Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2018/261 E. 2022/843 K. 23.11.2022 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO :2018/261 Esas
KARAR NO:2022/843

DAVA:Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı)
DAVA TARİHİ:20/03/2018
KARAR TARİHİ:23/11/2022

Mahkememizde görülmekte olan Tazminat (Kara Taşımacılığı Kaynaklı) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; “..Davacı şirket, uluslararası taşımacılık işleri yapan, alanında tanınmış bir grup olan … şirketlerinin üyesi bir lojistik şirketi olduğunu, birtakım taşıma işlerinde de davalı ile çalışmış, davalının tır vasıflı araçları ile kendi müşterilerinin yüklerinin uluslararası taşımacılığı işleri için sözleşme akdederek dönem dönem çalıştığını, ancak bu alt taşıma ilişkisinde 2017 Kasım ayında 3 (üç) farklı şekilde sorun yaşamış ve davalı yan bu meselelerden olan sorumluluğu maddi bedelleri müvekkillerine ödemediğini, ilk iki olayda; müvekkil şirket ile davalı arasında gerçekleşen alt taşıma sözleşmesi neticesinde … ve … plakalı tırlarla taşıma işleri yapıldığını, ancak bu taşıma sözleşmeye de, ne hukuka, milletlerarası mevzuata da uygun bulunmayan şekilde, yük taşınan tır’a mülteciler de yüklenmek suretiyle gerçekleştirildiğini, bu nedenle de davalıya ait olan tırlar Slovakya’da alıkonulmuş, bir süre bekletilmiş, usulsüz olarak ve müvekkillerin bilgisi-haberi, onayı ve/veya muvafakati olmaksızın taşınan mültecilerin de tırları yaşam alanı haline getirmeleri neticesinde taşınan mallar zarar gördüğünü, bu zararın yanı sıra mallarda gecikmeli taşıma da söz konusu olduğunu, kaldı ki bu gecikmeden … tüm diğer masraflar da müvekkillerince karşılandığını, bu olay nedeniyle müvekkillerin menfi ve müspet zararı meydana geldiğini, davalının bu zararların karşılaması gerektiğini, son olayda ise müvekkili şirket ile davalının aralarındaki alt taşıma ilişkisi neticesinde bu kez … plakalı (… plakalı) tır vasıtasıyla taşıma işi yapıldığını, ancak bu taşıma esnasında, davalının beyanına göre hırsızlık meydana gelmiş ve müvekkillerin taşıttığı mallardan bir kısmı ortadan kaybolduğunu, bu 3 (üç) olayda da davalıya ihtarda bulunulmasına rağmen davalı yanın ödeme yapmamış bulunduğunu, hatta cevabi ihtar yollayarak oluştuğu ifade edilen davacı zararını dahi kabul etmediğini bildirdiğini, bu nedenlerle de işbu davayı açarak davalının alt taşıma ilişkisinden … borçlarının ifasını isteme zarureti hasıl olduğunu, neticeten; davanın kabulü ile taraflar arasında münakit alt taşıma sözleşmeleri gereğince hasarlı, geç ve özensiz taşınan, bir kısmı da kaybolan ürünlerle ilgili davalının maddi sorumluluk bedelinin tespitini, ayrıca manevi zararları ile munzam zararlarının tespitini, ihtarname tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile müvekkillerine ödenmesini, müvekkillerinin sözleşmesel cezai şart talebinde bulunup bulunamayacağının belirlenmesini, cezai şart miktarının da tespitini ve davalının bu miktarı ödemesini, mahkeme masrafları ile yargılama giderinin davalıya tahmiline karar verilmesi..” talep ve dava edilmiştir.
Davalı tarafa usulüne uygun tebligat yapılmış ancak davalı tarafından açılan davaya karşı dava dosyasına cevap dilekçesi sunulmamıştır.
Dava, davalı alt taşıyıcı tarafından gerçekleştirilen taşımanın, taraflar arasında akdedilen alt taşıma sözleşmesine uygun taşınmadığı iddiasıyla davacının davalı adına düzenlediği yansıtma faturaları ve cezai şarttan kaynaklanan alacak davasıdır.
Davacı vekili dava dilekçesinde tespit ve alacak taleplerinde bulunmuş, ancak bu talepleri yeterince açık olmadığından 26/11/2018 tarihli celse 3 nolu ara karar doğrultusunda verilen süre /çerisinde 10/12/2018 tarihli beyan dilekçesi sunmuş ve dava di/lekçesindeki taleplerini açıklayarak harç yatırmıştır.
… tarafından müşterek imzalı 22/02/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporunda özetle; Dosyaya sunulan istem, delil ve belgeler ile davacının ticari defter ve dayanağı belgelerin incelenmesi sonucunda, rapor İçeriğinde açıklandığı üzere; 6102 sayılı TTK 64/3 md. gereğince mevcut haliyle davacının 2017 yılı ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğunun yüce yargı makamınca değerlendirilebileceği, Davacı yanın incelenen 2017 yılı ticari defterlerinde, … … Uls. Nak. Pet. Gıda Tar. San. Ve Tic. Ltd, Şti. ile ticari ilişkisinin mevcut olduğu, davacı yanın incelenen ticari defterlerinde davalı yandan 31.12.2017 tarihi itibariyle 133.431,49 TL tutarında cari hesap (cari işlem akışı) alacaklı olduğu, Davalıya usülüne uygun tebligat yapılmasına karşılık, davalı yanın Mahkemenin tayin ettiği 14.01.2019 tarihli incelemeye katılmamış olduğu ve ticari defter-belge ibraz etmediği, Davacı firma tarafından davalı … … Firmasına İzmir-Danimarka karayolu navlun (yük taşıma) bedeli olarak 4.200,- EURO bedelle 025407/26.12.2017 sayı ve tarihli faturanın yansıtıldığı, yine davalı firmanın … : TR plakalı aracıyla da … Kozmetik San ve Tic. A.Ş. tarafından … … firmasına Oje, saç kapayıcı, göz makyaj müstahzaratı, yüz temizleme v.s eşyalarının. 17 TR … sayılı beyanname ile onay gördüğü, toplam taşıma ve nakliye esnasında kamyonda gerçekleşen zarar toplamının 3.416,07.-$ ve zamanında teslim edilemeyen müşterinin birim fiyatından kaynaklanan zarar bedelinin 4.399,-$, yine zamanında teslim edilemeyip kabul edilmeyen nakliye bedelinin de 4.200,00.-EURO olduğu ve maoli müşavir bilirkişinin tü bu alanlardaki hesaplamasına göre tüm toplam bedellerden koğynaklanan miktarın 194.935,- TL olarak hesaplanıp davacı kayıtlarınfla faturalandığı ve davalı firmaya yansıtıldığı, CMR Konvansiyonuna tabi işlerde cezai şart uygulamasının kapalı olduğu, CMR Konvansiyonu’nun 29. maddesi gözetildikte, taşıyıcının sorumluluğunu sınırlayan hükümlerin somut olaya tatbik kabiliyetinin olmadığının değerlendirildiği, bu itibarla, delillerle doğrudan temas eden sayın Mahkeme, dosyada davacı yan yararına hüküm kurma koşullarının varlığını tespit ettiği seçenekte, aşağıda izhar edilen tam tazminat tutarının (somut olayda: davacının cari İşlem akışı kaydında yer bulan meblağın) davacı yan ödenmesi yolunda hüküm kurulmasının mümkün görülebileceği; Neticeten, davacı yanın mali yönden İncelenen ticari defterlerine göre, onun davalı yandan 31.12.2017 tarihi itibariyle 133.431,49 TL alacaklı olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Kızıltepe 2. Asliye Hukuk Mahkemesi aracılığıyla alınan 19/07/2021 tarihli Mali bilirkişi talimat raporunda özetle; Davalının incelenen ticari defterlerinden yevmiye defterinin kapanıy onayının yapılmadığı, davalının Nakliye Firması olduğu, 2017 yılı ticari defterinde (muavin defter kayıt listesinde) davacı … ile ticari ilişkisinin mevcut olduğunun tespit edildiği, davacının, dava konusu alacağına dayanak olarak davalıya düzenlediği yansıtma faturaları davalının Ticari kayıtlarında yer almadığı tespit ve rapor edilmiştir.
Mali bilirkişi …, Taşımacılık alanında uzman bilirkişi …, Gıda Mühendisi bilirkişi … ve Kimya mühendisi bilirkişi … tarafından müşterek imzalı 25/03/2022 tarihli heyet raporunda özetle; Takdir Sayın Mahkemenin olmak üzere, dava dosyası ve yer alan her türlü bilgi, belge, tüm deliller, davacı tarafın ticari defterleri üzerinde yapılan incelemeler ve değerlendirmeler neticesinde; Davacının 2017 yılları ticari defterlerinin lehine delil niteliğinin bulunduğu, Davacı Tarafın İstanbul Ticaret Odasına …-5 sicil numarası ile Tacir olarak kaydolduğu görülmüştür. davalıya usulüne uygun tebligat yapılmasına karşılık davalı yanın Sayın Mahkemenin tayin ettiği 21.12.2021 tarihli incelemeye katılmamış olduğu Davacının davalıdan kaydi olarak Cari Hesap olarak 146420,75 TL tutarında Alacaklı olduğu, Davacı tarafın tüm mali ve dosya kapsamına sunduğu belgeler ışığında yapılan incemeler sonucunda davacı tarafın tüm bedellerden kaynaklı 194.935,00TL olarak hesaplanıp davacı kayıtlarında faturalandırıldığı ve davalı tarafa yansıtıldığı, Taraflar arasında Akdedilen 22.01.2018 Tarihli Taşıma Sözleşmesinin maddelerinde yer alan cezai şart düzenlemesine göre davacı tarafın sözleşmesel cezai şart talebinde bulunup bulunamayacağının Takdirinin Mahkemeye Ait olduğu, CMR konvarsiyonuna tabi işlerde cezai şart uygulamasının kapalı olduğu CMR Konvansiyonu’nun 29. Md gözetildikte taşıyıcının sorumluluğunu sınırlayan hükümlerin somut olaya tatbit kabiliyetinin olmadığının değerlendirildiği, bu itibarla delillerle doğrudan temas Mahkeme dosyada davacı yan yararına hüküm kurma koşullarının varlığı tespit edildiği, 31.12.2017 Tarihi İtibariyle Cari Hesap olarak 146420,75 TL tutarında Alacaklı olduğu, Davacı tarafın tüm mali ve dosya kapsamına sunduğu belgeler ışığında yapılan incemeler sonucunda davacı tarafın tüm bedellerden kaynaklı 194,935,00TL tutarında Alacaklı olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Mali bilirkişi …, Taşımacılık alanında uzman bilirkişi …, Gıda Mühendisi bilirkişi … ve Kimya mühendisi bilirkişi … tarafından müşterek imzalı 12/08/2022 tarihli ek raporunda özetle; Dosya kapsamında ve davalı itirazları yeniden bakılmış olup cezai şart hususundaki itirazına yönelik somut bir belge sunmadığı, Kök raporda beyan edildiği üzere Taraflar arasında Akdedilen 22.01.2018 Tarihli Taşıma Sözleşmesinin maddelerinde yer alan “TAŞERON iş bu sözleşmede belirlenmiş süre/tarih ve saatte yükleme noktasında olacaktır. Aksi halde TAŞERON ortaya çıkacak…nin ve/veya müşterisinin doğrudan ve/veya dolaylı tüm zararını 3. Kişilere ödenecek tazminat,cezai şart olmak üzere tanzim etmekle birlikte, gecikmenin 24 saati aşması halinde her bir gün için 150 Euro cezai şart ödemekle mükelleftir” ve TAŞERON iş bu sözleşmede belirlenmiş yükümlülüklerini ihlal ettiği takdirde, her bir ihlal başına 5000 EURO cezai şart ödeyeceği, iş bu bedelin belirlenmesinde basiretli bir tacir gibi davrandığını, bedelin fahiş olmadığını ve tenkisini talep etmeyeceğini beyan ve taahhüt eder” maddesi hükümleri uyarınca Takdir mahkemeye ait olmak ile birlikte; davalı tarafın kusurundan dolayı davacı tarafın sözleşmesel cezai şart talebinde bulunup bulunamayacağının Takdirinin Mahkemeye Ait olduğu, Sonuç olarak mahkemenin talebi doğrultusunda bilirkişi raporu ile ibraz edilen bilgi ve belgelerin yeniden incelenmesi ve değerlendirilmesi sonucunda kök rapordaki görüşlerimiz aynen geçerli olduğu, Davacı tarafın tüm mali ve dosya kapsamına sunduğu belgeler ışığında yapılan incemeler sonucunda davacı tarafın tüm bedellerden kaynaklı 194.935,00TL tutarında Alacaklı olduğu tespit ve rapor edilmiştir.
Tüm dosya kapsamı birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde;
Dava dilekçesi ve davacı vekilinin sunmuş olduğu 10/12/2018 tarihli açıklama dilekçesi birlikte incelendiğinde davacının talebinin; davalı alt taşıyıcının yüklendiği ve … plakalı araç ve … plakalı araçlarla gerçekleştirdiği taşıma işinin usulsüz ve gecikmeli yapıldığından bahisle malların zarar görmesinden ve gecikmeden kaynaklanan zararlarına ilişkin davalı adına düzenlediği 26/12/2017 tarihli 7 adet yansıtma faturasından kaynaklanan 9.929,00-Euro – 9.150,98-USD – 479,78-TL; 27/12/2017 tarihli 7 adet ve 29/12/2017 tarihli 1 adet olmak üzere toplam 8 adet yansıtma faturasından kaynaklanan 12.500,06-Euro – 337,50-TL; cezai şart için 10.000,00-Euro cezai şart bedeli olmak üzere neticeten toplamda 958,88-TL, 32.429,06-Euro, 9.150,98-USD talep edildiği hesaplanmış ancak davacı vekilince 10/12/2018 tarihli açıklama dilekçesinde ise TL cinsinden toplam 960,94-TL talep edildiği görülmüş, 25/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda ise 27/12/2017 tarihli TL cinsinden faturanın 339,56-TL olduğu görüldüğünden 10/08/2018 tarihli açıklama dilekçesindeki … plakalı araç için düzenlenen 6.sıradaki fatura bedelinin 337,50-TL olarak yazdığı ve bu hususun maddi hata olduğunun değerlendirildiği ve bunun 339,56-TL olarak alınması ile davacının talebinin neticedeki gibi 960,94-TL olduğu anlaşılmış, neticeten USD ve Euro cinsinden alacaklarının dava tarihindeki kur karşılığı olarak toplamda 194.935,00-TL talep edildiği ve ihtarname tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile tahsilinin talep edildiği belirlenmiş, davalı tarafça cevap dilekçesi ise sunulmamıştır.
Mahkememizce alınan 25/03/2022 tarihli bilirkişi raporunda da belirlendiği üzere, davacının dava ve açıklama dilekçesinde bildirdiği TL, Euro ve USD cinsinden düzenlenen yansıtma faturalarının davacı defterlerinde kayıtlı olduğu, davacının davalıdan kaydi olarak 146.420,75-TL tutarında alacaklı olduğu belirlenmiş, davacının bu faturalandırılan ve davalıya yansıtılan alacağın tahsili için davalı adına Büyükçekmece 11. Noterliği 19/01/2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarname keşide ettiği, davalının gönderdiği … 20. Noterliği 01/02/2018 tarih ve 02118 yevmiye numaralı cevabi ihtarnamesinde zararları kabul etmediğini bildirmişse de raporda da yer verilen mail yazışmalarından alt taşıyıcıya (davalıya) ulaşılamadığı ve araçların kayıp olduğu bilgilendirmesinin yapıldığı, davacının da davalı adına zamanında teslim edilmeyen nakliye nedeniyle zararlarına ilişkin belirtilen yansıtma faturalarını düzenlediği, davalının cevabi ihtarnamesinde de davalının araçlarına mültecilerin alındığı iddiası da cevabi ihtarnamede mültecilerin/ göçmenlerin şoför tarafından şirketin bilgisi dışında alındığına dair beyanları ile desteklendiği/ kabul edildiği ve taşımanın araç değiştirilmek suretiyle zamanında yerine getirildiğinin bildirildiği beyanları dikkate alındığında, taşıma sırasında araca göçmenlerin alındığı ve araç değişikliği yapıldığı ve böylece taşımanın zamanında yapılmadığı hususlarındaki davacının iddialarının yerinde olduğu değerlendirilmiş ve davacının buna ilişkin davalı adına düzenlediği yansıtma faturaları nedeniyle davalıdan 146.420,75-TL alacaklı olduğu kanaatine varılmıştır.
Davacı taraf dava dilekçesinde zararların ihtarname tarihinden itibaren işleyecek ticari temerrüt faizi ile birlikte tahsilini talep etmiş, dava dilekçesinde ihtarname bilgileri bulunmamakla birlikte davalı taraf da savunmalarında ve beyanlarında ihtarname olup olmadığı, ihtarnamede yer alan taleplerin ne olduğu bahsedilemeyeceğinden faiz işletilmesi talebinin hukuka aykırı olduğunu belirtmiş, bilirkişi raporunda da ihtarname veya temerrüt ile ilgili bir tespit bulunmadığı gibi, dosya kapsamında sunulan delil ve belgeler incelendiğinde davacının dava ve açıklama dilekçesinde bildirdiği alacak kalemleri için davalı adına düzenlediği ve dava dilekçesi ekinde sunulan aynı zamanda 25/03/2022 tarihli bilirkişi raporunun 5.sayfasında da yer alan Büyükçekmece 11. Noterliği 19/01/2018 tarih ve … yevmiye numaralı ihtarnamenin bulunduğu görülmüş, davacı vekilinin 22/11/2022 tarihli dilekçesi ekinde işbu ihtarnamenin tebliğ şerhinin sunulduğu ve ihtarnamenin 23/01/2018 tarihinde tebliğ edildiği görülmüş, ihtarname ile verilen 1 iş günü mehilin bitimi itibariyle davalının 24/01/2018 tarihi itibariyle temerrüdünün oluştuğu, tarafların tacir olması ve işin ticari nitelikte olması nedeniyle 146.420,75-TL’nin temerrüt tarihi olan 24/01/2018 tarihinden tarihinden itibarin işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermek gerekmiştir.
Mahkememizce alınan bilirkişi raporları birlikte incelendiğinde ve değerlendirildiğinde; gerek 22/02/2019 tarihli bilirkişi heyeti raporunda gerekse 25/03/2022 tarihli bilirkişi heyeti raporunda belirlendiği üzere CMR konvansiyonuna tabi işlerde cezai şart uygulamasının kapalı olduğu belirlendiğinden davacının 10.000,00-Euro (48.514,25-TL) cezai şart alacağına ilişkin talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
HÜKÜM: Yukarıda izah olunan nedenlerle;
1-Davanın KISMEN KABULÜNE,
Davacının davalı adına düzenlediği yansıtma faturalarından kaynaklanan 146.420,75-TL alacağın temerrüt tarihi olan 24/01/2018 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
48.514,25-TL tutarındaki cezai şart alacağına ilişkin talebin REDDİNE,
2-Karar tarihi itibariyle alınması gereken 10.002,00-TL harçtan 35,90-TL peşin harç ve 3.500,00-TL tamamlama harcının mahsubu ile bakiye 6.466,10-TL harcın davalıdan tahsili ile Hazineye irat kaydına,
3-Davacı tarafından yapılan 313,75-TL tebligat/ posta gideri, 6.300,00-TL bilirkişi ücreti olmak üzere 6.613,75-TL’nin haklılık durumuna göre 4.967,76-TL tutarındaki kısmı ile 35,90-TL başvurma harcı, 35,90TL peşin harç, 3.500,00-TL tamamlama harcı, 5,20-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 8.544,76-TL yargılama giderinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
4-Kendini vekille temsil ettiren davacı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca hesaplanan 22.963,11-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
5-Kendini vekille temsil ettiren davalı lehine karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen kısım yönünden 9.200,00-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-Yatırılan avanstan artan kısmın karar kesinleştiğinde yatırana/ vekiline iadesine,
Dair, davacı vekili ve davalı vekilinin yüzüne karşı, gerekçeli kararın tebliğinden itibaren iki hafta içerisinde Mahkememize verilecek bir dilekçe ile veya başka bir yer Mahkemesi aracılığı ile gönderilecek bir dilekçe ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde İstinaf kanun yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 23/11/2022

Katip …
e-imzalıdır

Hakim …
e-imzalıdır

TALEP EDİLEN:
32.429,06-Euro (157.327,15-TL)+9.150,98-Usd (36.646,91-TL)+960,94-TL olmak üzere toplam: 194.935,00-TL
KABUL EDİLEN:
22.429,06-Euro (108.812,90-TL) +9.150,98-Usd (36.646,91-TL)+960,94-TL olmak üzere toplam: 146.420,75-TL
REDDEDİLEN:
10.000,00-Euro cezai şart (48.514,25-TL)