Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/46 Esas
KARAR NO : 2019/959

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 15/01/2018
KARAR TARİHİ : 05/12/2019

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı tarafından ihale edilen …Limited Şirketi’nin hisse devir ihalesini 27.000.000-TL bedel ile davacı vekiledeninin kazandığını, satış ilanı ile teminat bedeli 500.000-TL olarak belirlenmesine rağmen satış ilanının aksine 1.350.000-TL teminat talep edildiğini, vekiledenin bu mektubu ihale üzerinde kaldığı için vermek zorunda kaldığını, akabinde davet mektubu ile … Bankası A.Ş tarafından Hisse Devir Sözleşmesinin müzakerelerine davet edildiğini ve sunulan Hisse Devir Sözleşmesinin 5.2. maddesinde; ” Devir Bilançosu ” işbu sözleşme”nin ekinde yer almaktadır. (Ek-2) ” Alıcılar”, Şirket bilanço ve tüm kayıtları ile kar-zarar hesapları ile yasal defter ve evrakı müsbitelerini ve “Şirket”in meczuattan doğan tüm mali ve hukuki mükellefiyetlerini dikkate alarak ve inceleyerek, muhasebe kayıtlarını, bilanço hesaplarını, bilançoda ve bilanço dışında yer alan tüm hak ve mükellefiyetleri kabul ettiğini gayrikabili rücu olarak beyan ve taahhüt eder ” hükmü düzenlendiğini, bilançonun borçlar kısmında 2.473.806,13-TL borç kaydı göründüğünü, …Bankası A.Ş’nin 2.473.806,13-TL borcu vekiledeni üzerine yıkmasının kabul edilemeyeceğini, … Bankası A.Ş’nin yarattığı bu fiili durumun ” Ticari ve İktisadi Bütünlük Oluşturan Mahcuzların Satışına İlişkin Yönetmelik”in 25. maddesinin açık bir ihlali olduğunu, Hisse Devir Sözleşmesi’nin imza tarihine kadar ihale edildiği hali ile muhafaza edilmesinin asgari zorunluluk kabul edilmesi gerektiğini, bunun tam aksine olacak şekilde konulan iş bu maddenin kabul edilmesinin vekiledeninden beklenemeyeceğini, satışa konu edilen iktisadi bütünlüğün 27.000.000-TL ödenerek satın alınan bir fabrika olduğunu, vekiledenine henüz bu iktisadi bütünlük fiilen teslim edilmeden sanki Hisse Devir Sözleşmesi’nin imza tarihinden önce teslim edilmiş gibi bir madde dayatılmasının yasal olmadığını, vekiledeninin henüz teslim almadığı menkul mallar için sanki teslim almış gibi imza atmasının beklenemeyeceğini, yine yönetmeliğin 5.8. maddesinin “Alıcılar,” imza tarihi”nden önceki döneme ilişkin yapılmış olan her türlü işler ile ilgili olarak ” Fon”u ve “Banka”yı ilzam edecek hiçbir başvuru ve rücu hakkının bulunmadığını kabul, beyan ve taahhüt ederler.” hükmü düzenlendiğini, satışa konu edilen iktisadi bütünlüğün ihale bedelinin 27.000.000-TL olduğunu, böyle büyük bir ödemenin karşılığında davalının ve …A.Ş ‘ nin mutlak sorumsuzluk dayatmasını kabul etmenin mümkün olmadığını, …A.Ş’nin izah edilen maddelerin müzakeresi sonucunda bu maddeleri makul bir formata çekmediğini, hal böyle olunca Hisse Devir Sözleşmesi maddeleri üzerinde anlaşılamadığı için sözleşme imzalanmadığını, sözleşme imzalanmadığı içinde vekiledeninin satış bedelini yatıramadığını, buna karşılık TMSF’nin evvelce teminat olarak yatırılan 1.350.000-TL miktarlı mektubu tazmin ettiğini, Hisse Devir Sözleşmesi’nin dayatan, davalı adına sözleşme görüşmelerini yürüten … Bankası A.Ş olduğunu, bu hali ile Hisse Devir Sözleşmesi’nin imzalanmamasının sebebi davalının vekili sıfatı ile hareket eden…Bankası A.Ş olduğunu beyanla, davalının teminat mektubunu nakde çevirme gerekçesi yasal olmadığından 1.350.000-TL tazmin edilen mektup bedelinin ve 5.000-TL şartname bedelinin avans faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Dava ile ilgili olarak yapılmış görüşmeler ve sözleşme taslağı ve önemli bir kısım işlemlerin muhatabının tüzel kişiliği devam eden …Bankası A.Ş. olduğundan davanın vekiledeni kuruma değil … Bankası A.Ş.’ ye karşı açılması gerektiğini, husumet itirazları olduğunu, dava konusu işlemin TMSF tarafından kendisine Bankacılık Kanunu hükümlerine göre ifası görevi verilen işlemlerle ilgili olduğu kanaatinin hasıl olması halinde ise, davaya bakmakla görevli yargı yerinin İdari Yargı olduğunu ve davanın görev yönünden reddine karar verilmesi gerektiğini, davacı tarafından sözleşmenin 5.2 maddesindeki “alıcının bilançoda yer alan tüm hak ve mükellefiyetleri kabul ettiğine” dair hükmün TMSF tarafından çıkarılan Ticari ve İktisadi Bütünlük Oluşturan Mahcuzların Satışına İlişkin Yönetmelik’ in 25. Maddesine aykırı olduğu iddiasının haksız olmasının yanında, aynı zamanda ilgisiz olduğunu, söz konusu satış ihalesinin yönetmelik kapsamında yapılan bir işlem değil, yönetim ve denetimi fona intikal eden…’nın iştirak satışına ilişkin bir işlem olduğunu, davacının, satış ilanı ve şartname koşullarını kabul ettiğini, bu şekilde 10.100.000-TL lik teklifini 27.000.000-TL ye yükselttiğini ve teklifinin fon kurulu tarafından değerlendirilmesini teminen dilekçe ekinde teklif tutarlarının %5 ine tekabül eden 1.350.000-TL tutarlı kesin ve süresiz teminat mektubunu ihale teminatı olarak sunduğunu, tüm sürecin davacı tarafından bilinmekte ve kabul edilmiş olduğunu, ancak davacı tarafından sözleşme imzalanmadığını ve satış bedelinin süresinde yatırılmadığını, bu nedenle teminat mektubunun 24.10.2017 tarihinde tazmin edildiğini, yapılan işlemlerin ilan, şartname ve mutabakatlara uygun olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.

GEREKÇE:
Dava; satış ihalesine rağmen, ihale sürecinin devir yapılmadan sonlandırılması nedeniyle, nakte çevrilen teminat mektubu bedelinin ve şartname bedelinin istirdadı /alacak talebinden ibarettir.
Satış ihalesine ilişkin ŞARTNAME’de ihalenin konusu; “Fabrika merkezi Çerkezköy Organize Sanayi Bölgesi içerisine yer alan “Gazi Osmanpaşa Mahallesi …Sokak No:…Çerkezköy-Tekirdağ” adresinde yerleşik ödenmiş sermayesi 160.100.000,-TL olan …Bankası A.Ş. iştiraki…Limited Şirketi, şirketin maliki olduğu fabrika binası ile içerisindeki makine ve ekipmanlarla birlikte bütün halinde” ifadesi ile belirtilmiştir.
Davalı yanın görev itirazlarının işbu davaya bakmaya mahkememiz görevli olmakla ve husumet itirazlarının, bizzat teminat mektubunun ve ihale şartname bedelinin TMSF tarafından tahsil edildiği dava dışı… Bankası A.Ş.’nin TMSF talimatıyla yetkilendirilen vekil olarak hareket ettiği anlaşılmakla, REDDİNE karar verilmiştir.
Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu Fon Kurulunun 27/04/2017 tarih ve 2017/101 sayılı kararıyla Müflis … Bankası A.Ş. neznindeki katılım fonu sahiplerinin hakları ile sigortaya tabi katılım fonlarının hak sahiplerine ödenmesi nedeniyle oluşacak fon alacağının korunması ve güvence altına alınması için, … Ltd. Şti.’ne ait fabrika ile makina ve ekipmanlarının bu haliyle banka aktiflerinde bulunmasının herhangi bir yarar sağlamayacağı nedeniyle “… Metal’e ait hisselerin tamamının, şirketin maliki olduğu fabrika ile fabrika içindeki makine ve ekipman ile birlikte bütün halinde ihale yoluyla satılmasına ” karar verilmesi sebebiyle 04/07/2017 tarihinde yapılan açık artırmada satışın 27.000.000-TL peşin bedel üzerinden davacı şirkete ihale edilmesine karar verildiği, ancak alıcı davacının devir sözleşmesini imzalamaktan imtina ettiği, bu sebeple satış bedelini yatırmadığı ve neticede ihale sürecinin sonlandırıldığı, ihale yüklenicisi davacı tarafından teklif mektubu ekinde davalı kuruma verilen 1.350.000-TL miktarla teminat mektubunun 24/10/2017 tarihinde tazmin ile T.C. …A.Ş.’den tahsil edilerek fon hesaplarına aktarıldığı anlaşılmış olup, taraflar arasında bu hususlarda çekişme yoktur.
Çekişme, sözleşme özgürlüğü sınırını aştığı, tek taraflı düzenlendiği, dürüstlük kuralı ile bağdaşmayan ve şartname ekinde olmayan hisse devir sözleşmesinin, ihale sonucu dayatılan bir sözleşme olması iddiasıyla, imzalanamayan bu sözleşmeye göre ihale sürecinin sonlandırıldığı , dolayısıyla başlangıçta yatırılan ihale teminat ve şartname bedelinin iadesi gerektiği hususundadır.
Dayanak deliller toplanmış, ihale ve ihale teminatının iadesi şartlarının gerçekleşip gerçekleşmediği yönünden mali müşavir bilirkişiler kurulundan 16/06/2019 tarihli rapor alınmış, raporda;
“…Dava konusu olayda davacı tarafından dava konusu ihalenin kazanılmış olmasından mütevellit, ihale şartları vc satış ilanı kapsamında, süresinde ihale konusu şirkete ait hisselerin devralınmadığı ve ihale bedellerinin ödenmediği,
Davacı tarafından şirket bilançosunda borç olarak yer alan 2.473.806.13 TL. nin ihale bedelinden mahsup edilmesi gerektiği yönündeki İddianın İhale şartlarına uygun olmadığı,
Davacı tarafından iddia edilen “TMSF; tarafından yayınlanan Ticari ve İktisadi Bütünlük Oluşturan Mahcuzların Satışına İlişkin Yönetmeliğin 25. maddesinin” dava konusu olay ile doğrudan bir ilgisinin kurulamadığı,
Dolayısıyla davalı TMSF tarafından ihale alıcısı-davacı tarafından verilen teminat mektubunun paraya çevrilerek gelir kaydedilmesinin, dosya kapsamı, bilgi ve belgelere göre mümkün olduğu”, tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı vekili rapora itirazla, itirazlarının hukuki mahiyette olduğu ve mahkeme heyeti tarafından değerlendirilmesini beyan etmişler, mahkememizce de itirazların hukuki mahiyeti gözetilerek ek rapor/yeniden rapor alınması gerekli görülmemiş, itirazlar mahkememiz heyetince değerlendirilmiştir.
Davalı TMSF tarafından ve bilirkişiler kurulu tarafından olaya “Ticari ve İktisadi Bütünlük Oluşturan Mahcuzların Satışına İlişkin Yönetmelik” hükümlerinin uygulanamayacağı, ilgisinin kurulamadığı bildirilmiş ise de, ihalenin bunun dışında hangi yönetmelik hükümlerine göre yapıldığı açıklanamamıştır. Mahkememizce ilgili yönetmeliğin somut olayda uygulandığı/uygulanması gerektiği kabul edilmiştir. Zira, gerek davalı tarafından, gerek bilirkişiler kurulu tarafından ihalede hangi yönetmelik hükümlerinin uygulandığı açıklanamamaktadır. O halde Yönetmeliğin 25. maddesindeki hükme uygun olarak şatış şartnamesi düzenlenmediği, davacı yanın bu husustaki iddia ve itirazlarının yasal ve yerinde olduğu kabul edilmiştir. Kaldı ki satış şartnamesinde ve satış ilanında mevcut olmayan ve fakat ihaleden sonra davacı önüne bağıtlanması için sunulan hisse devir sözleşmesi ile davacı aleyhine borç yüklenmesi haklı ve yasal kabul edilemez. Hisse devir sözleşmesinin 5 nolu maddesi alt başlığında düzenlenen hükümler tamamen davacı aleyhine olup, davacının bu sözleşmeyi imzalamasının beklenmesi makul ve yasal değildir. İkinci satış ilanının 9. Maddesine göre, ihale alıcısının yatırmış olduğu teminatın TMSF’na gelir kaydedileceği hükmüne göre teminat mektubunun paraya çevrilmesinin haklı ve yasal olduğu ileri sürülmüş ise de, satış şartnamesi içeriğinde ve ekinde devir sözleşmesi bulunmadığı, hükümlerinin davacı tarafından bilinmediği, bilinmesinin mümkün olmadığı, satış ihalesi şartnamesi ve ilanda yeterli açıklık olduğu yönündeki tespit soyut olup incelenen belgelere göre bunun delili olmadığı, dolayısıyla davacının hisse devir sözleşmesini imzalamamasının haklı ve geçerli bir nedeni bulunduğu anlaşılmaktadır.
TBK’nun şarta bağlı borçlar faslında düzenlenen 175 maddede;
“…..
Taraflardan biri, koşulun gerçekleşmesini dürüstlük kurallarına aykırı biçimde sağlarsa, koşul gerçekleşmemiş sayılır.” hükmüne göre, somut olayda açıkça ihaleden sonra davacı önüne sürülen hisse devir sözleşmesi ile dürüstlük kurallarına aykırı davranılmış sayılacağından koşulun gerçekleşmediği, koşul gerçekleşmediğinden sözleşmenin hükümsüz sayılacağı kabul edilmelidir. Dolayısıyla sözleşme imzalanmadığı sebeple satış bedelini yatırmayan davacıdan ihale teminat bedelinin tahsil edilmesi satış şartnamesine, usul ve yasaya aykırı olup, davalının , davacıdan tahsil ettiği teminat mektubu bedelini dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte talep edebileceği sebeple bu talebin kabulüne karar vermek gerekmiştir.
Ancak satış ihalesi şartnamesinin 4. Maddesinde iade öngörülmediğinden davacının ihale şartname bedelini geri istemesi haklı ve yasal değildir. Zira bu bedel ihaleye katılma şartı üzerine düzenlenmiştir. Bu itibarla bu husustaki talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
1-)1.350.000-TL teminat mektubu bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
2-)Fazlaya ilişkin ihale şartnamesi bedeli yönünden talebin REDDİNE,
3-)Davalı TMSF harçtan muaf olmakla bakiye ilam harcı alınmasına yer olmadığına,
4-)Davacı tarafından yatırılan 23.140,02-TL peşin harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine, başlangıçta yatırılan başvuru ve vekalet harcının davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Davacı tarafından yapılan 1.700,00-TL bilirkişi ücreti, 183,20-TL davetiye gideri olmak üzere toplam 1.883,20-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 1.876,25-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
6-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 64.450,00-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
7-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi ve tarifenin 13(1) maddesi uyarınca 2.725-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
😎 Davacının / davalının gider / delil avanslarından artan bakiyelerinin karar kesinleştiğinde davacıya /davalıya/ vekillerine iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 05/12/2019

Başkan

Üye

Üye

Katip