Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/691 E. 2023/72 K. 31.01.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/691 Esas
KARAR NO : 2023/72

DAVA : Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 06/12/2019
KARAR TARİHİ : 31/01/2023

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkili…. Ltd. Şti. arasında 23.05.2012 tarihinde bir bayilik sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre davalının, …’den temin ettiği akaryakıt ve otogazı kendi istasyonunda son tüketiciye satacağını, sözleşmeye göre davalı şirket, davacı …’den yılda en az belli bir tutarda ürün almayı taahhüt eder, dağıtım şirketleri de bu tutara göre bayiye gerekli indirim, yatırım ve mali desteği sağladığını, 23.05.2013 tarihinde imzalanan sözleşmenin eki olan ürün alım taahhütnamesine göre; satışa başlanılan birinci yıldan başlamak üzere her bir sözleşme yılında asgari 400 ton akaryakıt ürünleri ve yıllık asgari 150 ton LPG, 2 ton madeni yağ satmayı taahhüt ettiğini, yıllık satış miktarının gerçekleşmemesi halinde …’e eksik kalan miktar üzerinden 100 ABD doları/ton tutarında ödemeyi sözleşmenin fesh edilmesine gerek olmaksınızın ödemeyi kabul ve taahhüt eder davalı … Tic. Ltd. Şti. 409,84 ton eksik ürün alımından kaynaklanan 40.984,30 USD tutarındaki eksik ürün alımına bağlanan cezai şart muaccel hale geldiğini, cezai şart alacakları olarak 5.000,00-TL’nin davalıdan tahsiline, tüm yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; istasyonun Aydın-Muğla asfaltı üzerinde olduğunu, sözleşmenin imza tarihinden önce başlayan ve sonrasında devam eden çalışmalar nedeniyle yolun trafiğe kapatılmasından kaynaklı müşteri akışı sekteye uğradığını, bu sebeple satışlarda ciddi azalışlar meydana geldiğini, sözleşmenin ilk yılından itibaren eksik alımın yapılmasına ve cezai şartın sebebinin oluşmasına rağmen sözleşmenin fesedilmemiş olması davanın kötü niyetli ve haksız olduğunu gösterdiğini, bu sebeplerle davanın usulden, aksi durumda cezai şartın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen bayilik sözleşmesi ve taahhütnameye aykırılıktan kaynaklı cezai şart alacağının davalıdan tahsili isteminden ibaret alacak davasıdır.
Mahkememizce talimat yoluyla aldırılan ve bilirkişi tarafından hazırlanan 22.04.2021 tarihli raporda; davalı … Tic. Ltd. Şti, davacı …. ile 23/05/2012 tarihinde düzenlenen sözleşmeye göre davalı taraf her bir sözleşme yılında 400 ton akaryakıt, 150 ton LPG, 2 ton madeni yağ almayı taahhüt ettiği, davalı şirket V.U.K ve T.T.K hükümlerine göre tutmak zorunda olduğu ticari defterleri eksiksiz olarak tutmuş, açılış ve kapanış onaylarını zamanında yaptırarak, lehte ve aleyhte delil oluşturması şartlarını sağladığı, incelenen beş yıllık dönemde davalı şirketin, davacı …’ye 730.931,38-TL borçlu olduğu, 2017 yılına ait 101.943,46-TL ‘lik ödemeleri içerir banka dekontlarının ticari defterlere kayıt edilmediği tespit edilmiş, akaryakıt alımlarının miktarı yönünden yapılan değerlendirmede; 2012 yılında 114.108 LT, 2013 yılında 170.555 LT, 2014 yılında 188.962 LT, 2015 yılında 214.545 LT, 2016 yılında 221.957 LT, 2017 yılında 352.910 LT, LPG alımları yönünden; 2014 yılında 41.125 LT, 2015 yılında 48.063 LT, 2016 yılında 79.935 LT, 2017 yılında 128.825 LT, sözleşme şartlarına göre eksik alım yapıldığı tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından alınan 14/02/2022 tarihli raporda; dava konusu, LPG Satışlarının davalı ile yapılmış bulunan bayilik sözleşmesi gereği, grup şirketi dava dışı … A.Ş. tarafından yapıldığı, LPG Satışlarının davacı kayıtlarında yer almadığı, dava dışı … A.Ş. kayıtlarında, davalının 126,17 TL alacaklı olduğu, dava dışı … A.Ş.’nin davalıya teslim etmiş olduğu ürün miktarları üzerinden eksik ürün alımı tazminatının kabulü halinde; hesaplanan tazminat tutarı: 409,843*100:40.984,30 USD, dava tarihi itibari ile, ( USD.5,7488) 235.719,54 TL olduğu, davalının, dava dışı … A.Ş.’den olan 126,17 TL cari hesap alacağının bu tutardan mahsup edilmesi halinde; talep edilebilecek tazminat tutarı; (235.719,54-126,17)=235.593,37 TL olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı ile, davalı arasında 23.05.2012 tarihli, 31 maddelik, 5 yıllık bir süre için düzenlenmiş bayilik sözleşmesi akdedildiği , bayilik satış adresinin Aydın-Muğla Karayolu üzerinde Çine’de bulunan istasyon olarak belirlendiği, bayi’nin(davalı), …’(davacı)da öngöreceği ikmal kaynaklardan temin edeceği asgari ürün miktarları ile, bayi’nin eksik ürün alımı halinde, ödemeyi taahhüt ettiği cezai şart koşullarının da, 23.05.2012 tarihli ayrı bir taahhütname ile düzenlendiği, davalı tarafından imzalandığı, taahhütname’de: Bayi-Davalının, sözleşme süresince, satışa başlanılan yıldan itibaren, her bir sözleşme yılında, asgari 400 ton akaryakıt ürünleri ile 150 ton LPG ve 2 ton madeni yağı satmayı kabul ve taahhüt ettiği, eksik alım halinde, yıllık satış miktarlarından eksik kalan miktar üzerinden, ton başı 100 USD’nin, ödeme günündeki TCMB döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak TL karşılığının cezai şart olarak, sözleşmenin fesh edilmesine gerek olmaksızın ödemeyi beyan, kabul ve taahhüt ettiği, ayrıca; davalı tarafından yıllık alım miktarlarının %50 sinin altında alım yapılması ya da iki yıl üst üste taahhüt edilen miktarların altında alım yapılması halinde …’in sözleşmeyi tek taraflı fesh edebileceğini kabul, beyan ve taahhüt ettiği incelenen sözleşme ve taahhütname içeriğinden anlaşıldığı , davalıya yapılan LPG Satışlarının davalı ile yapılmış bulunan bayilik sözleşmesi gereği, grup şirketi dava dışı … A.Ş. Tarafından yapıldığı, davalı tarafından 5 yıllık taahhüt edilen LPG alım taahhüt miktarı: 150 TON*5= 750 TON olduğu davalıya teslim edilen ürün miktarı=340,157 ton olduğu 5 yılda eksik alınan ürün(750,000)-340,157 :409.843 kg=409,843 TON eksik ürün alım halinde tazminat tutarı: 100 USD/ton hesaplanan eksik ürün alım tazminat tutarı: 409,843*100:40.984,30 USD , dava tarihi itibari ile, ( USD.5,7488) 235.719,54 TL olduğu, incelenen ticari defterlerde Davalının, dava dışı …A.Ş.’den olan 126,17 TL cari hesap alacağının bu tutardan mahsup edilmesi halinde; talep edilebilecek tazminat tutarı; (235.719,54-126,17)=235.593,37 TL olduğu hükme esas dayanak teşkil eden dosya kapsamına uygun bilirkişi raporuyla tespit edilmiş olmakla, davacının incelenen defterlerinin de lehine delil teşkil ettiği anlaşılmakla ıslah edilen tutar üzerinden davanın kabulüne karar verilerek aşağıdaki hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM:
Davanın KABULÜ ile,
1-) 235.593,37- TL alacağın dava tarihi olan 06/12/2019 tarihinden itibaren işleyecek ticari avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Harçlar yasası uyarınca alınması gereken 16.093,38 TL nispi karar ve ilam harcından başlangıçta peşin alınan 85,39 TL harcın mahsubu ile bakiye 16.007,99 TL harcın ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerektiğinden 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacının yaptığı 44,40 TL başvuru harcı, 85,39 TL peşin harç, 6,40 TL vekalet harcı, 2.260,50 TL bilirkişi ücreti ile davetiye masrafı olmak üzere toplam 2.396,69-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 35.983,07-TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,
6-)Davalının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davalıya/vekiline iadesine,
Dair davacı vekili, davalı vekili yüzünde, tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.
31/01/2023

Katip …
(E-İmzalı)

Hakim …
(E-İmzalı)