Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/818 Esas
KARAR NO : 2019/1018
DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 10/09/2018
KARAR TARİHİ : 26/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Vekiledenleri aleyhine davalı tarafından 18.04.2018 keşide tarihli, 31.08.2018 vade tarihli, lehdarı … Faktoring A.Ş. keşidecileri … San ve Tic Ltd şti olan , … ve … ‘un avalist oldukları 2.000.000-TL bedelli bonoya dayalı olarak … İcra Müdürlüğü’nün 2018/30084 E sayılı dosyasıyla 400.000-TL bakiye senet bedeli üzerinden kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla icra takibine girişildiğini, davacı … Kağıtçılık ile davalı şirket arasında mevcut faktoring ilişkisi neticesinde, vekiledenin davalı nezdinde 2.000.000-TL ‘ye kadar işlem yapma limiti bulunduğunu, davalının da uygulamada sıklıkla karşılaşıldığı üzere, yaptığı faktoring işlemleri dolayısıyla kendisini garantiye almak amacıyla iş bu işlem limit tutarında ek teminat olarak takibe konu teminat senedini aldığını, taraflar arasında faktoring ilişkisi devam ederken davalı tarafından faktoring sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedildiğini ve hesabın kat edilerek o gün itibariyle 877.049,86-TL ‘nin derhal ödenmesi hususunun ihtar edildiğini, davacılar tarafından davalı ile irtibata geçildiğinde …Şubesine ait, 31.08.2018 tarihli, 10.000-TL bedelli ve … Bankası … şubesine ait 45.000-TL bedelli çeklerin karşılıksız çıktığının taraflarına bildirildiğini, bu bilgilendirmeden sonrada bu çeklerin tamamının ödemesinin yapıldığını, ancak faktoring sözleşmesinin feshedildiğinin taraflarına bildirildiğini, faktoring şirketlerinin kredi kuruluşu olmadıklarından hesap kat ihtarına dayalı olarak takip yapamayacaklarını, bunun da faktoring şirketlerinin alacaklarını ancak vadesi geldiğinde takibe konu edebilecekleri anlamına geldiğini, davalının kat ihtarı ile birlikte vadesi gelmemiş alacaklar için teminat senedini takibe konu etmesinin hukuka aykırı olduğunu beyanla, davacıların davalıya borçlu olmadıklarının tespitine, davalının dava değerinin %20’sinden az olmamak üzere kötüniyet tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalı şirketinin müşterilerinin üçüncü şahıslardan olan alacaklarının tahsilini üstlenmekle, temlik aldığı alacaklarının garantisi olarak müşterilerinden çek veya benzeri belgeler aldığını, ancak verilen çeklerin karşılıksız kaldığını, keşidecilerin ödeme güçlüğü içinde olmaları nedeniyle sözleşmenin feshedildiği ve kullandırılan tüm kredi kapsamında borcun ödenmesinin ihtar edildiğini, ihtarnamenin gereği ifa edilmediğinden itiraz eden davalı borçlunun temerrüde düştüğünü, davalının sözleşmeden doğan fesih yetkisini kullandığını, sözleşmenin feshi ile birlikte borcun muaccel hale geldiğini, bu itibarla davacılardan ek teminat olarak alınan bono üzerinden alacağın tahsilinin talep edildiği, dava konusu bononun hukuken teminat senedi olarak nitelendirilmesinin mümkün olmadığını, dolayısıyla çeklerin karşılıksız çıkması ile birlikte risk gerçekleşmiş olup, davalının sözleşmeyi feshederek kullandırdığı krediyi garanti kapsamında verilen bono ile talep etmesinde hukuka aykırılık bulunmadığını, gerçek ve muaccel bir alacaktan kaynaklanan takibin kötü niyetle yapıldığının iddia edilmesinin mümkün olmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Yargılama aşamasında davacılar vekili 16/10/2019 tarihli dilekçesi ile ödemesi gerçekleştirilen 46.100-TL açısından davalarının istirdat davasına dönüştüğünü beyanla, davalıya 400.000-TL borçlu olunmadığının tespiti yanında, 46.100-TL için istirdat taleplerinin kabulüne karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava; İİK 72 maddesine dayalı menfi tespit / istirdat davasıdır.
Davalı … Faktoring A.Ş. ile davacı … Ltd. Şti. arasında diğer davacılar … ile …’un kefaleti ile 1.500.000-TL limitli 27/04/2017 tarihli faktoring sözleşmesi bağıtlandığı, davalının, faktoring müşterisinin 3.şahıslardan olan alacaklarının tahsilini üstlendiği ve temlik aldığı alacakların garantisi olarak …. İcra Müdürlüğünün 2018/30713 – 30714 Esas sayılı takip dosyalarına konu 31/08/2018 keşide tarihli 45.000-TL ve aynı keşide tarihli 10.000-TL bedelli çekler aldığı, çeklerin getirtilip incelenen takip dosyaları kapsamına ve incelenen çek suretlerine göre 31/08/2018 tarihinde muhatap bankaya ibrazında karşılıksız çıktıkları, iş bu çeklerden dolayı alacaklı davalı yanca 07/09/2018 tarihinde kambiyo senetlerine mahsus haciz yoluyla takibe girişildiği ancak her iki takip dosyasında da alacaklı davalının takipten vazgeçme beyanına göre (aynı müdürlüğünün 2018/30084 Esas sayılı dosyasından haricen tahsilat yapıldığı gerekçesine dayalı) dosya esaslarının kapatıldığı, taraflar arasında bu hususta herhangibir çekişme olmadığı anlaşılmaktadır.
İşbu davaya dayanak edilen bonoya dayalı takibin ise … İcra Müdürülüğünün 2018/30084 Esas sayılı takip dosyasında yürütülmekte olup, 31/08/2018 vadeli 18/04/2018 tanzim tarihli 2.000.000-TL bedelli bonoya dayalı, ancak bakiye 400.000-TL asıl alacak ve fer’i alacaklar üzeriden 05/09/2018 tarihinde davalı faktoring şirketi tarafından, davacılar aleyhine takibe girişildiği, iş bu davanın, takibe dayanak bonodan dolayı davacıların, davalıya borçlu olmadıklarının tespiti talebine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.
Çekişme konusu; davalının 04/02/2015 tarih 29257 sayılı resmi gazetede yayınlanan “Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 8/3 maddesine aykırı olarak kat ihtarı ile birlikte vadesi gelmeyen alacaklar için teminat senedini takibe konu etmesinin hukuka ve yasaya aykırı olduğuna ilişkindir.
Toplanan deliller kapsamında mali müşavir bilirkişi vasıtası ile yaptırılan inceleme sonucu verilen 06/09/2019 tarihli rapor kapsamında;
“Davacı yan tarafından inceleme için ticari defter ve belgeler sunulmadığı,
İncelenen davalı şirkete ait 2017-2018 yılı ticari defterlerinin açılış tasdik/beratlarının yasal süresinde yaptırılmış olduğu, bu anlamda ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu, davalı yanın kendi ticari defterleri ve cari hesap durumuna nazaran 05.09.2018 takip tarihi itibariyle davacı yandan 877.049,76 TL alacaklı göründüğü,
Takibe konu senedin davalı şirket ticari defterlerinde yönetmelikte belirlenen şartlar dahilinde kaydedilmiş olduğu,
Bununla birlikte davaya konu senedin takibe konulduğu tarih ile feshe dayanak gösterilen karşılıksız çeklerin takibe konulduğu tarihlerin önem arz ettiği, senede ilişkin takibin, çeklere ilişkin takipten önce başlatılmış olması halinde, yönetmeliğin 3.maddesi hükmü gereğince senede ilişkin başlatılmış olan takibin yerinde olmayacağı” tespit ve rapor edilmiştir.
2.000.000-TL bedelli senedin sözleşme kapsamında teminat olarak alındığı hususu sabit ise de, teminat hükmü borçların tamamen ödenmesine kadar devam edecektir. Davalı yanın sözleşmenin feshine neden olan çekleri muhatap bankaya ibraz tarihi 31/08/2018 tarihi olup, yaptıkları araştırmalarda çek keşidecilerinin ödeme güçlüğü içinde olduğu sebeple 05/09/2018 tarihinde hesap kat edilerek faktoring sözleşmesinin sona ermesini düzenleyen V.2 maddesi uyarınca sözleşmenin feshedildiğinin bildirildiği ve toplam 877.049,86-TL cari hesap borcunu ödenmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Aynı tarihte davalı yanca bonoya dayalı olarak …. İcra Müdürlüğünün … Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığı, keza alacağın temliki sureti ile faktoring müşterisinden alınan çekler yönünden de …. İcra Müdürlüğünün 2018/30713 ve 30714 Esas sayılı takip dosyaları ile 07/09/2018 tarihinde takibe girişildiği anlaşılmaktadır. Bu durumda alacağın vadesinde ödenmediği, çeklerin karşılıksız çıkması ile sabit olup, bu husus faktoring şirketince fesih sebebi yapılmıştır. O halde borçlu davacıların temerrüdünün çeklerin muhatap bankaya ibraz yani 13/08/2018 tarihi olduğu, bu durumda da 04/02/2015 tarih ve 29257 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren “Faktoring İşlemlerinde Uygulanacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik”in 8.maddesi koşullarının somut olayda oluştuğu, çeklerin takiplerden sonra ödendiği ve taraflar arasında 31/10/2018 tarihli ibranamede bağıtlandığı, davacıların faktoring şirketine olan borçlarını ödedikleri anlaşılmakla davacıların, … İcra Müdürlüğünün 2018/30084 Esas sayılı dosyasına dayanak bonodan dolayı davalıya borçlu olmadıklarının tespitine ve ödenen bedelin istirdatına ilişkin davanın reddine, davalı yanın kötüniyet tazminatı taleplerininde reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
1-)DAVANIN REDDİNE,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 44,40-TL maktu red harcının peşin alınan 6.831,00-TL harçtan mahsubu ile bakiye 6.786,60-TL harcın karar kesinleştiğinde davacılara iadesine ,
3-) Davacı yanca yapılan tüm yargılama giderlerin üzerlerinde bırakılmasına,
4-) Dosyaya ibraz edilen ve davalı yanca kabul edilen 31/10/2018 tarihli ibraname içeriğine göre davalı lehine vekalet ücretine hükmetmeye yer olmadığına,
5-) Davacılar /davalı tarafından yatırılan gider /delil avanslarından artan bakiyelerinin karar kesinleştiğinde davacılara/davalıya/vekillerine iadesine,
İlişkin, davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 26/12/2019

Başkan …
e-imzalıdır.

Üye …
e-imzalıdır.

Üye …
e-imzalıdır.

Katip …
e-imzalıdır.

**Bu belge 5070 sayılı Kanun Kapsamında Elektronik İmza İle İmzalanmıştır.**