Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/535 E. 2023/306 K. 12.04.2023 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2019/535 Esas
KARAR NO:2023/306

DAVA:İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:08/08/2019
KARAR TARİHİ:12/04/2023

Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Acentelik Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ;
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “Müvekkil ile davalı arasında cari hesap sözleşmesi ve acentalık sözleşmesi çerçevesinde ticari ilişki olduğunu, müvekkil şirket muhasebe kayıtlarında davalı şirketin takip tarihi itibari ile 85.979,63 TL müvekkil şirkete borçlu olduğu açık şekilde tada olduğunu, davalının borcunu ödemediğini, müvekkil davalı borçludan olan cari hesap alacağını tahsil için … İcra Müdürlüğünün 2017/… e sayılı dosyası ile icra takibine geçildiğini, yapılan itiraz ile takibin durduğunu, bu nedenle % 20 den aşağı olamak üzere icra inkar tazminatı talep ettiklerini, davalı taraf ölçüm tartım bedeli, mesai bitiş ihlali adı altında haksız faturalar kestiğini, eksik demirbaş ödemeleri yaptığını, şube tadilatı ile ilgili eksik faturalar kesildiğini, delil listesinde belirttikleri noter ihtarında yer aldığı üzere fatura e kontur bedeli, sahte teslimat adı altında fatura kesilmesi, fiyat farkı yansıtması vs gerçek dışı faturalar keserek müvekkilden haksız kazanç elde ettiği, müvekkilin hakedişlerini vermediğini, belirtilen nedenlerle fazla ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davalı borçlunun haksız ve kötü niyetli itirazının iptaline, takibin devamına, % 20’dan az olmamak kaydı ile icra inkar tazminatına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine hükmedilmesini” talep ve dava edilmiştir.
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacı delilleri ve eklerinin tebliğ edilmediğini, davacının talebinin net olmadığını, esasa ilişkin olarak, davacı müvekkil şirketin acentası olarak faaliyet gösterdiğini, sözleşmenin haklı nedenle sona erdirildiğini, müvekkil şirketin Zümrüt acentası olarak çalıştığını, sürekli aksklık ve problemler yaşandığını, mali uygunsuzluklara ilişkin sürekli ihtar/uyarı verildiğini, buna rağmen kasa açıklarının devam ettiğini, Nitekim 12.04.2017 ve 13.04.2017 tarihlerinde yapılan kasa sayım sonucunda birim kasasında 62.593,03 TL kasa açığının tespit edildiğini, davacının sözleşmeye aykırı eylemleri sebebi ile … 2.Noterliği 14.04.2017 tarih, … yevmiye numaralı ihtarname ile sözleşmenin haklı olarak fesh edildiğini, 13.04.2017 tarihinde kasa açığının 85.979.63 TL tutarında olduğunun görüldüğünü, tespit edilen kasa açığının davacı cari hesabından mahsup edildiğini, davacıdan yapılan kesintilerin haklı olarak ve taraflar arsında akdedilen sözleşme kapsamında gerçekleştirildiğini, davacının dilekçesinde belirttiği Ölçüm Tartım, davacının kendisine teslim edilen kargolarla ilgili olarak ölçüm tartım işlemlerini yaptığı, bu bilgileri sisteme girdiği, daha sonra kargolar davacının bağlı olduğu transfer merkezinde tekrar ölçüm tartıma tabi tutulduğundan ara fark çıktığının görüldüğünü, cari hesap sözleşmesinde, acenta araçlarının transfer merkezine belirlenen saatlerde giriş yapmaması durumunda 30-60 dk arasındaki gecikmelerin her bir günü için 50,00 TL, 60 dakika üzerinde günlük 75,00 TL cezai yansıtma uygulanacağı hükmü yer aldığını, 30 dakikaya kadar gecikmede ceza yansıtılmadığını demirbaş konusu ve Şube tadilatından eksik hesaplama olmadığını, mobilya ve donanım için kdv dahil 3.972,88 TL , tadilatlar için KDV dahil 23.600,00 TL iade fatura alındığını, e fatura kontur bedeli her işlemde bedel ödenmediğini, sevk edilmeyen gönderi, sahte teslimat konusu irsaliye başına 250 TL ceza uygulandığını, müşterilerin hizmet almama, geç teslim, hasarlı-kayıp kargo, hatalı kesilen faturalar vs sebebi ile şirkete kesmiş oldukları faturalar acentanın hak ediş oranına göre acenteye yansıtıldığını, beyanla davanın usul ve esas yönünden reddine, % 20 kötü niyet tazminatına hükmedilmesi talep edilmiştir.
Davanın; Cari hesaptan kaynaklanan alacağa ilişkin … İcra Dairesinin 2017/… esas sayılı dosyasında başlatılan takibe yapılan itirazın iptali ve icra inkar tazminatı talebine ilişkin olduğu ilişkin olduğu görüldü.
… İcra Dairesinin 2017/… esas sayılı dosyası celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası incelendiğinde; alacaklının …, borçlunun …Taşımacılık Anonim Şirketi olduğu, takibin 85.979,63-TL asıl alacağa ilişkin ilamsız takip olduğu, takip dayanağının cari hesap alacağı olduğu, 31/10/2017 tarihli ödeme emrinin borçluya tebliğine dair takip dosyası içerisinde mazbata görülmemiş ise de borçlunun 03/11/2017 tarihinde borca, ferilerine ve faize itiraz ettiği, itiraz tarihi itibariyle takip tarihinden itibaren 7 günlük itiraz süresinin dolmadığı belirlendiğinden borçlunun itirazının süresinde olduğu görülmüştür.

Mali müşavir Ufuk Uysal tarafından imzalı 25/04/2021 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Davacının davalı şirket ile 01.06.2012 tarihinde imzaladığı Acentelik Sözleşmesi ve Cari hesap Sözleşmesi imzalanarak Kargo taşıma işinde acente olarak faaliyet gösterdiği, davalı şirketin 12-13 Nisan 2017 tarihinde yaptığı kasa sayımında önce 62.593,03 TL açığın tespit edildiği, 18.04.2017 tarihinde yapılan ikinci sayımda ise açığın 85.979,63 TL olarak tespit edildiği, davalı şirket tarafından … 2.Noterliğinden 14.04.2017 tarihinde gönderilen … yevmiyeli ihtarname ile oluşan 62.593,03 TL kasa açığı nedeniyle sözleşmenin fesh edildiğinin ihbar edildiği, davacı tarafından söz konusu ihtarnameye herhangi bir cevabın verilmediğinin görülmediği, davalı şirket kayıtlarında davacı acentenin herhangi bir alacağının bulunmadığı, önceki bölümlerde açıklandığı üzere davalı şirket tarafından tespit edilen 85.979.63 TL.nin cari hesaba borç yazılarak hesabın kapatıldığı, davacı tarafın söz konusu 85.979.63 TL.lık borç tutarını işleme almaması nedeniyle cari hesabında davalı şirketten alacağının görüldüğü, kasa açığı fişinin işleme alınması halinde davalıdan herhangi bir alacağının tespit edilemediği, dolayısıyla davacının … 2.İcra Müdürlüğünün 2017/… E dosyasında davalıdan 85.979.03 TL alacağının tespit edilemediği,
13/02/2022 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle; Dosyaya sunulu yeni bir bilgi ve belge olmaması ve Kasa açığına ilişkin işlemlerin önceki raporda açıklanması nedeniyle kök raporda tespit edilen görüş ve değerlendirmelerimizden ayrılmamızı gerektiren bir husus oluşmadığı,
05/06/2022 tarihli bilirkişi 2. Ek raporunda özetle; Dava konusu olan Kasa açığına ilişkin işlemler, kök raporda kapsamlı olarak açıklanmış, davacı vekilinin itirazları da önceki bölümde irdelenmesi nedeniyle kök raporda tespit edilen hususlarda herhangi bir değişiklik oluşmadığı tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
2004 sayılı İİK madde 67 uyarınca; “takip talebine itiraz edilen alacaklı, itirazın tebliği tarihinden itibaren bir sene içinde Mahkemeye başvurarak, genel hükümler dairesinde alacağın varlığını ispat suretiyle itirazın iptalini dava edebilir”.
… İcra Dairesinin 2017/… esas sayılı dosyası celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası incelendiğinde; alacaklının …, borçlunun …Taşımacılık Anonim Şirketi olduğu, takibin 85.979,63-TL asıl alacağa ilişkin ilamsız takip olduğu, takip dayanağının cari hesap alacağı olduğu, 31/10/2017 tarihli ödeme emrinin borçluya tebliğine dair takip dosyası içerisinde mazbata görülmemiş ise de borçlunun 03/11/2017 tarihinde borca, ferilerine ve faize itiraz ettiği, itiraz tarihi itibariyle takip tarihinden itibaren 7 günlük itiraz süresinin dolmadığı belirlendiğinden borçlunun itirazının süresinde olduğu, itiraz üzerine takibin durdurulmasına dair bir kararın alacaklı/vekiline tebliğine dair takip dosyası kapsamında mazbataya ve sair bilgi belgeye rastlanmamakla birlikte, eldeki itirazın iptali davasının 08/08/2019 tarihinde açıldığı, alacaklı/vekiline itiraz üzerine takibin durdurulması kararının tebliğine dair mazbata, sair bilgi belge de bulunmadığından İİK madde 67’de öngörülen bir yıllık sürenin işlemeye başlamadığı görülmekle eldeki itirazın iptali davasının süresi içerisinde açıldığının kabulü gerektiği anlaşılmıştır.
Davacı taraf iddiasında; davalı ile aralarındaki acentelik sözleşmesi kapsamında ticari ilişkileri olduğunu ve davacının muhasebe kayıtlarına göre takip tarihi itibariyle davalıdan 85.979,63-TL alacaklı olduğunu ve davalının gerçek dışı faturalar keserek davacıdan haksız kazanç elde ettiğini belirterek davalının takibe yaptığı itirazının iptalini talep etmiş, davalı taraf savunmasında; davacı tarafın davalının acentesi olarak faaliyet sürdürdüğünü, davacının mali uygunsuzlukları nedeniyle sözleşmenin haklı olarak feshedildiğini, yapılan tespitlerde kasa açığının 85.979,63-TL tutarında olduğunun belirlendiğini e bu tutarın davacının cari hesap alacağından mahsup edildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi kök ve ek raporlarında da belirlendiği üzere, taraflar arasında 01/06/2012 tarihli 1 yıl süreli acentelik sözleşmesi imzalandığı, sözleşmenin her yıl aynı şartlarla uzatıldığı, aynı tarihli cari hesap sözleşmesi de imzalandığı, davalı tarafından davacı acenteye keşide edilen … 2. Noterliği 05/04/2016 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile tahsil edilemeyen fatura alacağının cari hesaba borç yazılarak tahsil edileceğinin ve 30/05/2016 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile müşterilerden tahsil edilen ve davalı şirket hesabına yatırma gerekliliğine uyulmadığı, aynı şekilde kasa açığının tespit edilmesi halinde sözleşmenin tek taraflı olarak feshedileceğinin ihtar edildiği, 14/04/2017 tarihli … yevmiye numaralı ihtarname ile müşterilerden tahsil edilen ve davalı şirkete aktarılmayan paralar nedeniyle sözleşmenin feshine karar verildiğinin ihtar edildiği, davacının ve davalının incelenen kayıtlarının ihtilafa konu 85.979,63-TL tutar dışında uyumlu olduğu, 85.979,63-TL tutarındaki farklılığın davalının 12/05/2017 tarihinde kayıtlarına aldığı kasa açığının davacının kayıtlarında yer almamasından kaynaklandığı, davacı acente nezdinde yapılan kasa sayımlarına ilişkin tutanaklardan kasanın 85.979,63-TL noksan olduğunun tespit edildiği ve davacın acentenin cari hesabına borç yazılarak davalı nezdinde tutulan hesabın kapatıldığı ve kayıtlara göre belirlenen kasa açığı fişi dikkate alındığında davacının davalıdan talep edebileceği alacağının bulunmadığı belirlendiğinden davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Ayrıca davacı davasını ıslah ederek davayı alacak davasına çevirdiğini iddia etmişse de alınan bilirkişi raporları ile yapılan tespitler üzerine davacının takibe konu ettiği alacağının bulunmadığı ve takipte haksız olduğu belirlendiği gibi davanın geldiği aşama itibariyle davanın tamamen ıslahı yoluyla davanın alacak davasına çevrilmesi ile yapılan ıslahın yargılamayı uzamak için kötü niyetle olduğu değerlendirildiğinden 6100 sayılı HMK’nın 182. Maddesi uyarınca mahkememizce davacı tarafın ıslahı dikkate alınmadan karar vermek gerekmiştir.
Davalı taraf davacı aleyhine kötü niyet tazminatına hükmedilmesini talep etmiş olup, alınan bilirkişi raporlarında da belirlendiği üzere, davacının kasa açığı davacı nezdinde yapılan kasa sayımları ile tespit edilmiş ve buna ilişkin tutanaklar düzenlenmiş olup davacının kasa açığının birden fazla tespit edildiği, yapılan ilk tespitten sonra bu hususun tekrarlanması halinde sözleşmenin feshedileceğinin … 2. Noterliği 30/05/2016 tarihli … yevmiye numaralı ihtarnamesi ile davacıya bildirildiği ve ihtarnameden sonra 18/04/2017 tarihinde yapılan sayımda da kasa açığının tespit edildiği ve netice olarak taraflar arasındaki sözleşmenin davalı tarafça haklı olarak feshedildiği kanaatine varılmış olup, davalının sözleşmeyi feshi ve sebebinin davacının nezdinde yapılan ve tutanak altına alınan kasa sayımları neticesinde belirlenen kasa açığından kaynaklandığı davacının bilgisi dahilinde olup, 85.979,63-TL kasa açığı bilinmesine rağmen davacı kayıtlarına işlenmeyerek takibe konu edilmesinde davacının kötü niyetli hareket ettiği kanaatine varılmakla davalının davacı aleyhine kötüniyet tazminatı talebinin yerinde olduğu değerlendirilmiş, takibe ve davaya konu 85.979,63-TL tutarındaki alacagğın %20’si oranında kötü niyet tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine karar vermek gerekmiş, aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davanın reddine,
2-Alacağın %20’si oranında 17.195,93-TL kötü niyet tazminatının davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
3-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 179,90-TL harcın peşin alınan 1.038,42-TL harçtan mahsubu ile bakiye 858,52-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kendini vekille temsil ettiren davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 13.756,74-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 12/04/2023

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır