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına rağmen süresinde cevap dilekçesi sunmadığı görüldü.
GEREKÇE:
Dava; Taraflar arasında akdedilen sözleşmeden kaynaklı kâr mahrumiyeti alacağına ilişkin alacak davasıdır.
Mahkememizce davalı defterleri üzerinde inceleme yapılmasına yönelik yazılan talimat sonucu alınan 12.04.2021 tarihli bilirkişi raporunda; davalı şirketin 2014,2015,2016,2017,2018 yılı yasal defterlerinin açılış tasdiğinin bulunduğu 2014 yılı yasal defterinin … 3.Noterliğinin 24.06.2015 tarih ve … tasdik no ile, 2015 yılı yasal defterinin … 3.Noterliğinin 23.06.2016 tarih ve 5199 tasdik no ile, 2016 yılı yasal defterinin … 1.Noterliğinin 30.06.2017 tarih ve 3106 tasdik no ile kapanış tasdiğinin zamanında yapıldığı,2017 yılı yasal defterinin kapanış tasdiğinin bulunmadığı 2018 yılına ait sadece Defteri Kebirin ibraz edildiği, Şirket müdür ve ortağı …’in vefatı sebebiyle 2013 yılı ve önceki dönemlere ait yasal defterlere ulaşılamadığı, HMK 222.maddesine göre 2014,2015,2016,2018 yılı yasal defterlerin sahibi lehine delil niteliği taşıdığı, davalı şirketin sözleşme tarihi olan 01.11.2013 tarihinden sonra 2013 yılında davacı şirketten 29.963,27 TL(KDV Hariç) bedelle 7.549 litre kurşunsuz benzin, 200.758,45 TL(KDV Hariç) bedelle 55.136 litre Motorin olmak üzere toplam 230.721,72 TL (KDV Hariç) bedelle 62.685 litre akaryakıt alımı yaptığı, davalı şirketin 2014 yılında davacı şirketten 149.176,06 TL(KDV Hariç) bedelle 38.293 litre kurşunsuz benzin, 1.290.501,90 TL(KDV Hariç) bedelle 383.750 litre Motorin olmak üzere toplam 1.439.680,96 TL (KDV Hariç) bedelle 422.043 litre akaryakıt alımı yaptığı, davalı şirketin 2015 yılında davacı şirketten 151.468,89 TL(KDV Hariç) bedelle 42.766 litre kurşunsuz benzin, 978.816,88 TL(KDV Hariç) bedelle 333.705 litre Motorin olmak üzere toplam 1.130.285,77 TL (KDV Hariç) bedelle 376.471 litre akaryakıt alımı yaptığı, davalı şirketin 2016 yılında davacı şirketten 150.545,89 TL(KDV Hariç) bedelle 42.766 litre kurşunsuz benzin, 839.352,94 TL(KDV Hariç) bedelle 288.644 litre Motorin olmak üzere toplam 989.898,83 TL (KDV Hariç) bedelle 331.443 litre akaryakıt alımı yaptığı, davalı şirketin 2017 yılında davacı şirketten 176.061,78 TL(KDV Hariç) bedelle 42.278 litre kurşunsuz benzin, 866.619,61 TL(KDV Hariç) bedelle 242.299 litre Motorin olmak üzere toplam 1.042.681,39 TL (KDV Hariç) bedelle 284.577 litre akaryakıt alımı yaptığı, davalı şirketin 2018 yılında davacı şirketten 90.550,32 TL(KDV Hariç) bedelle 19.006 litre kurşunsuz benzin, 435.559,97 TL(KDV Hariç) bedelle 101.900 litre Motorin olmak üzere toplam 526.110,29 TL (KDV Hariç) bedelle 120.906 litre akaryakıt alımı yaptığı, davalı şirketin 01.11.2013-14.06.2018 yılları arasında davacı şirketten 747.769,21 TL (KDV Hariç) bedelle 154.398 litre kurşunsuz benzin, 4.611.609,75 TL(KDV Hariç) bedelle 1.021.684 litre Motorin olmak üzere toplam 5.359.378,96 TL (KDV Hariç) bedelle 1.176.082 litre akaryakıt alımı yaptığı tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından alınan 25.02.2022 tarihli raporda; davacının, davalıdan 5 yıllık sözleşme süresince talep edebileceği eksik alınan ürün miktarının 689,00 TON, Eksik ürün alım tazminatının 37.206,00 USD olacağı, davacının alacak tutarına karşılık şimdilik 1.500,00 USD kar mahrumiyeti bedeli talep etmiş olduğu, davalının talep etmiş olduğu tutarın, hesaplanan 5 yıllık kar mahrumiyeti tutarının içerisinde yer aldığı, davacı kayıtlarında, davalı adına takip edilen 102170 no.lu … cari hesabının 31.12.2018 tarihi itibari ile -0- bakiye verdiği, davacının, davalıya eksik ürün alımına ilişkin olarak dava tarihinden önce göndermiş olduğu 25.06.2018 tarihli fesih ihbarnamesinde eksik ürün tazminatı tutarı olarak 41.996,48 USD talepte bulunmuş olduğu, davalının iş bu davada, dava dilekçesinde dava tarihinden önceki döneme ilişkin işlemiş faiz talebinde bulunmadığı, dava tarihinden itibaren faiz ile talebinde bulunduğundan, davalının talebi ile bağlılığı gereği davacının, davalıdan talep etmiş olduğu 1.500 USD kar kaybı tutarının, dava tarihi itibari ile, 1 USD.Döviz satış kuru:7,4530 TL) 11.179,50 TL olduğu, 3095 Sayılı yasaya göre dava tarihi 14.09.2020 den itibaren Kamu Bankalarının yabancı para ve TL ile açılmış bir yıl vadeli mevduatlara ödediği en yüksek faiz oranının (9/2020) başlangıç döneminde en yüksek faiz oranlarının yabancı para cinsinden %3, TL cinsinden %13,10 olduğu, (09/2021) başlangıç döneminde yabancı para cinsinden %1,30, TL cinsinden %19,30 olduğu, takdiri yüce mahkemeye ait olmak üzere alacak tutarına ilişkin hesaplamanın yukarıda belirlenen oranlar üzerinden ödeme gününde yapılabileceği, yabancı para cinsinden kar mahrumiyetinin ödenmesine karar verilmesi halinde tazminat tutarı ve faizinin davacının talebi gereği TCMB Döviz Satış kurundan talep edebileceği, tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı … ile Davalı … Petrol arasında 01.11.2013 tarihinde … … Yolu 12 km. Söngüt Köyü adresindeki akaryakıt istasyonunun 01.11.2018 tarihine kadar işletilmesi için Standart Bayilik Sözleşmesi , Ürün Alım Taahhütnamesi ve bu sözleşmelerin çeşitli ekleri imzalandığı , taraflar arasında yapılan 01.11.2013 tarihli standart bayilik sözleşmesi 4.madde de, sözleşme süresinin imza tarihinden itibaren 5 yıl olmasının öngörüldüğü, Ürün Alım Taahhütnamesi giriş bölümünde yıllık asgari 450 ton , anlaşma süresince 2.250 Ton beyaz ürünü … Akaryakıt Dağıtım ya da …’in göstereceği ikmal kaynaklarından satın almayı(benzin+motorin), aynı taahhüt protokolünün (a) bölümünde; yıllık anlaşma süresinin sonunda hesaplanacak eksik kalan miktar üzerinden ton başına 54 USD’ın ödeme günündeki TCMB döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığında kar mahrumiyetini ödemeyi, kabul ve taahhüt ettiği , mahkememizce davalının defterlerinin Tokatta bulunması nedeniyle, … 1.AHM 2021/3 talimatı ile davalı kayıtlarını incelemiş olan SMMM bilirkişisi, …tarafından davalı Ticari Kayıtları üzerine hazırlanan 22.04.2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; Davalının 2013 yılı ve öncesi defterlerine ulaşılamadığı, 2014-2017 arası ticari defter kayıtlarında açılış tasdiklerinin bulunduğu, 2017 yılı ticari defter kapanış tasdiğinin bulunmadığı, 2018 yılına ait defter-i kebir dışında diğer ticari defterlerinin ibraz edilmediği HMK 222.maddesine göre 2014,2015,2016,2018 yılı yasal defterlerin sahibi lehine delil niteliği taşıdığının tespit edildiği , davacı defterleri üzerinde yapılan inceleme neticesinde alınan raporda İbraz edilen ticari defter açılış berat ve noter ve kapanış berat tasdiklerinin süresinde yapıldığı ve ticari kayıtlarının HMK 222. madde gereği sahibi lehine delil olarak değerlendirilebileceği, defter kapanış kayıtları ile muavin defter kayıtlarının birbirini teyit ettiğinin belirtildiği ,
Yapılan yargılama, tarafları iddia ve savunmaları , toplanan deliller , alınan bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı yapılan değerlendirme sonucunda; mahkememizce aldırılan hükme esas ve dayanak teşkil eden bilirkişi raporunda davacının, davalıdan 5 yıllık sözleşme süresince talep edebileceği eksik alınan ürün miktarının 689,00 TON, Eksik ürün alım tazminatının 37.206,00 USD olacağı, davacının alacak tutarına karşılık şimdilik 1.500,00 USD kar mahrumiyeti bedeli talep etmiş olduğu, davalının talep etmiş olduğu tutarın, hesaplanan 5 yıllık kar mahrumiyeti tutarının içerisinde yer aldığı, davacı kayıtlarında, davalı adına takip edilen 102170 no.lu … cari hesabının 31.12.2018 tarihi itibari ile -0- bakiye verdiği, davacının, davalıya eksik ürün alımına ilişkin olarak dava tarihinden önce göndermiş olduğu 25.06.2018 tarihli fesih ihbarnamesinde eksik ürün tazminatı tutarı olarak 41.996,48 USD talepte bulunmuş olduğu, davacının iş bu davada, dava dilekçesinde dava tarihinden önceki döneme ilişkin işlemiş faiz talebinde bulunmadığı, dava tarihinden itibaren faiz ile talebinde bulunduğundan, davalının talebi ile bağlılığı gereği davacının, davalıdan talep etmiş olduğu 1.500 USD kar kaybı tutarını talep edebileceği tespit ve rapor edilmiş olmakla davacının davasında haklı olduğu anlaşıldığından davanın kabulüne karar verilerek 1.500,00-USD kâr mahrumiyeti alacağının dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının 1 yıl vadeli USD ye uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte ödeme tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, aşağıdaki hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
Davanın KABULÜ ile;
1-)1.500,00-USD kâr mahrumiyeti alacağının dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca Devlet Bankalarının 1 yıl vadeli USD ye uyguladığı en yüksek mevduat faizi ile birlikte ödeme tarihindeki TCMB döviz satış kuru üzerinden TL karşılığının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
2-)Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 764,38 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 191,61 TL harcın mahsubu ile bakiye 572,77 TL harcın ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerektiğinden 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacının yaptığı 54,40 TL başvuru harcı, 191,61-TL peşin harç, 7,80-TL vekalet harcı, 3.031,00-TL bilirkişi ücreti ile davetiye masrafı olmak üzere toplam 3.284,81-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9.200,00 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,

Dair davacı vekilinin yüzüne karşı, davalının/vekilinin yokluğunda; tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 17/01/2023

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)