Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO: 2017/820 Esas
KARAR NO: 2019/542

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 12/07/2017

BİRLEŞEN İST. 8 ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN 2017/183 – 2017/863 E.K.
SAYILI DOSYASINDA

DAVA : Menfi Tespit (Kambiyo Senetlerinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ: 24/02/2017
KARAR TARİHİ: 13/06/2019

Konya …Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … E K sayılı, 12.07.2017 tarihli yetkisizlik kararı uyarınca Mahkememizin iş bu esasına kayıt edilerek Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,

DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde; Vekiledeninin, davalı tarafından yöneltilen barter sistemine üye olduğunu ve davalı şirket nezdinde hesabı bulunduğunu, dava dışı … A.Ş. ile arasındaki ticari ilişki sebebi ile, vekiledeninin hesabına 30.03.2011 tarihinde … tarafından davacı adına 304.000.-TL gönderildiğini, buna ilişkin barter çeki ve barter bakiyesini gösterir hesap ekstresinin kendilerine gönderildiğini, ancak bir süre sonra davacı adına alacak kaydı bulunan barter bakiyesinin davalı ekstresinden sebep gösterilmeksizin kaldırıldığını, … üyelik sözleşmesi gereği, barter işleminin gerçekleşmesi için alıcının 3 nüsha düzenlediği çekin bir nüshasını satıcıya, bir nüshasını … A.Ş’ye vermesi ve bir nüshasını da kendinde tutması gerektiğini, buna uygun olarakda vekiledeninin mal satmış olduğunu, dava dışı … A.Ş. tarafından düzenlenen barter çekinin, birer nüshalarının vekiledeni ve davalıya gönderildiğini, bu işlemde aracı durumda olan davalı tarafından söz konusu çeke … no.lu yetki kodu ile onay verildiğini, böylece çek tutarının davacı hesabına alacak kaydedildiğini, buna karşın bir müddet sonra 304.000.-TL’lik alacak kaydının davalı tarafça hesaptan tümü ile çıkartıldığı beyanla, bu tutarın 02.01.2017 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile vekiledenine verilmesini talep ve dava etmişlerdir.

CEVAP: Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davacının dava dosyasına ibraz ettiği cari hesap ekstresinin , davalı sisteminde kayıtlı olmadığını ve gerçeği yansıtmadığını, ve dava dışı üye … A.Ş.tarafından, davalı şirkete barter çeki ibraz edilmediğini, davalı şirketin yetki kodu vermediğini, ve kendisine ibrazda bulunulmadığını bu sebeple şekil şartları sağlanmamış çekin davacı kayıtlarına işlenmesinin de mümkün olmadığını ve davalı tarafın sorumlu kılınmasının mümkün olmadığını, davacının bu işlemin gerçekleşmediğini ve kendi cari hesabına işlenmediğini bildiğini, zira iddia edilen dava konusu işlemden sonra da davacının bir çok alım satım işlemi yaptığı, ve bu işlemler esnasında da geçmişten kalan 304.000.-TL’Iik alacak bakiyesinin bulunmadığını gördüğü halde dava konusu çek bedeli için 2017 yılını beklemiş olduğunu, iddia edilen hususların gerçek dışı ve kurgu olduğunu, davacı iddiası kabul edilse dahi, davalıdan alacağının nakdi değil kaydi olacağını beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.

BİRLEŞEN DOSYADA
DAVA; Davacı … A.Ş. ile davalı … … A.Ş. arasında 25.10.2016 tarihinde … Köyü 12328 ada, 1 parselde yer alan arsa üzerindeki binanın C blok, 4 nolu bağımsız bölümün 17/52 hissesinin satışı hususunda harici sözleşme imzaladıkları, 595.000-TL olarak belirlenen satış bedelinin, 446.250-TL’sinin Barter çeki ile vekiledeni tarafından davalıya ödendiği, ancak vekiledeninin sözleşme edinimini yerine getirmiş olmasına rağmen davalının barter çek bedelinin tahsili için Konya …Asliye Ticaret Mahkemesinde dava açmış olduklarını , bahsi geçen sözleşme kapsamında, davacı vekiledeni tarafından davalı tarafa 10.12.2016 vade tarihli, 148.750-TL’lik 10.12.2016 vadeli 26.329-TL’lik bonolarda verdiğini, taşınmaz devirlerinde tapu devri dışında, harici satış sözleşlerinin geçerliliği bulunmadığından, davacı vekiledeninin, davalıya vermiş olduğu bonolardan dolayı, borçlu olmadığının tesbitini talep etmişlerdir.

CEVAP; cevap dilekçesinde özetle; taraflar arasında satış bedeli 595.000-TL bedelle taşınmaz satışı için harici satış sözleşmesi düzenlendiğini, satış bedelinin 446.250-TL’sinin barter çeki ile, kalan 148.750-TL’sinin 10.12.2016 vadeli senet ile, barter çeki komisyonu tutarı olan 26.329-TL’nin de 10.12.2016 vadeli senet ile ödenmesinin kararlaştırıldığı, taşınmaz devrinin harici satış sözleşmesinde senetlerin ödenmesi şartına bağlı olduğunu, ancak davacı tarafın senet bedellerini ödemediğinden, sözleşme gereği davacıdan alınan senetlerden 26.329-TL’lik senedin barter sözleşmesi gereği, barter çeki düzenleme üyelik sözleşmesi komisyonuna ilişkin olduğu, üyelik komisyonunun iptal ve iadesinin mümkün olmayacağını, davacının davalıya 26.329-TL senetten dolayı borçlu bulunduğunu, diğer 148.750-TL’lik senedin iade edilebileceğine ilişkin ihtarda bulunduklarını göndermiş olduğu beyan ederek, davanın reddini talep etmiştir.

GEREKÇE: Dava; barter sözleşmesinden kaynaklı barter bakiyesinin tahsili istemiyle açılmış alacak davasıdır.
Davalı … Internatıonal Anonim Şirketinin; … sicil nosu ile kayıtlı olduğu, … kayıtlarından, Ana sözleşmesinin 22/08/2001 tarihinde tescil edilerek 22/08/2001 tarihli TTSG’de ilan edildiği, faaliyet konusunun “… (… takas) Firmalar arasında endüstri, yönetim, işletme, pazarlama, personel danışmanlığı ve hizmet akışını, çoklu takas organizasyonu ile sağlayan sitemin adı olup, sistem, pazar ve sektör dikkate almadan her türlü firmanın sisteme üye olması ile işlerlik kazanır. Üye bir firmanın barter sisteminden satın aldığı mal ve hizmetin bedelini yine o firmanın kendi ürettiği mal ve hizmeti barter sistemine üye firmalara sistem kuralları ile satarak öder. Yani malını barter ile satan üye firma, alacağını, barter sistemine mal arz eden firmalardan mal ve hizmet almak suretiyle tahsil eder. Yapılan her barter işlemi alıcı ve satıcı firmalar adına açılacak cari hesaplarda takip edilir. Şirket gerek ulusal pazarda gerekse uluslararası pazarda bütün bu işlemlerin yapılmasında aracılık eder. Yurtiçinde ve yurtdışında üyeler kaydeder ve 16/05/2013 tarihinde tescil edilen tadil tasarısında yazılı olan diğer işler” olarak tanımlandığı,
Türk Ticaret Kanunu açısından Barter Şirketleri, alıcı ve satıcı firmaları karşı karşıya getirmekte ve bunların mal ve hizmet alışverişine aracılık etmektedir. Yaptığı bu işlem içinde üyelerinden hem yıllık üyelik bedeli hemde yapılan işlemler üzerinden komisyon almaktadırlar.
Barter sisteminde alacak ve borç tutarları cari hesap sözleşmesine göre tutulmaktadır. Cari hesap sözleşmesi TTK’nın 89 ile 101.maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre; iki kimsenin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip, bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme olup, bu sözleşme yazılı olmadıkça geçerli olmaz.
Cari hesap sözleşmesi, birbiriyle sürekli bir ilişki içinde olan kişiler arasında düzenlenir. Tarafların zaman zaman alacaklı, zaman zaman da borçlu duruma gelebildikleri hesaba, “borçlu cari hesabı”, tarafların birinin sürekli olarak alacaklı, diğer tarafında sürekli olarak borçlu olduğu cari hesaplara ise “alacaklı cari hesabı” olarak tanımlanmaktadır. Bu çerçevede barter sözleşmeleri borçlu cari hesabı niteliğindeki sözleşmelerdir.
Borçlar Kanunu açısından Barter sözleşmesi, Türk Hukuk Sisteminde açıkça tanımlanmış bir sözleşme tipi değildir. Kendi bünyesi içerisinde, cari hesap sözleşmesini, kefalet sözleşmesini, alacağın temliki sözleşmesini, trampayı ve borcu sona erdiren sebeplerden biri olan takası bünyesinde bulundurmaktadır.
Davalı … A.Ş. Tarafından dava dosyasına sunulan belgelerden taraflar arasında imzalanmış, tarihsiz barter sözleşmesinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Dava konusunu oluşturan iş ve işlemlerle ilgili, davalı taraf ticari defter ve muavin kayıtlarında, davacı ve dava dışı … A.Ş. adına açılmış hesaplar üzerine incelemede;
Davalı şirketin kanuni defter kayıtlarında, davalının …’e üye firmalar arasında gerçekleşen işlemlerini Nazım Hesaplarda, 902 hesapta, barter işlemlerine ilişkin barter’e üye firmalar adına düzenlediği barter işlem komisyon tahakkuk faturalarını … nolu hesaplarda takip ettiği davacıya ait barter işlemlerini ise davacıya ilişkin barter işlemlerini, … nolu hesapta, davacı adına düzenlediği komisyon faturalarını, … nolu hesapta, dava dışı … A.Ş.’ ye ait barter işlemlerini de … nolu ve … nolu hesaplarda takip ettiği, tüm kayıtların incelenmesinde davacı ile, dava dışı … A.Ş.’nin, davalı aracılığı ile gerçekleştirdiği cari hesap işlemlerine ilişkin, 01.01.2011, 30.03.2011 ve 31.12.2011 tarihi ile cari hesap bakiyelerinin aşağıdaki gibi olduğu, muavin defter kayıtları yıl sonu cari hesap bakiyelerinin, ticari defter kayıtları ile bir birini teyit eder nitelikte uyumlu olduğu anlaşılmaktadır.
Mahkememizce öncelikle davacı yanın dava konusu ettiği miktarın davalı nezdinde varlığı ve kayıtlara bu meblağın ne şekilde intikal ettirildiği ve akıbeti hususunda Mali Müşavir bilirkişiden rapor alınmış, bilirkişi 11/07/2018 tarihli raporda : ”…Barter işlemlerinin takip edildiği, davacı adına açılmış bulunan … no.lu hesap ve gerçekleşen barter işlemleri karşılığı düzenlenen komisyon faturasının takip edildiği 120.08.117765 no.lu hesaplarda, 2011 yılında davacı firma adına, gerçekleşen her hangi bir barter işleminin yer almadığını,
Üyeler arasında Barter pazarı kapsamında gerçekleşen satışlara ilişkin genel kabul barter sözleşmesi j-Bölümün de, satışı yapana verilen Satış Yetki Kod onaylarının, davalı şirketin kendi uhdesindeki ana bilgisayarından otomatik numaralandırma şeklinde verildiği, ayrı bir kayıt tutulmadığı, Davacı’nın dava dosyasına sunmuş olduğu ve davalıdan alacaklı olduğunu iddia etmiş olduğu,… no.lu işlem yetki koduna ilişkin herhangi bir bilgi ve belgeye rastlanılmadığı…” tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı vekili rapora itiraz etmiş, bu kez Mahkememizce davacı vekilinin itirazları nazara alınarak ve Mali Müşavir bilirkişinin bilgisayar sistemi üzerinden yetki kodu verilip verilmediğine dair görev tanımı bulunmadığı tesbiti doğrultusunda Bilgisayar Yüksek Mühendisi Bilişim Uzmanı dahil edilerek; dava dilekçesi eki … çeki ve … hesap ekstresi gözönüne alınarak davalı uhdesine 3.şahıs …A.Ş tarafından sonlandırıldığı iddia edilen 304.000-TL ile (aynı tarihli barter çeki) ilgili 304.000-TL’lik çeke yetki kodu …numaralı kod verilerek barter işlerine onay verilip verilmediği ve söz konusu bakiyenin davacı hesabına işlenip işlenmediği hususunda ve yetki kodunun önceden verilip sonra silindiği hususunda bilgisayar kayıtlarınında üzerinde inceleme yaptırılmasına karar verilmiş, bilirkişiler kurulu 10/05/2019 tarihli ek raporda: ”…Davalı şirketin bilgisayar sistemlerinde yapılan teknik incelemelerde; şirkete barterli işlemlerin yürütüldüğü ve kayıt altına alındığı ”…” isimli programın kullanıldığı, bahse konu sistem programının …organizatörlüğünde sistem üyelerinden satın alınan mal ve/ veya hizmet bedelinin, yine sistem üyelerine mal ve hizmet satışı yoluyla ödenmesi ve satılan mal ve / veya hizmet bedelinin sistem üyelerinden mal ve/veya hizmet satın alınması suretiyle tahsil edilmesi temeline dayanan bir ticaret sistemi olduğu, davalı şirketin barter hesap işlemleri için kullandığı “…” isimli sistem programında silinmiş işlem hareketlerinin bir kaydı tutulmadığı gibi silinmiş işlem hareketlerinin gözlemlenebileceği sistem LOG kaydının da muhafaza edilmediği saptandığı, ayrıca sistemde hatalı ya da gerçekleşmeyen bir yetki kodu işleminin kaydını silmek için bir fonksiyon bulunmadığı, bu tür işlemlerde silme fonksiyonu yerine iptal fonksiyonu kullanıldığı ve sistemde iptal edilen işlemlere ilişkin kayıtların tutulduğu gözlemlendiği, bu bağlamda, barter sisteminde gerçekleşen ve iptal edilen tüm yetki kodu işlemleri arasında dava konusu olan 304.000 TL tutarlı ve “…” yetki kod tanımlı bir işlem hareketine/kaydına rastlanılmadığı…” tespit ve rapor edilmiştir.
Davada iddia ve savunmaya, bilirkişi kök ve ek raporuna, davacının iddia ettiği üzere dava konusu bedelin davacı şirket hesaplarına işlendiği, ancak sonradan sebepsiz olarak silindiği, iddilarının subut bulmadığına, taraflar arasında münhasır delil olduğu kararlaştırılan davalı defterlerinde davacı aleyhine alacak kaydına rastlanmadığına, davacı şirket ile dava dışı … A.Ş. arasında herhangibir ticari ilişki varolsada dava konusu edilen ilişkinin davalı şirket ve barter sistem ve ilişkilendirildiğine dair delil olmamasına göre toplanan bilgi ve belge ve delillere göre kanıtlanamayan davanın reddine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen … Asliye Ticaret Mahkemesinin… Esas sayılı dava dosyasının ilişkili olduğu dosya esasen evveliyatta Konya … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esasında görülen davada verilen yetkisizlik kararı uyarınca İstanbul … ATM’nin … E. sayılı dosyasına tevzi edilen dava ile ilişkili olmakla, mahkememizin iş bu dosyası ile bağlantılı olmayan, taraflar arasındaki başka bir ticari ilişkiden kaynaklı davanın HMK 167 md. uyarınca davadan tefriki ile mahkememizin başka bir esasına kaydedilmesine karar vermek gerekmiştir. Bu itibarla;

HÜKÜM:
1-) BİRLEŞEN İSTANBUL 8 ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ’nin 2017/183 E SAYILI DAVA DOSYASININ İŞ BU DOSYADAN TEFRİKİ İLE MAHKEMEMİZİN AYRI BİR ESASINA KAYDINA,
2-) DAVANIN REDDİNE,
3-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 44,40-TL maktu red harcının peşin alınan 5.191,56-TL harçtan mahsubu ile bakiye 5.147,16-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine ,
4-) Davacı yanca yapılan tüm yargılama giderlerin üzerlerinde bırakılmasına,
5-)Davalı duruşmalarda kendilerini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 24.190,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
6-) Davacı/davalı tarafından yatırılan gider /delil avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde davacıya/davalıya/vekillerine iadesine,
Davalı vekilinin yüzüne karşı, davacı vekilini yokluğunda tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.

Başkan …

Üye …

Üye …

Katip …