Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2019/144 E. 2022/761 K. 04.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2019/144 Esas
KARAR NO : 2022/761

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/03/2019
KARAR TARİHİ : 04/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalılardan … A.Ş tarafından, davacı müvekkiller … Tic.Ltd Şti ve … A.Ş ‘de aralarında olduğu Borçlu aleyhine İstanbul… İcra Md. … E Sayılı dosyasındamn Kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla İcra takibi başlattığı, Takip konusu …/Dikmen Şubesine ait … Seri nolu 13.000 TL bedelli çek Zayi bir çek olup, bu çekin de aralarında bulunduğu toplam 29 adet çek ve 2 adet senet 10.08.2018 tarihinde müvekkillerden çek lehtarı … Ayakkabı Paz. A.Ş’nin yetkilisi …’in arabasının camı kırılmak suretiyle çalındığı, çeklerin büyük kısmının … tarafından bir sonraki gün müşterilere verilmek üzere
imzalanıp kaşelenmek suretiyle cirolanmış halde bulunmakta ise de huzurdaki dosyaya konu çek cirosuz halde çalındığı, çekin son yetkili hamili … Ayakkabı A.Ş yetkilisi … tarafından derhal …
C.Başsavcılığına … Soruşturma sayılı dosyasından suç duyurusunda bulunulduğu, ayrıca Bakırköy …ATM …E Sayılı dosyasından zayi nedeniyle iptal davası açıldığı, mahmece 04.09.2018 tarihinde çalıntı çeklerle ilgi ödemeden men kararı verildiği ve ilgili banka şubelerine yazı yazıldığı, ancak, bahse konu soruşturma ve çek iptali davasının devam ettiği süreçte çalınan çeklere ilişkin icra takipleri açılmaya başlandığı,
huzurdaki menfi tespit ve istirdat davasına konu İstanbul … İcra Md. … E Sayılı dosyası ve diğer takip dosyalarında, dosya alacaklısı … A.Ş olduğu, takiplerin bir kısmına Takibin iptali davaları açıldığı, takip ve dava konusu çekte yer alan … Ayakkabı Paz A.Ş cirosunun tümüyle sahte olduğu, cirodaki şirket kaşesi sahte olduğu gibi Kaşe üzerindeki imza da şirket yetkilisinin eli ürünü olmadığı, bu hususta imza incelemesi talep edildiği,
huzurdaki menfi tespi ve istirdat davasına konu icra takibinin ilişkisi olduğu çek de müvekkillerden keşideci … Kundura Tarafından 30.09.2019 tarihli olarak keşide edilmiş olmasına rağmen çalınmasından sonra keşide tarihi 31.12.2018 olarak değiştirildiği ve bu şekilde takibe konulduğu, keşide tarih değişikliği de sahte imza ile paraflandığı, bu da müvekkile ait olmadığı, çekin çalınmasından sora tahrif edildiği,
gerek huzurdaki davada, gerekce diğer takiplere konu çeklerdeki ciro silsilesinindeki imzaların benzerlik arz ettiği, dava konusu çekte … Ayakkabı cirosu sonrasında farklı üç şirket (…-…,… ve …) ait ciro imzaları gözle görülebilir ölçüde aynı olduğu, Takiplere konu edilen çekler arkasındaki…silsilesindeki şirketlerin her bir silsilede aynı olması ve söz konusu çeklerin nerdeyse tamında davalı … A.ş tarından takibe konulmuş
olmasının tesadüfi olmadığı, çeklerin lehdarı olan … Ayakkabı A.Ş ‘nin çeklerde yer alan kendisinden sonraki ciro silsilesindekilerle hiçbir ticari ilişkisi bulunmadığı, Ancak, bahse konu icra takiplerine muhatap olunmaya başlanması ile örneğin, … Yazılım Ltd , … A.Ş, … İnş. San Tic Ltd Şti , …, … isimli şirketlerin en az birinin her bir takipteki ciro silsilesinde yer aldığı, arabadan çalınan çeklerle ilgili bir doalndırıcılık eyleminin mağduru oldukları açık olan müvekkillerden … Ayakkabıcılık A.Ş İstanbul … İcra Md. …E Sayılı dosyasından tebliğ alınan ödeme emriyle birlikte Mağduru oldukları eylemin, arabadan çalınançeklerin boyutunu aşan çok daha geniş kapsamlı bir eylem olduğunun anlaşıldığı, müvekkile 24.01.2019 günü tebliğ edilen İst… İcra Md …E Sayılı ödeme emri ekindeki çekin ciro silsilesi içinde yer aldığını, şirket kaşe ve üzerinde atılşı imzanın sahte olduğu ciro silsilesinde kendisinden sonra gelen yukarıda belirtilen şirketler yer akldığı ve … Yazılım Ltd Şti’ne ait olduğunun, takibin de … A.Ş tarafından açıldığının görüldüğü, icra Takiplerinin ihtiyati haciz talepli başlatıldığından müvekkil … A.Ş’nin hesaplarına bloke konulduğu, davaya konu İstanbul … İcra Md. … E Sayılı dosyası ile açılan takip kapsamında müvekkil … A.Ş yetkilisi … tarafından gere kendi firması gerekse … Ltd Şti hakkında tesis edilecek haciz ve bloke işlemlerinden korunabilme adına 17.141.35 TL tutarlı kapak hesabı dosyaya yatırıldığı, huzurdaki dosyaya ilişkin olarak TTK.5/A maddesi uyarınca 28.01.2019 tarih … başvuru numarası ile …Arabulucuk Bürosuna başvurulduğu ve taraflar arasında … arabuluculuk numaralı dosya ile arabuluculuk sürecine girildiği, açıklamalar çerçevesinde çeki takibe kayan … Faktoring A.Ş’nin iyi niyetli hamil olduğu iddiasına bulunamayacağı, zira üzerinde tahrifat yapılan, ciro silsilesinde en saf bakışla dahi şüpheli görünen çekleri, haklarında hiç bir soruşturma yapmadan ve keşideciyi aramadan almış olması, özellikle de bir finans kuruluşu olduğu dikkate alındığında basiretli tacir olma gereklerine ve yükümlülüklerine aykırı düştüğü, davalının ağır kusurlu olmaktan öte kötü niyetle hareket ettiğini gösterdiği,
çalıntı ve tahrifatlı çeke dayalı olarak İstanbul … İcra Md…. E Sayılı dosyası ile açılan icra takibine iliişkin olarak her iki müvekkil yönünden takip konusu çekten dolayı davalılara borçlu olmadıklarını ve müvekkillerden … Ayakkabı A.Ş tarafından dosyaya yapılmak zorunda kalınan 11.141.35 TL’nın ödeme tarihinden itibaren işeyecek temerrüt faizi ile birlikte davalılardan … Faktoring A.Ş’den istirdatına ve takibe konu alacağın %20’den az olmamak üzere kötü niyet tazminatına, yargılama giderleri ile vekalet ücreti,nin davalılara yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.

CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle: Müvekkili tarafından İstanbul … İcra Md. … E Sayılı dosyasından davacı borçlu hakkında girişilen çeke dayalı kambiyo yakibi sonrasında borçlu tarafından işbu davanın açıldığı,
derdest bir itiraz davası devam ederken davacı tarafından açılan işbu istirdat davasında her hangi bir hukuki yarar bulunmadığından davanın reddi gerektiği, TTK.18/2 “Her tacirin Ticaretine ait bütün faaliyetlerinde basiretli bir iş adamı gibi hareket etmesi gerekir.” Davacılar basiretli tacire uygun davranışlar sergilemediği, işbu dava konusu çekte bulunan imza ve kaşenin davacı/borçlu … Ayakkabı A.Ş yetkililerine ait
olmadığını ileri sürdükleri, bir tacirin başına bu kadar kısa sürede bu kadar benzer olayın gelmesi ve tacirin bunların gerçekleşmesindene karşı önlem almaması veya kendisinin başına neden böyle şeylerin
geldiğini açıklayamıyor oluşu basiretli bir tacire uygun davranış olmadığını gösterdiği, davacı dava dilekçesinde çeklerin tümünün müvekkillerden … Ayakkabı A.Ş yetkilisi …’in arabasından çalındığını ve devamında da çalınan çeklerin büyük bir kısmının … tarafından bir sonraki gün müşterilerine verilmek üzere kaşe, imzalnapı ciroı edildiğini, dava konusu çekin ise ciro edilmeden çalındığını söylediği, öncelikle ciro edilmiş çeklerin arabada bulundurumasının sonuçları basiretli bir tacirin öngörebileceği bir durum olup davacı tarafın kususrunun aşikar olduğu, çalınan çeklerişn büyük bir kısmının ciro edilmiş durumda iken işbu davaya konu çekin cirosuz şekilde çalındığına dair somut her hangi bir şey olmadığı, mesnetsiz ve dayanaksız iddialara itibar edilemeyeceği ve reddi gerektiği, davacı borçlulardan Keşideci …Ltd Şti yetkilis, çekteki imzanın şirket
yetkilisine ait olduğunun kabul edildiği, ödeme yasağı bulunan çek hakkında icra takibi yapılabileceği, Yargıtay kararlarında sabit olduğu üzere çekte ödeme yasağı bulunması, çekin tahsili için ihtiyati haciz kararı alınmasına ve icra takibine konu edilmesine her hangi bir engel teşkil etmediği, müvekkilin çekin iktisabında ve tahsiline ilişkin icra takibinde bulunmasının kötü niyetli olduğu iddiasının Kabul edilemez olduğu, müvekkilin hukuka uygun ve iyi niyetli hareket ettiği, davacı borçlunun iddiaları gerçek dışı olduğu ve itibar edilmemesi gerektiği, davacı, dava konusu çekte yer alan imzanın davacı borçlu şirket yetkilisine ait olmadığı iddiasının
uzantısı olarak borçlu olmadığını iddia ettiği, bu iddialar gerçek dışı olduğu, TTK .730 md. göndermesiyle çekler hakkında da uygulanması gereken aynı kanunun 636 md. göre kambiyo senetlerinde
“ müteselsil borçluluk“ esasına göre senette imzası bulunan herkes hamile karşı müteselsilen sorumlu olduğu, ( Y.12 HD. 2009/23731 E. 2010/5698 K sayılı kararı) hamil müvekkilin, haklı hamil olması gerekmediği, yetkili ve meşru hamil olmasının yeterli olduğu, Y.11.HD. 2014/13735 E. 2014/19653 K sayılı kararı : “….Kıymetli evrakın yetkili hamil olduğunu ve istem dışı elinden çıktığını ileri süren davacı, halen kıymetli evrakın hamili konumunda olan kişilere karşı istirdat isteminde bulunabilir. Böyle bir iddiada buluna davacının söz konusu davadaki kanıt yükü, kendisinin davaya konu ettiği kıymetli evrakın son yetkili hamil olduğu ve hali hazırda hamil konumunda olan davalının kıymetli evrakı iktisabında kötüniyetli yahut ağır kusurlu olduğunu ortaya koymak olmalıdır.Buna göre hali hazırda hamil durumunda olan davalının kötü niyet yada ağır kususru nu ispat zımmınde ciro zincirindeki bir kopukluk çalıntı olduğu bilinmesine ragmen kıymetli evrakın devralınması gibi unsurlar belirleyici olabilecektir. Buna ek olarak somut olayda olduğu gibi davalı hamilin bir factoring şirketi olması halinde, factoring kurumu ve işleyişi ile ilgili olarak mer’i mevzuat hükümlerinin de ayrıca incelenip değerlendirlmesi gündeme gelebilecektir . Somut olayda davacı vekili, davaya konu çekin hırsızlık sonucunda müvekkilinin elinden çıktığını iddia etmiş ve çek keşidecisi adına müvekkili tarafından düzenlenen fatura örneği sunmuş mümeyyiz davalı vekili ise davalı şirket yetkilisi ile müvekkili arasında düzenlenen Faktoring Sözleşmesi örneği ile ciranta şirket tarafından önceki ciranta adına düzenlenenmiş fatura örneğini ibraz etmiştir. Mevcut delil durumu itibariyle davalı factoring şirketinin kötü nişyetli olduğu kanıtlanamadığı gibi ilgili mevzuat kapsamında mümeyiz davalıya yüklenen başkaca kontrol edimi de bulunmamaktadır….” Denilmiştir. Müvekkili ile … Yazılım arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesi, Alacak bildirim formu ve
fatura surety dilekçe ekinde sunulduğu, Faktoring işlemi mevzuatın aradığı n tüm belge ve şartlar yerine getirtilerek yapıldığı, dolayısıyla çekin iktisabında her türlü araştırma görevinin yerine getirldiği ve iyi
niyetli müvekkili hakkında haksız açılan davanınm reddi gerektiği, karşı dava hakkı, fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere, öncelikle derdest olan işbu davada davacı tarafların hukuki yararı olmadığından davanın reddine, yukarıda ayrıntılı açıklamalar çerçevesinde davanın reddine, hakısz davacı alethine itiraz edilen tutar üzerinden % 20 den aşağı olmamak üzere inkar tazminatına, takip konusu alacağın % 10 oranında para cezasına, yargılama giderleri ile vekalet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Davanın; İstanbul … İcra dairesinin … Esas nolu dosyasındaki çek yönünden menfi tespit ve istirdat davasından ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili davada; Davaya konu İstanbul… İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ve anılan dosyaya ilişkin olarak İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin…E. Sayısı ile tarafımızdan açılmış olan takibin iptali dava dosyası ile…Arabuluculuk Bürosunun … numaralı arabuluculuk dosyası, … Cumhuriyet Başsavcılığının … Soruşturma sayılı dosyası, Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin …E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin …E. Sayılı dava, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin…E. Sayılı dosyası, İstanbul …İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, İstanbul …İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, İstanbul… İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası, İstanbul… İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin … E. Sayılı dosyası, İstanbul… İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı, … E. Sayılı …E. Sayılı ve … E. Sayılı dosyaları, İstanbul …İcra Müdürlüğünün…E. Sayılı dosyası, Eskişehir … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası, Eskişehir …İcra Hukuk Mahkemesinin… E. Sayılı dosyası, İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesinin… E. Sayılı dosyası (İstanbul … İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı dosyası ile açılan takibe ilişkin olarak takibin iptali dava dosyası), müvekkillere ait tüm ticari defter ve kayıtlar, bilirkişi incelemesi, tanık, yemin ve sair yasal delillere dayanmıştır.
İstanbul … İcra Müdürlüğünün … esas sayılı dosyası sureti celp edilerek dosyamız arasına alınmış olup, takip dosyası incelendiğinde; alacaklının … Anonim Şirketi, borçluların … Anonim Şirketi, … Limited Şirketi, … ve … …LTD ŞTİ olduğu, 13.000 TL asıl alacak, 62,51 TL takip öncesi faiz ticari reeskont avans faizi, 1.300,00 TL %10 çek tazminatı, 39,00 TL %0,3 komisyon olmak üzere toplam 14.401,51 TL alacak için 10/01/2019 tarihinde kambiyo senedine ilişkin takibe girişildiği, davalı/ borçluya usulüne uygun tebligatın yapıldığı anlaşılmıştır.
Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda imza incelemesi yönünden dosyanın bilirkişiye tevdii edildiği, 16/03/2020 tarihli bilirkişi raporunda özetle; 1-İnceleme konusu çekin arka yüzündeki … Ayakkabı Paz.A.Ş. adına atfen atılmış ciro imzası ile adı geçen şirketin imza yetkililerinden olduğu bildirilen…’a ait mevcut mukayese imzaları arasında gerek haricen gerekse grafolojik tani unsurlarından işleklik derecesi, alışkanlıklar tersim biçimi,istif,eğinı,doğrultu,seyir, hiz ve baskı derecesi bakımından farklılıklar bulunduğundan söz konusu ciro imzasının Mevcut mukayese imzalarına kıyasla…’ın eli ürünü olmadığı, 3-inceleme konusu çekin ön yüzündeki … Ltd, Şti. adına atfen atılmış keşideci imzası ile adı geçen şirketin imza yetkililerinden olduğu bildirilen …’e ait mevcut mukayese imzaları arasında; gerek yukarıda işaret edilen hususlar gerekse grafolojik tanı unsurlarından işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından benzerlikler bulunduğundan söz konusu keşideci imzasının …’in eli ürünü olduğu, 4-İnceleme konusu çekin ön yüzündeki teyit imzası ile …’e ait mevcut mukayese imzaları arasında; gerek yukarıda işaret edilen hususlar gerekse grafolojik tanı unsurlarından işleklik derecesi, alışkanlıklar, tersim biçimi, istif, eğim, doğrultu, seyir, hız ve baskı derecesi bakımından farklılıklar bulunduğundan söz konusu teyit imzasının …’in eli ürünü olmadığı tespit ve rapor edilmiştir.

Tarafların iddia ve savunmaları doğrultusunda dosyanın SMM bilirkişiye tevdi edildiği, 10/03/2021 tarihli bilirkişi raporunda özetle; Davacılardan …Ltd Şti ile Davacı … A.Ş arasındaki Ticari
ilişkiye istinaden … Ltd Şti tarafından …Dikmen/Ankara Şubesi nezdindeki hesabı üzerinden davacı … Ayakkabı A.Ş emrine 30.09.2018 tarih… seri nolu 13.000 TL bedelli çekin düzenlendiği, davacı … A.Ş’nin yetkilisi …’in… Plakalı aracının Bahçeşehir Ahmet Taner Kışlalı Cad. …isimli Mağazanın park alanında sol arka kapı camı kırılmak suretyle araç içindeki kimlik, pasaport, kredi kartları , 1.500 TL nakit, ve 30 adet
çekin ve 2 adet bononun bulunduğu Evrak çantasının 10.08.2018 günü saat 21.00 sıralarında çalındığı, otodan hırsızlama yoluyla çalınan çeklerle ilgili … C.Başsavcılığına şikayette bulunulduğu, devamında ise Bakırköy … ATM… E Sayılı dosyasından ödemeden men kararı (04.09.2018) kararı verildiği ve ilgili banka şubelerine müzekkere yazıldığı, dava konusu çek ile ilgili olarak davacı …A.Ş tarafından çek üzerindeki cironun
sahte olduğu yönündeki idisı üzerine çek üzerinde atılı çek keşidecisi… Ayakkabı A.Ş yetkilileri …, … ve…lan Grafolojik inceleme raporunda çekin ön yüzündeki Keşideci … Ltd Şti adıan yetkilisi…’in mukayese imzası ile benzerlik taşıdığı, yine ön yüzdeki tarihi değişikliğine ilişkin paraf imzanın keşidececi eli ürünü olmadığı, çekin arka yüzündeki … Ayakkabı A.Ş adına atılı imzaların şirket yetkilileri… ve … eli ürünü olmadığının rapor edildiği, diğer bir ifadeyle emrine çek düzenlenen davacı … A.Ş’nin yetikilerinin imzasısının sahtecilik yapılarak ciro edildiğinin rapor edildiği, dava konusu çekin davacı … A.Ş ile … Ltd Şti arasındaki Ticari ilişkiden kaynaklı olarak davacı … A.Ş’ne teslim edildiği, … A.Ş ile kendisinden sonra çekte ciro imzası bulunan …Ticaret … ve … Ltd Şti arasında her hangi bir ticari ilişki bulunmadığının davacı ticari defterlerinden tespit edildiği, dava konusu çekin davalılardan … Yazılım Ltd Şti ile Davalı … A.Ş arasında imzalanan Faktoring Sözleşmesine istinaden, davalı … Ltd Şti tarafından dava dışı … Ticaret … adına düzenlenen 08.08.2018 tarih…seri nolu 29.500 TL bedelli faturadan kaynaklı alacağın ödeme taahhüdü olarak dava konusu 13.000 TL bedelli çekin davalı … faktöring A.Ş’ne teslim edildiği, raporun 5.Değerlendirme başlığı altındaki değerlendirmeler çerçevesinde davalı … A.Ş’nin dava konusu çek ile ilgili olarak Faktoring işlemlerinde gerekli özenin gösterilmediği ve… yönetmeliğin ilgli hükümlerine göre eksik inceleme, araştırma ile Faktoring işlemi yapıldığı kanaatine varıldığı, işbu inceleme, tespit açıklama ve değerlendirmeler sonucunda dava konusu çekte son hamil konumunda bulunan davalı … A.Ş’nin çekin faktöring işleminde ağır kusurlu olduğu ve çek keşidecisi ve davacı … A.Ş’nin zararına yönelik iş ve eylemlerde bulunduğu kanaatine varılması halinde, davacının söz konusu çekten dolayı başlatılan İstanbul … İcra Md. … E Sayılı
dosyasından borçlu olmayacağı ve icra dosyasına yapıldığı iddia edilen 17.141.35 TL’nın ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalılardan istirdatının talep edilebileceği, yine mahkemeniz takdirlerinde olmak üzere, Ticaret Kanunu ve 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre ciro yoluyla dava konusu çeki devralan davalı … A.Ş’ne karşı davacının çek keşidesine mesnet teşkil eden
borç ilişkisine ait defileri ileri süremeyeceği hususu mahkemeniz takdirlerinde olmak üzere, davalı Factoring şirketinin iyi niyetli yetkili hamil olduğu, dava konusu çeki iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket etmediği ve iyi niyetli 3 kişi konumunda olduğunun kabulü halinde ise davanın reddi gerektiği, tarafların diğer taleplerinin de Mahkemeniz takdirlerinde olduğu,
Dosyanın SMM bilirkişi ve nitelikli hesap uzmanına tevdi edildiği, 18/11/2021 tarihli bilirkişi heyet raporunda özetle; a) Ticaret Kanunu ve 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre ciro
yoluyla dava konusu çeki devralan davalı faktoring şirketine karşı davacıların çek keşidesine mesnet teşkil eden borç ilişkisine ait defileri ileri süremeyeceği, b) davalı factoring şirketinin iyi niyetli yetkili hamil olduğu, dava konusu çeki iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket ettiği hususunun kanıtlanamadığı, bu nedenle davalı faktoring şirketinin dava konusu çek bedelini talep etmekte haklı olduğu,
c) ancak dava konusu çek bedelinden imzası bulunmayan davacılardan … Ayakkabı Paz. A.Ş.’nin faktoring şirketine karşı sorumluluğunun bulunmadığı, sadece keşideci konumunda imzası bulunan … Ltd. Şti.’nin sorumlu olması gerektiği,
d) yine, davacılardan … Ayakkabı Paz. A.Ş.’nin ciroda yer alan imzasının sahte olması, davalı … Yazılım Ltd. Şti.’ni davacılar ile bir ticari ilişkisinin bulunduğuna ilişkin somut bir delil bulunmaması hususları dikkate alındığında; dava konusu çek nedeniyle davacıların davalılardan … Yazılım Ltd. Şti.’ne karşı sorumluluklarının bulunmadığı,05/05/2022 tarihli bilirkişi 2. ek raporunda özetle; Öncelikle belirmek gerekir, mahkemeniz görevlendirmesi ile dosyaya hazırlanan 10.03.2021 tarihki kök raporun 8.sayfası “5.Değerlendirme” Başlığı altında da belirtildiği üzere Faktoring işlemlerinin gerçekleştirlmesinde davalı … Faktoring A.Ş’nın
sorumluluğuna ilişkin olarak yapılan değerlendirme ile ilgili olarak raporda: “…….Faktoring İşlemi esnasında Söz konusu Fatura ve faturanın teminatına alınan çalıntı çek yönünden davalı … Faktoring A.Ş tarafından her hangi bir sorgulama, araştırma yapılmadığı, BDDK tarfından 04.02.2015 tarih 29257 Sayılı RG yayımlanan Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğin 5 Maddesine aşağıda yer verilmiştir. (Faktoring işlemlerine dayanak edilecek faturaların Faktoring işlemi öncesinde mutlaka sorgulanmalı ve gerçek ticari ilişkinin varlığı halinde faktöring işlemine konu edilmesi uygulama ve yasal zorunluluk olduğu…) veya Söz konusu fatura konusu malın tesliminin veya hizmetin yerine getirilip getirilmediği bilgisi edinilmeden Faturanın Faktoring işlemine konu edildiği kanaatini doğurduğu, davalı temlik aldığı fatura ve teminatına aldığı çek ile ilgili gerekli istihbari çalışmayı yapmış olması halinde söz konusu fatura konusu mal veya hizmetin yapılmadığı hususunu tespit edebileceği dolayısıyla söz konusu fatura ve teminatına konu
çekin çalıntı çek olduğu bilgisinin çek keşidecesinden, çek bankasından kolaylıkla öğrenilebileceği kanaatine varılmıştır. Diğer yandan; (**) MADDE 5 – (1) Kuruluş tarafından müşteriyi yeteri kadar tanıyacak
şekilde istihbarat çalışmalarının yapılması, sadece müşterilerin beyanı veya sözlü teyidi ile işlem yapılmaması gerekir. İstihbarat çalışması; a) Öncelikle ilgili mevzuatta yer alan faturanın tarifi, şekli ve nizamına ilişkin düzenlemeler de dikkate alınarak faturadaki bilgilerin kontrol edilmesi,b) İç kontrol sisteminin devralınan faturalara ilişkin gerekli istihbarat ve araştırma yapılmasını sağlayacak ve Merkezi Fatura Kaydı Sisteminde bu faturaların mükerrer olmadığının kontrolü tamamlanmaksızın kullandırım yapılamayacak şekilde oluşturulması, c) Müşterilerin mali durumlarının değerlendirilerek bunların itibarı ve işlem geçmişleri de
dikkate alınmak suretiyle gerektiğinde fatura borçlusu ve kambiyo senedi veya diğer senedin keşidecisine de başvurularak borcun teyit edilmesini sağlayacak yöntemler geliştirilmesi ve
ulaşılabilmesi mümkün olan ilgili veri tabanlarından yararlanılması yoluna gidilmesi hususları dâhil olmak üzere asgari olarak yukarıda belirtilen usul ve esasları içerecek şekilde yapılır ve bunların yetersiz kalması durumunda ilave yöntemlere başvurulur.” davalı … Faktöring A.Ş tarafından icra takibinde kambiyo takibi yaptığı 13.000 TL bedelli çek ile ilgili olarak ve çekin dayanağı olan temlik alınan faturanın gerçek ticari
ilişkiden kaynaklı olup olmadığına dair gerektiği şekilde istihbari araştırma ve değerlendirme yapılmadığından kusurlu olduğunun kabulü gerektiği değerlendirilmiştir. şeklindeki görüş ve
kanaatimi belirtmiş idim devamında ise raporun sonuç kısmında da özetlendiği üzere aynen “….Raporun 5.Değerlendirme başlığı altındaki değerlendirmeler çerçevesinde davalı … A.Ş’nin Dava konusu çek ile ilgili olarak Faktoring işlemlerinde gerekli özenin gösterilmediği ve Yönetmeliğin ilgli hükümlerine göre eksik inceleme, araştırma ile Faktoring işlemi yapıldığı kanaatine varıldığı, İşbu inceleme, tespit açıklama ve değerlendirmeler sonucunda dava konusu çekte son hamil konumunda bulunan davalı … Faktoring A.Ş’nin çekin faktöring işleminde ağır kusurlu olduğu ve çek keşidecisi ve davacı … A.Ş’nin zararına yönelik iş ve eylemlerde bulunduğu kanaatine varılması halinde, davacının söz konusu çekten dolayı başlatılan İstanbul … İcra Md…. E Sayılı. dosyasından borçlu olmayacağı ve icra dosyasına yapıldığı iddia edilen 17.141.35 TL’nın ödeme tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte Davalılardan istirdatının talep edilebileceği, yine mahkemeniz takdirlerinde olmak üzere, Ticaret Kanunu ve 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre ciro yoluyla dava konusu çeki devralan davalı … Faktoring A.Ş’ne karşı davacının çek keşidesine mesnet teşkil eden borç ilişkisine ait defileri ileri süremeyeceği hususu mahkemeniz takdirlerinde olmak üzere, davalı Factoring şirketinin iyi niyetli yetkili hamil olduğu, dava konusu çeki iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket etmediği ve iyi niyetli 3 kişi konumunda olduğunun kabulü halinde ise davanın reddi gerektiği,…” şeklinde terditli olarak görüş ve kanaate yer verilmiştir. akabinde, atanan Nitelikli Hesaplama Uzmanı ve Öğretim üyesi hukukçu bilirkişi
tarafından yapılan değerlendirme ile kök raporda terditli olarak varılan görüş ve kanaat ile Yönetmelik ile belirlenen iş ve işlemlerden kaynaklanan eksikliklerin yasa hükmü karşısında
ağır kusur olarak nitelendirilemeyeceği yönündeki görüş ve kanaat çerçevesinde davalı … A.Ş’nin davacılıların zararına hareket ettiğine ilişkin somut her hangi bir belge olmadığından davacılara karşı sorumlu olmadğı yönündeki kanaati taşıyan Ek rapor Mahkemenizin takdirlerine sunulmuştur. Çekte de uygulama alanı bulan TTK. m. 687/1 hükmüne göre: “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun”. Bu durumda, davacı tarafından, çekin çalıntı olduğunun ve bu hususun da davalı faktoring şirketi tarafından bilindiğinin, buna rağmen bile bile çeklerin devir alınarak tahsil için bankaya ibraz
edildiğinin, dolayısıyla da bir kötüniyetin bulunduğunun ispat edilmesi gerekir. Davacı vekilinin , İtiraz beyanlarının ve beyan dilekçesi içeriğinde sunduğu Yargıtay kararının ve ek rapordaki Yargıtay kararlarının hukuki değerlendirmesinin mahkemenin takdirinde olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, tarafların defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; taraflar arasındaki hukuki ihtilafın davacı yanın, 09/01/2019 tarihinde davalı borçlu aleyhine İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün …esas sayılı dosyası 14.401,51 TL tutarlı alacağı için icra takibi başlatması karşısında, davalı yanların takibe itiraz etmesi üzerine çıkmış bulunduğu,
İstirdatı Söz Konusu çek incelendiğinde …A.Ş / Dikmen Şb-…Ltd Şti keşideli …seri nolu 30.09.2018 tarihli (Düzeltme ile 31.12.2018 tarihli) 13.000.00 TL bedelli çek ile ilgili olarak:
Dava konusu Çekin Önyüzünün Çek Keşidecisinin …Kundura ve Ticaret Ltd Şti,
Çek numarasının …, Çek Basım tarihinin 09.05.2018, Çek Hesap numarasının … hes.nolu, … A.Ş/Dikmen Şubesi-Ankara
, Lehtar /1.cirantanın … A.Ş
, Keşide Tarihinin 30.09.2018 (Düzeltme ile 31.12.2018)
, Çek bedelinin 13.000.00 TL
, arka yüzde: 1.ciranta, … A.Ş kaşe/imza,
2.Ciranta: … / … Kaşe /imza
, 3.Ciranta, … Ltd Şti-Kaşe ve imza
, 4.Ciranta/…A.Ş / Kaşe ve imza
olduğu,
Bakırköy …Asliye Ticaret Mahkemesi … E. Kıymetli Evrak/çek İptali konulu dava dosyası incelendiğinde; Davacının … A.Ş – …, davanın Kıymetli Evrak İptali / Çek İptali, dava tarihinin ise 03.09.2018
olduğu, mahkemenin 04.09.2018 tarihli ara kararında huzurdaki davada istirdadı istenen … Bankası A.Ş/Dikmen Ankara Şb. Üzerine keşideli 30.09.2018 (Düzeltme ile 31.12.2018 tarihli) tarihli
… seri nolu 13.000 TL bedelli çekin ödemeden men kararı müzekkere ile ilgili banka şubesine bildirildiği,Davalı … Factoring AŞ ve davalı … Yazılım şirketi arasında 10/08/2018 tarih 500.000,00 TL lik limitli factoring sözleşmesi imzalandığı, taraflar arasında imzalanan 500.000 TL limitli Sözleşme çerçevesinde Davalı … Faktoring A.Ş tarafından Davalı … Yazılım Ltd Şti’nin …Ticaret … adına düzenlenen 08.08.2018 tarih … Seri nolu KDV dahil 29.500 TL bedelli Faturadan kaynaklı alacağın faktör tarafından ödeneceği kararlaştırıldığı, Davalı … A.Ş’nin davacılıların zararına hareket ettiğine ilişkin somut her hangi bir belgenin olmadığı, çekte de uygulama alanı bulan TTK. m. 687/1 hükmüne göre: “Poliçeden dolayı kendisine başvurulan kişi, düzenleyen veya önceki hamillerden biriyle kendi arasında doğrudan doğruya var olan ilişkilere dayanan def’ileri başvuran hamile karşı ileri süremez; meğerki, hamil, poliçeyi iktisap ederken bile bile borçlunun zararına hareket etmiş olsun”. Bu durumda, davacı tarafından, çekin çalıntı olduğunun ve bu hususun da davalı faktoring şirketi tarafından bilindiğinin, buna rağmen bile bile çeklerin devir alınarak tahsil için bankaya ibraz edildiğinin, dolayısıyla da bir kötüniyetin bulunduğunun ispat edilmesi gerekeceği, Somut olayda olduğu gibi çekin çalıntı olduğuna ilişkin bir iddia da kişisel bir defi oluşturup bu yöndeki iddianın da cirantaya karşı ileri sürütebilmesi için cirantanın kötünüyetli olduğunun kanıtlanmasının gerekeceği, davacı tarafından, çekin çalıntı olduğu ve bu hususun da davalı tarafından bilindiği, buna rağmen bile bile çekin devir alınarak tahsil için bankaya ibraz edildiği, dolayısıyla da bir kötüniyetin bulunduğu hususları geçerli delillerle ispat edilemediği, davalının dava konusu çeki bir faktoring sözleşmesine istinaden aldığı, faktoring sözleşmesine konu hizmetleri fatura karşılığında ifa ettiği de anlaşıldığından, davalının kötüniyeti olduğunun kabulüne olanak bulunmadığı, Türk Ticaret Kanunu ve 6361 sayılı Finansal Kiralama Kanunu hükümlerine göre ciro yoluyla dava konusu çeki devralan davalı faktoring şirketine karşı davacının çek keşidesine mesnet teşkil eden borç ilişkisine ait defileri ileri süremeyeceği, davalı faktoring şirketinin iyi niyetli yetkili hamil olduğu, dava konusu çeki iktisap ederken bile bile borçlu zararına hareket ettiği hususunun kanıtlanamadığı, bu nedenle davacının talebinin kabulüne olanak bulunmadığı hususunun tespit ve rapor edildiği anlaşılmakla, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-Davacıların davasının REDDİNE,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 80,70 -TL harcın başlangıçta peşin alınan 292,74 -TL harçtan mahsubu ile bakiye 212,04 -TL harcın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine,
-6325 sayılı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’nun 18/A-14 maddesi ile Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu Yönetmeliği’nin 26.maddesine göre; Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanan 1.320,00-TL arabuluculuk ücretinin davacılardan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 9,200,00 -TL maktu vekalet ücretinin davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine,
5-)Davacıların gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,
Dair, davacı vekilinin yüzüne karşı, davalı vekilinin yokluğunda, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 04/11/2022

Katip
¸e-imzalıdır

Hakim
¸e-imzalıdır