Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/234 Esas
KARAR NO : 2019/907
DAVA : Menfi Tespit
DAVA TARİHİ : 21/05/2008
KARAR TARİHİ : 21/11/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; vekiledeninin … A.Ş.nin bayisi olduğunu ve yıllardır traktör aldığını, traktör almak için siparişler verdiğini, bu siparişler karşılığında da muhtelif tarihli çekler verdiğini, … A.Ş.nin aldığı çekler karşılığı traktör göndermediğini, fabrikayı kapattığını ve ekonomik sıkıntısını gidermek için aldığı çekleri davalı Faktoring şirketlerine bozdurarak kendisine nakit sağladığını, davalı faktoring şirketlerinin işlemlerinin alacağın temliki hükümlerine tabi olduğunu, bu nedenle çeklerin kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe konulmasının mümkün olmadığını ve vekiledeninin temlik edene karşı haiz olduğu tüm def’i ve itirazları temellük eden faktoring şirketlerine karşı ileri sürebileceğini, ayrıca davalıların mevzuata uygun davranmadıklarını beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla, vekiledeni şirket tarafından keşide edilen … Bankası A.Ş. … Şubesine ait … Faktoring Hizmetleri A.Ş. elinde bulunan 20/05/2008 keşide tarihli 89.000 TL bedelli, 25/05/2008 keşide tarihli 56.500 TL bedelli, … Faktoring A.Ş. elinde bulunan 15/06/2008 keşide tarihli 92.000 TL bedelli, 25/06/2008 keşide tarihli 56.500 TL bedelli, 15/07/2008 keşide tarihli 56.717 TL bedelli, … Faktoring Hizmetleri A.Ş. elinde bulunan 30/06/2008 keşide günlü 100.000 TL bedelli, … Faktoring A.Ş. elinde bulunan 30/07/2015 keşide günlü 100.000 TL bedelli çeklerin bedelsiz olduğunu ve çekler nedeniyle vekiledeninin borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekilleri cevap dilekçelerinde özetle; çeklerin mevzuata uygun olarak dava dışı … A.Ş’den ciro ile devralındığını, çek lehtarı ile keşideci arasındaki şahsi münasebetlere dayalı def’ilerin, TTK’nun 599. maddesi uyarınca iyi niyetli çek hamili davalılara karşı ileri sürülemeyeceğini, her bir davanın tefrik edilerek ayrı ayrı görülmesi gerektiğini, husumetin dava dışı … Sanayi A.Ş’ye yöneltilmesi gerektiğini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalılardan … Faktoring Hizmetleri A.Ş.vekili ise yetki itirazında bulunmuş ve adres itibariyle Beyoğlu Asliye Ticaret Mahkemelerinin yetkili olduğunu belirtmişler ve davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava; İİK 72 maddeye dayalı Menfi Tespit davasıdır.
Mahkememizce yapılan yargılama sonunda verilen 22/10/2008 tarih, 2008/294-2009/629 E.K sayılı karar ile; “…çek hamili davalıların, dava dışı şirketle (…) davacı arasındaki alacak borç ilişkisini ve fatura düzenlenmesine neden olan ticari ilişkinin esasını bilmeleri mümkün olmadığından ve çeklerin davalılar tarafından kötüniyetli olarak ve davacının zararına bilerek iktisap ettikleri kanıtlanamadığından, … Faktoring A.Ş., … Faktoring A.Ş.ve … Faktoring A.Ş.hakkında açılan davanın reddine, davalı … Faktoring A.Ş.vekilinin yetki itirazının kabulü ile adı geçen davalı yönünden dosyanın tefrik edilerek yetkili Beyoğlu Ticaret Mahkemesine gönderilmesine…” karar verildiği, davacı vekilinin kararı temyizi üzerine Yargıtay … Hukuk Dairesinin 23/05/2012 tarih, …-… E.K sayılı ilamı ile; “… Davalı … Faktoring A.Ş. Yönünden yetkisizlik kararı verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin bu yöne ilişkin temyiz itirazlarının reddine, esasa yönelik olarak; davaya konu çeklerin davacı tarafından dava dışı … A.Ş.’ye sipariş avansı olarak verildiği, dava dışı şirketin çeklere karşılık davacıya mal teslim etmediği, dava dışı şirketin çekleri faktoring şirketine ciro ettiği, bir kısım faturalarında mükerrer olarak faktoring işlemine tabi tutulduğu mahkemenin de kabulündedir. Bu durumda davacının … A.Ş.ye karşı ileri sürebileceği def’ileri faktoring sözleşmesi uyarınca alacağı temlik alan Faktoring şirketine karşı da ileri sürebileceği (BK 167/1) gözden kaçırılarak yazılı gerekçe ile hüküm kurulması doğru görülmemiştir. …”gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkememizce usul ve yasaya uygun bulunan yargıtay bozma ilamına uyulmasına karar verilmiş, dosyaya ibraz edilen tüm delil ve belgeler, tarafların iddia ve savunmaları ve yargıtay bozma ilamı birlikte değerlendirilerek; 2014/567-2015/786 E. K. sayılı, 03/11/2015 tarihli karar ile :” … Faktoring A.Ş., … Faktoring A.Ş.ve … Faktoring A.Ş. aleyhine açılan DAVANIN KABULÜNE, davacı şirketin bu davalılara BORÇLU OLMADIĞININ TESPİTİNE, davalı … Faktoring A.Ş. (… LTD.) yönünden Yargıtay … HD.’nin 23/05/2012 tarihli ilamından ve kararın kesinleşmesinden sonra HMK 20.maddesi kapsamında süresinde davacı yanca gönderme (talik) dilekçesi verilmemiş olmakla, bu davalı yönünden DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASINA” karar verilmiş,
Davacı vekilinin temyizi üzerine Mahkememiz kararı Yargıtay … Hukuk Dairesi’nin … E.K. Sayılı, 21/04/2016 tarihli ilamı ile :”…Mahkemece davalı … Faktoring A.Ş.’ye yönelik davanın yetki yönünden diğer davalılara yönelik ise esastan reddine dair verilen hüküm Dairemizin 23.05.2012 gün ve … E., … K. sayılı kararıyla yetkisizlik kararına yönelik temyiz isteminin reddine, diğer davalılar yönünden ise hükmün esastan bozulmasına karar verilmiştir. Yargıtay bozma ilamında kısmi onama hükmü bulunmadığından bozma ilamı ile hüküm ortadan kalkmış olup, bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılamada yeni bir hüküm kurulması gerekir. Bir başka deyişle davacının yetki itirazına yönelik temyiz isteminin reddedilmiş olması hükmün o kısmının onandığı anlamına gelmez. Diğer yandan 12/07/2011 tarihinde İstanbul Avrupa Yakasındaki adliyelerin bir kısmı İstanbul Adliyesi adı altında birleşmiş olup, davanın açıldığı … Asliye Ticaret Mahkemesi ile yetkisizlik kararı verilen Beyoğlu Asliye Ticaret Mahkemesi, İstanbul Çağlayan Adliyesi bünyesinde birleşmiştir. Hal böyle olunca mahkemece işin esasının incelenmesi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm kurup davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur. Mahkememizce bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir.
Mahkememizce verilen 03/11/2015 tarihli karar ile dava konusu çeklerin davacı tarafından dava dışı … A.Ş. ‘ye sipariş avansı olarak verildiği ve dava dışı şirketin çeklere karşılık davacıya mal teslim etmediği, dava dışı şirketlerin çekleri Faktoring şirketine ciro ettiği, bir kısım faturaların da mükerrer olarak faktoring işlerine tabii tutulduğu gerekçesine göre davalılar … Faktoring A.Ş., … Faktoring A.Ş., … Faktoring A.Ş. (Temlik ile … A.Ş.) yönünden davanın kabulü ile dava konusu edilen ve davalılara ayrı ayrı atfedilen çekler yönünden davacının bu davalılara borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş olup, karar davalılar tarafından temyiz edilmediğinden, davacı taraf temyizinin ise sadece … Faktoring yönünden olmakla bu davalılar yönünden verilen hükmün kesinleştiği anlaşılmakla yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
Davalı … Faktoring A.Ş. (… LTD.) yönünden ise Yargıtay 19. Hukuk Dairesinin 21/04/2016 tarihli bozma ilamı doğrultusunda ve hernekadar bu davalı yönünden başlangıçta yetkisizlik kararı verilmiş ise de, yetkili olan Beyoğlu Asliye Ticaret Mahkemelerinin İstanbul Çağlayan adliyesi bünyesinde birleşmesi sebebiyle mahkemelerimiz yetkili mahkemeler haline geldiğinden işin esasına girilmiş ve yapılan incelemede aynen diğer davalı şirketler yönünden yapılan incelemede olduğu gibi;
Başlangıçtan beri dava dışı … San. A.Ş. defterleri üzerinde inceleme yapılmadığı görülmekle, davanın konusuna ve özellikle davacı ile dava dışı … arasındaki ticari ilişkinin tespiti gereğine göre, dava dışı …’nin 2007-2008 ticari defter ve belgeleri üzerinde de mahkememize daha evvel rapor veren bilirkişiler tarafından inceleme yapılmak suretiyle, dava konusu edilen çekler karşılığı dava dışı … A.Ş. tarafından davacıya mal gönderilip gönderilmediği, çeklerin sipariş üzerine teminat çeki olup olmadığı, çeklerin tarafların ticari defterlerine yansıyış biçiminin de tespiti suretiyle rapor düzenlenmesinin istenmesine karar verilmiş ve bilirkişiler heyetinden rapor alınmış, 26/06/2015 havale tarihli raporda;”…Dava dışı şirket (… A.Ş.) defterlerinde hesap detaylarının bulunmadığı, sistemin çalışmayışı nedeniyle muavin defter dökümlerinin ibraz edilmediği, bu nedenlerle dava dışı şirket kayıtlarında davacı şirketle olan ticari ilişkinin detayına yönelik herhangi bir tespit yapılamadığı, dosyada davacı ile dava dışı şirket ticari ilişkisini belirleyen belgelerin fotokopi olduğu, anılan belgelere göre davaya konu çeklerin sipariş avansı olarak verildiği, dava dışı şirketin ise çeklere karşılık davacıya mal teslim etmediği, dava dışı şirketin çekleri davalılara ciro ettiği, bazı faturaların mükerrer olarak faktoring işlemine tabi tutulduğu, davalılara ait ticari defter kayıtlarının; faktoring konusu faturalar ile bu kapsamda teslim alınan çekleri doğruladığı…” tespit ve rapor edilmiştir.
Dosyaya ibraz edilen tüm delil ve belgeler, tarafların iddia ve savunmaları, mahkememizce alınan bilirkişi raporu ve Yargıtay bozma ilamı birlikte değerlendirildiğinde;
Davacının … A.Ş.’ye karşı ileri sürebileceği def’ileri faktoring sözleşmesi uyarınca alacağı temlik alan faktoring şirketlerine karşıda ileri sürebileceği (BK 167/1) ve teslim edilmeyen mallar için verilen çeklerden dolayı davacının, davalılara, dava konusu edilen ve her bir davalıya ayrı ayrı atfedilen çeklerden dolayı borçlu olmadığı anlaşılıp kabul edilmekle, bozma ilamı doğrultusunda davanın … LTD. ( … Faktoring A.Ş.) yönünden de kabulüne, davacının, dava konusu çekten dolayı davalıya borçlu olmadığının tespitine, diğer davalılar yönünden mahkememizce verilen 03/11/2015 tarihli hüküm temyiz edilmeksizin kesinleştiğinden bu davalılar yönünden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
HÜKMÜN KESİNLEŞEN KISIMLARININ TEKRARI İLE
1-)Davalılar … Faktoring A.Ş., … Faktoring A.Ş., … A.Ş. (Temlik eden … Faktoring A.Ş. ) yönünden mahkememizce verilen 03/11/2015 tarihli hüküm temyiz edilmeksizin kesinleştiğinden bu davalılar yönünden YENİDEN HÜKÜM KURULMASINA YER OLMADIĞINA,
2-)Davalı … LTD. (Temlik eden … faktoring A.Ş.) yönünden davanın KABULÜNE, davacının 30/06/2008 keşide tarihli 100.000-TL bedelli çekten dolayı davalı … LTD. ‘ye borçlu olmadığının tespitine,
Mahkememizce verilen 03/11/2015 tarihli hüküm ile tüm dava bedeli 550.717-TL üzerinden harç ve yargılama gideri hesaplanmış olmakla,
3-) Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 37.619,48 TL harçtan, peşin alınan 7.434,70 TL harcın mahsubu ile bakiye 30.184,78-TL harcın tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile Hazineye gelir kaydına, 03/11/2015 tarihli hüküm gereği harç tahsil edilmiş ise yeniden harç teskeresi yazılmasına yer olmadığına,
4-)Davacı tarafından yatırılan 7.434,70 TL peşin harç, 14,00-TL başvurma harcı, 2,30-TL vekâlet suret harcı, 3.700,00-TL bilirkişi ücreti, 392,00-TL davetiye gideri olmak üzere toplam 11.543,00-TL yargılama giderinin tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, 03/11/2015 tarihli karar doğrultusunda masraflar tahsil edilmiş ise bozmadan sonra davalı … LTD. tarafından yapılan toplam 85.20-TL yargılama giderinin davalı … LTD. üzerinde bırakılmasına,
5-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 35.978,68-TL nispi vekalet ücretinin tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline davacıya verilmesine, 03/11/2015 tarihli karar doğrultusunda vekalet ücreti tahsil edilmiş ise bakiye 550-TL’nin davalı … LTD.’den tahsili ile davacıya verilmesine,
6-)Gider/delil avanslarından artan bakiyelerin karar kesinleştiğinde davacıya/ davalılara/vekillerine iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin, davalılar … Faktoring A.Ş., … Faktornig A.Ş., … A.Ş. vekillerinin yüzüne karşı, diğer davalı … LTD. vekilinin yokluğunda hükmün tebliğinden itibaren onbeş gün içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile Yargıtay İlgili Hukuk Dairesine temyiz yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 21/11/2019

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …