Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/460 Esas
KARAR NO : 2019/1028

DAVA : Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 18/05/2018
KARAR TARİHİ : 27/12/2019Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Bankacılık İşlemlerinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin T…A.Ş. Kırklareli Şubesi müşterisinin davalı banka nezdindeki hesabına keşide edilmiş… ve …seri numaralı iki adet çekin hamili olduğunu, sözkonusu çeklerin banka şubesine ibraz edildiğinde, “keşideci imzası ile banka kayıtlarındaki imza örneği tutmadığından işlem yapılmamamıştır.” denilerek işlem yapılmadığını, çekin bankaya ibrazında bankanın varsa çek karşılığını ve banka garanti tutarını ödemek zorunda olduğunu, bankanın çekteki keşideci imzasını kontrol yükümlülüğünün olduğunu, bunun bankanın kusursuz sorumlulukları arasında olduğunu, bankaların çek karnesi vereceği müşterilerinin ticari itibarlarını ve borç ödeme yeteneklerini araştırması ve olumlu bulması halinde çek karnesi vermesi gerektiğini, aksi halde oluşacak zarardan bankanın sorumlu olacağını, müvekkili bankanın sözkonusu çeklerden kaynaklı alacağını tahsil edemediğini, bankanın bunda sorumluluğunun bulunduğunu, bankanın çeklerde yer alan imza sirkülerin gereken dikkat ve özene aykırı şekilde denetlememiş olması ve uygun şekilde kontrol etme yükümlülüğüne aykırı davranmış olması nedeniyle fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 500,00 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın davaya konu ettiği taleplerinin açık ve anlaşılabilir olmadığını, davacının aktif husumet ehliyetinin olmadığını, çekleri ibraz eden hamil olmadığını, çeklerin bankaya ibrazından sonra dava dışı …’a ciro edildiğini, çek taahhüt bedellerini tahsil eden dava dışı şahsın dava açması gerektiğini, Müvekkili bankanın Kırklareli Şubesi müşterisi…’e ait …numaralı hesabı üzerine keşide edilmiş; 30.11.2016 keşide tarihli,… seri numaralı 85.000,00 TL bedelli, 31.12.2016 keşide tarihli, …seri numaralı 85.000,00 TL bedelli çeklerin takastan iade edilmeleri sonrasında bankaya ibraz edildiklerini, müvekkili bankanın ibraz edilen çek yapraklarını inceledikten sonra işleme aldığını, çek keşidecesinin imzasının banka kayıtlarındaki imza ile benzerlik göstermesi nedeniyle karşılığının olup olmadığını kontrol ettiğini, çeklerin karşılıklarının olmaması nedeniyle durumun çek arkalarına yazıldığını, müvekkili bankanın her çek yaprağı için garanti yükümlülüğünün çekleri ibraz eden yetkili hamile ödendiğini, yapılan işlemlerde müvekkiline bir kusur atfedilemeyeceğini, öte yandan, davacının hamili olduğu çeklere dayalı olarak diğer müracaat borçlularına, keza çekleri kendisine ciro ve teslim eden müşterisine karşı da esas akdi ilişki içerisinde başvuruda bulunarak alacağını alamadığını belgelemiş olması gerektiğini, davada bu gerekliliğin yerine getirmediğini beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
GEREKÇE:
Dava; davalının keşidecinin imzasını kontrol yükümlülüğünü ihlal etmesinden kaynaklı tazminat talebinden ibaret olduğu anlaşılmıştır.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre davacının, davalı borçludan alacaklı olup olmadığı hususunda bilirkişiden rapor alınmış 01/08/2019 tarihli bilirkişi raporunda özetle ; dosyaya davalı banka tarafından çek hesabı açarak çek karnesi verdiği …’in imzaladığı 24.03.2016 tarihli, 260.000,00 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi fotokopisi ile …’e ait imza sirkülerini sunmuşsa da çek hesabı açıp çek karnesi teslim edereken alması gereken; yasaklılık durumuna ilişkin Risk Merkezi ile adli sicil kayıtlarını, açık kimliklerini saptamak için fotoğraflı nüfus cüzdanı, pasaport veya sürücü belgesi örneklerini, yerleşim yeri belgelerini, vergi kimlik numaralarını, tacir olanların ayrıca ticaret sicili kayıtlarını, esnaf ve sanatkâr olanların ise esnaf ve sanatkâr sicili kayıtlarını, ilgili kişinin ekonomik ve sosyal durumunun belirlenmesine ilişkin belgeleri ibraz etmediği, bu belgeler ibraz edildiği takdirde bankanın çek hesabı açarken gereken basiret ve özeni gösterip göstermediği hususunun ayrıca inceleneceği, davacı, çeklerin yetkili hamili olmasına neden olan, (çeki kendisine ciro eden ile arasındaki akdi ilişkiyi belgeleyen) ticari alışverişini belgeleyen sözleşme, fatura, sevk irsaliyesi, teslim irsaliyesi gibi bir belge sunmadığı, sözkonusu çeklere dayalı olarak çeklerin müracaat borçlularına karşı icra takibi yapıp yapmadığı, alacak davası açıp açmadığının belli olmadığı,dosyadaki belgelerden davacının bu çekler nedeniyle dava tarihi itibariyle zararının doğup doğmadığının belirlenemediği, davacının, asıl akdi ilişki içinde çek müracaat borçlularından alacağının tahsil edemediğini belgelemeden (zararının doğduğunu kanıtlamadan) bankaya karşı sorumluluk davası açamayacağı, davacı tacir olup ticari işlem ve eylemlerinde basiretli davranmakla yükümlü olduğu, bu yükümlülük çerçevesinde davacının ticari ilişkide bulunduğu şahıslara dair gerekli araştırmayı yapması, borca karşılık kendisine verilen çeklerin sıhhatlerini araştırmasının gerekli olduğu, davacı tarafından bu yükümlülüğe uygun davranıldığına ilişkin herhangi bir belge de sunulmadığı,bu belgeler de sunulduktan sonra davacının zararının oluşmasında müterafık kususunun olup olmadığının incelenebileceği, 13/12/2019 tarihli bilirkişi ek raporunda özetle ; dosyaya davalı banka tarafından çek hesabı açarak çek karnesi verdiği …’in imzaladığı 24.03.2016 tarihli, 260.000,00 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi fotokopisi ile …’e ait imza sirkülerini sunmuşsa da çek hesabı açıp çek karnesi teslim edereken alması gereken; çek hesabı açtığı kişinin ekonomik ve sosyal durumu hakkında gerekli araştırmayı yapmadığı, …’in yasaklılık durumuna ilişkin ;Risk Merkezi ile adli sicil kayıtlarını araştırmadığından …’e çek hesabı açtığından, çek hesabının açılmasında, davalı bankanın kusurunun bulunduğu, davacı, sözkonusu çeklere dayalı olarak çeklerin müracaat borçluları olan keşideci…, lehdar ve ilk ciranta…Ltd. Şti. ile kendi cirantası olan…A.Ş. ‘ne karşı alacağının tahsili için icra takibi yapmadığını bildirerek, sadece bunların iflas ettiğini açıklamış, iflas masasına alacak kaydı yaptırıp yaptırmadığı, iflasın tasfiye edilip edilmediği hakkında bilgi ve belge sunmadığı, sunulan belgelere nazaran davacı… Ltd. Şti.’nin bu çekler nedeniyle dava tarihi itibariyle çek müracaat borçluları hakkında takip yapıp, yaptığı takiplerin ve açtığı davaların sonuçsuz kaldığına, icra müdürlüğü’nden veya iflas masasına alacak kaydı yaptırarak icra veya iflas müdürlüğüğünden aciz vesikası almadığı, hamili olduğu çekler nedeniyle zararının doğduğunu belgeleyemediği, davacının, asıl akdi ilişki içinde çek müracaat borçlularından alacağının tahsil edemediğini belgelemeden (zararının doğduğunu kanıtlamadan) bankaya karşı sorumluluk davası açamayacağı, davacının tacir olduğu, ticari işlem ve eylemlerinde basiretli davranmakla yükümlü olduğu, bu yükümlülük çerçevesinde ticari ilişkide bulunduğu şahıslara dair gerekli araştırmayı yapmasının gerekli olduğu, sunulan muavin defter kayıtlarından davacı şirketin çekleri kendisine ciro eden…A.Ş. ile aralarında 2015 yılından itibaren devam eden bir ticari ilişkisi mevcut olduğu, … A.Ş.’ne satılan ürünlerin bedellerinin genellikle müşteri çekleri ile ödendiği, davacı’nın dava konusu çekleri de yılların getirdiği ticari güven ilişkisi içinde,… A.Ş.’den ciro yolu ile aldığı, davacının sadece kendisine çekleri ciro ve teslim eden… A.Ş. ile olan ticari ilişkisi çerçevesinde ve…A.Ş.’ne olan ticari güveni ile çeklei aldığı, davalı Bankanın, yasanın aradığı bilgi ve belgeleri tam olarak almadığı, çek hesabı açtığı kişinin ekonomik ve sosyal durumu hakkında gerekli araştırmayı yapmadığı, …’in yasaklılık durumuna ilişkin &…Merkezi ile adli sicil kayıtlarını araştırmadığından …’e çek hesabı açarken kusuru bulunmakla birlikte, davacının zararının doğmasında bu kusurun etkisinin bulunmadığı (illiyet bağı olmadığı), zararın tamamen… A.Ş. ile olan ticari ilişkisi çerçevesinde ve … A.Ş.’ne olan ticari güven sonucu oluştuğunu tespit ve rapor etmiştir.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, tarafların ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; davalı banka tarafından çek hesabı açarak çek karnesi verdiği …’in imzaladığı 24.03.2016 tarihli, 260.000,00 TL limitli Genel Kredi Sözleşmesi fotokopisi ile …’e ait imza sirkülerini sunmuşsa da çek hesabı açıp çek karnesi teslim edereken alması gereken;çek hesabı açtığı kişinin ekonomik ve sosyal durumu hakkında gerekli araştırmayı yapmadığı, …’in yasaklılık durumuna ilişkin “Risk Merkezi ile adli sicil kayıtlarını araştırmadığından …’e çek hesabı açtığından, çek hesabının açılmasında Davalı Bankanın kusurunun bulunduğu, sunulan belgelere nazaran davacı …Ltd. Şti.’nin bu çekler nedeniyle dava tarihi itibariyle çek müracaat borçluları hakkında takip yapıp, yaptığı takiplerin ve açtığı davaların sonuçsuz kaldığına, icra müdürlüğü’nden veya iflas masasına alacak kaydı yaptırarak icra veya iflas müdürlüğüğünden aciz vesikası almadığı, hamili olduğu çekler nedeniyle zararının doğduğunu belgeleyemediği, davacının, asıl akdi ilişki içinde çek müracaat borçlularından alacağının tahsil edemediğini belgelemeden (zararının doğduğunu kanıtlamadan) bankaya karşı sorumluluk davası açamayacağı, davacının tacir olduğu, ticari işlem ve eylemlerinde basiretli davranmakla yükümlü olduğu, bu yükümlülük çerçevesinde ticari ilişkide bulunduğu şahıslara dair gerekli araştırmayı yapmasının gerekli olduğu, sunulan muavin defter kayıtlarından davacı şirketin çekleri kendisine ciro eden …A.Ş. ile aralarında 2015 yılından itibaren devam eden bir ticari ilişkisi mevcut olduğu, … A.Ş.’ne satılan ürünlerin bedellerinin genellikle müşteri çekleri ile ödendiği, davacı’nın dava konusu çekleri de yılların getirdiği ticari güven ilişkisi içinde…A.Ş.’den ciro yolu ile aldığı, davacının sadece kendisine çekleri ciro ve teslim eden …A.Ş. ile olan ticari ilişkisi çerçevesinde ve… A.Ş.’ne olan ticari güveni ile çekleri aldığı, davalı bankanın, yasanın aradığı bilgi ve belgeleri tam olarak almadığı, çek hesabı açtığı kişinin ekonomik ve sosyal durumu hakkında gerekli araştırmayı yapmadığı, Sevim Sezer’in yasaklılık durumuna ilişkin “Risk Merkezi ile adli sicil kayıtlarını araştırmadığından Sevim Sezer’e çek hesabı açarken kusuru bulunmakla birlikte, davacının zararının doğmasında bu kusurun etkisinin bulunmadığı (illiyet bağı olmadığı), zararın tamamen … A.Ş. ile olan ticari ilişkisi çerçevesinde ve … A.Ş.’ne olan ticari güven sonucu oluştuğu hususunun tespit ve rapor edildiği anlaşılmakla, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının reddine,
2-Harçlar Kanununa göre alınması gerekli 44,40-TL karar ve ilam harcının başlangıçta alınan 35,90-TL den mahsubu ile 8,50- TL’nin davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 500-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,

4-Davacı ve davalıca yatırılan gider/delil avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde ve talep halinde davacı/davalı/vekillerine iadesine,
5-Yapılan tüm yargılama giderlerinin davacı üzerine bırakılmasına,
Dair, Davacı ve davalı vekilinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.27/12/2019

Katip …
¸e-imzalıdır.

Hakim …
¸e-imzalıdır.