Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2020/26 Esas
KARAR NO :2022/696

DAVA:Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:10/01/2020
KARAR TARİHİ:14/10/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalı alacaklı firma … Tekstil Ürünleri San.ve Tic.Ltd.Şti. davacı vekil eden şirketin keşide ettiği …Katılım Bankası … Şubesinin 14/09/2019 tarih, … nolu, 21.800,00-TL tutarlı çekini ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takibe koymuş, söz konusu çek davacı vekil eden … San. ve Dış Tic.Ltd.Şti. tarafından keşide edilerek, 27/05/2019 tarihinde … Kargo ile …’a gönderilmiş, ancak çek kargoda çalınmış, Bunun üzerine vekil eden firma Savcılığa suç duyurusunda bulunmuş, … Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma numarası ile soruşturmanın sürdüğü, çek tarihine kadar söz konusu çekin bankaya ibraz edilmediği ve herhangi bir işlem yapılmadığı için davacı firma, mal satın aldığı …’a çek bedeli kadar olan borç tutarını 20/09/2019 tarihinde banka yoluyla ödendiği ancak 21/10/2019 tarihinde tebliğ aldığı ödeme emri ile söz konusu çekin icraya konulduğunu öğrendiği, çek aslının icra kasasına sunulmadığı, İcra Müdürlüğünün kasasına çekin onaylı suretinin sunulduğu, ancak onaylı surette çekin arka kısmı tam olarak gözükmediği, İcra dosyasına sunulan onaylı çek suretinden lehdar …’un adı tam olarak gözükmediği için adının okunamadığı, cirodaki imzanın ise lehdara ait olmadığı, ayrıca çekteki son ciranta … Tekstil Ürünleri San.ve Tic.Ltd.Şti. olduğu halde, takibi yapan firmanın … Tekstil Ürünleri San.ve Tic.Ltd.Şti. olduğu, Bu durumda alacaklı sıfatı olmayan firmanın takip yapmasının olası olmadığı, son cirantadan önceki “… Ürünleri San.Tic.Ltdi.Şti.” sahibi de böyle bir çeki ciro etmediğini, bu çeki herhangi bir firmadan almadığını ve alacaklı firmaya vermediğini, kullanılan kaşenin kendi firmasına ait olmadığını, firmasının adı kullanılarak yaptırılan kaşe olduğunu, bu şekilde firmasının kaşesi ile piyasaya sürülen milyonlarca lira değerinde çekler olduğunu, sürekli bunlarla uğraşmak zorunda kaldığını söyledikleri, çekin lehdarının … olduğu ve kendisinden sonra cirosu olan hiçbir firmayı tanımadığı, kimseye çek vermediği, çekte cirosunun olmadığını, imzanın da kendisine ait olmadığını, dava konusu olayda ilk ciro lehtara ait olmadığı için düzenli ciro silsilesinin olmadığı, bu nedenle çekin kambiyo niteliği olmadığı, takibe konu olacak gerçek bir alacak olmadığı halde, kambiyo senedine dayalı olarak takip yapılmasının usule ve yasaya aykırı olduğu, davacı firmanın çalıntı bir çek ve sahte imza ile önemli tutarda bir borç ve cebri icra ile karşı karşıya bırakıldığı, bu nedenle İcra İflas Kanununun 72.maddesinin 3.fıkrası uyarınca, öncelikle takibin tedbiren durdurulmasına karar verilmesi gerektiği, ayrıca takip dayanağında sunulan çekin onaylı suretinde çekin arkasının banka tarafından yazılmadığı, bu nedenle çekin, yasal sürede bankaya ibraz edilmemiş sayılması gerektiği, çekin kambiyo niteliği bulunmadığından kambiyo senetlerine özgü icra takibi yapılmasının da usule ve yasaya aykırı olduğu, 2019 yılı başından itibaren arabuluculuk sürecinde takibin durdurulması için ….Asliye Ticaret Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyası ile tedbir istenmiş ve teminat karşılığında tedbir kararı verildiği, bu nedenle yeniden teminat alınmasına gerek olmaksızın yargılamanın sonuna kadar işbu dosyadan takibin durdurulmasına ve yapılmış tüm hacizlerin kaldırılmasına karar vermesi gerektiği, Çalıntı çeke dayalı ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı icra takip dosyasında davacı vekil eden şirketin borçlu olmadığının tespitine,
Davacı şirketin davalı şirketlere hiçbir borcu olmadığından, takibe dayanak çalıntı çekteki lehtar cirosu lehtara ait olmayıp, düzenli ciro silsilesi bulunmayan ve kambiyo niteliği olmayan çeke dayalı takibin teminatsız olarak tedbiren durdurulmasına ve hacizlerin kaldırılmasına;
İİK’nın 72/5.maddesi uyarınca, takip yapmada haksız ve kötüniyetli olan davalı alacaklı şirketin alacağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere tazminata mahkum edilmesine;
Yargılama giderlerinin ve vekalet ücretinin davalı yana yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava edilmiştir.
CEVAP:
Davalı … ve … cevap dilekçesi vermediği, davalı …’in ise cevap süresi içerisinde olmayan 17/10/2022 tarihli beyan dilekçesi sunduğu anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davanın; kambiyo senetlerinden kaynaklanan menfi tespit davasından ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili davada; ….İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası, İstanbul Arabuluculuk Bürosunun … sayılı dosyası,… Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma dosyası, tüm tarafların ticari defter ve kayıtları, fatura, dekont, banka kayıtları, örnek imzalara dair belgeler, ticaret sicil kayıtları, vergi dairesi kayıtları, tanık beyanı, bilirkişi incelemesi ve her türlü yasal kanıta dayanmıştır.
Davalı … Tekstil Ürünleri ve Tic. LTD ŞTİ nin taraf olduğu dosyaların bildirilmesi için; İstanbul tevzi bürosuna müzekkere yazıldığı, Uyap sisteminden davalı şirketin birden çok mahkemelerde menfi tespit ve istirdat istemine ilişkin dava olduğu anlaşılmıştır.
Davaya dayanak …. İcra Dairesinin … E. sayılı takip dosyasında; alacaklı … Borçlu …, …, … Ve … aleyhine 21.800,00-TL asıl alacak olmak üzere toplam 24.273,85-TL alacağa ilişkin takibe girişildiği anlaşılmaktadır.
Dosyanın bilirkişiye tevdii edildiği, 21/02/2022 bilirkişi heyet kök raporunda özetle; davalıdan önceki tüm cirantalara ilişkin ciroların sahte olması, davalı şirketin ticari ilişki sonucunda çeki devraldığına ilişkin herhangi bir somut delil sunmaması, ticari defterlerini de sunmaması, ticari defterlerin sunulmamasının TTK. m. 222/5 hükmü uyarınca aleyhe delil oluşturması, davalı şirket yetkilisi hakkında hırsızlık suçu nedeniyle dava açılması gibi hususlar dikkate alındığında; davalının dava konusu çeki iktisap ederken ağır kusurlu olduğu, dolayısıyla çek bedelini talep edemeyeceği tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde; Davanın çek iptali nedeniyle borçlu olmadığının tespiti olduğu, ….İcra Müdürlüğü … E Sayılı Takip Dosyası incelenediğinde; Takip Alacaklısı … Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd Şti tarafından takip borçluları … İnşaat Taahhüt Sanayi ve Dış Ticaret Ltd Şti , …, … İnşaat Taahj. Bilişim Teknolojileri Tek. Taş. Tem.Org Gıda San Tic Ltd Şti, … Ahşap Orman Ürün. San Tic Ltd Şti aleyhine ….İcra Müdürlüğünün 14.10.2019 tarih … E Sayılı Dosyasından yapılan Kabiyo takibinde : 21.800.00 TL Asıl alacak, 228.45 TL Faiz, 2.180.00 TL çek tazminatı, 65.40 TL çek komisyonu olmak üzere toplam 24.273.85 TL talep edildiği, takip dayanağının 14.09.2019 tarihli 21.800.00 TL bedelli çek olduğu,… İcra Hukuk Mahkemesi … Sayılı Dosyası incelendiğinde: davacısının … ( Dava konus çek lehtarı –İlk ciranta) tarafından
açılan davada davalının … TEkstil Ürünleri San Tic LTD ŞTİ, davanın imzaya itiraz davasından ibaret olduğu, …. İcra Müdürlüğünün … takip konusu …/… Şubesi üzerine 14.09.2019 keide tarihli 21.800
TL bedelli çekin … İnş. Ltd Şti tarafından …/ … emrine düzenlendiği, 1 ciranta olarak çekte … adına atılı imzanın …’a ait olup olmadığına ilişkin Grafoloji ve Sahtecişlik Uzmanı Dr. …
tarafından düzenlenen 19.10.2021 tarihli Grafoloji Bilirkişi Raporunun dosyaya sunulması akabinde mahkemece davacının davasının kabulüne karar verildiği, …. İcra Müdürlüğünün … E sayılı dosyada davacı borçlu aleyhine yapılan takibin davacı borçlu açısından durdurulmasına karar verildiği ve bu kararın 11/02/2022 tarihinde kesinleştiği, … C.Başsavcılığı … Soruşturma nolu … E. 2021/… Nolu İddianamesi Şikayetçi … ( … İnş. Ltd Şti yetkilisi) tarafından Şüpheli … ( Davalı … Tekstil Ltd Şti yetkilisi) hakkında çekte sahtecilik ve dolandırıcılık yaptığına ilişkin olarak, … Ltd Şti tarafından … emrine keşideli … seri nolu çekin … Kargo’dan 29.05.2019 tarihinde çalındığı, Çekin … tarafından Hadımköy’de bankaya ibraz edildiği, Çekte ciranta imzaların kreminal incelemesinde arkadaki ciranta imzalardan dördüncü cironun
… eli ürünü olduğuna, diğer üç ciranta gözüken şahıslara ait olmadığına dair rapor düzenlendiği, bu itibarla hırsızlık suçunu …’in gerçekleştirdiğinin anlaşıldığı, Şüphelinin yargılamasının Mahkemede yapılarak delillerin takdiri ile cezalandırılmasına karar verilmesi talepli İddianame … Asliye Ceza Mahkemesine 15.10.2021 tarihinde gönderildiği, … 48 Asliye Ceza Mahkemesi … Esas sayılı Dosyasından
açılan Hırsızlık Konulu Davanın derdest olduğu, yargılamasının devam ettiği anlaşılmaktadır.
TTK’nun 792. maddesinde,”Çek, herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek söz konusu olup da hamil hakkını 790 ıncı maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötüniyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” düzenlemesi mevcuttur. Açıklanan kanun hükmü uyarınca davacının, kendisinin yetkili hamili olduğunu kanıtlaması yanında, yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğunu veya iktisapta ağır kusurlu bulunduğunu da kanıtlaması gerekip, çeki elinde bulunduran davalı yeni hamil, çeki edinme nedenini kanıtlamakla yükümlü değildir.
6102 sayılı yasanın 792. maddesi ve 687. maddesi uyarınca; davacı tarafından, çekin hamili olan davalının bu çeki ciro yoluyla iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olduğunun, başka bir deyişle kötü niyetli ve iktisapta ağır kusurlu olduğunun kanıtlanması gerekir.
“Dosya kapsamı incelendiğinde davacının taraf olduğu ve dava konusu edilmeyen farklı çeklerin de benzer ciro silsileleriyle davalıya geçtiği ve davalı tarafından bankaya ibraz edildiği görülmüş, bunun üzerine UYAP’nda yapılan tespitler itibariyle, davalı taraf hakkında farklı hırsızlık suçlarına konu çok sayıda çeki elinde bulundurması nedeniyle başlatılan ceza soruşturmalarının ve ceza davasının henüz sonuçlanmadığı görülmüş ise de, davalının farklı çok sayıda olayda, hırsızlık yoluyla elden çıkan çekleri benzer cirantalardan ciro yoluyla devralıp, bir çoğunu son hamil olarak farklı kişiler/firmalar aleyhine icra takiplerine konu ettiği sabittir. Bu durumda bir tacir olarak basiretli davranması gereken davalının, keşidecileri ve lehdar-cirantaları farklı olan çok sayıda hırsızlık iddiasına konu çeki yeterli araştırmayı yapmadan iktisabında ağır kusurlu olduğunun kabulü gerekmiştir. O halde ilk derece mahkemesince ağır kusurlu olarak iktisap edilen çekin davalıdan istirdatına karar verilmesi gerekirken…” İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin Esas No: 2018/1227, Karar No: 2020/321
“Dosya kapsamı ve dosyaya yansıyan deliller üzerine UYAP’nda yapılan tespitler neticesinde davalı …..A.Ş’nin hırsızlık sonucu elinden çıktığını iddia ettiği 2 ayrı senedi yine aynı ciro silsilesindeki şirketler ile davalı …Ltd.Şti’nin hamil olarak … 8.İcra Dairesinde… ve… eses sayılı dosyalar ile takip başlattığı ve davalı …Ltd.Şti hakkında hırsızlık suçlarına konu çok sayıda çeki elinde bulundurması nedeniyle başlatılan ceza soruşturmalarının bulunduğu ve birçok olayda, hırsızlık yoluyla elden çıkan çekleri benzer ve farklı cirantalardan ciro yoluyla devralıp, son hamil olarak farklı kişi veya şirketler aleyhine icra takiplerine konu edildiği sabittir. Bu durumda davalının, keşidecileri ve lehdar-cirantaları farklı olan çok sayıda hırsızlık iddiasına konu çeki yeterli araştırmayı yapmadan iktisabında ağır kusurlu olduğunun kabulü gerekir. İlk derece mahkemesince ağır kusurlu olarak iktisap edilen çekin nedeniyle davacının borçlu olmadığı kabul edilerek çek nedeniyle icra dosyasına yapılan ödemenin istirdatına karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı sonuç ve kanaatine varılmış olup, açıklanan nedenlerle davalı vekilinin istinaf başvusunun esastan reddine karar verilmiştir.” İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi’nin Esas No: 2018/1547, Karar No: 2020/471
Dosya ve tüm deliller birlikte değerlendirildiğinde; TTK’nın 792. maddesine göre çekin istirdatına karar verilebilmesi için davacının, çeki elinde bulunduran yeni hamilin çeki kötü niyetle iktisap ettiğini ya da iktisapta ağır kusuru bulunduğunu ispat etmesi gerekmektedir. Davalı hamil … Tekstil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. şirket bakımından ise UYAP sistemi üzerinden yapılan sorgulamada davalı hakkında menfi tespit ve istirdat istemli olarak bir çok davanın açıldığı, davalara konu çeklerin aynı ya da benzer nitelikte ciro silsileleri ile davalıya geçtiği tespit edilmiştir. Yine UYAP sistemi üzerinden yapılan sorgulamada davalılar aleyhine farklı davacılar tarafından farklı hırsızlık olaylarına dayanılarak menfi tespit ve istirdat davası açıldığı görülmüştür. İstanbul BAM Hukuk Dairesi’nin yukarıda alıntılanılan kararlarında da belirtildiği üzere huzurda görülen davanın davalılarının, farklı hırsızlık olayları yoluyla elden çıkan çekleri benzer cirantalardan ciro yoluyla devralarak son hamil olarak farklı kişiler/firmalar aleyhine icra takiplerine konu ettiği; bu durumda bir tacir olarak basiretli davranması gereken davalının, keşidecileri ve lehdar-cirantaları farklı olan çok sayıda hırsızlık iddiasına konu çeki yeterli araştırmayı yapmadan iktisabında ağır kusurlu olduğu; ayrıca davacının dava konusu çekin yetkili hamili olduğu ve hırsızlık sonucu rızası hilafına çekin elinden çıktığı, ayrıca mahkememizce aldırılan bilirkişi raporunda da davalıdan önceki tüm cirantalara ilişkin ciroların sahte olması, davalı şirketin ticari ilişki sonucunda çeki devraldığına ilişkin herhangi bir somut delil sunmaması,ticari defterlerini de sunmaması, ticari defterlerin sunulmamasının TTK. m. 222/5 hükmü uyarınca aleyhe delil oluşturması, dava konusu çek ile ilgili şikayet ve savcılık soruşturması açıldığı ve söz konusu çekin kargo şirketi uhdesinde iken çalınma yoluyla davacı uhdesinde ikin çalındığına ilişkin soruşturma ve şikayet olması, davalının dava konusu çeki iktisap ederken ağır kusurlu olduğu ve söz konusu çekin davacıya iadesinin gerektiği hususunun tespit ve rapor edildiği anlaşılmakla, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davacının davasının kabulü ile Davalı … Testil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden; …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında, … Bankası … Şubesi … seri nolu 14/09/2019 tarihli 21.800,00 TL bedelli çek yönünden davacının davalıya borçlu olunmadığının tespitine,
Davanın davalı … Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti., davalı … İnşaat Taah. Bilişim Tek. Taş. Tem. Ür. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. yönünden bu davalıların takipten alacaklı sıfatına sahip olmadığı ve davacıdan bir alacak talebinin bulunmadığı anlaşılmakla, bu davalılar yönünden pasif husumet yokluğundan reddine, karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1)Davalı … Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti., davalı … İnşaat Taah. Bilişim Tek. Taş. Tem. Ür. Gıda San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden açılan davanın, PASİF HUSUMET YOKLUĞUNDAN REDDİNE,
2)Davalı … Testil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Yönünden; …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyasında, … Bankası … Şubesi … seri nolu 14/09/2019 tarihli 21.800,00 TL bedelli çek yönünden davacının davalıya BORÇLU OLUNMADIĞININ TESPİTİNE,
3)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 1.658,14 -TL harcın başlangıçta peşin alınan 414,54 -TL harçtan mahsubu ile bakiye 1.243,60 -TL harcın davalı … Testil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalı … Testil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. Den tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 54,40-TL başvurma harcı, 414,54-TL peşin harç,7,80-TL vekalet harcı, 1.600,00-TL bilirkişi ücreti, 605,00 -TL davetiye ve teskere gideri olmak üzere toplam 2.681,74-TL yargılama giderinin davalı … Testil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. den tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalı … Testil Ürünleri San. Tic. Ltd. Şti. den tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacının / davalının gider / delil avanslarından artan bakiyelerinin davacı / davalı / vekillerine iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.. 14/10/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır