Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/538 Esas
KARAR NO : 2021/241
DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 12/06/2018
KARAR TARİHİ : 18/03/2021

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Vekiledeni şirket için 30.12.2016 tarihinde satın alınan … marka … marka jeep in ayıplı çıktığını, bu konuda birden fazla kez servise müracaat edildiğini, delil tespiti için Bursa’da ve İstanbul’da mahkemelere müracaat edildiğini, şu an ise aracın Bursa’da serviste motoru indirilmiş ve toplatılmamış halde bekletildiğini, öncelikle ve hemen Bursa Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak keşif yaptırılmasını talep eriklerini beyanla, davanın kabulüne, ayıplı aracın 0 km aynı model ve nitelikte bir araç ile değiştirilmesine, aksi halde satış bedeli 243.777,09-Euro ‘nun fiili ödeme tarihindeki kur karşılığı olan TL’nin 30.12.2016 satış tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Öncelikle zamanaşımı ve yetki itirazları olduğunu, ayrıca davacının ayıp iddialarını kabul etmediklerini, davacı yanın terditli talep sonucunuda kabul etmediklerini, yokluklarında yaptırılan delil tespit raporunu da kabul etmediklerini beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, davada; dava konusu araca ilişkin fatura, motorun sökülmesine ilişkin faturaya, … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… D.iş sayılı dosyasına, keşif ve bilirkişi incelemesine, tanık beyanlarına dayanmışlardır.
Aracın halen Bursa’da oto servisinde motoru indirilmiş vaziyette bekletildiği bildirilmekle Mahkememizce öncelikle Bursa Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne talimat yazılarak, konusunda uzman Makine Mühendisi vasıtasıyla davacı yanın iddia ettiği ayıplar hususunun tetkiki ile ayıpların talep gibi aracın misli ile değiştirilmesine sebep verip vermediği hususunun tespiti kapsamında ve daha evvel … ATM’nin 2018/… D.iş sayılı dosyasınında alınan raporda gözönüne alınarak rapor aldırılmış, 12.04.2019 tarihli talimat raporunda:
”…Dava konusu … plakalı araç; … marka , … tipi, 2016 model, … şase numaralı, araç motorunun krank mili, ana yatak ve kol yataklar ile keplerinin hasarlı olduğu, motor revizyonunun yapılması gerektiği, aracın 20.058 kilometrede )luşu ve BU TÜR YÜKSEK SEGMENT ARAÇLARDA MOTOR REVİZYON KİLOMETRESİNİN 500.000 KM İLE 600.000 KM arasında olduğu dikkate alındığında ciddi anlamda araçta ayıp ve kusur mevcut olduğu,
Diğer taraftan aracın satılması maksadıyla pazara götürüldüğünde, servis kayıtlarında 20.058 kilometre gibi düşük kilometrede motor revizyonun yapıldığının belirlenebileceği ve emsallerin göre ciddi anlamda değer kaybına uğrayacağı,
Araçtaki ayıbın motor arızası olduğu, ayıpların gizli ayıp niteliğinde olduğu gibi, sürücü hatasından kaynaklanmadığı ve imalat hatasından kaynaklandığı…” tespit ve rapor edilmiştir.
Davalı vekili iş bu talimat raporuna itiraz etmiş ve rapor mahkememizce de eksik görülmekle; Bursa Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yeniden talimat yazılarak; dava konusu aracın üretim ayıplı olup olmadığı, bu ayıpların gizli ayıp olup olmadığı, aracın misli ile değiştirilmesine sebebiyet verip vermeyeceği, araçta gerçekleşen motor değişimi neticesinde değer kaybı meydana gelip gelmediği ve varsa değer kaybı hesaplanması arıza giderilmesi için arasın serviste kalma süresi ve aracın kullanılamadığı süre itibariyle oluşacak tazminat bedeli hususunda ve … Otomotiv Anabilim Dalı Öğretim üyelerinden oluşturulacak 3 kişilik bilirkişi heyeti vasıtasıyla ve gerekirse teknik donanıma sahip laboratuvarda aracın yeniden incelenmesi suretiyle bilirkişi raporu aldırılmış, 18.09.2019 tarihli talimat raporunda;
”…Dava dosyasındaki mevcut kayıtlar üzerindeki incelemelerimiz sonucunda;
Dava konusu araçtaki motor arızasının krank mili yataklarının yağsız kalmasından kaynaklandığı,
Krank mili yataklarının yağsız kalmasının da yağlama sistemindeki üretim hatasından kaynaklandığı, bunun da gizli ayıp niteliğinde olduğu,
Dava konusu araç motoru knuık mili yataklarındaki arızanın onarımının yeterli olamayacağı, arızanın araç motorunun komple değiştirilmesi ile giderilebileceği, bu motorun orijinal yenisi ile değişiminin 22.416,00 Euro + %18 KDV bedel ile yapılacağı, motor değişiminin araçta herhangi bir değer kaybı oluşturmayacağı,
Dava konusu araç motorundaki arızanın giderilmesi için aracın serviste kalma süresi ve aracın kullanılmadığı süre ve motorun sökülüp takılma maliyeti toplamı ile oluşacak tazminat bedelinin 94.100,00 TL olacağı…” tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı vekilinin talep ettikleri aracın kullanılmayan süre boyunca kiralama bedelinin tespiti açısından bu kez mahkememizce makine mühendisi bilirkişiden rapor aldırılmış, 06.01.2020 tarihli raporda:
”…Tazminata konu … plakalı, Land … … , dizel yakıtlı, … motor hacminde, 2016 model arazi taşıtı steyşın otomobilin,
Arıza ve servise teslim tarihi 03.02.2018 itibariyle günlük ortalama net zararının 360 TL / Gün olduğu;
Arıza ve servise teslim tarihi 03.02.2018 ile dava tarihi 12.06.2018 arasında 131 gün ve dava tarihine kadar toplam net mahrumiyet zararının 47.160 TL olduğu…” tespit ve rapor edilmiştir.
Taraf vekillerinin itirazları kapsamında ek rapor aldırılmış, 13.02.2020 tarihli ek raporda: ”…Kök raporda değişiklik yapılmasına gerek olmadığı ve aynen geçerli olduğu…” tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı ve davalı vekilleri rapora itiraz etmiş olup, dava konusu araçta ortaya çıkan ayıpların değer kaybı oluşturup oluşturmayacağı hususunda mevcut bilirkişi raporları arasında çelişkiler de bulunduğundan; dosyanın daha önceki heyetlerde görev yapmayan makine – otomotiv mühendisi, makine mühendisi ve borçlar hukuku alanında nitelikli hesaplamalar uzmanından oluşan bilirkişi heyetine verilerek; Mevcut ayıbın niteliği (gizli ayıp olup olmadığı), gizli ayıp ise ayıbın önemi ve malın ayıpsız değeri ile karşılaştırıldığında ciddi bir değer kaybı oluşup oluşmayacağı ve aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin hakkaniyete uygun olup olmayacağı, uygun olmayacak ise ayıp nedeniyle hangi oranda indirim uygulanmasının uygun olacağı hususlarında heyet raporu aldırılmış, 30.12.2020 tarihli raporda:
”…Sayın Mahkeme huzurundaki somut olayda, dosya kapsamına sunulmuş bulunan bilirkişi raporları incelenmiş olup söz konusu raporlarda tekraren; krank milinin dönmediği, motorun sıkışmış olduğu motor gezinti yatağının yağ kürleri içerisine düştüğü, bu duruma bağlı olarak krank, ana yatak ve kol yataklarında ciddi hasarlar meydana geldiği, araç motorunun krank mili, ana yalak ve kol yataklar ile keplerinin hasarlı olduğu, krank mili yataklarının yağsız kalmasının da yağlama sistemindeki üretim halasından kaynaklandığı, hunim da gizli ayıp niteliğinde olduğu, aracın emsallerine göre ciddi anlamda değer kaybına uğradığı, araçtaki ayıbın motor arızası olduğu, ayıpların gizli, ayıp nitel iğinde olduğu gibi. suriicü hatasından kaynaklanmadığı ve imalat hatasından kaynaklandığı şeklinde değerlendirmelerde bulunulduğu,
Yapılan bu değerlendirmelerin, dava konusu araçla ancak kullanım ile birlikte ortaya çıkabilecek ve üretimden kaynaklı arızalara işaret ettiği, bir başka anlatımla, söz konusu ayıbın açık ayıp olmayıp, belirli bir kullanım süresi sonrasında ortaya çıkan ve satın alma esnasında makul süre incelemesi ile fark edilemeyecek özellikte olduğu, bu nedenle dava konusu araçta ortaya çıkan avıp türünün hukuki mahiyeti itibariyle gizli ayıp olduğu,
Değer kaybının tespiti için bilirkişinin mesleki tecrübeleri ve piyasa bilgisine dayalı bir tahmin yapılabilmekte olup. aracın motorunun orijmaliyle bile değiştirilmesi durumunda araçta oluşacak değer kaybının %30’lar mertebesinde olacağı,
Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartlarımın “Ek 1. Değer Kaybı Hesaplaması”nın madde 2.3’te. aracın rayiç değerinin %25’ini aşan değer kaybı taleplerinin değer kaybı teminatı dışında bırakıldığı belirtilmiş olup, tüm bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda, aracın motorunun değiştirilmesi yerine, aracın orijinal yenisi ile değiştirilmesinin hakkaniyete uygun olacağı…” tespit ve rapor edilmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; 30.12.2016 tarihinde satın alınan aracın ayıplı olmasından dolayı misli ile değiştirilmesi ya da araç bedelinin ödeme tarihinden itibaren faizi ile birlikte davalıdan tahsili talebi ile delil tespit giderleri ve mahrum kalınan süre için tazminat talebine ilişkindir.
Taraflar arasında 30.12.2016 tarihinde satışı gerçekleşen dava konusu aracın ayıplı olduğu hususunda ihtilaf bulunmamaktadır. Çekişme, mevcut ayıbın netiliği (gizli ayıp olup olmadığı), gizli ayıp ise ayıbın önemi ve malın ayıpsız değeri ile karşılaştırıldığında ciddi bir değer kaybı oluşup oluşmayacağı, aracın ayıpsız misli ile değiştirilmesinin hakkaniyete uygun olup olmayacağı, uygun olmayacak ise ayıp nedeniyle hangi oranda indirim uygulanmasının uygun olacağı hususlarında toplandığı anlaşılmaktadır.
Mahkememizce hükme elverişli bulunan 30.12.2020 tarihli bilirkişi kurulu raporuna göre; dava konusu araçta bulunan ayıbın açık ayıp olmayıp, belirli bir kullanım süresi sonrasında ortaya çıkan ve satın alma esnasında makul süre incelemesi ile fark edilemeyecek özellikte olduğu, bu nedenle dava konusu araçta ortaya çıkan ayıp türünün hukuki mahiyeti itibariyle gizli ayıp olduğu, aracın motorunun orijnaliyle bile değiştirilmesi durumunda araçta oluşacak değer kaybının %30’lar mertebesinde olacağı, aracın motorunun değiştirilmesi yerine orijinal yenisi ile değiştirilmesinin hakkaniyete uygun olacağı mütalaa edilmiştir.
TBK.m.227 hükmüne göre;
“Satıcının satılanın ayıplarından sorumlu olduğu hâllerde alıcı, aşağıdaki seçimlik haklardan birini kullanabilir:
1. Satılanı geri vermeye hazır olduğunu bildirerek sözleşmeden dönme.
2. Satılanı alıkoyup ayıp oranında satış bedelinde indirim isteme.
3. Aşırı bir masrafı gerektirmediği takdirde, bütün masrafları satıcıya ait olmak üzere satılanın ücretsiz onarılmasını isteme.
4. İmkân varsa, satılanın ayıpsız bir benzeri ile değiştirilmesini isteme.
Alıcının genel hükümlere göre tazminat isteme hakkı saklıdır.
Satıcı, alıcıya aynı malın ayıpsız bir benzerini hemen vererek ve uğradığı zararın tamamını gidererek seçimlik haklarını kullanmasını önleyebilir.
Alıcının, sözleşmeden dönme hakkını kullanması hâlinde, durum bunu haklı göstermiyorsa hâkim, satılanın onarılmasına veya satış bedelinin indirilmesine karar verebilir.
Satılanın değerindeki eksiklik satış bedeline çok yakın ise alıcı, ancak sözleşmeden dönme veya satılanın ayıpsız bir benzeriyle değiştirilmesini isteme haklarından birini kullanabilir.”
Somut olayın ve hukuksal durumun birlikte değerlendirilmesi sonucunda; dosya kapsamında bulunan tüm bilirkişi raporlarında araçta meydana gelen arızanın gizli ayıp niteliğinde bulunduğu, arızanın giderilmesi için motorun tümden değişmesi gerektiği, 18.09.2019 tarihli bilirkişi kurulu raporunda motor değişiminin araçta herhangi bir değer kaybı oluşturmayacağı mütalaa edilmiş ise de, gerek delil tespit dosyasında bulunan bilirkişi raporu, gerek 12.04.2019 tarihli talimat raporu ve gerekse mahkememizce hükme elverişli bulunan 30.12.2020 tarihli bilirkişi kurulu raporlarına göre gizli ayıbın aracın değerini önemli ölçüde etkilediği, malın ayıpsız değeri ile karşılaştırıldığında ciddi bir değer kaybı oluştuğu, dava konusu aracın satış değeri de dikkate alındığında ayıpsız misli ile değiştirilmesinin hakkaniyete uygun olacağı anlaşıldığından davanın kabulü ile dava konusu aracın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesine, delil tespiti tutarı 7.064,00 TL. ile taleple bağlı kalınarak mahrum kalınan süre için 5.000,00 TL. olmak üzere toplam 12.064,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla;
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
1-)Davanın KABULÜNE, dava konusu … plaka sayılı Land … marka, … Tipi 2016 model aracın ayıpsız bir misli ile değiştirilmesine, söz konusu ayıplı aracın takyidatlardan ari olarak davalıya teslimine, 12.064,00-TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
2-)Harçlar yasası uyarınca alınması gerekli 88.582,30-TL karar ve ilam harcının peşin alınan 22.145,58-TL harçtan mahsubu ile bakiye 66.436,72-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan 22.145,58-TL peşin harç, 35,90-TL başvurma harcı, 5,20-TL vekâlet suret harcı, 4.150,00-TL bilirkişi ücreti ve 1.838,30-TL davetiye gideri olmak üzere toplam 28.174,98-TL yargılama giderlerinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 78.186,92-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
5-)Davacı/davalı tarafından yatırılan gider /delil avansından artan bakiyenin, karar kesinleştiğinde davacıya/davalıya/vekiline iadesine,
Davacı ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 18/03/2021

Başkan …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Üye …
¸e-imzalıdır

Katip …
¸e-imzalıdır