Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/391 Esas
KARAR NO:2022/209

DAVA:İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi)
DAVA TARİHİ:10/08/2020
KARAR TARİHİ:22/03/2022

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satıma Konu Malın İadesi) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; …. İcra Müdürlüğü’nün … E.sayılı dosyasından başlatılan takibe dayanak teşkil eden … Bankası … … … şubesine ait … seri no.lu 10.400.-TL lik 31.03.2020 keşide tarihli çeki, yaptığı iş karşılığı … 10.12.2019 tarihinde aldığını, 18.12.2019 da çeki çaldırdığını, çeki çalanlar hakkında şikayetçi olduklarını, çekin iptali ile ilgili …. ATM … sayılı dosyasında dava açıldığını, mahkemenin ara kararında dava sonuçlanıncaya kadar sürmek üzere ödemeden men kararı verdiğini, çekin çalıntı olduğuna dair ilanlar yapıldığını, davalının ….İcra Mdlüğünde … sayılı dosyasında başlatmış olduğu takip tutarı dava sonuçlanıncaya kadar ödenmemek üzere dosyaya ödendiğini, … ATM de devam eden çek iptali davasında verilen ara kararda çeki ibraz edene karşı istidat davası açılması için 2 haftalık kesin süre verilmesi üzerine bu davayı açtıklarını, dava konusu çekin dava dışı …’ya teslim edilen mallar karşılığı 24.01.2020 tarihli sevk irsaliyesine karşılık düzenlenmiş olan 31.01.2020 tarihli … no-lu fatura karşılığı teslim alındığını, davalıdan istirdatı ve icra dosyasına yapılan ödemelerin iadesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalıya dava dilekçesi ve tensip tutanağının usulüne uygun tebliğ edildiği ancak davalının cevap dilekçesi sunmadığı anlaşılmıştır.
GEREKÇE:
Dava; İstirdat davasıdır.
Davacı vekili davada;Çek aslı , …. İcra Müdürülüğü’nün … esas sayılı dosyası kapsamı , …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası kapsamı , müvekkiline ait ticari defter ve kayıtları , çek keşidecisi ve cirantalarına ait ticari defter ve kayıtları , borçluya ait ticari defter ve kayıtları , emniyet ifade tutanakları , savcılık soruşturma dosyası , faturalar , tediye makbuzları , banka kayıtları , tanık beyanları , bilirkişi incelemesi ve her türlü yasal delile daynamıştır.
Mahkememiz tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak … Esas sayılı dava dosyasının mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup …. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından cevaben … Esas sayılı dava dosyasının bir suretinin Mahkememize gönderildiği bildirilmiştir.
Mahkememiz tarafından İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’na müzekkere yazılarak … Soruşturma nolu dosyasının mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından cevaben … Soruşturma nolu dosyanın Mahkememize gönderildiği bildirilmiştir.
İncelenen …. İcra Müdürlüğünün … E. sayılı takip dosyasında; alacaklı … tarafından dava dışı borçlular … ve… aleyhine 31.03.2020 keşide tarihli 10.400,00 TL bedelli çeke dayalı olarak 10.400,00-TL asıl alacak, 755,00 TL ihtiyati haciz vekalet ücreti, 151,70 TL ihtiyati haciz masrafı, 333,01-TL işlemiş faiz, 1.040,00 TL çek tazminatı ve 31,20-TL komisyon alacağı olmak üzere toplam 12.710,91-TL alacak için kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile 25.06.2020 tarihinde takibe girişildiği anlaşılmaktadır.
Dava konusu 31.03.2020 keşide tarihli 10.400,00 TL bedelli çekin incelenmesi neticesinde keşidecisinin … olduğu ve çekin hamiline yazılı çek olduğu ve cirantaların sırası ile … ve son ciranta olan yetkili hamilin … olduğu, davacının ciranta olarak yer almadığı anlaşılmıştır.
Mahkememiz tarafından iddia ve dosya kapsamında toplanan tüm deliller ile davacının ve dava dışı …’nın 2019 ve 2020 yıllarına ilişkin ticari defter ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak Türkiye İş Bankası’na ait 3126576 seri numaralı 10.400 TL bedelli 31.3.2020 keşide tarihli çekin dava dışı … tarafından davacıya verilip verilmediği, dava dışı … ile davacının arasında ticari ilişkinin olup olmadığının ve defterlerinin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediğinin belirlenmesi için dosyanın bilirkişiye tevdine karar verilmiş olup bilirkişi tarafından sunulan raporda ayrıntısı açıklandığı üzere sonuç olarak “…. Dava konusu 31.03.2020 keşide tarihli,… no.lu … Bankası … şb.den düzenlenme 10.400.-TL’lik çekin, davacı tarafından dava dışı … adına düzenlediği 31.01.2020 tarihli,… no.lu e-arşiv fatura karşılığı, faturanın düzenlenme tarihinden önce avans olarak dava dışı …’dan teslim alındığına ilişkin, davacı tarafından, 10.12.2019 tarih, 1 no.lu makbuz düzenlendiğinin anlaşıldığı, İştetme defteri, kayıt düzenin ödeme ya da tahsilat işlemlerini içermediğinden tahsilat tutarının işletme beyanından tespitinin mümkün olmadığı,
Davacının, dava dışı … penye nakış işleme işçilik hizmeti olarak düzenlediği, 31.01.2020 tarihinde,… no.lu e-arşiv faturanın davacı kayıtlarında hasılat kaydının, dava dışı … kayıtlarında da aynı faturanın gider kaydının bulunduğu,
İşletme defteri, kayıt düzeninde gider ve hasılatların düzentenen faturalardan işlemin gerçekleştiği tarih itibari ile kayda alınmasının gerektiği, dava dışı … işletme defteri beyanında dava konusu çek bedeline istinaden davacının düzenlediği 31.01.2020 tarihli … no.lu 10.400,00 TL’lik e-arşiv faturanın düzenlenme tarihinde işletme defter beyanında yer almadığı” tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi raporu davacı vekiline ve davalıya tebliğ edilmiştir.Davacı vekili tarafından bilirkişi raporuna karşı itiraz dilekçesi sunulmuş olup ek rapor alınması talebinde bulunulmuştur. Bilirkişi raporunun dosya kapsamında toplanan delillere uygun olması nedeniyle Mahkememiz tarafından davacının ve vekilinin ek rapor alınması talebinin reddine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi 2019/580 Es. ve 2020/1477 K. Sayılı ilamında ” …6102 sayılı TTK’ nın 792. maddesiyle, çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamilin ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlü olacağı hüküm altına alınmıştır. Belirtilen kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu ve yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu kanıtlaması gerekmektedir.” yönünde karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1198 Es. ve 2020/288 K. Sayılı ilamında “…davanın tarafları arasında ticari defterlere göre herhangi bir ticari ilişki bulunmaması, tek başına davalı tarafın çeki kötü niyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap etmiş olduğunu kanıtlamaya yeterli değildir. Davalının elinde bulunan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup davacının, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve çekleri elinde bulunduran davalıların kötüniyetli veya iktisapta ağır kusurlu olduklarını ispatla yükümlüdür.” yönünde karar verilmiştir.
Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/10538 esas ve 2017/4836 karar sayılı ve 12.06.2017 tarihli ilamında” ….Yerel mahkemenin gerekçesinde belirtildiği gibi faktoring şirketinin temlik aldığı çek ile ilgili banka nezdinde araştırma ve inceleme yükümlülüğünden söz edilemez. Somut olay bakımından 6102. sayılı T.T.K.’nun 792. maddesi gereğince davalı … Faktoring A.Ş.’nin dava konusu çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu hususunda davacı tarafça yeterli ve inandırıcı delil sunulamadığından, bu davalı hakkındaki davanın reddi gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.” yönünde karar verilmiştir.
TTK’nın 790. maddesi “ Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır”. Aynı Kanun’un 792. maddesi “Çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek sözkonusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlenmiştir.
Toplanan tüm delillere ve dosya kapsamına göre; davacı tarafından dava konusu 31/03/2020 vade tarihli 10.400 TL bedelli çekin davalıdan istirdadına, çek bedeli icra dosyasına ödendiyse veya ödenirse ödenen bedelin istirdatı isteniyle davalı aleyhine açılan iş bu istirdat davasında Mahkememiz tarafından yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda dava konusu 31.03.2020 keşide tarihli, 10.400.-TL’lik çekin, davacı tarafından dava dışı … adına düzenlediği 31.01.2020 tarihli,… no.lu e-arşiv fatura karşılığı, faturanın düzenlenme tarihinden önce avans olarak dava dışı …’dan teslim alındığına ilişkin davacı tarafından 10.12.2019 tarih, 1 no.lu makbuz düzenlendiğinin anlaşıldığının, davacının, dava dışı … penye nakış işleme işçilik hizmeti olarak düzenlediği, 31.01.2020 tarihinde,… no.lu e-arşiv faturanın davacı kayıtlarında hasılat kaydının, dava dışı … kayıtlarında da aynı faturanın gider kaydının bulunduğunun tespit edildiği ve yukarıdaki açıklamalar ve İstinaf ile Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere çek veya bedelinin istirdadı isteminde davacının, kendisinin yetkili hamil olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu da kanıtlaması gerektiği ancak davalının çekin iktisabı sırasında kötü niyetli veya ağır kusurlu olup olmadığının davacı tarafça ispatlanamadığı bu nedenle çek veya bedelinin davalıdan istirdatı koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 80,70-TL harcın başlangıçta peşin alınan 177,61-TL harçtan mahsubu ile bakiye 99,91-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
3-)Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,
Dair davacı vekilinin yüzünde, davalının yokluğunda; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 22/03/2022

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)