Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/921 E. 2019/557 K. 18.06.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2018/921 Esas
KARAR NO: 2019/557

DAVA : Tazminat (Ticari Nitelikteki Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 04/10/2018
KARAR TARİHİ: 18/06/2019

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Ticari Nitelikteki Taşınmaz Kira Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin dünyanın en kaliteli oyun makinası üreticilerinin (… vb.) Türkiye Distribütörü olarak 2004 yılında faaliyetlerine başladığını, o günden bu yana, distribütörlüğün yanı sıra, oyun merkezi işletmeciliği, projeli oyun ve eğlence mekânları tasarımı, teknik servis ve danışmanlık alanlarında verdiği hizmetlerle sektörünün öncü firması olarak operasyonlarına devam ettiğini, … AVM şubesine ilişkin olarak müvekkili şirket ile davalı arasında 03.08.2012 tarihinde “… Merkezi Kira Sözleşmesi” imzalandığını ve işbu şubenin 15 (on beş) yıllığına kiralanmış bulunduğunu, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin “BÖLÜM III – ÖZEL HÜKÜMLER” başlığı altında yer alan 4. maddesi uyarınca,…Bowling kullanımındaki mecura ilişkin davalı ile … Bowling arasındaki kira ilişkisinin son bulduğunu, ancak ilgili alanın, müvekkil şirkete hiçbir teklifte bulunulmaksızın, …A.Ş bünyesinde olmak üzere …’e kiralandığını, işbu hususun, taraflar arasındaki sözleşmeye açıkça aykırılık teşkil ettiğini ve müvekkil şirketin bundan kaynaklı zararlarının davalı tarafından karşılanması gerektiğini, kira sözleşmesi, her iki tarafa borç yükleyen karşılıklı bir sözleşme olup, kira sözleşmesinde kiraya veren tarafın asli borcu, kiralanan şeyin/yerin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bıraktığını, davalı tarafın, taraflar arasında akdedilen sözleşmenin ilgili hükmü ile bir yan edim borcu altına girdiğini ve işbu borcunu ihlal ettiğini, davalı tarafın ilgili mecura ilişkin… Bowling ile arasındaki kira akdi sonlandığın da müvekkil şirkete yapmayı kabul, beyan ve taahhüt ettiği “teklif etme” yan edim borcuna bağlı kalması gerekirken, ilgili mecuru müvekkil şirkete haber dahi vermeksizin başka bir işletmeye kiralamasının hem sözleşme hükümlerine hem de 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’na aykırılık teşkil ettiğini, davalının müvekkilinin uğradığı zararlardan sorumlu olduğunu beyanla, müvekkili şirketin uğramış olduğu 100.000 TL tutarındaki kar kaybına ilişkin müspet zararın ve haksız rekabet dolayısıyla 10.000 TL tutarındaki maddi tazminatın, uyuşmazlık konusu ilgili mecura ilişkin dava dışı … Bowling ile davalı arasındaki kira ilişkisinin sona erme tarihi itibarıyla işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkili şirkete verilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.

CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde, müvekkil şirket ile davacı şirket arasında 3 Ağustos 2012 tarihli 15 yıl süreli bir kira sözleşmesi akdedildiğini, kira sözleşmesi uyarınca davacı şirketin …AVM’nin 162 numaralı bağımsız bölümünü 2. Bodrum katında yer alan 10864 m2’lik alanı …Dünyası” markası altında kiraladığını, ardından, … Şirket arasında 1 Ekim 2012 kira başlangıcı tarihli 5 (beş) senelik yeni bir kira sözleşmesi imzalanarak, aynı mecurun yine bowling salonu ve kafe olarak İşletilmesinin kararlaştırıldığını, bu süreçte bir tahliye işleminin gerçekleşmediğini, ilk kira sözleşmesinin süresinin dolması sebebiyle yeni bir kira sözleşmesinin düzenlendiğini, … Bowling’in kira sözleşmesinin sona ermesi üzerine 18 Ekim 2017 tarihinde mecuru tahliye ettiğini, davacı şirketin hiçbir şekilde Evrensel Sporun tahliye ettiği mecuru kiralama niyeti ve talebi olmadığı gibi kendi kira sözleşmesinden doğan borçları dahi ödemediğini, ancak; davacı şirketin müvekkili şirkete olan kira borçlarını ödememesi üzerine İstanbul … İcra Müdürlüğü nezdinde …E. numarası ile tahliye talepli icra takibine girişildiğini, bu takibe itiraz edilmesi üzerine İstanbul … İcra Hukuk Mahkemesi’nin… E. sayılı dosyası üzerinden itirazın kaldırılması ve tahliye talepli bir dava açıldığını, bu dava devam ederken davacı şirketin ödeme yapmamaya devam etmesi üzerine İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün… E. sayılı dosyası ve İstanbul … İcra Müdürlüğü’nün … E. Sayılı dosyası ile icra takibine girişildiğini , davacı şirketin Evrensel Spor’un tahliye ettiği mecuru kiralamaya niyeti olmadığı gibi, bu konuda herhangi bir talepte de bulunmaması üzerine, müvekkil şirketin, mecuru …ile yaptığı görüşmeler sonrasında 8 Ocak 2018 tarihinde…’e kiraladığını, dava konusu mecuru kiralama niyeti olmayan davacı şirketin tahliye sürecini uzatmak için kira sözleşmesinde yer alan hükmü kötüye kullandığını ve dürüstlük kuralına aykırı hareket ettiğini, müvekkili şirketin … AVM bakımından yöneticisi …ile yaptığı toplantılarda kiralama iradesi olmadığını ortaya koyduktan sonra müvekkil şirketin mecuru …’e kiraladığını, davacının iddiasının aksine ilgili hüküm bir ön sözleşme /sözleşme yapma vaadi niteliğinde bulunmayıp sadece basit bir teklif etme yükümlülüğünü içerdiğini, teklif sonucu sözleşme kurulacağı yönünde bir taahhüt olmadığını, davacı iddiasının aksine, … sorumluluğuna dayanılmasına ilişkin şartlarında hukuken ve fiilen oluşmadığını, dava konusu olayın haksız rekabeti teşkil etmediğini, hiç bir şekilde müvekkil şirketin sorumlu olduğunu kabul anlamına gelmeksizin, müvekkil şirketin tahliye iradesi göz önünde bulundurulduğunda, iddia konusu koşulların oluşmadığını ve müspet zararın tutarının da fahiş olduğunu, işbu davanın dürüstlük kuralına aykırı ve hakkın kötüye kullanımı niteliğinde kötü niyetle açılmış haksız ve hukuka aykırı olduğunu beyanla davanın reddine karar verilmesini talep ederiz.

GEREKÇE:
Dava; taraflar arasında akdedilen 03/08/2012 tarihli … Merkezi Kira Sözleşmesine aykırılığa istinaden uğranıldığı iddia edilen müspet zararın ve haksız rekabet nedeniyle uğranılan zarardan kaynaklı maddi tazminat talebinden ibarettir.
Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re’sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır.
Mahkemece, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin kira sözleşmesi olduğu, dava konusu zararın ve haksız rekabet nedeniyle uğranılan zarardan kaynaklı maddi tazminatın tartışılması, ihtilafın çözümünde görevli mahkemenin HMK 4. Maddesi gereği Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu, HMK 4/a maddesi gereğince “kiralanan taşınmazların İİK’ ye göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin ayrık olmak üzere kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere, tüm uyuşmazlıklara konu olan davalar ile bu davalara karşı açılan davalar Sulh Hukuk Mahkemesinde…” düzenlendiği anlaşılmıştır. (İstanbul BAM 35. Hukuk Dairesi 2017/2010 esas 2018/953 karar)
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Başkanlığı’nın 24.04.2019 tarihli ve 2017/7741 Es., 2019/3757 K. Sayılı ilamında “01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 Sayılı HMK’nun 4/1-a maddesine göre “Kiralanan taşınmazların, 09.06.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununa göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler ayrık olmak üzere, kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dâhil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davalarda” Sulh Hukuk Mahkemesi görevlidir. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanun’unun 299. maddesinde; “kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.” şeklinde tanımlanmıştır.Bu tanımlamaya göre; davacı tarafından sunulan 10.01.2005 başlangıç tarihli ve 1 yıl süreli ‘Sanayi ve Tıbbi Gazlar Tedarik Anlaşması’ başlıklı sözleşme ile davaya konu sanayi tüplerinin kullanılması için davalıya tahsis edilmesi kararlaştırıldığından, taraflar arasındaki sözleşmenin kira sözleşmesi olduğunun kabulü gerekir. Bu durumda dava, 12.12.2016 tarihinde 6100 Sayılı HMK’nun yürürlüğe girmesinden sonra açıldığına göre görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup, taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında re’sen gözetilir. Taraflar da yargılama bitinceye kadar görev itirazında bulunabilirler. Görev itirazı yapılmamış olsa bile re’sen mahkeme, ilk önce görevli olup olmadığını inceleyip karara bağlamalıdır. Hal böyle olunca, mahkemece; uyuşmazlığın çözümünde Sulh Hukuk Mahkemesinin görevli olduğu gözetilerek, görevsizlik nedeniyle HMK’nın 114/1-e ve 115/2. maddeleri uyarınca davanın usulden reddine karar verilmesi gerekirken, bu yön gözardı edilerek davanın esası hakkında hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.” yönünde karar verilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlığın taraflar arasında akdedilen 03/08/2012 tarihli…Alış Veriş ve Eğlence Merkezi Kira Sözleşmesinden doğduğu, bu bakımdan sözleşmenin tarafı olan şirket ile zarar veren şirket aleyhine davanın ikame edildiği ve yukarıda belirtilen İstinaf ve Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere kira sözleşmesinden doğan uyuşmazlıklara bakmaya Sulh Hukuk Mahkemesi görevli olduğundan, 6100 sayılı HMK’nın 4.cü maddesinin 1.ci fıkrasının a bendinin “Kira ilişkisinden doğan alacak davaları da dahil olmak üzere tüm uyuşmazlıkları konu alan davalar ile bu davalara karşı açılan davaları,” hükmü uyarınca iş bu davaya bakma görevinin İstanbul Sulh Hukuk Mahkemelerinde olduğu anlaşılmakla, mahkememizin görevsizliğine dair aşağıdaki şekilde hüküm tesis edilmiştir.

HÜKÜM:
1-)İş bu davaya bakmaya Mahkememiz görevli olmadığından HMK ‘nun 114/1-c ve 115/2 madde uyarınca Mahkememizin GÖREVSİZLİĞİ sebebiyle davanın dava şartı yokluğundan USULDEN REDDİNE,
HMK 20 madde uyarınca karar kesinleştiğinde ve talep halinde dosyanın GÖREVLİ İSTANBUL SULH HUKUK MAHKEMESİNE GÖNDERİLMESİNE,
2-)H.M.K.’nun 20. maddesi uyarınca kararın kesinleşmesi tarihinden itibaren taraflardan herhangi birinin iki hafta içerisinde Mahkememize başvurarak dosyanın görevli ve yetkili Mahkemesine gönderilmesi talebinde bulunmaması halinde dosyanın Mahkememizce resen ele alınarak davanın açılmamış sayılmasına karar verileceğine,
3-)Yargılama giderleri, harç ve vekalet ücreti hususunun H.M.K’nun 331. maddesi uyarınca davaya görevli ve yetkili mahkemede devam edilmesi halinde o mahkemede, davaya başka bir mahkemede devam edilmediği takdirde dosya ele alındığında davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi halinde mahkememizce değerlendirilmesine,
Dair davacı ve davalı vekilinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Katip …
¸e-imzalıdır

Hakim …
¸e-imzalıdır