Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.
T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ
ESAS NO:2019/625 Esas
KARAR NO:2023/409
DAVA:Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:28/12/2017
KARAR TARİHİ:24/05/2023
…. İş Mahkemesinin … esas ve … karar sayılı görevsizlik kararı verildiği davacılar vekilince istinaf edildiği … Mahkemesi’ nin görevli olduğu yargı yerinin belirlenmesi amacıyla dosyanın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesine gönderildiği 2019/2144 esas ve 2019/1691 sayılı kararı ile Esastan reddine karar verildiği, yargı yeri olarak Mahkememizin belirlendiği, tevzi edilen dava dilekçesi mahkememiz esasının yukarıda belirtilen sırasına kaydı yapılmıştır.
Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkillerinin dava dışı … Gıda İnşaat Nakliyat Tekstil ve Turizm San. Tic. Ltd. Şti.’nin eski çalışanları olduğunu, ilgili dava dışı şirketin yine dava dışı şirket olan … … … San ve Tic. A.Ş.’nin muvazaalı taşeronu olduğunu, davalı …’ın dava dışı … Gıda’nın çalışanı ve ortaklarının ahbabı olduğunu, diğer davalı …’nun dava dışı … Gıda’nın ortaklarının damadı olduğunu, müvekkillerinin işçilik alacaklarını talep etmesi üzerine dava dışı … Gıda’nın ortaklarının müvekkillerinden çalışırken bir şekilde aldıkları boş senedi doldurarak, iptali istenen senedi icra takibine konu ettiklerini, takip konusu senet karşılığında müvekkillerinin davalılara hiçbir borcunun bulunmadığını beyanla müvekkillerinin davalılara borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesini talep ve dava edilmiştir.
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle: Davanın kötü niyetle açıldığını, davacıların senette imzaların kendilerine ait olduğunu kabul ettiklerini, senedin bedelsiz olduğunun ispatı ile mükellef olduklarını, davanın görevli mahkemede açılmadığını ve görevsizlik kararı verilmesini talep etmiştir.
Davalı …’a usule uygun tesligat yapıldığı haldi süresi içerisinde cevap dilekçesi ibraz edilmemiştir.
Dava; Davacı tarafından, dava dışı … Gıda Şirketine boş olarak imzalayarak verdiği senedin, dava dışı … Gıda’nın çalışanı ve ortaklarının ahbabı olan davalı … ile dava dışı … Gıda’nın ortaklarının damadı olan diğer davalı …’nun doldurara ve ciro edilerek icra takibine konu edilmesi üzerine davacıların davalılara borçlu olmadıklarının tespitine karar verilmesine ilişkindir.
Davacı dava dilekçesinde; İstanbul Anadolu İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyaları …. İş Mahkemesinin … Esas sayılı dosyası, …. İcra dairesinin … esas sayılı icra takibi, taraf delilleri, ticaret sicil kayıtları, nüfus kayıtları ile SGK kayıtları, davacı tanıkları ile delillendirmiş, tanıklar … ile … görevsizlik kararı veren …. İş Mahkemesinin … esas ve … karar sayılı dosyasında dinlenilmiştir.
Görevsizlik kararı veren …. İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında dinlenen davacı tanığı … (TC:…) Beyanında: “Ben Davacılar ile … Gıda işyeri isimli işyerinde 6-7 yıl birlikte çalıştık, şuan ben başka bir yerde çalışıyorum , 2014 veya 2015 yılında ugur gıda dan ayrıldım.Davacıların işten ayrılma tarihleri benden sonradır.Ben çuval dikim makinesinde çalışıyordum. Davacılar da aynı işi yapıyordu. Davacılar işten ayrıldıkları sırada ben davalı işyerinde çalışmadığım için görgüye dayalı bir bilgim yoktur ancak 2007-2008 yıllarında tam olarak tarihini hatırlayamasamda bize okutmadan bazı belgeleri imza attırıyorlardı davacıların da bu şekilde imza attıklarını duydum. Benim … Gıda da işe giriş tarihim davacılardan sonradır.Onlar benden önce işe girmişlerdir. Birlikte çalıştığımız için imzaları birlikte atmıştık. bizden bazen gün içinde 2-3 kere bahsettiğim şekilde birşeyler imzalatıyorlardı. Hafta da bir kez ya da 2 gün gelip imza attırıyorlardı. Bu kagıtların hepsini okumamız mümkün değildi.gün içinde bazen iş güvenliği konularında da sürekli birşeylere imza atardık, biz … Gıda da çalışırken işveren değişerek … şirketi oldu işyeri sahipleri değişti bu gireif şirketi yurt dışı bağlantılı bir şirketti … Gıda sahibi … … oğlu … … kardeşi … … da şef idi işlerin başında … … bulunurdu oğlu ise servis sorumlusu olarak çalışırdı işleri emir ve talimatı saydığım bu üç kişi verirdi , bunlardan başka işyerinde yönetici olarak emir ve talimat veren kimse yoktu. Şirket gireif e geçtikten sonra yabancı yöneticiler geldi biz emir ve talimatı bu yabancı yöneticilerden aldık, … ta patronun şöförüdur ayrıca servis şöforlüügü yapar patronun da getir götür işlerini yapardı … patronun damadı olur bizim işyerimizde çalışmaz başka işler yapardı, benim davalı işyerine karşı açtığım bir dava yoktur” demiştir.
Görevsizlik kararı veren …. İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında dinlenen davacı tanığı … (TC:…) Beyanında: “Ben … Gıda’ da 14 yıl çalıştım.ben ağır makine de çalıştım bu sebeple kulaklarım iyi duymamaktadır. Davacılar ile birlikte çalıştım. Patron … …, damadı … … dur. … … bizim çalıştığımız yerde şoför olarak çalışırdı. … ise yazıhanede yazı işlerine bakardı.İşçilerin patronu … … ve … … emir ve talimatı bunlardan alırız, davacılar ve ben 2001 yılında işe başladık, işyerinde iyi çalışan işçilerin işi bırakıp gitmemesi için onlara boş senet imzalatıldı, ben de senet imzaladım , davacılar da senet imzaladı.Davacılar senet imzalarken yan yanaydık. İşveren beni de davacıları da bu şekilde kandırmıştır, bu bahsettiğim senet imzalatma işi tarihini tam olarak hatırlamamakla birlikte 2006-2007 yıllarında oldu.benim maddi durumunun yerinde olmadığı için işverene dava açamadım haklarımı alamadım,biz işyerinde çalışırken işyerini sahibi yabancı bir firma olan … firması olarak değişti yeni patronlar … bey ile ABD’li bir kişi idi” demiştir.
…. İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında yapılan yargılama neticesinde … karar sayılı kararında; “7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunun 5 maddesinde, bir ihtisas mahkemesi olan iş mahkemesinin görevleri tahdidi olarak sayılmıştır. Buna göre 4857 sayılı İş Kanunu ve 6098 sayılı borçlar kanunun 6. Bölümünde “hizmet sözleşmelerinden” kaynaklı ihtilafların çözümü iş mahkemelerinin görev alanına girmektedir.
7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun “Görev” kenar başlıklı 5. Maddesinde İş Mahkemeleri “hizmet akdine” tabi çalışan “işçiler ile işveren veya işveren vekilleri” arasında “sözleşmeden veya kanundan” doğan her türlü uyuşmazlıklara bakmakla görevlidir.
Dava konusu taleplere dönüldüğünde, gerek davacı tanık beyanları, gerekse davacının dava dilekçesinde beyanlarına göre davalılardan … ile …’ın , davacılara karşı işveren veya işveren vekili sıfatı olmadığı ve bu şahıslar ile davalılar arasında meri bir hizmet akdinin bulunmadığı, Yine dosyaya alınan ticaret sicil kayıtlarında ve SGK kayıtlarında da davalıların, dava dışı şirketler ile herhangi bir rabıtası tespit edilmemiştir.
Hal böyle olunca, davalıların işveren veya işveren vekili olmadığı, davanın tarafları arasında herhangi bir hizmet akdinin olmadığı, bu haliyle davanın tarafları arasında işçi-işveren ilişkisinden söz edilemeyeceği anlaşıldığından, dava konusu ile ilgili uyuşmazlığın, mahkememizin görev alanına girmediği,
İhtilaf konusunun, Türk Ticaret Kanunda düzenlenen ticari senede müstenit olması sebebiyle, görevli mahkemenin İstanbul Ticaret Mahkemesi olduğu anlaşılmakla;
Mahkememizin görevsizliğine dair aşağıdaki hüküm tesis edilmiştir.” gerekçesi ile davanın görevsizlik nedeni ile usulden reddine karar verilmiş kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine dosya İstanbul BAM ilgili Hukuk Dairesine gönderilmiştir.
İstanbul BAM 30. HD 06/08/2019 Tarih 2019/2144 Esas-2019/1691 Karar sayılı ilamında; “Somut uyuşmazlıkta; Dava dilekçesindeki açıklamalar, dinlenen tanık anlatımları, celp edilen ticaret sicil kayıtları ve sigorta hizmet cetvellerine göre dava dışı … Gıda İnşaat Nakliyat Tekstil ve Turizm Sanayii Ticaret Limited Şirketi’nin eski çalışanları olan davacıların …. İcra dairesinin … esas sayılı takip dosyasında takibe konulan 12/08/2008 düzenlenme tarihli 01/02/2015 vade tarihli lehtarı …, cirantası … olan senetten dolayı borçlu olmadığının tespiti davasında, senedin düzenlenme tarihi itibariyle taraflar arasında 4857 sayılı yasadan kaynaklanan iş ilişkisinin bulunmadığı, dava tarihi itibariyle yürürlükte olan 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu’nun 5/1-a maddesi uyarınca hizmet sözleşmelerine tabi işçiler ile işveren veya işveren vekilleri arasında, iş ilişkisi nedeniyle sözleşmeden veya kanundan doğan her türlü hukuk uyuşmazlıklarına İş Mahkemesinde bakılması gerektiği, davacılar ile davalılar arasında bu şekilde hizmet ilişkisinin bulunmadığı, davalıların dava dışı işveren şirket ortağı ya da yetkilisi olmadıkları, dava dışı şirket ortağının akrabası ve çalışanı olduğu hususunun taraflar arasındaki ilişkinin hizmet ilişkisi olmadığı hususunu değiştirmeyeceği görev hususunun kamu düzeninden olup resen dikkate alınması gerektiğinden, kamu düzenine aykırılık bulunmayan karara yönelik davacılar tarafından yapılan istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.” gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilerek görevsizlik kararının kesinleşmesi üzerine dosya Mahkememize tevzi edilerek Mahkememizin 2019/625 esas sırasına kaydedilmiştir.
Dava dilekçesi ve cevap dilekçesinde belirtilen iş dosyaları, Davacıların SGK kayıtları, Dava dilekçesinde belirtilen ve davalılara ait/ortakları old. şirketlerin sicil kayıtları, takip dosyaları ve takebi konu senetlerin suretleri celp edilerek tarafların dayandıkları deliller toplanmış ve dosyamız arasına alınmıştır.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Görevsizlik kararı veren …. İş Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında 10/01/2019 tarihli celse davacıya tanıklarını bildirmesi için süre verilmiş, davacılar vekili 18/01/2019 tarihli delil dilekçesi ile 5 tanık bildirmiş, iş mahkemesinin 16/04/2019 tarihli duruşmasında bildirilen tanıklardan … ve … dinlenmiş, tanık beyanlarından tanıkların davacılarla birlikte çalıştıkları, çalışırken birçok evrak imzalatıldığı, …’ın beyanında davacılar imza atarken yanlarında olduğu beyanı, dava dışı … Gıda’nın sahibinin … olduğu, davalı …’nun patronun damadı olduğu, davalı …’ın ise dava dışı … Gıda’da şöfor olarak çalıştığı belirtilmiş, dava dışı … Gıda’nın TSM kayıtlarından davacıların iddiası ve tanık beyanlarındaki gibi …’ın şirketin hissedarı olduğu, Davalı …’in SGK kaydından dava dışı … Gıda’nın çalışanı olduğu, davalı …’nun ise nüfus kaydından eşinin … olduğu ve …’nun nüfus kaydından babasının … Gıda’nın hissedarı … olduğu belirlenmiş olup, mevcut deliller ve tanık beyanlarından dava dışı … Gıda’nın çalışanı davacıların imzaladığı dava ve takibe konu senedin teminat senedi niteliğinde olduğu, davalı tarafın alacağa karşılık alınan senet olduğu savunmasını destekler herhangi bir delil sunmadığı hususları göz önünde bulundurulduğunda davacıların davalılara borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerekmiştir.
Dava dilekçesinde konu kısmında takip dosyası …. İcra Dairesinin … esas dosyası olarak, netice-i talep kısmında ise …. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyası olarak bildirilmiş, celp edilen …. İcra Dairesinin … esas dosyası incelendiğinde ve davacı vekilinin 07/04/2021 tarihli harca esas değere ilişkin açıklama dilekçesi (yine işbu dilekçede sehven icra dairesi 37 olarak yazılmışsa da madde hata yapıldığı ve takip dosyasının içeriğine göre doğru takip dosyasının … olduğu değerlendirilerek) göz önünde bulundurulduğunda dava konusu takibin …. İcra Dairesinin … esas dosyası olduğu ve davacıların iptalini talep ettiği senedin, takibe dayanak olan; davacı …’nın keşideci, davacı …’nın kefil, davalı …’ın lehtar, davalı …’nun ciranta olduğu, 12/08/2008 düzenleme tarihli, 0102/2015 vade tarihli 14.000,00-TL bedelli bono olduğu anlaşılmıştır.
Davacıların davalılara borçlu olmadığı kanaatine varılmışsa da takip dosyasına ödeme yapılıp yapılmadığı, davanın istirdat davasına dönüşüp dönüşmediği anlaşılamadığından uyaptan takip dosyası incelenmek istenmiş ancak daha evvel iş mahkemesine gönderilerek dosya arasına alınan takip dosyası uyaptan eklenmeye çalışıldığında aranan kayıt bulunamadı uyarısı vermiştir. Bu hususta taraf vekillerinin 01/02/2023 tarihli celse beyanı alınmış ve icra dairesine müzekkere yazılarak ödeme hususu sorulmuştur.
İcra yazı cevabından …. İcra Dairesinin … esas sayılı dosyasının … esas numarasını aldığı anlaşılmış, yapılan tahsilatlar toplamının 23.216,29-TL olduğu ve bu tutarların tamamının davacı borçlu … tarafından ödendiği belirlenmiştir. Davacı vekilince 31,40-TL ve 370,00-TL olmak üzere toplam 401,40-TL olmak üzere (23.216,29-TL üzerinden hesaplanan toplam 396,48-TL’yi karşılayacak şekilde) alınması gereken harcın yatırılmış olduğu anlaşıldı.
…. İcra Dairesinin … esas (… yeni esas) nolu takip dosyası incelendiğinde alacaklının …, borçluların ise … ve … olduğu görülmüştür.
Netice olarak …. İcra Dairesinin … esas (… yeni esas) nolu takip dosyasında takibe konu davacı …’nın keşideci, davacı …’nın kefil, davalı …’ın lehtar, davalı …’nun ciranta olduğu, 12/08/2008 düzenleme tarihli, 01/02/2015 vade tarihli 14.000,00-TL bedelli bono nedeniyle davacıların davalılara borçlu olmadığının tespitine karar vermek gerektiği gibi davacılardan … tarafından yapılan ödemeler toplamı 23.216,29-TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte takip alacaklısı olan ve tahsilatlarının vekiline yapıldığı davalı …’dan istirdadı ile davacı …’ya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Ayrıca dava ve takibe konu bononun teminat senedi niteliğinde olduğu kanaatine varıldığından ve dinlenen tanık beyanlarından takip alacaklısı …-lehtar …-şirket yetkilisi … arasındaki akrabalık ve iş ilişkisi dikkate alındığında ve davalı alacaklı …’nun sadece keşideci ve lehine kefil veren davacılar aleyhine takip yaptığı hususu göz önünde bulundurulduğunda davalı …’nun takip başlatmakta kötü niyetli olduğu değerlendirilmiş ve %20 oranında kötü niyet tazminatının davalı …’dan alınarak davacılara verilmesine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın kabulüne,
Dava konusu …. İcra Dairesinin … esas (… yeni esas) sayılı takip dosyasında takibe konu davacı …’nın keşideci, davacı …’nın kefil, davalı …’ın lehtar, davalı …’nun ciranta olduğu, 12/08/2008 düzenleme tarihli, 01/02/2015 vade tarihli 14.000,00-TL bedelli bonoya ilişkin olarak davacıların davalılara borçlu olmadığının tespitine, …. İcra Dairesinin … esas (… yeni esas) sayılı dosyasında davacı …’nın ödemiş olduğu 23.216,29-TL’nin ödeme tarihlerinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’dan alınarak davacı …’ya verilmesine,
2-Takibe konu alacağın % 20’si oranında 2.800,00-TL kötü niyet tazminatının davalı …’dan alınarak davacılara verilmesine,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 1.585,90-TL harçtan peşin alınan 401,40-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.184,50-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye irat kaydına,
4-Davacı tarafından yapılan 31,40-TL başvurma harcı, 401,40-TL peşin harç, 5,20-TL vekalet harcı, 334,03-TL tebligat/ posta gideri olmak üzere toplam 772,03-TL yargılama giderinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
5-Kendini vekille temsil ettiren davacılar lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,
6-Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 24/05/2023
Katip …
e-imzalıdır
Hakim …
e-imzalıdır