Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2018/313 Esas
KARAR NO : 2020/535
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 03/04/2018
KARAR TARİHİ : 10/11/2020

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; … Kuyumculuk – … isimli firması ile gümüş takı imalatı ve toptan satış isi ile iştigal ettiğini, davacı, fatura suretleri ve çek bordrosundan da anlaşılacağı üzere, müşterisinden aldığı ve meşru hamili olduğu deliller bölümünde dökümü verilen 5 adet çek, ilk cirantalar tarafından çalınarak tedavüle konulduğunu, …, çekleri günü gelene kadar Sultanahmet’teki işyerindeki kasasından bankasına götürdüğü sırada kaybettiği ihtimali üzerinde durarak yine bu doğrultuda … Asliye Ticaret Mahkemesi Hakimliği’nin 2017/… E. sayılı kararı ile ödeme yasağı kararı alındığını, günü geldiğinde çeklerin bir kısmının … A.Ş. tarafından diğer bir kısmının da … A.Ş. tarafından bankaya ibraz edildiği görüldüğünü, çeklerin ciroları incelendiğinde ise 1. cironun … Ltd. Şti.’ne 2.cironunda …ye ait olduğu görüldüğünü, … ise Çin’den kuyumculukta kullanılan taş getirdiğini belirterek çarşıdan bir esnafın referansı ile müşteki ile 2-3 defa görüşmeleri olduğunu ve yine müştekinin muhtemelen işyerine geldiklerinde bu görüşmelerden birinde çekleri davacının boşluğundan yararlanarak kendisinden çaldıkları sabit olduğunu, … ile ilk cirantalar … ve … Ltd. Şti. Arasında herhangi bir ticari alışveriş bulunmadığını, taraflar arandığında da kaçamak cevaplar vermişler ve çeklerle ilgili icra takipleri yaparak da tahsile çalıştıklarını, çekler üzerinde hak iddia eden … kötü niyetli olup iyi niyetli hamil olmadığını, davacı çekleri kaybedince durumu çekleri aldığı … -… ‘ a bildirdiğini, o da bu hali bankasına bildirdiğini ve çekler hakkında ödeme yasağı kararı da alındığını, basiretli bir tacir olunması halinde çekler alınırken bankadan sorgulandığında çeklerin sorunlu olduğu çok kolay öğrenilebilecek halde olduğunu, her iki şirketin ana işi eğitim sektörü olup toplamda 300.000,00 TL bedelli çekler dikkate alındığında … ve … Ltd. Şti.’ne bu kadar yüksek meblağlı nasıl bir ticari ilişki içinde oldukları da izaha muhtaç olup bu durum olağan hayat akışına da aykırı olduğunu, firmalarında kötü niyetle bilerek çekleri aldıklarına karine teşkil etmekte olduğunu, ayrıca bu çek hakkında ihtiyati haciz kararı alınarak … İcra Müdürlüğü’nün 2018/… E sayılı dosyası ile takibe konulduğunu netice itibari ile davacının yetkili meşru hamil davalının da kötü niyetli hamil olduğunun tespiti ile çeklerin davalıdan istirdadı amacı ile iş bu davanın açılması gereği hasıl olduğunu beyanla, dava süresince ödeme yasağı kararının devamı ile çekin tahsili amacı ile girişilen icra takibinin ihtiyati tedbir yolu ile durdurulmasına, davacı nihayetinde de davaya konu çekin davalıdan istirdadı ile davacıya teslimine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde özetle; Davacı tarafından, davalı aleyhine istirdat davası açıldığını, davacı eğitim ve öğretim veren alanında faaliyette bulunan ve özel okul işletmeciliği yapan bir kurum olduğunu, dava konusu olan çekte cirosu bulunan … de davalı kapsamda hizmet alan, öğrenciler … …, … Al …nin babası olduğunu, dolayısı ile davalıdan önceki ciranta … tarafindan çocuklarının eğitim ve öğretim bedeli olarak söz konusu çek ödeme amacıyla davalı yanın davacıya ciro edildiğini, davalı hesabından 20.12.2017 keşide tarihli keşidecisi … olan 25.000,00 TL bedelli çeki bankaca ibraz ettiğini, banka tarafından T.C. … Asiye Ticaret Mahkemesi’nin 2017/… E. Sayılı dosyasından ödeme yasağı kararı verildiğini çek hakkında hiçbir işlem yapmadığını ve bu durum banka tarafindan çekin arka yüzüne şerh edildiğini, davalı bunun üzerine …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… D. İş. Sayılı dosyasından ihtiyati, haciz kararı talebinde bulunduğunu ve mahkemece talebin kabul edilmesi sonucunda ihtiyati haciz kararını alarak … icra Müdürlüğünde 2018/… E. Sayılı dosyayla karşılıksız çıkan çekin keşidecisi …, ciranta … Tic. Ltd. Şti. ve ciranta … adına icra takibi başlattığını, çekler üzerinde hak iddia eden … kötü niyetli olup iyi niyetli hamil olmadığını, iddiasında bulunduğunu, fakat bu iddialar gerçeğe aykırı olduğunu kabul edilmesi mümkün olmadığını, davalı hamili olarak … tarafından 20.12.2017 keşide tarihli 25.000,00 TL bedelli çek arka yüzünde yazan ciro silsilesinden de anlaşılacağı üzere ilk olarak … San. ve Dış Tic. Ltd. Şti adına 2. olarak … adına … tarafından da davalı … ne verildiğini, eğitim ve öğretim alanında hizmet veren davalı ait … na …nin kızı 11. sınıf öğrencisi … … ve oğlu 5. sınıf öğrencisi … … 2017-2018 Eğitim ve Öğretim yılı için 19.08.2017 tarihinde … tarafından kayıt yaptırıldığını, … ve davalı arasında 11.sınıf öğrencisi … …nin 2017-2018 dönemi eğitim ve öğretim hizmet bedeli olarak 16.500.00 TL, 5. Sınıf öğrencisi … …nin 2017-2018 dönemi eğitim ve öğretim hizmet bedeli olarak 14.500,00 TL ücret üzerinden anlaşılarak toplam 31.000,00 TL’ye kayıt işlemi yapıldığını, akdedilen sözleşmelerde her iki öğrenci içinde 2017-2018 eğitim ve öğretim yılına ait eğitim ve öğretim hizmet bedeli olarak öğretim 14.500,00 TL ücret üzerinden anlaşılarak toplam 31.000,00 TL’ye kayıt işlemi yapıldığını, sözleşmelerde her iki öğrenci içinde 2017-2018 eğitim ve öğretim yılına ait eğitim ve öğretim hizmet bedeli ayrıntılı olarak düzenlendiğini, davalı ile veli … arasında akdedilen sözleşmelerden doğan eğitim ve öğretim hizmet bedeline istinaden davalı davalı 2017- 2018 eğitim ve öğretim dönemi başlamasıyla birlikte de her ay düzenli olarak … adına Eylül 2017, Ekim 2017, Kasım 2017, Aralık 2017, Ocak 2018, Şubat 2018, Mart 2018 aylarına ait fatura düzenlendiğini, söz konusu faturalar ve her iki öğrencinin öğrenci kayıt sözleşmeleri dava dilekçeyle birlikte mahkemeye sunulacağını, borçlu … ve davalı arasında akdedilen sözleşmelerden ve … adına şimdiye dek kesilen 14 adet faturadan anlaşılacağı üzere taraflar arasında eğitim ve öğretim hizmetinden doğan bir borç ilişkisi bulunmadığını, İşbu borç ilişkisinde davalı şirkete ödeme yerine verilen çekin davalıya tahsil edilmesinde kötü niyet iddiasının ne kadar soyut ve basit kaldığı açık olduğu, bu nedenden ötürü davalı hakkındaki kötü niyet iddiaların taraflarınca kabulüne olanak bulunmadığını beyanla, haksız ve mesnetsiz davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava; İstirdat davasıdır.
Davacı vekili davada; Müvekkili … -… tarafından satılan ürünlerin bedeli olarak çekleri keşide eden firma …- … adına kesilen faturalara, keşide tarihi: 20.12.2017 olan 25.000-TL bedelli çeke, … Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/… Esas sayılı dosyasından alınan ödeme yasağı kararı, İcra dosyası, banka kayıtları, ticaret sicil kayıtları, davacı, çek keşidecisi … ve tüm cirantaların ticari defter ve kayıtları, tanık beyanı, gerektiğinde yapılacak bilirkişi incelemesi ve her türlü yasal delile dayanmıştır.
Davalı vekili davada; …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı icra takibi dosyası, …. Asliye Ticaret Mahkemesi’nin 2018/… D. İş Sayılı dosyası, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/… Esas sayılı dosyası, … ve müvekkili arasında akdedilen …, … ve … ,…ye ait 2 Adet öğrenci kayıt sözleşmesi, Müvekkili tarafından … adına düzenlenen faturalar, … İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü kayıtları (Öğrencilerin müvekkile ait okulda okudukları hususu bakımından), …. İcra Müdürlüğünün 2018/… Esas sayılı icra dosyası ile takibe konu edilen çek, … Bankası … Şubesi kayıtları, tanık Beyanları, bilirkişi incelemesi, yemin vb bütün muteber ve mukabil delillere dayanmıştır.
Mahkememiz tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak 2017/… Esas sayılı dosyasının Uyap suretinin Mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup … Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından cevaben 2017/… Esas sayılı dosyasının Uyap suretinin Mahkememize gönderildiği bildirilmiştir.
Mahkememiz tarafından …. Asliye Ticaret Mahkemesi’ne müzekkere yazılarak 2018/… D.İş sayılı dosyasının incelenmek üzere Mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup …. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından cevaben 2018/… D.İş sayılı dosyasının Mahkememize gönderildiği bildirilmiştir.
Mahkememiz tarafından … Vergi Dairesi Başkanlığı’na müzekkere yazılarak dava dışı …in’in 2017 yılı e-defterler çıktılarının incelenmek üzere Mahkememize gönderilmesi istenilmiş olup … Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından cevaben … in’in 2017 yılı e-defter kayıtlarının dairelerinde olmadığı bildirilmiştir.
Mahkememiz tarafından, istirdadı istenilen çekin dayanağını oluşturduğu … İcra Dairesinin 2018/… Esas sayılı dosyanın incelenmesi neticesinde; alacaklı … tarafından borçlular …, … Tic. Ltd.Şti. Ve … aleyhine 20.12.2017 keşide tarihli 25.00,00 TL bedelli çekin taksili için 26.02.2018 tarihinde kambiyo senetlerine özgü haciz yoluyla takibe girişildiği, borçlulara ödeme emrinin tebliğ edildiği ve dosyanın derdest olduğu tespit edilmiştir.
Mahkememiz tarafından iddia, savunma, toplanan deliller doğrultusunda davacı ile dava dışı …’in 2017 dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı yanın dava dışı …’in ile aralarında ticari ilişki olup olmadığının ve dava dışı … tarafından davacıya dava konusu 20.12.2017 keşide tarihli, 25.000,00 TL bedelli keşidecisi dava dışı … olan çekin verilip verilmediğinin tespiti ve davacı ile dava dışı …’in defterlerinin usulüne uygun düzenlenip düzenlenmediğinin belirlenmesi için dosyanın bilirkişiye tevdine karar verilmiş olup bilirkişi tarafından Mahkememize sunulan 06.07.2020 tarihli raporda ayrıntısı açıklandığı üzere sonuç olarak “…. Davacıya usulüne uygun tebligat yapılmasına karşın Sayın Mahkemenin tayin ettiği 04.12.2019 tarihli incelemeye katılmamış ve ticari defter-belge ibraz etmediği,
Dava dışı …’e usulüne uygun tebligat yapılmasına karşın Sayın Mahkemenin tayin ettiği 04.12.2019 tarihli incelemeye katılmamış ve ticari defter-belge ibraz etmediği,
Dava dışı … tarafından … Bankası’na ait 20.12.2017 keşide tarihli 25.000,00 TL tutarlı davaya konu çekin düzenlendiği, çekin arka kısmındaki cirolar incelendiğinde ilk olarak … Tic. Ltd. Şti adına 2. Olarak … adına … tarafından da davalı … ne verildiği,
Tarafımızdan rapor içeriğinde yapılan incelemeler doğrultusunda davacı yanın dava dışı …’in ile aralarında ticari ilişki olduğu görüldüğü ancak dava dışı … tarafından davacıya dava konusu “20.12.2017 keşide tarihli, 25.000,00 TL” bedelli çekin verilip verilmediği tespit edilmediği,” rapor edilmiştir.
Bilirkişi raporu taraf vekillerine tebliğ edilmiştir.Davacı vekili tarafından rapora karşı itiraz dilekçesi sunulmuş olup ek rapor talebinde bulunulmuştur.Bilirkişi raporunun dosya kapsamında toplanan delillere uygun olması nedeniyle Mahkememiz tarafından davacı vekilinin ek rapor talebinin reddine karar verilmiştir.
Davacı vekiline ve dava dışı …’e ilişki dönemini kapsayan ticari defter ve dayanak kayıtlarını inceleme gün ve saatinde mahkememizde hazır bulundurmaları aksi halde defter ibrazından kaçınmış sayılacakları ve aleyhlerine karar oluşturulacağının ihtarına karar verildiği ve inceleme gününün davacı vekiline ve dava dışı …’e ihtaratlı olarak tebliğ edildiği ancak ihtaratlı tebligata rağmen inceleme günü gelmedikleri ve ticari defter ve belgelerini de sunmamışlardır.
… Bölge Adliye Mahkemesi … Hukuk Dairesi 2018/… Es. Ve 2020/… K. Sayılı ilamında “…davanın tarafları arasında ticari defterlere göre herhangi bir ticari ilişki bulunmaması, tek başına davalı tarafın çeki kötü niyetli ve ağır kusurlu olarak iktisap etmiş olduğunu kanıtlamaya yeterli değildir. Davalının elinde bulunan çekin istirdadı talebiyle açılan işbu davada ispat yükü davacıda olup davacının, çekin rızası hilafına elinden çıktığını ve çekleri elinde bulunduran davalıların kötüniyetli veya iktisapta ağır kusurlu olduklarını ispatla yükümlüdür. … davalının çeki iktisapta kötüniyetinin ve ağır kusurunun bulunduğunun ispat edilemediği kanaatine varılmakla, … davanın da reddi gerekmiştir.” yönünde karar verilmiştir.
Yargıtay … Hukuk Dairesi 2016/… esas ve 2017/… karar sayılı ve 12.06.2017 tarihli ilamında” …. dava konusu çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu hususunda davacı tarafça yeterli ve inandırıcı delil sunulamadığından, bu davalı hakkındaki davanın reddi gerekirken somut olaya uygun düşmeyen gerekçelerle yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.” yönünde karar verilmiştir.
TTK’nın 790. maddesi “ Cirosu kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır”. Aynı Kanun’un 792. maddesi “Çek herhangi bir suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa, ister hamile yazılı ister ciro yoluyla devredilebilen bir çek sözkonusu olup da hamil hakkını 790. maddeye göre ispat etsin, çek eline geçmiş yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” şeklinde düzenlenmiştir.
Toplanan tüm delillere ve dosya kapsamına göre; davacı tarafından davalı aleyhine açılan iş bu istirdat davasında Mahkememiz tarafından yapılan yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunda davacı yanın dava dışı …’in ile aralarında ticari ilişki olduğunun görüldüğü ancak dava dışı … tarafından davacıya dava konusu “20.12.2017 keşide tarihli, 25.000,00 TL” bedelli çekin verilip verilmediğinin tespit edilmediğinin rapor edildiği ve yukarıdaki açıklamalar ve İstinaf ile Yargıtay kararlarında da belirtildiği üzere davalının çekin iktisabı sırasında kötü niyetli veya ağır kusurlu olup olmadığının davacı tarafça ispatlanamadığı anlaşılmakla davanın reddine, … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/… Esas sayılı dosyası üzerinden verilen ödeme yasağı kararının kaldırılmasına karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM:
1-)Davanın REDDİNE,
2-) … Asliye Ticaret Mahkemesinin 2017/… Esas sayılı dosyası üzerinden verilen ödeme yasağı kararının kaldırılmasına,
3-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 54,40-TL harcın başlangıçta peşin alınan 426,94-TL harçtan mahsubu ile bakiye 372,54-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
4-)Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına,
5-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 3.750,00-TL vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
6-)Davacının gider avansından artan bakiyesinin karar kesinleştiğinde re’sen davacıya/vekiline iadesine,
7-)Davalının gider avansını karar kesinleştiğinde re’sen davalıya/vekiline iadesine,
Dair taraf vekillerinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/11/2020

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.