Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2020/77 Esas
KARAR NO : 2020/587

DAVA : Tapu İptali Ve Tescil
DAVA TARİHİ : 18/10/2004
KARAR TARİHİ : 08/12/2020
Mahkememizde görülmekte olan Tapu İptali Ve Tescil davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;Vekiledeninin davalı…üye olduğunu, Haraççı Belediyesi Karaçalılar Mevkiindeki maliye arazilerinin arsa ofisi aracılığı ile kooperatiflere devredilmek üzere … Belediyesine tahsis edildiğini, belediyenin 06.08.1998 gün ve … sayılı kararı ile arsaların davalı birliğe tahsis edildiğini, birliğin 06.03.1997 tarihinde imar planında …-…-… adalarda 41 adet 2.0000 m². Lik ve 23 adada 5000 m2″lik 9 parseli kendilerine tahsis ettiğini, 31.03.1997 günlü tahsis belgesine 5-6-7b-8b’de 2000 m² lik, 23 adada 1,2,3,7,8,9,10.11 parselleri (5000 m² lik ve 8 tane) arsa tahsis ettiğini, 24.10.1997 günlü 19 nolu toplantıda … adada … adet konut yeri tahsis ettiğini, 26.06.1998 tarihli toplantıda ayrıca 33 nolu adada 8 adet, 34 nolu adada 20 adet, 36 adada 8 adet olmak üzere 36 konut parseli daha tahsis ettiğini, sonuçta 43 adet 107.000 m² lik konut yeri tahsisinin yapıldığını, Kooperatifin 01.12.2000 tarihinde üyelikten ihraç edilip, 28.4.2001 tarihinde tekrar üyeliğe alındığını, ödedikleri paranın iade edilmediğini, 16.06.2001 tarihli Birlik genel kurulunda … adada 1,2,3,4,5,6,7,8 ve … adada 1-18 arası parsellerin davacı kooperatife tahsis edildiğini, Kooperatifler Birliğinin daha önce yaptığı 43 ve 26 adetlik konut yeri tahsisinden vazgeçerek … adada 1,2,3,4,5,6,7,8 ve 4358 adada 6-7 parseli tahsis ettiğini bildirdiğini, ayrıca 19876 m² için 81.495.208.000 TL karşılığı 85.669 USD borçlu olduğunun iddia edildiğini, bunun üzerine gönderilen 26.07.2002 günlü yazıda birliğin 56.801 m² arsa teslim etmesi istenilip, borcunun olmadığının bildirildiğini, davalı birlik ile müşterek inceleme yaptırılarak rapor alındığını, bu doğrultuda 06/09/2002 tarihinde yapılan ortak toplantıda birliğin ve kooperatifin hesaplarının incelenmesi, kuruluşundan bugüne kadar kooperatif tarafından birliğe yapılan ödemeler karşılğında birliğin tapusunuda vermek suretiyle bila bedel teslim etmesi gereken altyapısı (yol-su-elektrik-telefon ve sosyal tesisler dahil) arsa miktarının tespiti için bilirkişiler atandığını, bilirkişiler tarafından davacı kooperatifin birliğe 81.315.000.000.000 TL ödediğinin tespit edildiğini, yapılan hesaplamalarda kooperatifin birliğe ödediği değerin 458.773.000.000.000 TL olduğunu, raporda arsa ve parsel sayısının da ayrıca hesaplandığını, bilirkişi raporunda, Birliğin kooperatife 2000 m² lik 76 parsel vermesi gerektiğinin belirtildiğini, buna göre 152.924 m² arsanın tescil edilmesi gerektiğini, tarafların bu rapora itirazlarının olmadığını, birliğin 14.11.2002 tarihli yazısı ile stokta arsa bulunmadığından tahsis yapamayacağını bildirdiğini, tahsisi yapılan yerlerin kooperatif adına tescili mümkün olmadığı takdirde bedelin tahsili gerekeceğini, …Sulh Hukuk Mahkemesinin …D.İş sayılı dosyasında mevcut 16.08.2004 tarihli raporda tahsisi yapılan parsellerin belirlendiğini, ancak …Belediye Başkanlığı adına tescil edilmiş taşınmazlar yönünden dava açtıklarını beyanla, başka şahıslar adına paylı veya müstakil tescil edilmiş gayrimenkuller yönünden tazminat ve alacak davası açma hakları saklı kalmak kaydıyla 4326 ada 1 ve 2, … ada, 1 parsellerin davalı…Beldesi Belediye Başkanlığı adına olan tapu kayıtlarının iptali ile davacı kooperatif adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı … Birliği cevap dilekçesinde; Kooperatifler birliğinin 1163 sayılı Kanunun 72. maddesi gereğince kurulduğunu, davacının birlik üyeliğine kabul edildiğini, kanundan ve sözleşmeden doğan borçlarını süresinde ödemediğini, bu konuda noter ihtarnameleri gönderildiğini, 24.10.1997 tarihli 19 sayılı kararla 3 nolu adada 5’er dönümlük 7 adet konut yeri, ayrıca 26.06.1998 tarihli geçici 53 adada 8 adet 2’şer dönüm, 44 nolu adada 2 şer dönüm 20 adet arsa tahsisi yapıldığını, 7.6.1999 tarihide birikmiş 144.000.000.000 TL için ihbarname gönderildiğini, 17.9.1999 da … nolu ihtarın gönderildiğini, 18.10.1999 da … nolu ihtarın gönderildiğini, 15.08.2000 tarihinde … nolu ihtarın gönderildiğini, 22.9.2000 tarihinde …nolu ihtarnamenin gönderildiğini, davacı kooperatifin ödeme yapmadıkları için üyelikten çıkartıldığını, yeniden ödeme planı sunduklarından dolayı K.K.19 maddesine göre üyeliğe alındığını, 12.7.2002 tarihi …sayılı ihtarnamenin gönderilerek borçlarının ödenmesini istediklerini, 2.8.2002 tarihli… sayılı ihtara rağmen borçların ödenmediğini, alt yapı için üye kooperatiflerin arsa tahsis miktarlarına göre bedel tahakkuku yapıldığını, davacı kooperatifin ödediği bedel göz önüne alınarak alacağı m² bazında arsa karşılığı mahsubun yapıldığını, istenen bedelin Kooperatifler Kanununa aykırı olarak yabancı para olduğunu, feri ödemelerin faizsiz olarak yapıldığını, tahsis edilen arsanın m² si fazla olduğundan davacı kooperatifin arsa bedeli ve alt yapı bedellerinden ödemediği miktar dolayısı ile fazla miktarın geri alınmış olduğunu, zira ihtara rağmen arsa ve alt yapı bedellerinin ödenmediğini, ödenen miktar oranında arsa tahsisi sağlandığını, arsa ofisi tarafından satılan arsalar üzerinde şartlara uygun inşaat ikmal edilmedikçe 3. şahıslara satılamayacağını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davalı … cevap dilekçesinde;Yetki, görev ve husumet itirazlarında bulunduğunu, esasa ilişkin olarak ise; Belediyenin 5656 sayılı yasaya dayanarak ucuz konut için arsa alma yetkisine sahip olduğunu, bu nedenle arsa ofisinden arsa satın alındığını, 1164 sayılı Yasaya göre bu şekilde satılan arsalar üzerinde satış şartlarına uygun inşaat ikmal edilmedikçe 3. şahıslara satışın yapılamayacağını, belediyelerin konut alanı olarak ilan edilen sahalardaki arsaları ihaleye tabi olmaksızın Belediye meclisi kararı ile yapı kooperatiflerine tahsis edebildiğini, 02.09.1996 tarihli 5 sayılı ve 25.01.1997 tarihli 3 sayılı meclis kararı ile bu kabil arsaların satış ve devri hususunda belediye başkanına yetki verildiğini, bu yetkiye dayanarak 14.08.1997 tarihinde … sayılı kararla konut yapı kooperatifleri birliğine bedeli karşılığı arsa tahsisi yapıldığını, belediyenin davacı kooperatifle bir sözleşme veya ticari ilişkisinin olmadığını, arsa tahsisi ile ilgili işlemlerin taraflarını bağlayacağını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava; davalı kooperatifler birliğine üye olan davacı kooperatif adına tahsis edilen taşınmazların davalı … adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline ilişkindir.
Evveliyatta yapılan yargılama sonucu Mahkememizin …-… E.K sayılı 13/08/2008 tarihli kararıyla “Davanın Kısmen Kabulü ile … ada 1 Parsel No’lu taşınmazın davacı adına tesciline, diğer iki parsel yönünden davanın Reddine” ilişkin mahkememiz hükmü davalılar tarafından temyiz edilmiş, karar Yargıtay… Hukuk dairesinin 29.12.2008 tarihli …esas… karar sayılı ilamı ile ” davacı kooperatifin yapılan tahsise dayalı olarak taşınmazın adına tescilini isteyebilmesi için Konut Yapı Kooperatifi Birliği Ana Sözleşmesinin “Hizmet Karşılığı Alınacak Ücret” başlığını taşıyan 11. maddesi ve yine “arsa tahsis koşulları” başlığını taşıyan 22. maddesinin 3. bendi uyarınca yapması gereken ödemeleri ve ana sözleşme ile genel kurullarda üyeler tarafından yapılması kararlaştırılan bütün ödemeleri yapmış bulunması, kısaca edimlerini bütünüyle yerine getirmiş olması gerektiği” gerekçesiyle bozulmuş,
Mahkememizce bozma ilamına uyularak yeniden yapılan yargılama sonunda bu kez Mahkememizin …-… EK sayılı 30/06/2010 tarihli kararıyla ” Davanın kısmen kabulüyle … ada 1 parsel no’lu taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, davacının diğer taleplerinin Reddine” dair verilen karar davalıların temyizi üzerine Yargıtay 14. Hukuk dairesinin 29.12.2010 tarihli 2010/13112 esas 2010/14815 karar sayılı ilamı ile “…mahkemenin hükme dayanak yaptığı ve davacı kooperatifi alacaklı çıkartan bilirkişilerin 30.04.2010 tarihli raporları bozma kararında vurgulanan hususların hiçbirini kapsamamaktadır. Bu durumda mahkemece yapılması gereken iş, yeni bir bilirkişi kurulu oluşturulmak suretiyle gerek duyulursa davacı kooperatif ile davalı üst birlik kooperatifinin defter ve kayıtlarından yararlanarak davacının, ana sözleşme ve genel kurul kararlarında yapılması kararlaştırılan ödemeler sebebiyle davalı üst birlik kooperatife yapması gereken ödemeleri Yargıtay denetimine olanak sağlayacak şekilde saptamak, belirlenen ödeme miktarını davacıya uygun bir süre verilerek depo ettirmek, bunun sonucuna uygun bir hüküm kurmak olmalıdır.” gerekçeleriyle mahkememiz kararı ikinci kez bozulmuş,
Mahkememizce bozma ilamına uyulmuş, yeniden yapılan yargılama sonunda Mahkememizin …-…E.K sayılı 10/10/2012 tarihli kararıyla “davanın kısmen kabulüne, … ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, 68.176,63 TL’nin karar kesinleştiğinde davalı Kooperatifler Birliğine ödenmesine, davacının diğer taleplerinin Reddine” ilişkin verilen kararın davacı vekili ve davalılar vekilleri tarafından temyiz etmesi üzerine bu kez yargıtay 14. Hukuk Dairesinin…-…E.K sayılı 29/03/2013 tarihli ilamıyla “Mahkemece bozma ilamına uyulmuş ise de bozma gereğinin yerine getirildiğinden söz edilemez. Davalı Kooperatifler Birliğinin 21.06.2012 tarihli yazılı beyanı ve ekli belgesinde, birliğin pasiflerinde yer aldığı belirtilen 3.587.799,21 TL genel giderler, 366.443,66 TL stoklar, 1.817.723,21 TL yıllara yaygın inşaat ve onarım maliyetleri ve 4.038.785,01 TL duran varlıklara yönelik itirazları değerlendirilmemiş, bilirkişi raporu ile kayıtlardaki bu çelişkiler giderilmemiştir. Bu sebeple, yeniden oluşturulacak bilirkişi kurulundan hesaplama yöntemine yönelik itirazların da kalem kalem gösterilmesi suretiyle, Yargıtay denetimine elverişli rapor alınması ve oluşacak sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken bozma ilamına uyulmasına rağmen yeni bir bilirkişi kurulu oluşturulmayıp önceki raporu itiraza uğrayan bilirkişi kurulunun denetime elverişli olmayan ek raporuna itibar edilerek karar verilmesi doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyulmuş, yeniden yapılan yargılama sonucunda Mahkememizin …-… E K sayılı 18.07.2017 tarihli kararıyla ”davanın kısmen kabulüne, davacı kooperatif adına ilk tahsislerin geçerli olduğuna ve başkaları adına tahsis edilmiş taşınmazlar yönünden davacının davalı … aleyhine tazminat ve alacak davası açma hakları saklı kalmak kaydıyla; davacı yanca dava tarihi 18.10.2004 tarihi itibariyle asıl alacak 251.281,00TL, dava tarihine kadar genel kurul kararı uyarınca yıllık reeskont faizi oranında 37.692,15,00TL faizi olmak üzere toplam 288.973,15TL’nin (68.176,63,00TL’si mahkeme veznesine depo edilmiştir.) davalı …Birliği adına depo edilmesi kaydıyla; … ada, 1 parsel no’lu taşınmazın davalı Haraççı Belediyesi adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın davacı … adına tapuya kayıt ve tesciline, 251.281,00TL davalı birlik ana alacağına dava tarihinden itibaren reeskont faizi oranında ve fakat genel kurul kararları uyarınca faiz işletilmesine, davacı yanın sair taleplerinin reddine…” ilişkin verilen kararın davacı vekili, davalı … Belediyesi vekili ve davalı … vekili tarafından temyizi üzerine bu kez Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 2018/2062 – 8560 E K sayılı 04.12.2018 tarihli ilamıyla ”1)-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya kapsamına göre davacı vekili, davalı … Belediyesi vekili ve davalı … Birliği vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir.
2)- Davacı vekili, davalı … Belediyesi vekili ve davalı …Birliği vekili vekilinin diğer temyiz itirazlarına gelince;
a) Bir davada olayları açıklamak tarafların, hukuki nitelendirme yapmak ise hakimin görevidir. Ayrıca, 6100 sayılı HMK’nın 26. maddesinde hükme bağlanan “taleple bağlılık” kuralı uyarınca hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlı olup ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. HMK’nın 297/2. maddesi uyarınca da hakim tarafların tüm talepleri hakkında karar vermelidir.
Mahkemece HMK’nın 26. maddesindeki taleple bağlılık kuralına aykırı olarak davacının talebi aşılarak kooperatif adına ilk tahsislerin geçerli olduğuna ilişkin verilen tespit kararı doğru görülmemiştir.
b) Mahkeme tarafından şarta bağlı olarak 288.973,15TL’nin davalı …Birliği adına depo edilmesi kaydıyla …ada … parsel no’lu taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tesciline karar verilmesi doğru görülmemiştir. Buna göre mahkemece, TBK’nın 97. maddesinde yer alan birlikte ifa kuralı gereğince davacıya bilirkişi raporlarıyla belirlenen 288.973,15TL’nin hükümden önce depo ettirildikten sonra hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde şarta bağlı olarak hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
c) 5432 Sayılı Kanunun 14 üncü maddesiyle 3095 sayılı Kanun’un 1 inci maddesi değiştirilmiş ve 01.05.2005 tarihinden itibaren maddedeki reeskont oranı ibaresi kaldırılmış olup, icra mahkemesi kararının gerekçesinde de, 3095 Sayılı Yasanın mevcut halinde reeskont faizinin öngörülmediği, HGK’nun 03.03.2010 tarihli ve …-…Esas, … Karar sayılı kararında da benimsendiği üzere, 5435 Sayılı Kanunla yapılan değişiklik sonucu 3095 Sayılı Kanunun 1’inci maddesinden kaldırılmış olsa da reeskont oranının, Merkez Bankası tarafından reeskont işlemlerine uygulanan iskonto oranı olarak tespit ve ilan edilmeye devam olunduğu bir gerçektir.
Mahkeme tarafından 251.280,00TL davalı birlik ana alacağına dava tarihinden itibaren reeskont faizi oranında ve fakat genel kurul kararları uyarınca faiz işletilmesine şeklinde infazda tereddüt oluşturacak şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
d)Tahsise dayalı tapu iptali ve tescil davasında, davalı … Belediyesi ile davalı … Birliği arasında zorunlu dava arkadaşlığı bulunmaktadır; davalı … Belediyesi ile davacı arasında bir sözleşme ilişkisi bulunmadığı nazara alındığında zorunlu dava arkadaşı olarak davada yer alması nedeniyle davalı … Belediyesinin yargılama giderlerinden sorumlu tutulmaması gerektiğinden aleyhine yargılama giderlerine hükmedilmesi de doğru görülmemiştir.” gerekçesiyle bozulmuştur.
Mahkememizce bozma ilamına uyulmasına karar verilmiştir. Mahkememiz tarafından bozma ilamı doğrultusunda davacı vekiline bilirkişi raporu ile belirlenen 288.973,15 TL yi mahkemeler veznesine depo etmesi için 4 haftalık kesin süre verilmesine karar verilmiş olup davacı vekili tarafından verilen kesin süre içerisinde 288.973,15 TL mahkemeler veznesine depo edilmiştir.
Somut olayda toplanan delillere ve dosya kapsamına göre; davacı vekili tarafından Yargıtay Bozma ilamı doğrultusunda mahkemeler veznesine 288.973,15 TL’nin depo edildiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulü ile … ada, 1 parsel nolu taşınmazın davalı … Belediyesi adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın davacı…ciline ve davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilen toplam 288.973,15-TL (18.10.2004 dava tarihi itibariyle asıl alacak 251.281-TL ve dava tarihine kadar genel kurul kararı uyarınca yıllık reeskont faizi oranında 37.692,15-TL faizi)’nin karar kesinleştiğinde davalı …Birliği’ne verilmesine, 251.281-TL olan davalı … Birliği ana alacağına dava tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanunun Merkez Bankası tarafından reeskont işlemlerine uygulanan iskonto oranında faiz işletilmesine, davacı yanın sair taleplerinin reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
DAVANIN KISMEN KABULÜ İLE;
1-) … ada, 1 parsel nolu taşınmazın davalı … Belediyesi adına olan tapu kaydının iptali ile taşınmazın davacı …adına tapuya KAYIT VE TESCİLİNE ve davacı tarafından mahkeme veznesine depo edilen toplam 288.973,15-TL (18.10.2004 dava tarihi itibariyle asıl alacak 251.281-TL ve dava tarihine kadar genel kurul kararı uyarınca yıllık reeskont faizi oranında 37.692,15-TL faizi)’nin karar kesinleştiğinde davalı … Birliği’ne verilmesine,
-251.281-TL olan davalı … Birliği ana alacağına dava tarihinden itibaren 3095 Sayılı Kanunun Merkez Bankası tarafından reeskont işlemlerine uygulanan iskonto oranında faiz işletilmesine,
-Davacı yanın sair taleplerinin REDDİNE,
2-Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 19.739,76-TL ilam harcından peşin alınan 17.729,13-TL harcının mahsubu ile bakiye 2.101,63-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-Peşin, başvuru ve vekalet harcı toplamı 17.741,63-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
4-Davacı tarafından yapılan 10.412,40-TL bilirkişi ve heyet yolluğu, bozmadan önce yapılan 411,00-TL, bozmadan sonra 51,00-TL davetiye ve teskere gideri olmak üzere toplam 10.874,40-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 8.290,28-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı yan üzerinde bırakılmasına,
5-Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 28.678,12-TL nispi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
6-Davalı … Birliği tarafından yapılmış olan 938,00-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 222,90-TL’sinin davacıdan tahsili ile davalı … Birliği’ne verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı birlik üzerinde bırakılmasına,
7-Davalı … tarafından yapılmış olan 900,00-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 213,90-TL’sinin davacıdan tahsili ile davalı …’na verilmesine, bakiye yargılama giderinin davalı … üzerinde bırakılmasına,
8-Davalılar duruşmalarda kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiklerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 12.507,98-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
9-Karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacının/davalıların gider/delil avanslarından artan bakiyelerinin davacı / davalı / vekillerine iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile Yargıtay nezdinde temyiz yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 08/12/2020

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.