Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/721 Esas
KARAR NO : 2021/93

DAVA : Tazminat (Rücuen Tazminat)
DAVA TARİHİ : 08/11/2016
KARAR TARİHİ : 21/01/2021
Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Rücuen Tazminat) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; vekiledeni sigorta şirketi tarafından…numaralı nakliyat emtia sigorta abonman sözleşmesine istinaden…, … ve … numaralı sigorta sertifikaları ile sigortalı… firmasına ait ORTA GERİLİM ELEKTRİK KABLOSU (36.942 km, 1.400 mm2/33kW) emtiasının Türkiye-Bağdat, Irak taşımasının davalı tarafından üstlenildiğini, 74 adet BOBİNE sarılı emtianın 10 adet birim taşıta 09.11.2015 -10.11.2015 tarihlerinde yüklendiğini, 10 adet ayrı navlun faturası tanzim edildiğini, Bağdat’ta yapılan kontrollerde … plakalı taşıta yüklenen yedi bobin-makara muhteviyatı 3.500 km emtianın EKSİK-ZAYİ olduğunun anlaşıldığı ve alıcı-gönderilen tarafından sigortalıya durumun bildirildiğini, davalının sigorta ekspertiz incelemesi aşamasında verdiği bilgiye göre… plakalı çekiciye bağlı römorkun …’da … plakalı çekiciye aktarıldığını, sürücünün tutuklandığını ve çekicinin orada tutulduğu bilgisinin verildiğini, zayi durumunun AKTARMA SONRASI ve bundan dolayı meydana geldiğini, oysa davalının direkt-aktarmasız taşıma taahhüt ettiğini, sigortalının 30.08.2016 tarihli beyana göre alıcısına 7 bobin emtiayı tekrar temin ederek teslim ettiğini, 20.04 2016 tarihinde söz konusu ikame ürünün teslim edildiğinin ve kabulü yapıldığının bilgisi verildiğini, sigorta ekspertiz raporuna göre sigortalının zararının 126.298,51 USD olduğunu ve bunun 19.10.2016 tarihli makbuz ve ibraname karşılığında ödendiğini, TTK m.1472 gereği vekiledeninin sigortalısına halef olduğunu beyanla, 126.298,51 USD tutarındaki rücuen tazminat alacaklarının sigortalıya ödeme yapılan 19.10.2016 tarihinden itibaren işleyecek Devlet Bankalarınca Amerikan Dolarına bir yıllık vadede işletilen en yüksek mevduat faizi oranında faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava dışı sigortalı ile vekiledeni arasında 74 bobin-makara emtia taşıması konusunda anlaşmasının ihtilafsız olduğunu, vekiledeninin üstlendiği İşi forwarder-komisyoncu sıfatı ile üstlendiği için, alt taşıyıcı olarak dava dışı… firmasına devir ettiğini, toplam 10 taşıtla taşımanın yürütüldüğünü, 10 farklı CMR taşma senedi ile taşımanın ifa edildiğini, son sefer taşımasında CMR taşıma senedinde malların 22.11.2015 tarihinde alıcıya teslim edildiği notu bulunduğu, bu seferde toplam 7 makara yer aldığını, yükü şerhsiz-kayıtsız teslim ettikten sonra CMR m.17 gereği taşıyıcının sorumluluğunun sona erdiğini, teslimden çok sonra 16.12.2015 tarihli noter ihtarı ile eksik teslimin iddia edildiğini, CMR m.30 şartlarına uygun süresinde hasar ihbarında bulunulmadığını, davacının delilleri arasında 11 numaralı ek belgede de hasar iddia edildiği, sonra kayıp-zayinin ileri sürüldüğünü, gerçekte kayıp veya hasar olup olmadığının belli olmadığını, malların dorseden indirilmediğini, römork kapakları açılmadan çekici değişikliği yapıldığını, bunun aktarma sayılmayacağını, e-posta yazışmalarının vekiledenini bağlamayacağını, CMR taşıma senedine malın sağlam ve tam alındığı yönünde kaşe vurulduğunu, CMR taşıma senedinin m.9 gereği sözleşme ve şartlarını ve ifa sürecini ispatlayan belge olduğu, malın gönderilen tarafından teslim alındığını ispatladığını , davanın fiili taşıyıcı …firması ve sigortacı… Sigorta firmasına ihbar edilmesi gerektiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; dava dışı sigortalı … kablo ile davalılar arasında bağıtlanan 09.11.2015 tarihli nakliye anlaşması uyarınca 7 makara muhteviyatı 3500 metre orta gerilim kablosunun kaybından doğan zararın dava dışı sigortalıya ödenmesi sebebiyle TTK.m.1472 uyarınca mevcut zararın sözleşme tarafı taşıyandan rücuen tahsili talebinden ibarettir.
Mahkememizce …-…E. K. Sayılı, 24/05/2018 tarihli karar ile :”…CMR 20 madde hükümlerine göre dava konusu bobinlerin alıcısına teslim edilmediği, özellikle nakliye anlaşmasının 3-A maddesine göre; malların fabrikadan alınarak Bağdat’ta müşteri deposunda teslim ile taşımanın sona ereceğinin hüküm altına alındığı, ancak bobinlerin varma yerine hiç ulaşmadığı, bu sebeple tam zayi sayıldığı, CMR 17/1 madde gereği, tam zayi olayda davalının sorumluluktan kurtulmak için öngörülen herhangi bir savunma yapmadığı, bu yönde delil sunmadığı, meydana gelen zarardan davalının sorumlu olacağı, sigorta ekspertiz raporu ve malın satış faturası bilgilerine itibar edilerek davacının, toplam ödeme miktarı olan 126.298,51 USD tam zayi zararı için ödediği tazminatı rücu edebileceği, hernekadar tazminat miktarının kadrimarufunda olup olmadığı ve hesaplanan tazminatın denetlenmesi yönünde bilirkişiler heyetinde elektrik malzemeleri ve kablo fiyatları konusunda teknik bir bilirkişinin bulunmadığı, bunun bir eksiklik olarak görülmesi halinde heyete bu konuda teknik bilirkişi atanarak inceleme yapılabileceği bilirkişiler kurulunca mütalaa edilmiş ise de, davalının miktara yönelik hiçbir itirazı bulunmadığı , yargılama sırasında alınan bilirkişiler kurulu raporuna da bu konuda itiraz etmedikleri, rapora ilişkin sair itirazlarının da dosya kapsamı, denetime elverişli bilirkişiler kurulu raporu ve itirazın içeriğine göre yerinde görülmediği, o halde davacının 126.298,51 USD nin rücuen tazminini talep edebileceği, davacı hernekadar bu miktara 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca faiz işletilmesini talep etmiş ise de, CMR 27 madde gereği temerrüt faiz oranı yıllık %5 olup, bir yıllık USD mevduat faiz oranlarından düşük olduğu, dolayısıyla bu miktara CMR 27 madde uyarınca 19.10.2016 ödeme tarihinden itibaren yıllık %5 oranında faiz işletilebileceğine…” karar verilmiş,
Davalı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Mahkememiz kararı İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 14. Hukuk Dairesi 2018/1598 – 2019/1544 E. K. sayılı ilamı ile :”… davanın sonuçlandırılması için gerekli usuli koşullar gerçekleştirilmeden karar verilmiş olması nedeniyle, hukuki dinlenilme hakkını zedeleyen usul hatalarının giderilmesi için ilk derece mahkemesi kararının kaldırılarak, ilk derece yargılamasının tekrarlatılması yasal bir zorunluluktur.
Diğer taraftan ilk derece mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporlarını düzenleyen bilirkişilerin, dava konusu emtianın niteliği bakımından değerinin belirlenmesi hususunda uzman olmadıklarını belirtmiş oldukları halde, mahkemece, bu konuda davalının açıkça itirazı bulunmadığından ekspertiz raporunda belirlenen değeri davacının gerçek zararı kabul edilmiştir. Oysa ki, CMR m. 23/1-2’ye göre, taşıyıcı, yükün kısmen veya tamamen kaybından dolayı tazminat ödemekle sorumlu tutulduğunda, bu tazminat yükün taşınmak üzere kabul edildiği yer ve zamandaki kıymetine göre hesaplanır.
Bu durumda, malların cinsi göz önüne alınarak alanında uzman bilirkişi marifetiyle, satıma konu faturalar da değerlendirilmek suretiyle, malın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değeri belirlenip sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken eksik incelemeye dayalı karar tesisi de doğru değildir.” gerekçesiyle mahkememiz kararı kaldırılmıştır.
Mahkememizce istinaf kaldırma kararı üzerine bilirkişi heyetine elektrik malzemeleri ve kablo fiyatları konusunda uzman elektrik mühendisi tayin edilerek satıma konu faturalar değerlendirilerek malın taşınmak üzere teslim alındığı yer ve zamandaki değerinin belirlenmesi hususunda rapor alınmış olup, 02.12.2020 tarihli ek raporda: ”…Kök ve ek rapordaki kanaatlerimizin korunduğu, ek raporun sonuç kısmının aynen tekrarlandığı,
Davalının akdi taşıyıcı olduğu somut olayda CMR hükümlerine göre sorumlu olduğu,
… plakalı römorka yüklenen 402-411-421-431-433-435-438 numaralı toplam yedi adet bobin emtiasının aradan geçen süreye rağmen CMR m.20 hükümlerine göre zayi nazarı itibar etmeyi gerektiren süre içinde alıcı sı na-gönderilene teslim edilemediği ve tam zayi sayılması gerektiği, davalı taralından sunulan C’MR kapsamı teslim edildiği belirtilen bobin numaralarının davaya konıı bobin numaraları ile uyuşmadığı, bu sebeple davalı itirazına konu CMR belgesindeki şerhin raporda dikkate alınmadığı,
CMR hükümleri bakımından aynı römork ile taşımaya devam eden süreçte, sırf çekici değişi irmenin aktarma sayılmayacağı. CMR hükümlerine göre hem römork hem de çekicinin ayrı taşıt olduğu ve somut olayda römork plakaları üzerinden taşıt tanımlaması yapıldığı, tanımlı römorkun varma yerine hiç ulaşmadığı,
CMR m.30 ile getirilen bildirim sürelerinin kısmi zayi ve hasar durumları için söz konusu olduğu: somut olayda tam zayi sayılan kayıp olma-hiç ulaşmama söz konusu olduğu için CMR m.20 hükümlerinin uygulanacağı,
Tam zayi sayılan 7 makara OG enerji kablosu bedelinin incelemesi sonucunda sigorta bedeli ve ekspertiz raporunda geçtiği şekliyle beher km başına belirlenen 37,513 USD tutarın piyasa koşullarında uygun olduğa, bu şekliyle davacı tarafından ödenen tazminat bedeli 126.205.00 l.LSD’mn zayi malın ederi olan 131.295.00 USD’den 5.000,00 KSD muafiyet düşülerek hesaplanan tazminat miktarına işaret ettiği, bu nedenle tamamının talep edilebileceği,
Davacının ödeme tarihinden itibaren yıllık %5 oranında CMR m.27 gereği temerrüt faizi ile hesaplanan tazminat alacağını rücu konusu cdebıleeeği. davacının talebinin Devlet Bankaları tarafından ABD Dolarına bir yıllık sürede işletilen en yüksek mevduat faizi olduğu, tespit edilen faizin %5.75 ile %7 olarak açıklandığının görüldüğü. CMR. 27. Md. istenebilecek faiz oranın daha alt düzeyde olduğu…” tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm yargılama dosyası kapsamı ile bilhassa hükme elverişli bulunan bilirkişiler kurulu 02.12.2020 tarihli ek raporuna göre; Davalının akdi taşıyıcı olduğu somut olayda CMR hükümlerine göre sorumlu olduğu, … plakalı römorka yüklenen 402-411-421-431-433-435-438 numaralı toplam yedi adet bobin emtiasının aradan geçen süreye rağmen CMR m.20 hükümlerine göre zayi nazarı itibar etmeyi gerektiren süre içinde alıcısına-gönderilene teslim edilemediği ve tam zayi sayılması gerektiği, davalı taralından sunulan CMR kapsamında teslim edildiği belirtilen bobin numaralarının davaya konu bobin numaraları ile uyuşmadığı, bu sebeple davalı itirazına konu CMR belgesindeki şerhin dikkate alınmadığı, CMR hükümleri bakımından aynı römork ile taşımaya devam eden süreçte, sırf çekici değiştirmenin aktarma sayılmayacağı, CMR hükümlerine göre hem römork hem de çekicinin ayrı taşıt olduğu ve somut olayda römork plakaları üzerinden taşıt tanımlaması yapıldığı, tanımlı römorkun varma yerine hiç ulaşmadığı, CMR m.30 ile getirilen bildirim sürelerinin kısmi zayi ve hasar durumları için söz konusu olduğu, somut olayda tam zayi sayılan kayıp olma-hiç ulaşmama söz konusu olduğu için CMR m.20 hükümlerinin uygulanacağı, tam zayi sayılan 7 makara … enerji kablosu bedelinin incelemesi sonucunda sigorta bedeli ve ekspertiz raporunda geçtiği şekliyle beher km.başına belirlenen 37,513 USD tutarın piyasa koşullarında uygun olduğu, bu şekliyle davacı tarafından ödenen tazminat bedeli 126.295,00 USD’nin zayi malın ederi olan 131.295.00 USD’den 5.000,00 USD muafiyet düşülerek hesaplanan tazminat miktarına işaret ettiği, bu nedenle tamamının talep edilebileceği, davacının ödeme tarihinden itibaren yıllık %5 oranında CMR m.27 gereği temerrüt faizi ile hesaplanan tazminat alacağını rücu konusu edebileeeği. davacının talebinin Devlet Bankaları tarafından ABD Dolarına bir yıllık sürede işletilen en yüksek mevduat faizi olduğu, tespit edilen faizin %5.75 ile %7 olarak açıklandığının görüldüğü, CMR. 27. Md. istenebilecek faiz oranın daha alt düzeyde olduğu anlaşıldığından davanın kabulü ile, 126.298,51-USD rücuen tazminat alacağının 19/10/2016 ödeme tarihinden itibaren işleyecek CMR 27. maddesi uyarınca yıllık %5 oranında faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM:Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın KABULÜ ile ,
126.298,51-USD rücuen tazminat alacağının 19/10/2016 ödeme tarihinden itibaren işleyecek CMR 27. Maddesi uyarınca yıllık %5 oranında faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Harçlar Yasası uyarınca hesaplanan 27.334,11-TL karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 6.833,53-TL harcın mahsubu ile bakiye 20.500,58-TL harcın davalıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan 29,20-TL başvuru harcı, 6.833,53 -TL peşin harç, 4,30-TL vekalet harcı, 1.800-TL bilirkişi ücreti, 159,50-TL davetiye gideri , bozmadan sonra 1.600-TL bilirkişi ücreti, 32,50-TL davetiye / posta gideri olmak üzere toplam 10.459,03-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
4-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 36.460,34-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-)Davacı/davalı tarafından yatırılan gider/delil avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacıya /davalıya/ vekillerine iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. oybirliğiyle karar verildi. 21/01/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Üye …
¸e-imzalıdır
Katip …
¸e-imzalıdır