Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/96 E. 2020/515 K. 05.11.2020 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/96 Esas
KARAR NO : 2020/515
DAVA : Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 16/05/2016
KARAR TARİHİ : 05/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Haksız Fiilden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Davalıların sahibi, yönetim kurulu başkanı ve eser sahibi oldukları … Gazetesinin 10/05/2016 tarihli nüshasında 1.sayfasında manşet bölümünde “faizsiz gezi kredisi” başlığı altında “banka krediyi…gezi olaylarında aktif rol alması için mi verdi”, devamında davalılardan …’nun 13.sayfasındaki köşe yazısında “….a gezi öncesi faizsiz kredi…” başlıklı yayın ile yine … Gazetesinin 11/05/2016 tarihli nüshasındaki “… ” şeklindeki yayında yer alan ve müvekkili … Bankası A.Ş.’nin itibarına, saygınlığına, servet ve şöhretine zarar verecek nitelikteki gerçek dışı ve tahkir içeren ifadeler nedeniyle her bir yayın için yayın tarihinden başlamak üzere 250.000 TL’den, 500.000 TL olmak üzere davalıların tamamından müştereken ve müteselsilen, davalılardan …’nun 11/05/2016 tarihinde … Tv’de yayınlanan “…” isimli programda “…… “şeklindeki müvekkil şirketin itibarına, saygınlığına, servet ve şöhretine zarar verecek nitelikteki gerçek dışı ve tahkir içeren ifadeler nedeniyle 200.000 TL’nin davalı … ‘ndan, yine davalılardan … ‘nun mikro paylaşım sitesi twitter üzerinden paylaştığı “…faizsiz 4 milyon kredi veren banka, bu parayı ne karşılığında verdi?…’… “, “… ” … .” şeklindeki paylaşımların müvekkil şirketin itibarına, saygınlığına, servet ve şöhretine zarar verecek nitelikteki gerçek dışı ve tahkir içeren söylemleri nedeniyle 300.000 TL’nin davalı …’ndan olmak üzere toplam 1.000.000 TL manevi tazminatın davalılardan tahsiline ve müvekkil bankaya ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; basın yoluyla kişilik haklarına saldırıdan dolayı manevi tazminat talebinin doğrudan saldırıya maruz kalana tanınan bir hak olduğunu, haberlerin davacı banka ile ilgisinin olmadığını, isminin de zikredilmediğini, davacı bankadan kredi alan …’ın akçeli iş lerinde bazı kuşkular olduğu ve bu nedenle hakkında bazı kuşkular olduğunu, bu nedenle hakkında soruşturma yapıldığını, davacıyı doğrudan hedeflemeyen haberin öncesinde devlet televizyonu ve ajanslarıyla, devlet yetkililerinin söylemleriyle, yargıya intikal eden gerçeklere dayalı haberleri kişilik haklarına saldırı diye nitelendirilmesinin söz konusu olamayacağını, bu nedenle aktif husumet yokluğunda reddin gerektiğini, davacının aynı haber hakkında …. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/… Esas sayılı dosyası ile tespit davası açtığını, maddi olaylar, hukuksal neden ve yasal dayanaklar karşısında kanun ve usul hükümlerine aykırı olarak açılan ve yerinde bulunmayan davanın reddine, harç ve yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına, vekalet ücreti takdirine karar verilmesini istediklerini beyan etmiştir.
DELİLLER
Gazete haber nüshaları, … Cumhuriyet Başsavcılığının 2016/… soruşturma sayılı dosyası, … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/… Esas sayılı dosyası, … Bürosuna hitaben yazılan 24/02/2016 tarihli yazı, … Cumhuriyet Başsavcılığı Terör ve Örgütlü Suçlar Bürosunun 2016/… sayılı soruşturma dosyası ve tüm dosya kapsamı.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre İş Bankası ilgili şubesinde düzenlenen kayıt ve belgeler, 2013 yılında olayla ilgili olarak kullandırılan kredi için kredinin hangi amaçla kullandırıldığı, ne kadar kredi kullandırıldığı, tahakkuk ettirilen ya da ettirilmeyen faizler ve kullanılan krediye ilişkin banka tarafından yapılan tüm işlemlerle ilgili alınan 22.10.2019 tarihli raporlarda: ”…Dava dışı …’a kullandırılan 4.000.000.00 TL’lık konut kredisinin bankacılık mevzuat ve teamüllerin uygun olarak kullandırılmış olduğu, kullandırılan krediye diğer emsal nitelikteki müşterilerden daha yüksek faiz oranı uygulanmış olduğu, sözkonusu kredi bedelinin doğrudan taşınmaz satıcısı 3.şahsa (…) ödenmiş olduğu,
Bu durum karşısında ” 0 ” faizli kredi kullandırıldığı ve bu kredinin konut alımı finansmanı dışında başka bir projenin finansmanında kullanıldığı yönünde medyada çıkan haber ve yorumların gerçeği yansıtmadığı,
Davacı banka vekilinin talep ettiği toplam 1.000.000,00 TL’Iık manevi tazminat talebinin takdirinin tamamen mahkemeye ait olduğu…” tespit ve rapor edilmiştir.
Dava dışı …’a … Bankası A.Ş.’nin Kavaklıdere/Ankara şubesi tarafından 14.05.2013 tarihinde kullandırılan kredi ile ilgili olarak; … Gazetesinin 10/05/2016 tarihli nüshasında 1.sayfasında manşet bölümünde “faizsiz gezi kredisi” başlığı altında “banka krediyi…gezi olaylarında aktif rol alması için mi verdi”, devamında davalılardan …’nun 13.sayfasındaki köşe yazısında “….a gezi öncesi faizsiz kredi…” başlıklı yayın ile yine … Gazetesinin 11/05/2016 tarihli nüshasındaki “……….” şeklindeki haberler ile ilgili olarak bu konu ile ilgili herhangibir inceleme yapılıp yapılmadığı hususlarında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na yazılan teskereye verilen 16.12.2019 tarihli cevapta; kurum denetim elemanları tarafından düzenlenen 10.12.2019 tarih ve E.361 sayılı mütalaanın Banka tarafından …’a kullandırılan kredi ile ilgili iddia hakkındaki inceleme ve değerlendirmeleri içeren raporda neticeten : ”… ‘nun ihbar dilekçesinde yer alan “… ‘a kullandırılan kredilerin Bankanın ürünleri arasında yer almayan bir kredi türü olduğu” iddiası ile ilgili olarak Banka’ya iletilen D yazısına verilen 17.09.2019 larih ve 31327 sayılı Banka yazısı ve iddiaya konu kredi ürününe ilişkin olarak Banka tarafından yapılan ek açıklama incelemeleri sonucu: Sabit Faizli Rotatif BCH Kredisinin 31.01.2011 tarihinden beri çok sayıda müşteriye tasfiyeye tabi ya da rotatif olarak kullandırıldığı, anılan kredinin azami 12 ay vadeli olmak ve faiz oranı vade sonuna kadar sabit kalacak şekilde kullandırılmak amacıyla üretildiği, bu çerçevede 921 R – KMK Sabit Faizli Rotatif kredi kodundan … lehine 14.05.2013 tarihinde 4.000.000 TL kredi kullandırıldığının ifade edildiği, Banka cevapları birlikte değerlendirildiğinde …’a kullandırılan kredinin Banka ürünleri arasında yer almayan bir kredi türü olduğuna veya bankacılık mevzuatına aykırı kullandırıldığına ilişkin bir bulguya ulaşılamadığı, rapor tarihi itibariyle … tarafından yapılan ödeme ile kredi riskinin tasfiye edildiği..” rapor edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; medya ve basın yoluyla kişilik haklarının ihlaline dayalı manevi tazminat talebine ilişkindir.
Dava öncelikle … Asliye Hukuk Mahkemesinin 2016/… Esas sayılı dosyasına tevzi edilmiş, mahkemenin 2016/… – 2017/… E K sayılı kararı, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi’nin 2017/… – 2017/… E K sayılı Asliye Hukuk Mahkemesi’ nin görevsizliği sebebiyle usulden red ilamı üzerine Mahkememize tevzi edilmiştir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu ve … Hukuk Dairesinin istikrar kazanmış içtihatlarında da belirtildiği gibi, Basın özgürlüğü, Anayasa’nın 28. maddesi ile 5187 sayılı Basın Kanunu’nun 1 ve 3. maddelerinde düzenlenmiştir. Bu düzenlemelerde basının özgürce yayın yapmasının güvence altına alındığı görülmektedir. Basına sağlanan güvencenin amacı; toplumun sağlıklı, mutlu ve güvenlik içinde yaşayabilmesini gerçekleştirmektir. Bu durum da halkın dünyada ve özellikle içinde yaşadığı toplumda meydana gelen ve toplumu ilgilendiren konularda bilgi sahibi olması ile olanaklıdır. Basın, olayları izleme, araştırma, değerlendirme, yayma ve böylece kişileri bilgilendirme, öğretme, aydınlatma ve yönlendirmede yetkili ve aynı zamanda sorumludur. Basının bu nedenle ayrı bir konumu bulunmaktadır.
Ne var ki, basın özgürlüğü sınırsız olmayıp, yayınlarında Anayasa’nın Temel Hak ve Özgürlükler bölümü ile Türk Medeni Kanunu’nun 24 ve 25. maddesinde yer alan ve yine özel yasalarla güvence altına alınmış bulunan kişilik haklarına saldırıda bulunulmaması da yasal ve hukuki bir zorunluluktur.
Basın özgürlüğü ile kişilik değerlerinin karşı karşıya geldiği durumlarda; hukuk düzeninin çatışan iki değeri aynı zamanda koruma altına alması düşünülemez. Bu iki değerden birinin diğerine üstün tutulması gerektiği, bunun sonucunda da, daha az üstün olan yararın daha çok üstün tutulması gereken yarar karşısında o olayda ve o an için korumasız kalmasının uygunluğu kabul edilecektir. Bunun için temel ölçüt kamu yararıdır. Gerek yazılı ve gerekse görsel basın bu işlevini yerine getirirken, özellikle yayının gerçek olmasını, kamu yararı bulunmasını, toplumsal ilginin varlığını, konunun güncelliğini gözetmeli, haberi verirken özle biçim arasındaki dengeyi de korumalıdır. Yine basın, objektif sınırlar içinde kalmak suretiyle yayın yapmalıdır. O anda ve görünürde var olup da sonradan gerçek olmadığı anlaşılan olayların yayınından da basın sorumlu tutulmamalıdır.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden;
10/05/2016 tarihli … gazetesinde manşetten; “Can’a Faizsiz Gezi Kredisi” başlıklı haber içeriğinde “Savcılık, …’ın Gezi ayaklanması başlamadan günler önce … destekli bankadan verilen krediyi mercek altına aldı. (…) … destekli bankadan alınan kredinin tarihi 17 Mayıs 2013. Bundan iki hafta sonra …’ın da başrolünde olduğu Gezi kalkışması başlıyor. Sacılık şimdi, Banka krediyi …’a gezi olaylarında aktif rol oynaması için mi verdi? sorusuna cevap arıyor.” şeklinde,
11/05/2016 tarihli … gazetesinde manşetten; “Sen Önce Bu Sorulara Cevap Ver” başlıklı haber içeriğinde “Bankadan Şubat 2016 tarihinde gönderilen yazıda faiz ve ödeme planı ile ilgili bilgiler neden yok?(…) Ballı kredinin geziden iki hafta önce verilmesi tesadüf mü, …(…)” şeklinde,
Davalı …’nun 10/05/2016 tarihinde Twitter hesabından; “faizsiz 4.000.000,00 kredi veren banka bu parayı ne karşılığında verdi”, “…’a faizsiz gezi kredisi”, “Kredinin anılma tarihi 17 Mayıs 2013… Gezi kalkışması da bundan tam iki hafta sonra başladı”, “Savcılık faizsiz kredinin …’ın Gezi kalkışmasında aktif rol alması için verilip verilmediğini araştırıyor…” şeklinde,
11/05/2016 Tarihinde … TV’de …’nun … isimli programda, “Krediyi neyin karşılığında aldığına falan dair çok ciddi bilgiler var elimde (…) 4.000.000,00 TL’yi faizsiz alıyorsun şeklinde,
İfade, haber ve yorumlara yer verildiği, bu yayınlardan 10/05/2016 ve 11/05/2016 tarihli … gazetesinde yer alan ve Davalı …’nun 10/05/2016 tarihinde Twitter hesabından yaptığı paylaşımlar bir bütün halinde değerlendirildiğinde; yapılan yayın ve haberlerin toplumun bilgi edinme, gerçekleri öğrenme ve basının haber verme hakkı kapsamında kaldığı kabul edilmelidir. Ancak yukarıda değinilen diğer ilkeler dikkate alındığında; basın görevini yerine getirirken özellikle yayının gerçek olmasını, konunun güncelliğini gözetmeli, haberi verirken özle biçim arasındaki dengeyi de korumalıdır. Yine basın, objektif sınırlar içinde kalmak suretiyle yayın yapmalıdır. Haberlerin veriliş tarzı değerlendirildiğinde; savcık makamınca dava dışı … ‘ın kullandığı kredi nedeniyle davacı bankanın da soruşturulduğu gibi bir sonuç çıkmakta ise de, … Cumhuriyet Başsavcılığı … Bürosunun cevabi yazısına göre davacı banka hakkında bir soruşturmanın yürütülmediği, yine Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna yazılan teskereye verilen 16.12.2019 tarihli cevapta …’a kullandırılan kredinin Banka ürünleri arasında yer aldığı ve bankacılık mevzuatına aykırı olmadığının anlaşıldığı, kredinin 14.05.2013 tarihinde kullandırıldığı, dava konusu yayınların ise bundan üç yıl sonra 10/05/2016 tarihinde gerçekleştiği dikkate alındığında haberin güncelliğinden söz edilemeyeceği, bir an güncelliğini koruduğu kabul edilse bile, ısrarla davacı bankanın bir siyasi parti tarafından desteklendiğinin vurgulandığı, kredinin faizsiz olarak verildiğinin ifade edildiği ve yine gezi kalkışmasında aktif bir rol üstlenmesi için dava dışı …’a bu kredi yolu ile finansman sağlandığının, diğer bir anlatımla dava dışı siyasi parti ile davacı bankanın gezi olaylarını desteklediklerinin ima edildiği, bu yönü ile biçim ile öz arasındaki dengenin davacı yararına bozulduğu, davacı bankanın yapmış olduğu basın açıklama ve bilgilendirmelerine haberlerde yer verilmeyerek basının objektif yayın yapma ödevi konusunda özenli davranılmadığı, davacının Bankacılık Kanunu kapsamında faaliyet gösteren bir kuruluş olup, bankaların BDDK’nın tebliğ ve duyurularına göre bir güven ve itibar kuruluşu olarak nitelendirildiği, davalıların yaptığı yayınların hukuka aykırı olup basın ve ifade özgürlüğü kapsamında korunamayacağı, davacının isim, şöhret ve ekonomik itibarını zedeleyecek nitelikte olduğu kabul edilmiş, günün ekonomik koşulları, paranın alma gücü, tarafların ekonomik ve sosyal durumları ile manevi tazminat tutarının bir tarafın sebepsiz zenginleşmesine, diğer tarafın fakirleşmesine neden olmaması gerektiğine ilişkin yerleşik uygulama da nazara alınarak davanın kısmen kabulüne yönelik aşağıdaki gibi karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Öte yandan, 11/05/2016 Tarihinde … TV’de yayınlanan …’nun … isimli program içeriğinde yer alan ifade ve yorumlar yukarıda sayılan ilkeler ışığında değerlendirildiğinde demokratik toplum tarafından meşru sayılabilecek nitelikte olduğu ve ifade özgürlüğüne getirilmesi gereken bir sınırlamanın gerekli olmadığı anlaşıldığından bu haber yönünden manevi tazminat talebinin reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmıştır.
HÜKÜM:Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davanın KISMEN KABULÜNE,
1-)10/05/2016 tarihli … gazetesinde yayınlanan habere ilişkin manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000-TL manevi tazminatın yayın tarihi olan 10/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
2-)11/05/2016 tarihli … gazetesinde yayınlanan habere ilişkin manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000-TL manevi tazminatın yayın tarihi olan 11/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
3-)Davalı …’nun 10/05/2016 tarihinde Twitter hesabından yaptığı paylaşımlara ilişkin manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000-TL manevi tazminatın 10/05/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı …’ndan tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin REDDİNE,
4-)11/05/2016 Tarihinde … TV’de yayınlanan yayına ilişkin tazminat talebinin REDDİNE,
5-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 68.310,00-TL nisbi karar harcından başlangıçta peşin alınan 17.077,50-TL harcın mahsubu ile bakiye 51.232,50-TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile hazineye gelir kaydına,
6-)Davacı tarafından yatırılan 29,20-TL başvuru harcı, 17.077,50-TL peşin harç, 4,30-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 17.111,00-TL’nin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
7-)Davacı tarafından yapılan 850,00-TL bilirkişi ücreti, 118,45-TL müzekkere /davetiye gideri olmak üzere toplam 968,45-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 43,58-TL’sinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 6.650,00-TL nisbi vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine,
8-)Davalılar duruşmalarda kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiklerinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 10/2 maddesi uyarınca 6.650,00-TL nisbi vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalılara verilmesine,
9-) Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde davacıya / vekiline iadesine,
Davacı vekilinin yokluğunda, tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle karar verildi. 05/11/2020

Başkan …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Üye …
¸e-imzalıdır.

Katip …
¸e-imzalıdır.