Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/685 Esas
KARAR NO :2022/954

DAVA:Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:03/12/2019
KARAR TARİHİ:29/12/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Kıymetli Evraktan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkil şirket ile davalı şirket arasında … ilinde bulunan 46 adet rüzgar türbini kanat yataklarının değişim işi için 20/06/2016 tarihinde sözleşme akdedildiğini, sözleşme çerçevesinde müvekkil şirket tarafından davalı şirkete Garanti bankası tarafından düzenlenen 28/07/2016 tarih … nolu 13/07/2018 tarihine kadar geçerli teminat mektubu verildiğini, müvekkil şirketin sözleşme kapsamında yapılacak iş ile ilgili olmak üzere … şirketinden vinç hizmeti satın almak üzere sözleşme akdettiğini, müvekkil şirketin vinç hizmeti aldığı şirket davalı şirket ile akdedilen sözleşme doğrultusunda işini yaparken 15/07/2017 tarihinde … Şirketi işçisi …’ın iş kazası geçirdiğini ve vefat ettiğini, …’ın iş kazası geçirip vefat etmesi üzerine davalı şirket önce müvekkil şirketin çalışmasını durdurduğunu, müvekkil şirketin aylarca iş yapamadığını ve davalının şantiyesinde beklemek zorunda kaldığını, daha sonra da haksız ve mesnetsiz gerçekler ile müvekkil şirketin sözleşmesini 10/10/2017 tarihi itibariyle tek taraflı feshettiğini, davalı şirketin sözleşmeyi süresinden evvel feshetmesine rağmen sözleşmeye istinaden alınan teminat mektubunu iade etmediğini ve teminat mektubunu paraya çevirmekle tehdit ve baskı altına aldığını, bu baskılar sebebiyle müvekkil şirketçe teminat mektubunun süresinin 3 ay uzatıldığını, teminat mektubunun süresinin dolmasına bir kaç gün kala davalı şirket teminat mektubunun süresinin 1 yıl daha uzatılmasını talep ettiğini, teminat mektubunun uzatılması talebinin gerekçesi olarak 15/07/2017 tarihinde iş kazası geçirerek vefat eden işçinin yakınları tarafından … İş Mahkemesinde görülen … Esas sayılı dava dosyasında şirketlerinin davalı olarak gösterilmesinin olduğunu, daha sonra davalı şirketin talebi üzerine … Bankasından 10/10/2018 tarihli 83.500,00-USD bedelli teminat mektubu alınarak davalı şirkete vermek zorunda kalındığını, işbu mektubunun süresinin dolumuna yakın davalı şirketçe atılan mail ile vefat eden işçi hakkında devam eden tazminat davasının halen derdest olduğunu ve devam ettiğini işbu sebeple verilen teminat mektubunun 30/09/2020 tarihine kadar uzatılmasının talep edildiğini, ancak işbu sefer teminat mektubunun süresi uzatılmamış ve davalı şirkete mail yolu ile ellerinde bulunan teminat mektubunun iade edilmesi gerekirken iade etmemesinin hukuka aykırı ve hakkaniyete aykırı olduğu vurgulanarak mektubun iadesinin istenildiği, ancak davalı şirketin mektubu iade etmediği ve işbu teminat mektubunun paraya çevrilmesi için bankaya başvurduğunu ve müvekkil şirketin kredi temin ederek mektup miktarını banka hesabına yatırdığını, davalı şirket tarafından hasız ve mesnetsiz olarak nakde çevrilen teminat mektubu miktarının davalıdan tahsili için arabuluculuk bürosuna başvurulduğunu ancak anlaşmaya varılamadığını, manevi tazminata, munzam zarara ve fazlaya ilişkin dava ve talep hakları saklı kalmak üzere müvekkil şirketin davalı şirketten 83.500-USD alacağının fiilen ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanacak Türk Lirası karşılığının , mektubun paraya çevrildiği 01/10/2019 tarihinden itibaren işleyecek bankalarca döviz mevduata uygulanan ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsilini talep etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; teminat mektubunun, sözleşmenin “teminat” başlıklı 7.maddesinin 7.1.fıkrası ve aynı sözleşmenin “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5.maddesinin 5.8 fıkrası uyarınca iade edilmediğini, 17/07/2017 tarihinde davacı yüklenicinin iş sahasında kaza olduğunu ve davacının aynı zamanda grup şirketi olan taşeron şirketi … Uluslararası Nakliyat …Şti çalışan işçisi …’ın vefat ettiğini, konu hakkında … CBS tarafından iddianame düzenlendiğini, işbu iddianame incelendiğinde müvekkil şirkete ve çalışanlara hiçbir kusur atfedilmediğini, kabul edilen iddianamenin … Asliye Ceza Mahkemesinin …Esas sayılı dosyası ile yargılamaya başlandığını ve devam ettiğini, Ceza yargılamasına müteakip … İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında işçi yakınları tarafından davacı şirket, grup şirketi … ve müvekkil şirket aleyhine müştereken ve müteselsilen maddi ve manevi tazminat açıldığını, dosyada SGK bilirkişisi tarafından inceleme yapıldığını ve davacı ve grup şirketi taşeron’un %80 oranında kusurlu, müteveffa çalışanın ise %20 oranında kusurlu bulunduğunu, müvekkil şirketin raporda kusurlu bulunmadığını, iş kanunu ve ilgili yönetmelikler kapsamında iş kazalarından kaynaklanan tazminat davalarında tüm davalılar aleyhine tazminata hükmedildiğini ve Osmaniyede devam eden İş Mahkemesinin yargılamasında “müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline” karar verilmesi beklenildiğini, müvekkil şirketin müteveffa yakınlarına yapacağı ödeme tutarında davacıya rücu hakkı doğacağını, İş Mahkemesinden çıkacak karar ile vefat eden yakınlarının diğer davalılara başvurmaksızın doğrudan müvekkil şirket aleyhine takibe girişeceklerini, taraflar arasında sözleşme konusu iş sona erse dahi sözleşmeden kaynaklanan ve devam eden hukuki ilişkilerde sözleşmenin ilgili maddeleri uyarınca sorumlu olduklarını, davalı müvekkil şirket tamamen iyi niyetli olarak sözleşmeye aykırılık kapsamında hakkı olsa da 202.400-USD tutarındaki mektubu nakde çevirmediğini ve mektubun yarısından az olan 83.500-USD tutarında bir teminat mektubu sunulması karşılığında iade ettiğini, davacının mektubun süresini … İş Mahkemesi nezdinde ki tazminat davası sonuçlanana kadar uzatmayı kati suretle kabul etmemesi nedeni ile haklı neden ile mektubu nakde döndürdüğünü, nakde dönen tutardan davacı aleyhine bir tahsilat yapılmadığını ve tutar davacı adına kayıtlı nakdi teminat hesabında teminat olarak tutulduğunu, iş davası sonunda davacı lehine artı bir bakiye çıkar ise iade edileceğini, işbu açıklanan sebeplerle haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, İş mahkemesi davasının bekletici mesele yapılmasına karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, davada; davacı şirket ile davalı şirket arasındaki 20.06.2016 tarihli sözleşme, … Bankası … Caddesi Şubesi’nce düzenlenmiş 28.07.2016 tarih … nolu 13.07.2018 tarihine kadar geçerli teminat mektubu ve bu mektubun süresinin 12.10.2018 tarihine kadar uzatılması talebi ile, uzatıldığına dair banka yazısı, davalı tarafça sözleşmenin tek taraflı feshine ilişkin … 48. Noterliği aracılığı ile gönderilen … yevmiye numaralı 05.10.2017 tarihli ihtarname, … Bankası … Ticari Şubesi’nce düzenlenmiş 10.10.2018 tarih … nolu 30.09.2019 tarihine kadar geçerli teminat mektubu, davalı şirket tarafından elinde bulunan teminat mektuplarının süresinin uzatılmaması halinde paraya çevrileceğine ilişkin mail mesajları ile bu mail mesajlarına karşı müvekkil şirket tarafından gönderilen mail mesajları, davalı tarafın 0.10.2018 tarih … nolu 30.09.2019 tarihine kadar geçerli teminat mektubunun paraya çevrilmesi için … Bankası … Ticari Şubeye göndermiş olduğu talep yazısına, … Bankası … Ticari Şubeye müzekkere yazılarak, davalı şirket tarafından 0.10.2018 tarih … nolu teminat mektubunun paraya çevrilmesinin davalı tarafça 30.09.2019 tarihinde talep edilmesi üzerine davalının banka hesabına yapılan ödemlere ilişkin dekontlara, davalı şirketin … … … Şube nezdindeki … hesap numaralı hesabına ilişkin 30.09.2019 ila 04.10.2019 tarihleri arasındaki banka ekstresine, .. İş Mahkemesinin … E. Sayılı dosyasına, … Sigorta A.Ş. tarafından düzenlenen … poliçe numaralı Sigorta Poliçesine, davacı ve davalı şirket ticari defter ve kayıtlarına, bilirkişi incelemesine, … Arabuluculuk Bürosuna … Büro, 2019/… arabuluculuk numaralı 03.10.2019 tarihli başvuru sonucu düzenlenen 15.11.2019 tarihli son tutanağa dayanmışlardır.
Davaya dayanak … İş Mahkemesinin … Esas sayılı dava dosyasında; davacılar; …, …, …,…, …, … tarafından, davalılar; … A.Ş , … LİMİTED ŞİRKETİ, … …aleyhine 22.06.2018 tarihinde iş kazasına bağlı ölüm sebebiyle davacıların maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkin dava açıldığı, mahkemece 18/03/2022 tarihinde :
”…Davanın KISMEN KABULÜ ile;
1-Davanın … A.Ş. yönünden reddine,
A-Davacılar … ve …’ın maddi tazminat talebinin kabulüne; davacı … için 116.551.89-TL, davacı … için 94.345.04-TL maddi tazminatın kazanın meydana geldiği 15/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … Ltd. Şti. Ve … Uluslararası Nakliyat İthalat İhracat A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
B-Davacılar …’ın manevi tazminat talebinin kısmen kabulüne; … için 45.000.00-TL, davacı … için 45.000,00-TL, davacı … için 25.000,00, davacı … için 25.000,00, davacı … için 25.000,00 ve davacı … için 25.000.00 manevi tazminatın kazanın meydana geldiği 15/07/2017 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar … Ltd. Şti. Ve … … Nakliyat İthalat İhracat A.Ş.’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine…” karar verildiği, tarafların kararı istinaf etmemesi üzerine iş bu kararın 21.05.2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; teminat mektubunun haksız ve mesnetsiz olarak nakde çevrilmesinden kaynaklanan alacağın tahsiline ilişkindir.
Davacı yan; davaya konu teminat mektubunun davalı tarafından haksız ve mesnetsiz olarak nakte çevrilmesinden doğan 83.500,00 USD davacı şirket alacağının fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden hesaplanacak Türk Lirası karşılığının, mektubun davalı tarafça paraya çevrildiği 01.10.2019 tarihinden itibaren bankalarca döviz mevduata uygulanan ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, davayı yan ise; 17/07/2017 tarihinde davacı yüklenicinin iş sahasında meydana gelen iş kazası sonucu davacı şirket, grup şirketi … ve davalı şirket aleyhine müştereken ve müteselsilen maddi ve manevi tazminat davası açıldığını, taraflar arasındaki sözleşmenin “Teminat” başlıklı 7. maddesi ve “Yüklenicinin Yükümlülükleri” başlıklı 5.maddesi uyarınca iade edilmediğini savunmuştur.
Taraflar arasında çekişmesiz olan sözleşmenin 7.2. Fıkrası; “Kesin kabulün yapılmasından, Sözleşme ve Ekleri gereğince İşverenin kesin teminattan tahsil etmek hakkına sahip olduğu meblağların kesilmesinden ve Yüklenicinin İşverene ve kendi işçilerine herhangi bir borcu bulunmadığı anlaşıldıktan, SGK’dan alınmış ilişiksizlik belgesinin İşverene verilmesinden sonra, kesin teminat ve bakiyesi Yükleniciye iade edilir.” Aynı maddenin 7.3. Fıkrası ise; “Yüklenicinin Sözleşmede öngörülen yükümlülüklerini kötü ifa etmesi veya hiç ifa etmemesi durumunda İşveren, Yüklenicinin teminat mektupların el koyabilecek ve tazmin yoluna gidebilecektir.” hükümlerini içermektedir.
Kesin teminatın iadesi ile ilgili olarak sözleşmedeki iade koşullarının gerçekleşip gerçekleşmediğinin değerlendirilebilmesi için mahkememizce … İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyasının sonucunun beklenmesine karar verilmiş olup; yargılama sonucunda anılan mahkemenin 18/03/2022 tarih, … esas ve … karar sayılı kararı ile 22.06.2018 tarihinde meydana gelen iş kazasına bağlı ölüm sebebiyle davanın … A.Ş. yönünden reddine karar verilmiş olup kararın 21.05.2022 tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan taraf delilleri ile tüm yargılama dosyası kapsamına göre; kesin teminatın iadesi için taraflar arasındaki sözleşmede yer alan iade koşullarının gerçekleşmesi gerektiği, mahkememizce sonucu beklenen … İş Mahkemesi’nin 18/03/2022 tarih, … esas ve … karar sayılı kararı ile 22.06.2018 tarihinde meydana gelen iş kazasına bağlı ölüm sebebiyle davalıya kusur ve tazminat sorumluluğu yüklenmediği, buna göre davalının teminat mektubunu iade etmemesine yönelik sözleşmesel bir dayanağının kalmadığı, ancak her davanın açıldığı tarihteki şartlara göre değerlendirilmesi gerektiği, davanın açıldığı tarih itibariyle iade koşullarının bulunmadığı, iade koşullarının … İş Mahkemesi’nin 18/03/2022 tarih, … esas ve … karar sayılı kararının kesinleştiği tarih itibariyle oluştuğu anlaşıldığından faizin bu tarihten itibaren işletilmesine yönelik aşağıdaki şekilde karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın KABULÜNE, 83.500-USD’nin … İş Mahkemesinin … Esas 2022/147 Karar sayılı ilamının kesinleşme tarihi olan 21/05/2022 tarihinde itibaren 3095 sayılı kanunun 4/a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 32.723,18-TL harçtan peşin alınan 8.180,80-TL harcın mahsubu ile bakiye 24.542,38-TL harcın ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerekmekle, 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan 44,40-TL başvuru harcı, 8.180,80-TL peşin harç, 6,40-TL vekalet harcı, 68,00-TL davetiye/tezkere masrafı olmak üzere toplam 8.259,60-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 70.065,53-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 29/12/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip ..
e-imzalıdır