Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/618 Esas
KARAR NO:2021/726

DAVA:İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:08/11/2019
KARAR TARİHİ:15/10/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
DAVA
Davacı vekilinin dava dilekçesinde özetle; Müvekkil ile davalı arasında satış faturalarından anlaşılacağı üzere taraflar arasında ticari ilişki olduğunu, müvekkil çeşitli bilgisayar, donanım ve sarf malzemelerin davalı borçluya USD üzerinden satışı yapıldığını, fatura tarihi itibariyle kur ve birim fiyat olarak faturalandırıldığını, borçlu fiili ödeme günündeki kur üzerinden borcu ödemekli yükümlü olduğunu, davalı borçlu faturaya konu borçlarını hem vadesi geçtikten sonra hemf fiili ödeme tarihindeki kur yerine eski tarihli kur üzerinden ödediğini, yargıtay içtihatlarına göre alacaklının kur farkınu talep edebilmesi için 2 şarttan birinin mevcut olması gerektiğini, taraflar arasında sözleşmede açık bir hüküm bulunmalı yada asıl faturada açukça döviz karşılığının yazılması gerektiğini, müvekkil tarafından davalıya kesilen faturalarda alacak kalemlerinin döviz karşılığının mevcut olduğunu, ancak, davalı borçlu kur farkından kaynaklı borcu kabul etmeyerek icra takibine itiraz ettiğini, arabulucu nezdinde yapılan görüşmelerde de davalı/borçlu kur farkından kaynaklı borcu ödemeyeceğini beyan ettiğini, bu nedenle işbu davanın ikame edilmesinin hasıl olduğunu, arz ve izah edilen nedenlerle fazlaya ilişkin tüm haklar saklı kalmak kaydıyla borçlunun haksız yere yaptığı İtirazın iptaline, takibin devamına haksız itiraz nedeniyle % 15’den aşağı olmamak üzere borçlu aleyhine icra inkar tazminatına hükmedilmesine, dava masrafları ile vekalet ücretinin karşı tarafa tahmiline karar verilmesi dava ve talep etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı, dava dilekçesinde müvekkile çeşitli bilgisayar, donanım ve sarf malzemelerini amerikan doları üzerinden sattığını, e- faturlarda o tarihteki kuru ve birim fiyatı dolar olarak belirttiklerini, e- müvekkili şirket tarafından ödemelerin eski tarihli kur üzerinden ödediğini, bu nedenle kur farkından kaynaklı fatura düzenlendiğini, ancak müvekkili şirket tarafından faturaların kabul edilmediğini, beyan edilerek icra takibine konu borcun ödenmesi talep ve dava edildiğini, ne varki, davacı şirketin beyan ve iddialarının hukuki ve fiili dayanaktan yoksun olup reddi gerektiğini, müvekkil 1977 yılından beri faaliyet gösteren … garage markası ile yurt içi ve yurt dışında 65 mağaza ve bayi ile müşterisine ulaştığını, müvekkili şirket ile davacı şirket arasında uzun yıllardan beri ticari ilişkisi mevcut olduğunu, taraflar arasında yazılı bir sözleşme olmadığını, yıllardır süre gelen uygulamada ise davacı şirket tarafından kesilen faturalarda vade farkı belirtilmiş ve müvekkili şirket tarafından da faturada yer alan bedeller üzerinden ödeme yapıldığını, taraflar arasında hiç bir zaman faturada belirtilen kurdan farklı olarak ödeme günündeki kur üzerinden ödeneceğine ilişkin bir anlaşma yapılmadığını, davacı tarafından sunulan faturalar incelendiğinde de daha önce hiç bir zaman kur farkı faturası düzenlenmediğini, sırf bu husus dahi davacı şirket tarafından düzenlenen kur farkı faturasının haksız ve hukuka aykırı olduğunu açıkça gösterdiğini, müvekkil tarafından bu güne kadar yapılan ödemeler fatura bazlı ödemeler olmayıp, belirli aralıklarla süresi içinde toplu ödemeler yapıldığını, bu husus dilekçe ekinde sunulan ve davacı şirket tarafından düzenlenen faturalar ile müvekkili şirket tarafından yapılan ödemeleri gösterir mizan kayıtları ile de görüleceğini, taraflar arasında bu hususta yazılı bir anlaşma olmadığı gibi satış sözleşmesi de sözlü olarak da döviz olarak kararlaştırılmamış ve müvekkili şirket taraından tüm ödemeler bu güne kadar Türk Lirası olarak ödendiğini, bu nedenle davacı tarafından düzenlenen 29.04.2019 tarih … nolu 20.529.75 TL bedelli kur farkı faturası … 3 Noterliğinin 02.05.2019 tarih … yevmiyeli ihtarname ile davacı ya iade edildiğini, davacıya faturanın iade edilmesi üzerine … İcra Md. … E Sayılı dosyası üzerinden başlatılan icra takibine müvekkilin böyle bir borcu bulunmadığından itiraz edildiğini, açıklanan nedenlerle, huzurdaki haksız ve hukuka aykırı davanın reddine, harç, masraf ve vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine karar verilmesi talep ve beyan etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davanın; İ.İ.K. 67 madde uyarınca açılan itirazın iptali davası olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmişler, davada; …. İcra Müdürlüğü’nün … Sayılı dosyasına bilirkişi incelemesi, tanık, ticari defter ve her türlü kayıtlar, belgeler, taraflar arasında yapılmış olan her türlü yazışma, içtihat, doktrin, yemin, kanuni ve takdiri her türlü delile dayanmışlardır.
Davaya dayanak ….İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … … BİLG.DAN.HİZ.SAN.VE TİC.A.Ş. tarafından borçlu … GİYİM SAN. VE TİC.A.Ş. aleyhine 3.477,67 USD alacağın tahsili için 03/05/2019 tarihinde ilamsız genel haciz yoluyla takibe girişildiği, borçlu … GİYİM SAN. VE TİC.A.Ş. ‘ne ödeme emrinin 08/05/2019 tarihinde tebliğ edildiği, 09/05/2019 süresinde takibe, borca, yetkiye ve tüm ferilerine itiraz edildiği anlaşılmaktadır.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre tarafların ilişki dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı yanın icra takip tarihi itibariyle davalıdan alacağı varsa miktarın saptanmasına, taraf defterlerinin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediğinin belirlenmesi hususunda bilirkişiden rapor alınmış ,08.12.2020 Tarihli bilirkişi raporunda özetle; taraf beyanları, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler, İcra Dosyası, dosya kapsamı Faturalar, Kur Farkı Faturası, tarafların ticari defter kayıt ve belgeleri ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan ve detayları yukarıda ilgili bölümlerde verilen inceleme ve tespitler birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirket tarafından davalı şirket aleyhine ….İcra Müdürlüğünün 03.05.2019 tarih … E Sayılı İlamsız Icra takibinde davacı tarafından davalı adına düzenlenen ve ödenmesini talep ettiği kur farkı faturasını türk lirası üzerinden düzenleyip ödenmesi talep etmiş olmasına rağmen, akabinde TL üzerinden düzenlenen Kur Farkı faturasına dayanılarak … İcra Müdürlüğünün 03.05.2019 tarih … E Sayılı İlamsız Icra takibinde Tekrar 3.477.67 USD üzerinden takip talebinin yerinde olmadığı, davacı takip dayanağı olarak Kur Farkı olarak hesaplanan ve davalı şirkete ödenmesi talep edilen 29.04.2019 tarih … Seri Nolu KDV dahil 20.529.75 TL bedelli kur farkı faturasına dayandığı gözetildiğinde, nihai takdiri mahkemenizde olmak üzere işbu 29.04.2019 tarihli Kur farkı açıklamalı 20.529.75 TL bedeli fatura üzerinden yapılabileceğinin kabulü gerektiği Tarafların tacir olduğu, Takip tarihinden itibaren Kur farkı açıklamalı 20.529.75 TL asıl alacak için Takip tarihinden tahsiline kadar 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi gereğince %18.25 ve değişen oranlarda ticari avans faizi talep talep edebileceği tespit ve rapor edilmiştir.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; taraflar arasındaki hukuki ihtilafın davacı yanın,03.05.2019 tarihinde davalı borçlu aleyhine …. İcra Müdürlüğü’nün … esas sayılı dosyası ile 3.477,67 USD tutarlı alacağı için icra takibi başlatması karşısında, davalı yanın takibe itiraz etmesi üzerine çıkmış bulunduğu, taraflar arasındaki ticari ilişkinin 2018 yılı öncesinden süre geldiği, davalı tarafından, davacıdan muhtelif bilgisayar donanımı ve malzeme alımı yaptığı, davacıdan alınan bilgisayar teknik ve donanım, yardımcı malzeme, yedek parça ve benzeri malzemelerin bir kısmının Türk Lirası, bir kısmının ise USD üzerinden düzenlenen faturalar karşılığı olduğu, fatura bedellerinin, her ne kadar faturlarda ödemelerin 30 günde yapılacağı yazılı olmasına rağmen uygulmada haftalık, 15 günlük veya aylık periyotlarda banka havalesi ile gerçekleştirildiği, davalı şirketin incelenen 2018 ve 2019 yılı ticari defter kayıtlarında, davalıdan alınan malzemelere ilişkin faturalar ve davacıya banka havalesi ile yapılan ödemelerin davacının davalı nezdindeki 320.01.08.839 nolu borçlu cari hesp üzerinden Türk Lirası olarak kayıt ve izlendiği, taraflar arasındakı ticari ilişkide, davalının davalıdan mal alımının 01.02.2019 tarih 6.129,16-TL bedelli fatura olduğu ve cari hesap borcunun 36.519,54-TL’nin 15.02.2019 tarihinde 10.000.00 TL, 14.03.2019 tarihinde 10.000,00 TL 16.04.2019 tarihinde 10.000.00 TL 19.04.2019 tarihinde 6.519.20 TL olmak üzere toplamda 36.519.20 TL banka havalesi ile ödeme yapıldığı, cari hesap borcunun ise 0.34 TL kaldığı davalı kayıtlarından tespit edildiği, taraflar arasındaki ticari ilişkide, davalının davacıdan mal alışlarının kısmen Türk Lirası, kısmende USD üzerinden düzenlenen faturalar karşılığında mal alışı yapıldığı, USD üzerinden düzenlenen faturalarda, ayrıca fatura tarihi itibariyle USD KUR Karşılığı Türk Lirası bedellerin de Faturada yer aldığı, davalı yan gerek Türk Lirası üzerinden düzenlenen faturalar gerekse USD üzerinden düzenlenen faturalar için fatura tarihindeki Türk Lirası karşılıklarının ödemeleri türk lirası üzerinden yapıldığı, davalının incelenen 2018 ve 2019 yılı ticari defter ve muavin kayıtlarında davacı tarafından USD üzerinden düzenlenen faturalar için kur farkı faturası adı altında düzenlenmiş fatura davalı kayıtlarında yer almadığı, davalı da tüm ödemelerini Türk Lirası üzerinden gerçekleştirdiği, davalının incelenen ticari defter kayıt ve muavin kayıtlarına göre, davacı tarafından en son olarak düzenlenen ve dava konusu edilen 29.04.2019 tarih … seri nolu kur farkı açıklamalı KDV dahil 20.529.75 TL bedelli fatura, davalı tarafından kabul edilmeyerek … 3.Noterliğinin 02.05.2019 tarih … Yevmiyeli İhtarname ekinde davacı şirkete iade edildiğinden iş bu Kur Farkı Faturasının Davalı kayıtlarında kayıtlı olmadığı anlaşılmıştır.
“Kur farkı” alacağının talep edilebilmesi için taraflar arasında akdedilen sözleşmede hüküm bulunması ya da faturaya konu malların döviz karşılığı satımının yapılmış olması gerekir. Kur farkında vade farkı istemleri gibi teamülün olup olmadığı önemli değildir. Taraflar arasında kur farkı alacağını öngören sözleşme bulunmamakla birlikte dosyada bulunan satış faturalarının incelenmesinde malların döviz karşılığı satıldığı ve TL karşılığınında gösterildiği görülmektedir. Bu durumda davalı kur farkı alacağından dolayı sorumlu olacağından, davacının kur farkı alacağının ödeme tarihindeki kurun dikkate alınarak hesaplanması gerekir. Davacı tarafından davalı şirkete yapıan bir kısım malzeme satışlarına ilişkin düzenlenen faturaların USD para birimi üzerinden düzenlendiği, düzenlenen USD satış faturalarında , fatura düzenleme tarihi itibariyle ayrıca, USD Kuru üzerinden Türk Lirası karşılıklarının da faturada yer aldığı, USD üzerinden düzenlenen faturaların ödeme şekli olarak 30 gün içinde yapılacağı hususuna yer verildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay içtihatlarında da benimsendiği üzere, taraflar arasında yazılı veya teamülen kur farkına ilişkin uygulama olmasa dahi, davacı tarafından davalı adına Döviz (USD) üzerinden düzenlenen ve USD olarak ödenmesi talep edilen fatura bedellerinin ödeme tarihinde kur üzerimnden ödenmesi gerektiği, fatura tarihindeki döviz (USD) kuru ile ödeme tarihindeki Döviz (USD) kuru arasında doğan Kur farkından davalının sorumlu olacağı, taraf beyanları, dosyaya sunulan bilgi ve belgeler, İcra Dosyası, dosya kapsamı faturalar, Kur farkı faturası, tarafların ticari defter kayıt ve belgeleri ve tüm dosya kapsamı üzerinde yapılan ve detayları yukarıda ilgili bölümlerde verilen inceleme ve tespitler birlikte değerlendirildiğinde; davacı şirket tarafından davalı şirket aleyhine ….İcra Müdürlüğü’nün 03.05.2019 tarih … E Sayılı İlamsız icra takibinde davacı tarafından davalı adına düzenlenen ve ödenmesini talep ettiği kur farkı faturasını Türk Lirası üzerinden düzenleyip ödenmesi talep etmiş olmasına ragmen, akabinde TL üzerinden düzenlenen Kur Farkı faturasına dayanılarak … İcra Müdürlüğü’nün 03.05.2019 tarih … E sayılı İlamsız Icra takibinde tekrar 3.477.67 USD üzerinden takip talebinin yerinde olmadığı, davacı takip dayanağı olarak Kur Farkı olarak hesaplanan ve davalı şirkete ödenmesi talep edilen 29.04.2019 tarih … Seri Nolu KDV dahil 20.529.75 TL bedelli kur farkı faturasına dayandığı gözetildiğinde, işbu 29.04.2019 tarihli Kur farkı açıklamalı 20.529.75 TL bedeli fatura üzerinden yapılabileceğinin kabulü gerektiği tarafların tacir olduğu, takip tarihinden itibaren Kur farkı açıklamalı 20.529.75 TL asıl alacak için takip tarihinden tahsiline kadar 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi gereğince %18.25 ve değişen oranlarda ticari avans faizi talep edebileceği hususu tespit ve rapor edildiği denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulüne karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacının davasının KISMEN KABULÜ İLE;
-Davalının …. İcra Müdürlüğünün … esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın 20.529,75-TL asıl alacak üzerinden İPTALİNE, takibin 20.529,75- TL tutarındaki asıl alacak için 3095 sayılı yasanın 2/2 maddesi gereğince yıllık % 18.25 değişen oranlarda ticari avans faizi uygulanmak suretiyle devamanı,
2-Alacak üzerinden %20 icra inkar tazminatı 4.105,95 TL’ nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
-Fazlaya ilişkin talebin reddine,
3-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 1.402,38-TL harçtan peşin alınan 236,73-TL harcın mahsubu ile bakiye 1.165,65-TL harcın ve 6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan arabuluculuk ücretinin davada haksız çıkan taraftan karşılanması gerekmekle, 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-Davacı tarafından dava açıldığı sırada yatırılan 236,73- -TL peşin harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 44,40-TL başvurma harcı, 750,00-TL bilirkişi ücreti, 76,50-TL davetiye ve teskere gideri olmak üzere toplam 870,90-TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 4.080,00-TL maktu vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-)Karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacının / davalının gider / delil avanslarından artan bakiyelerinin davacı / davalı / vekillerine iadesine,
Dair davacı ve davalının vekilinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. . 15/10/2021

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır