Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/56 Esas
KARAR NO : 2021/55
DAVA : İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 04/07/2018
KARAR TARİHİ : 15/01/2021

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda;
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … sahilinde henüz inşaat halinde bulunan … … Projesi’nin müvekkili şirket tarafından yapılan vizyon projesi olduğunu, proje dahilinde müvekkili şirketin inşaa edilen taşınmazların alıcılara satılması konusunda aracılık hizmati alınmasına ilişkin davalı ile 17.03.2017 tarihinde aracılık sözleşmesi imzalandığını, sözleşmenin “ Fiyatlar, Ödemeler ve Diğer Satış Şartları ” başlıklı 4,/2 fıkrasında:: “.. Gayrimenkullerin alıcıya reserve edilmesi için aracı şirket tarafından aracıya gönderilecek olan rezervasyon satış formunu alıcıya imzalatarak formda belirtilen süre içerisinde belirlenmiş olan ürün rezervasyon bedelinin şirketin banka hesabına yatırılmasını sağlayacağı aksi takdirde gayrimenkulun şirket tarafından rezerve edilmemesinden kaynaklı olarak her türlü sorumluluğun aracıya ait olduğu, aracının işbu maddedeki işlemlere başlamış olması, alıcı ile şirket arasında satışa ilişkin sözleşme akdedilmediğini ve alıcının ilk ödemesini şirketin hesabına yapmadığı sürece, hiçbir şekilde satışın gerçekleştiği anlamına gelmemektedir.”., hükmüne haiz olup, sözleşme kapsamında alıcılara yapılacak satışın ne zaman gerçekleşmiş sayılacağının açıkça belirtildiğini, aynı maddenin 4.fıkrasında: “…şirket, aracıya satışına aracılık ettiği gayrimenkullerin KDV hariç satış fiyatı üzerinden %3 (Yüzdeüç) + KDV komisyon bedeli ödeyecektir. Komisyon tutarı, şirket tarafından aracıya her gayrimenkul için ayrı ayrı olmak üzere KDV hariç(net) satış bedeli üzerinden tespit edilerek ödeneceğini, şu kadar ki aracının komisyona hak kazanabilmesi için işbu sözleşmedeki tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, 4.2 maddedeki şartlar gerçekleştiğini, alıcı ile şirket arasında satışa ilişkin sözleşme akdedildiğini ve şirket tarafından alıcıdan satışa konu gayrimenkul bedelinin en az %25 7 oranında tahsilat yapılmış olması şartlarla bağlı olduğunu aracı, işbu maddede düzenlenen ve şirket tarafından kendisine bildirilecek olan komisyon hak edişinden başka hiçbir suretle ücret, masraf, gider, vergi vesair her ne ad altında olursa olsım şirketten her hangi bir hak talebinde bulunmayacaktır.” hükmüne göre, taraflar arasında yapılan sözleşme gereğince aracı sıfatına haiz olan davalının ne zaman komisyon ücretine hak kazanacağı ve bu ücretin ne kadar olacağı açık bir şekilde belirtildiğini, sözleşmenin 4/5 fıkrasında : … Aracı işbu şartlar haricinde her ne sebeple olursa olsun zamanından önce ve şartlar gerçekleşmeksizin ödeme talep etmeyecektir…” düzenlemesine göre, davalının işbu sözleşme kapsamında gerekli koşullar yerine gelmeden ödeme talep edemeyeceği açıkça belli olduğunu, sözleşme imzalanması akabinde, aracının, faaliyetlerine başladığını ve … … Projesi kapsamında müvekkili şirket ile ve tek alıcının getirdiğini, bahsi geçen alıcının, dava dışı … Tic ve San A.Ş olduğu, bu şirket ile 17.04.2017 tarihinde : “İstanbul ili, Bakırköy İlçesi, … Mah. … ada, … Pafta, … Parsel … Blok A (2/1 U) Giriş ve … nolu Bağımsız bölüm “ kayıtlı apart ünitenin satışı için KDV hariç 1.550.000 USD satış bedeli üzerinden satış vaadi sözleşmesi imzalandığını, müvekkkili tarafından davalıya gönderilen 05.05.2017 tarihli yazı ile aracılık edilen sözleşme kapsamında taşınmaz bedelinin % 25’nin müvekkili şirkete ödenmemesine rağmen iyi niyet olarak hak kazanılacağı % 3 Komisyon bedelinin % 43’ünü 12.05.2017 tarihinde kalan % 57’nin de 30.03.2018 tarihinde ödeneceği kararlaştırıldığının bildirildiğini, davalıya verilen taahhüdün yerine getirildiğini ve 12.05.2017 tarihinde 19.995 Usd komisyon bedeli ödemesi gerçekleştirildiğini, ancak, kalan miktarın ödeme tarihi gelmeden, dava dışı alıcı … A.Ş tarafından müvekkili şirkete gönderilen … Noterliğinin 06.12.2017 tarih 17598 yevmiyeli ihtarname ile satış vaadi sözleşmesinin fesih edildiğinin bildirildiğini, ihtarname ile alıcının sözleşmeyi fesih iradesinin ortaya konması ile taraflar arasındaki satış ilişkisi sonlanlandırıldığını, aracılık edilen satış vaadi sözleşmesinin sonlanlandınlması ile ilgili davalı ile yapılan aracılık sözleşmesinin 4.6 Maddesi: “.. Alıcılar ile şirket arasında akdedilecek düzenleme şeklinde satış vaadi sözleşmesi veya leasing sözleşmesinin zaman sınırlaması olmaksızın her hangi bir sebeple fesih olması halinde feshedilen sözleşmeden dolayı doğmuş veya doğacak olan her türlü masraf ve aracıya verilmiş olan kopmisyon bedeli aracının hesabına borç olarak kaydedileceğini, bu tutarlar aracı tarafından şirkete en geç bir ay içerisinde nakden ve defaten ödenir. Yahut şirket tarafından aracıya ödenecek başkaca komisyon ücretleri bulunması halinde buradan mahsup edilerek tahsil edilir. Şu kadarki aracı bir aylık zaman zarfında tam ve noksansız olarak ödeme yapmaz ve meblağın tamamını tahsil edilemez ise gecikilen her gün için ödenmesi gereken bedelin %1’i oranında cezai şart ödeyeceğini kabul ve taahhüt eder. Cezai şart talep etme hakkı ile birlikte şirketin tüm alacak, cezai şart, maddi ve manevi tazminat hakları saklı kalmak sureti ile işbu sözleşmeyi fesih hakkı saklıdır..” hükmüne yer verildiğini, bu düzenleme ile davalının aracılık ettiği sözleşmenin her hangi bir nedenle sonlandırılması ile hak kazandığı komisyon bedellerini iade edeceğinin net bir şekilde ortaya konduğunu, davalının, kendisine ödenen 19.995 USD’lık bedeli hiçbir şekilde geri ödemediğini, aksine kötü niyetli olarak belirtilen hususları inkar ettiğini, müvekkili şirketin davalıya … Noterliği’nin 30.01.2018 tarih … yevmiyeli ihtarname keşide edilerek sözleşmenin 6.2 maddesi gereğince kendisine ödenene bedelin tebilğden itibaren 15 gün içinde ödenmesi ihtar edildiğini, aracılık sözleşmesinde belirtilen adrese gönderilen ihtarname tebliğ edilemediğini, … Odası kayıtlarına göre firmanın 13.12.2017 tarihinde kapatıldığından tebligat çıkartılamadığını, adres değişikliğinin sözleşmenin maddesine göre müvekkili şirkete bildirmediğini, WEB sitesinden de davalıya ulaşılamadığını, sözleşmenin 6.7. maddesine göre: “…Sözleşmenin süresinin dolması sözleşmenin her hangi bir nedenle feshedilmesi yahut her ne nedenle olsun sözleşmenin sona ermesi halinde dahi aracının sözleşmenin sona erme tarihine kadar işbu sözleşme kapsamında satışına aracılık ettiği tüm sözleşmeler gereğince teslime kadar olan tüm yükümlülükleri ve alıcılar ile akdedilen sözleşmelerin iptal edilmesi halinde 4.6 maddede belirtilen kapsamda yapacağı iadeye ilişkin yükümlülükleri bakidir.” hükmüne göre aracılık sözleşmesi feshedilse bile komisyon bedelini iade etme yükümlülüğünü ortadan kaldırmayacağını kabul ettiğini, ihtarnameye rağmen ödeme yapılmaması üzerine fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E Sayılı dosyasından 19.995 USD’nin tahsili için icra takibi başlatıldığını, icra takibine 02.04.208 tarihinde kötü niyetli olarak itiraz edildiğini ve takibin durduğunu, kötü niyetli itirazın iptali ve takibin devamı için işbu davanın ikame edildiğini, talep edilen faizin 3095 sayılı yasanın 4/a maddesine uygun olarak talep edildiğini, belirterek haksız ve kötü niyetli itirazın iptaline, takibin devamına, davalı aleyhine %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ile ücreti vekaletin davalıya tahmiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP
Davalı vekili cevap – karşı dava dilekçesinde özetle; taraflar arasında düzenlenen sözleşmenin T.B.K.520 maddesi geeğince simsarlık sözleşmesi olduğunu, T.T.K. 5/1-c maddesi gereğince simsarlık sözleşmesinden kaynaklanan davalar T.T.K.4. md anlamında ticari dava sayılmadığını, kanun, komisyon sözleşmesini T.T.K.4/1-C kapsamında ticari dava sayarken simsarlık sözleşmesini ticari dava olarak göstermediğini, bu nedenle huzurdaki dosyada görevli Mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi olup görevsizlik kararı verilmesi talep edildiğini, taraflar arasında imzalanan 17.03.2017 tarihli aracılık sözleşmesi ile “İstanbul Çağlayan Mahkemeleri’nin yetkili kılındığından yetki itirazında bulunulduğu, esasa ilişkin itirazların taraflar arasında düzenlenen aracılık sözleşmesinin 4.6 maddesi genel işlem koşulu olduğu, söz konusu 4.6 maddesi incelendiğinde, “…alıcılar ile şirket arasında akdedilecek düzenleme şeklindeki satış vaadi sözleşmesi veya leasing sözleşmesinin zaman sınırlaması olmaksızın her hangi bir sebeple fesih olması halinde feshedilen sözleşden dolayı doğmuş veya doğacak her türlü masraf ile aracıya verilmiş olan komisyon bedeli aracının hesabına borç olarak kaydedilir.” şeklinde düzenlendiğinin görüldüğünü, söz konusu maddenin T.B.K.20/1 maddesi gereğince genel işlem koşulu olarak kabul edilmesi gerektiğini, sözleşmenin kurulmasından önce tek taraflı olarak düzenlendiğini, sözleşme hükümlerinin müzakere edilmediğini, sözleşmenin tek tip olarak düzenlendiğini, müzakere edilmediğini, matbu olup, genel ifadeler içerdiğini, sözleşmenin diğer tarafı olarak sözleşmenin imzalanmış olması veya bu maddelerin tartışılarak konulduğuna ilişkin kaydı T.B.K. 20/3 maddesi gereğince bu maddeleri genel işlem koşulu olmaktan çıkarmayacağını, sözleşmenin tarşılarak imzalandığı hususunun ispatının davacı tarafta olduğunu, 6098 sayılı yasanın 21. maddesi gereğince sözleşmeyi düzenleyenin sözleşme öncesi bilgilendirme yapması gerektiğini, alıcı ile davacı arasında düzenlenen satış vaadi sözleşmesinin satıcının kendi kususru sebebiyle fesih edildiğini, alıcının, dava dışı … A.Ş tarafından davacıya keşide edilen fesih ihtarında; daire tavan yüksekliğinin planlardan ve kendisine belirtilenden hayli farkı olduğunu, imza öncesi sunulan planlarda olmamasına karşın, daire salonuna klima monte edildiğini, kanallı klima sistemi olması gerekirken klimanın salonda duvara monte edilmiş olması nedeniyle fesih edildiğini, davacı tarafından yapılan aldatıcı reklam ve yanıltıcı beyanlardan dolayı dava dışı şirketin daireyi satın almaktan vazgeçtiğini, davacının dürüstlük kuralına aykırı yanlış ve yanıltıcı reklamlar 6102 sayılı haksız rekabete ilişkin 55/1-a maddesi gereğince davacı şirket sorumluluğunu gerektirdiğini, davacının kusurunun müvekkile yüklenemeyeceğini, davacının, müvekkiline ödeme yaparken her hangi bir ihtirazı kayıtta bulunmadığını, aracılık sözleşmesinin 4.4 maddesi gereğince %3 komisyon ücretinin %43’nün ödenemsinde hiç bir ihtiraı kayıt sunmadığını ve ödemenin bu şekilde yapılacağına ilişkin her hangi bir hüküm bulunmadığını, 30.03.2018 tarihinde ödenecek olan % 57’lik komisyon tutarının da müvekkile ödenmediğini, bu hususta dava açma hakkının saklı tutulduğunu,
Karşı davaya ilişkin açıklamada; taraflar arasında 17.03.2017 tarihinde aracılık sözleşmesi imzalandığını, sözleşme akabinde, müvekkili tarafından alıcı dava dışı şirket … A.Ş ile davacı arasında 17.04.2018 tarihli Satış Vaadi Sözleşmesi imzalandığını, bunun üzerine davacının müvekkiline gönderdiği 05.05.2017 tarihli yazı ile; satışa konu taşınmaz bedelinin % 25’nin alıcı tarafından şirkete ödenmesi beklenilmeksizin hak kazanılan % 3 komisyonun % 43’nün 12.05.2017 tarihinde, kalan % 57’nin de 30.03.2018 tarihinde ödenmesine karar verildiğinin bildirildiğini, yazının devamında, bu durumun sadece belirtilen ilk satış için geçerli olduğunu, sonraki satışlarda sözleşmede kararlaştırılan hükümler doğrultusunda komisyon öedemesi yapılacağı bildirildiğini, davalı ile davacı arasında yapılan aracılık sözleşmesi’nin 4.4. maddesinin uygulanması bu satış için bu yazı ile ortadan kalktığını, bu nedenle davacının, bedelin iadesini talep edemeyeceği gibi % 57’lik kısmımım, yani kalan 26.505-USD’yi de ödemekle yükümlü olduğunu, sözleşmenin feshe ilişkin 4.6 Maddesi, genel işlem koşulu olduğunu, bu madde ile sözleşmenin her ne sebeple olursa olsun feshedildiği takdirde tüm mali sorumluluğun aracı müvekkile yüklendiğini, bu kaydın müvekkili aleyhine her durumda mali yükümlülükler doğuran kötü niyetle konulmuş bir kayıt olduğunu, sözleşmenin bu maddesinin tartışılarak konulduğunun ispat yükü davacıda olduğunu, aksi takdirde bu maddenin yazılmamış sayılmasına, doğacak boşluğun da “…Emredici ve yedek hukuk kuralları ile bu tür kuralların olmaması halinde varsa örf’ve adet kuralları ile bunlarında yokluğu halinde hakimin hukuk kuralı meydana getirmesi ile doldurulması gerekir…” (Yargıtay 11.H.D. 2016/753 E., 2016/7764 K.sayılı ilamı) nitekim, alıcı ile davacı şirket arasında yapılan düzenleme şeklinde satış vaadi sözleşmesininde davacı şirketin kendi kusuru ile feshedildiğini, dava dışı alıcı şirketin … Noterliğinin 06.12.2017 tarih … yevmiyeli fesih ihtarında; daire tavan yüksekliğinin planlardan ve kendisine belirtilenden hayli farklı olduğu ve kendilerine sözleşme imza öncesi sunulan planlarda olmamasına karşın daire salonunda klima monte edildiğinin, kanallı klima sistemi olması gerekirken klimanın salonda duvara monte edilmiş olduğu gerekçesiyle sözleşmenin fesih edildiğini, bu takdirde alıcı ile şirket arasında yapılan sözleşmenin davacının kendi kusuru sebebiyle fesih edildiğinin görüleceğini, davacının kendi kusurlu davaranışlardan da kendisinin sorumlu olduğunu, davacı şirketin aldatıcı reklam ve haksız ticari uygulamalar sebebiyle T.T.K. 55/1-a maddesi gereğince, sorumluluk davacı şirkete ait olduğunu, kendi sorumluluğunu, müvekkili şirkete yükletilmesinin hukuka ve adalet dugusuna aykırı olduğunu, bu nedenle davacı şirketin kalan % 57’lik komisyon bedeli olan 26.505 Usd’nin müvekkile ödenmesi gerektiğini belirterek, asıl davanın reddine, karşı davanın kabulüne, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere şimdilik 1.000-Usd’nin 30.03.2018 temerrüt tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davacı / karşı davalıdan tahsiline, yargılama giderleri, vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
GEREKÇE:
Asıl davanın itirazın iptali, karşı davanın ise aynı sözleşmeye dayalı alacak davasından ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Asıl davada davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmişler, davada; … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… esas sayılı takip dosyasına, sözleşmelere, ihtarnamelere, tanığa, yazışmalara, ticari defter kayıtlarına bilirkişi incelemesine, yemine, keşife vs.dayanmışlardır.
Karşı davada davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmişler, davada; aracılık sözleşmesi, ihtarname, davacı şirkete tarafından düzenlenen 05/05/2017 tarihli yazı, tanık,bilirkişi,ticari defterler, yemin vs.deliline dayanmışlardır.
Davaya dayanak … İcra Müdürlüğü’nün 2018/5136 esas sayılı takip dosyasında; alacaklı … İnş A.Ş. tarafından, borçlu … Gayrimenkul aleyhine; 19.995,00-Usd asıl alacak, 16,02-Usd işlemiş faiz olmak üzere toplam 20.011,02-Usd alacağın tahsili için 21/03/2018 tarihinde ilamsız genel haciz yoluyla takibe girişildiği, borçlunun 02/04/2018 tarihinde borca, faize ve tüm ferilerine itiraz ettiği anlaşılmıştır.
Davacı şirketin ticari defter, kayıtlarının talimat mahkemesi ile incelenmesine ilişkin kararı gereğince … Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2019/… talimat sayılı dosyası üzerinden görevlendirme ile serbest muhasebeci mali müşavir … tarafından düzenlenen bilirkişi raporunda: Tarafların iddia ve savunması, sözleşme, dosya sunulan deliller ve davacı şirkete ait 2017 ve 2018 yılma ilişkin yevmiye defterlerinin incelendiği, inceleme ile davacı şirketin e-defter mükellefi olduğu, yevmiye defterlerine ilişkin ilgili aylara ait e-defter beratlarına raporda yer verildiği, 2017 ve 2018 yılı yevmiye defter incelemesinde: … A.Ş tarafından … A.Ş’ne ve … Firması adına düzenlenen faturaların davacı şirket kayıtlarında kayıtlı olduğu, … A.Ş tarafından … A.Ş.’ne 1.550.000 USD + 279.000 USD toplamı 1.829.000 USD karşılığı 6.730.902.90 TL satış bedeli faturası düzenlendiği, taşınmaz satış bedeli üzerinden ödenmcsi gereken % 3 komisyon bedelinin 19.995 USD’lik kısmının 12.05.2017 tarihli tediye makbuzu ile şirket ortaklarından … tarafından … Gayrimenkul’e ödendiği, dava dışı Alıcı … A.Ş. tarafından satış sözleşmesinin … “..Daire Tavan Yüksekliğinin planlardan ve kendisine belirtilenden hayli farklı olduğu ve kendilerine sözleşme imzası öncesi sunulan planlarda olmamasına karşın daire salonunda klima monte edildiği, kanallı klima sistemi oplması gerekirken klimanın salonda duvara monte edilmiş olduğu…” gerekçesiyle feshedildiği, davacı … A.Ş, satış vaadi sözlşemenin fesih edilmiş olması sonucu taraflar arasında imzalanan aracılık sözleşmesinin 4.6 maddesi gereğince 19.995.00 USD‘nin talep edileceği hususu tespit ve rapor edilmiştir.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre davacının, davalı borçludan alacaklı olup olmadığı hususunda bilirkişi heyetinden rapor alınmış, bilirkişi heyetinin 26/06/2020 tarihli raporunda özetle: asıl dava bakımından davacının davalıdan, takip tarihi itibariyle 19.995,00-Usd asıl alacağı ve 16.02-Usd işlemiş temerrüt faizi alacağı bulunduğu, asıl alacağın, takip tarihinden itibaren talebe uygun olarak işletilecek yasal döviz faizi (3095 sayılı Faiz Kanunu md.4/a) ile birlikte tahsili gerektiği, karşı dava bakımından, davalının (karşı davacının) davacıdan (karşı davalıdan) iddia ve talep ettiği gibi bir alacağı bulunmadığı hususu tespit ve rapor edilmiştir.
Davalı – karşı davacı vekili Av. … ‘ın 06/08/2020 tarihli ıslah dilekçesi ile dava değerini 33.875,00 USD’ye ( 246.643,88 -TL ) olarak arttırdığı anlaşılmıştır.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; asıl dava bakımından taraflar arasındaki hukuki ihtilafın davacı yanın, 21/03/2018 tarihinde davalı borçlu aleyhine … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… esas sayılı takip dosyası ile; 20.011,02Usd tutarlı alacağı için icra takibi başlatması karşısında, davalı yanın takibe itiraz etmesi üzerine çıkmış bulunduğu, karşı davanın ise aynı sözleşmeye dayalı alacak davası olduğu,
Taraflar arasında 17.03.2017 tarihinde davacı şirket tarafından inşaatı gerçekleştirilen … Projesi ile sınırlı olmak üzere, projedeki taşınmazların satış ve pazarlanmasmda aracılık sözleşmesi imzalandığı, davalı tarafından satışına aracılık yapılan taşınmazlar için KDV hariç net satış bedeli üzerinden % 3 Komisyona hak kazanacağı taraflarca kararlaştırıldığı, davalının, ilk alıcı dava dışı … A.Ş’ne KDV hariç 1.550.000 USD bedel üzerinden satışta aracılık yapıldığı, işbu daire satışından dolayı KDV hariç 46.500 USD + KDV Komisyon hak edildiği, hak edilen komisyon bedelinin 19.995.00 USD’lık kısmının 12.05.2017 tarihinde davacı tarafından davalıya tediye makbuzu ile teslim edildiği, bakiye kalan komisyon bedelinin 30.03.2018 tarihinde ödeneceğine ilişkin davacı tarafından davalıya yazı ile bildirildiği, yapılan hesaplamada, davalı tarafından aracılık edilen daire satışından dolayı KDV dahil komisyon bedelinin 54.870.00 USD olduğu ve kısmi ödeme olan 19.995.00 USD düşülmesi ile kalan bakiyenin 34.875.00 USD olarak hesaplandığı, davalı tarafından aracılık edilen ve dava konusu komisyon bedelinin dayanağı olan dava dışı … A.Ş.’ne satışı yapılan ve işbu satış ile ilgili olarak davacı ile dava dışı alıcı arasında imzalana satış vaadi sözleşmesinin dava dışı şirket tarafından sözlşeme konusu taşınmazın sözleşme öncesi özellikleri kararlaştırılan özellikleri taşımadığından alıcı dava dışı … A.Ş tarafından fesih edilmesi akabinde, davacı ile davalı arasındaki aracılık sözleşmesini fesih ettiğini ve gerek satış vaadi sözleşmesinin feshi gerekse aracılık sözlşemesinin feshi nedeniyle davacı şirketin davalıya yaptığı 19.995.00 USD Kısmi komisyon tutarının iade edilmesini talep ve dava ettiği, davacı şirketin ticari defter kayıtları üzerinde inceleme yapılmak suretiyle talimatla bilirkişi raporu alınması kararı gereğince düzenlenen bilirkişi raporunda davacı şirketin 2017 ve 2018 yılı ticari defterlerinin incelendiği, incelenen davacı defter kayıtlarına göre, dava dışı şirkete yapılan daire satışına ilişkin olarak dava dışı alıcı … A.Ş. adına düzenlenen 17.04.2017 tarihli satış faturası ve sözleşmenin feshi sonrasında 22.01.2018 tarihli iptal faturasının davacı defterlerinde kayıtlı olduğu, davacı İle davalı arasında, 17.03.2017 tarihli aracılık sözleşmesi akdedildiği, bu sözleşmeyle davalı; davacının satışa sunmuş olduğu taşınmazlara alıcı (müşteri) bulmayı ve davacının bu alıcılara taşınmazları satması için aracılık faaliyetinde bulunmayı borçlanmıştır. Davacıda, davalının bulduğu alıcılara taşınmazların satılması halinde davalıya aracılık ücreti (komisyon) ödemeyi borçlandığı, bu sözleşme hukuki niteliği itibariyle, TBK.md.520 vd. hükümlerinde düzenlenmiş olan taşınmaz simsarlığı sözleşmesi niteliğinde olduğu, taraflar arasında akdedilmesinden sonra, davalının bulduğu alıcı (… Şirketi) ile davacı arasında, 17.04.2017 tarihli taşınmaz satış vaadi sözleşmesi akdedildiği, ancak alıcı tarafından davacıya, satış bedelinin %25’lik kısmının henüz ödenmemiş olduğu anlaşıldığından, davacı sözleşmenin açıklanan hükümleri uyarınca davalıya aracılık ücreti ödeme borcu altına henüz girmediği, sözleşmenin ilgili hükümlerinde (md.4.4 ve 4.5’de) öngörülmüş olan yasal şartlar gerçekleşmemiş olduğundan, davalının aracılık ücreti ödeme borcu henüz doğmamış ve muaccel olmadığı, fakat buna rağmen davacının iyiniyet göstergesi olarak, davalıya, aracılık ücretinin bir kısmını (%43 kısmını) ödemiş olduğu, davacı, davalıya göndermiş olduğu 30.01.2018 tarihli ihtamemeyle, davalıya iyiniyet göstergesi olarak ödemiş olduğu 19.995 USD’nin iadesini talep ettiği, davalının 19.995 USD’yi iade etmekten kaçınması üzerinde de davacı, bu tutarın ödçnmcsi talebiyle davalı aleyhine icra takibi başlattığı, davalının takibe itiraz etmesi nedeniyle takibin durması üzerine de, işbu itirazın iptali davasını açtığı, asıl dava konusu uyuşmazlık; davacının, iyiniyet göstergesi olarak davalıya ödemiş olduğu 19.995 USD’lik aracılık ücreti kısmının iadesini (davacı ile alıcı arasında akdedilmiş olan taşınmaz satım vaadi sözleşmesinin feshedilmiş olması nedeniyle) davalıdan talebe hak kazanıp kazanmadığı noktasında olduğu,davacı ile davalı arasında akdedimiş olan aracılık sözleşmesinin ilgili hükümlerinde (md.4.4 ve 4.5’de) davacının davalıya aracılık ücreti ödeme borcu altına girmesi için öngörülmüş olan yasal şartlar gerçekleşmemiş olduğu ve dolayısıyla da davacının aracılık ücreti ödeme borcu henüz doğmamış ve muaccel olmamış olduğu halde, davacı iyiniyet göstergesi olarak davalıya, aracılık ücretinin %43’lük kısmını ödemiş olduğundan ve bu ödemeyi yapmadan önce davalıya gönderdiği yazı ile, yasal şartları henüz gerçekleşmediği için davacıya olan aracılık ücreti ödeme borcu doğmamış olduğu halde söz konusu ücretin bir kısmını iyiniyet göstergesi olarak davacıya ödeyeceğini ve fakat sözleşmenhin 4.6 maddesinde öngörülmüş olan iade şartı gerçekleştiği takdirde (yani taşınmaz satım vaadi sözleşmesi alıcı tarafından feshedildiği takdirde) davalının bu ücreti davacıya iade etmekle yükümlü olacağını açıkça bildirmiş olduğundan davacı, sözleşmenin 4.6 nolu maddesi hükmü uyarınca bu ödemenin iadesine davalıdan talebe hak kazandığı, asıl dava bakımından davacının davalıdan, takip tarihi itibariyle 19.995,00-Usd asıl alacağı ve 16.02-Usd işlemiş temerrüt faizi alacağı bulunduğu, asıl alacağın, takip tarihinden itibaren talebe uygun olarak işletilecek yasal döviz faizi (3095 sayılı Faiz Kanunu md.4/a) ile birlikte tahsili gerektiği,
Karşı dava konusu uyaşmızlık yönünden; “asıl davada sözü edilen taşınmaz satım vaadi sözleşmesinin davacı ile alıcı (… Şirketi) arasında akdedilmiş olmasından dolayı davalının (karşı davacının) aracılık ücretinin bakiye %57’lik kısmının ödenmesini davacıdan (karşı davalıdan) talebe hak kazanıp kazanmadığı” noktasında olduğu, asıl dava kısmında açıklandığı üzere; ilgili taşınmaz satım vaadi sözleşmesinin akdedilmesinden sonra alıcı (… Şirketi) tarafından satış bedelinin %25’lik kısmının davacıya ödenmemiş olduğu anlaşıldığından; davacının (karşı davalının) davalıya (karşı davacıya) karşı aracılık ücreti ödeme borcu altına girmesi için gerekli olan yasal şartlar gerçekleşmemiş ve dolayısısıyla da davacının aracılık ücreti ödeme borcu doğmamış ve müeccel olmamıştır. Fakat buna rağmen davacı, iyiniyet göstergesi olarak (ve Taşınmaz Satım Vaadi Sözleşmesinin alıcı tarafından feshedilmesi halinde davacıya iade edilmesi şartıyla) aracılık ücretinin %43’lük kısmını davalıya ödemiştir. İlgili taşınmaz satım vaadi sözleşmesi alıcı tarafından feshedilmiş olduğundan, sözleşmenin ilgili hükümleri uyarınca davalı, tahsil etmiş olduğu %43’lük aracılık ücreti kısmını dahi davacıya iade etme yükümlülüğü altına girmiştir.Bu nedenlerle, davalının (karşı davacının) karşı dava tarihi itibariyle davacıdan (karşı davalıdan) iddia ve talep ettiği gibi bir alacağı bulunmadığı hususunun tespit ve rapor edildiği görülmekle, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre asıl davanın kabulu, karşı davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
A-ASIL DAVA YÖNÜNDEN; DAVACININ DAVASININ KABULÜ İLE;
1-Davalının … İcra Müdürlüğünün 2018/… esas sayılı takip dosyasına yaptığı itirazın 19.995,00-Usd asıl alacak olmak üzere toplam 20.011,02-Usd yönünden iptaline, takibin asıl alacağa (19.995,00-Usd) 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi uyarınca 1 yıllık Usd mevduatına kamu bankalarınca uygulanan en yüksek faiz oranında faiz yürütülerek devamına,
2-Alacak üzerinden %20 icra inkar tazminatı 15.751,07-TL’ nin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
3-Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 5.379,77TL harçtan peşin alınan 949,87- TL harcın mahsubu ile bakiye 4.429,90 TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
-Davacı tarafından dava açıldığı sırada yatırılan 949,87 -TL peşin nispi harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 35,90-TL başvurma harcı, 650TL bilirkişi ücreti, 187,88TL davetiye ve teskere gideri olmak üzere toplam 873,78TL yargılama giderinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 11.038,20 TL nisbi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacının / davalının gider / delil avanslarından artan bakiyelerinin davacı / davalı / vekillerine iadesine,
B-KARŞI DAVA YÖNÜNDEN; DAVACININ DAVASININ REDDİNE;
1-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Harçlar Kanunu Genel Tebliği gereğince hesap olunan 59,30-TL karar ve ilam harcının davacı tarafından peşin yatırılan 80-TL harc, 4.212,00TL ıslah harcından mahsubu ile bakiye 4.232,70TL harcın kararın kesinleşmesi sonrası talep halinde davacı tarafa iadesine,
2-Davacı tarafça yapılan yargılama giderinin üzerinde bırakılmasına,
3-Davalı kendisini vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T. gereğince hesaplanan 26.050,09 TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
4-HMK 333 (1) maddesi uyarınca taraflarca yatırılan gider avansından bakiyesinin kararın kesinleşmesi sonrası resen mahkememizce taraflara iadesine,
Dair; taraf vekillerinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.15/01/2021

Katip …
-imza

Hakim …
e-imza