Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO:2017/817 Esas
KARAR NO :2022/93

DAVA:Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ:18/09/2017
KARAR TARİHİ:10/02/2022

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Eser Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekili dava dilekçesinde; Davacı şirket ile dava dışı … … A.Ş. ye ait … … Köyünde bulunan gayrimenkul üzerinde … adlı projede “C Blok İnce İşler-1 (Harçlı İmalatlar) işlerinin yapılması amacıyla davalı ile 15.01.2015 tarihli sözleşme imzalandığını, daha sonra bu projede ilave işler için ek protokoller imzalandığını, sözleşme ve ek protokoller gereği şartnameye uygun olarak imal edildiğini olup Geçici Kabul Tutanağı 31.12.2016 tarihinde onaylandığını, aylık hakedişlerden % 5 nakit teminat kesintisi tunağın imzalanmasına rağmen ödenmediğini, talep edildiğinde ancak ibraname karşılığında vereceğini beyan ettiğini, ihtarname aşamasında iken 19.07.2017 tarihinde ödeme yapıldığını, mutabakat sağlanamadığından müvekkilinin hakedişi itirazı kayıtla imzalamış olmasından kaynaklandığını, bu nedenle geç ödemeden kaynaklanan fiyat farkı alacağı oluştuğunu, hakedişten ödeme tarihine kadar Avans faizi alacağı oluştuğunu, beyanla, davanın kabulüne, 250.000.-Tl fiyat farkı alacağı, iş uzaması nedeniyle fazladan ödenen 450.000.-Tl Bürüt işçilik ücreti. İle birim fiyatı ve keşif özet Çizelgesinde tespit edilen Genel Giderlerden kaynaklanan yaklaşık 753.000.-Tl lik zarardan, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak koşulu ile şimdilik Fiyat farkı ödemesi yönünden 5.000.-Tl, İşçilik maliyeti Artışı nedeniyle 5.000.-Tl, Teminat Mektubu komisyon bedeli olarak 1.000.-Tl, Hakediş bedellerindeki haksız kesintilerden makine çalışma kesintisi 1.000.-Tl Moloz nakli Kesintisi 1.000.-Tl Sözleşme ISG kesintisi Cezaları 1.000.-Tl, Green Team kesintisi 1.000.-TL ile Yemek ve barınma yansıma faturaları yönünden 5.000.-Tl olmak üzere toplam 20.000.-TL nin fiyat farkı yönünden 01.05.2015 tarihinden diğerleri için kesinti yapıldığı tarihten itibaren işleyecek avans faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmişlerdir.
Davacı vekili 25.05.2021 tarihli ıslah dilekçesi ile; fiyat farkının ödenmesi yönünden
5.000,00-TL olan taleplerini 86.654,00 TL arttırarak toplam: 91.654,57 TL alacağın 01.09.2015 tarihinden itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, İşçilik Maliyetlerinden artış nedeniyle uğranılan zararlar yönünden : 5.000,00-TL olan taleplerini 574.394,00 TL arttırarak toplam: 579.394,73 TL alacağın … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihinden itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, Teminat Mektubu komisyon bedelleri yönünden: 1.000,00-TL olan talebimizi 8.247,00 TL arttırarak toplam: 9.247,26 TL alacağımızın … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihindenn itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, hak ediş raporlarındaki haksız kesintiler yönünden a) Moloz Nakli Kesintileri Yönünden: 1.000,00-TL olan taleplerini 27.452,53 arttırarak toplam: 28.452,53 TL alacağın davalıya gönderilen … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihinden itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, b) Sözleşme ISG Kesintileri-Genel ISG Kesintileri-ISG Cezaları ile ilgili alacağımız : 1.000,00-TL olan talebimizi 12.100,00 TL arttırarak toplam : 13.100,00 TL alacağımızın … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihindenn itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, Yemek ve barınma yansıtma faturalarındaki haksız ve mükerrer KDV kesintilerinin iadesi ile ilgili : 5.000,00-TL olan taleplerini 130.637,26 TL arttırarak toplam: 135.637,26 TL alacağın … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihinden itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, Bilirkişi heyet raporunda da tespit edilen alacakların % 18 KDV oranında hesaplanan KDV alacağı bedeli olan toplam : 152.683,04 TL alacağımızın … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihindenn itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, Kar kaybı bedeli ile ilgili alacağı ile toplam: 842.761,13 TL alacağın … 15. Noterliği’nin 28.06.2017 tarih 10096 yevmiye nolu ihtarname tarihindenn itibaren değişen oranlarda işlemiş ve işleyecek avans faiziyle birlikte tahsiline, bu çerçevede 20.000,00 TL bedelle açtıkları dava değerini ve neticei taleplerini ıslah suretiyle1.832.930,52 TL daha arttırarak 1.852,930,52 TL’ye baliğ etmişlerdir
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Davacı şirket ile dava dışı … … A.Ş. ye ait … … Köyünde bulunan gayrimenkul üzerinde … adlı projede “C Blok İnce İşler-1 (Harçlı İmalatlar) işlerinin yapılması amacıyla davalı ile 15.01.2015 tarihli sözleşme ile bu projede ilave işler için ek protokoller imzalandığını, davacının 02.02.2015 tarihinde işe başladığını, sözleşme bedeli 2.165.423,19 TL olmasına rağmen kendisine ilave işlerle birlikte 3.682.418,69 Tl ödendiğini, davacınında bu miktarlık işi yaptığını, 19 adet ara hakediş düzenlendiğini, hak edişlere bir itirazı olmadığını, bu nedenlerle işin geciktiği nedenle fiyat farkı isteyemeyeceğini, ek protokole ve şartnamenin 1.28 göre işçilik maliyetlerinde meydana gelen artış tazminatı isteyemeyeceğini hakedişlerde yapılan kesintiler olan makine çalışması, moloz nakli, ISG, green team, yemek ve barınma yönünden hakedişlerde yapılan kesintiler sözleşme ekinde bulunan YİGŞ nin 40. md uygun yapıldığından istenemeyeceğini, teminat mektubununda geçici kabul onayı yapıldıktan hemen sonra 19.07.2017 tarihinde davacının banka hesabına iade edildiğinden yerinde olmadığını, yemek ve barınmadaki % 18 KDV kesintisinin itirazının yasaya aykırı olduğunu beyanla, davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
DELİLLER
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmiş, davada; … Park Projesi C Blok İnce İşler-1 ( Harçlı İmalatlar) Sözleşmesi ve ekleri ile Ek Protokol, diğer ilave işlere ilişkin Ek protokoller, Birim Fiyat ve Keşif Özet Çizelgesi vs. Ekler, özel İdari ve Teknik Şartname, davacı şirket tarafından davalı şirkete gönderilen ve işin yapılacağı C Blok’un ince imalat yapılmasına geçilecek bir aşamada olmadığı henüz kaba inşaat aşamasında olduğunu belirten 03/02/2015 tarihli mail, yazı ve gösterir resimler, davalı tarafından aynı proje ile ilgili diğer Alt Yükleniciler ile aynı sözleşmenin imzalandığının tespiti açısından ilgili … Sosyal Güvenlik Kurumundan sözleşme örneklerinin celbi, hak ediş raporlarının tamamı, davalı Tarafın Hesap Mutabakatı talebine ilişkin olarak mutabık kalınmadığına ilişkin form örnekleri, bankaya yatırılan hak ediş ödemesinin çekinceli olarak tahsilini gösteren dekont, Müvekkil şirketin Geçici Kabul işlemlerinin yapılması için davalı tarafa yazdığı 01/09/2016 tarihli yazı, davalı şirketin Geçici Kabul Komisyon Toplantısının yapılmasına ilişkin 07/11/2016 tarihli yazısı, müvekkil şirketin 13/12/2916 tarihli hak edişlere itirazlarını içerir dilekçesi, davalı şirket tarafından sözleşme süresinin biliş tarihinin uzatılması için örnek dilekçenin doldurularak imzalarııp gönderilmesi talebini içeren 21/06/2016 tarihli mail ve ekindeki dilekçe örneği, talep üzerine müvekkil şirketin hazırladığı 27/01/2016 tarihli dilekçe örneği ve gönderilen mail, nakit Teminat kesintisinin iadesi talebini içerir 20/03/2017 tarihli dilekçe, davacı tarafından davalıya verilen ve nakdi teminat kesintisinin iadesine ilişkin 02/05/2017 tarihli dilekçe, … 15, Noterliği’nin 28/06/2017 tarih ve 10096 yevmiye nolu ihtarnamesi, … 15. Noterliği’nin 14.07.2017 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi, … 15. Noterliği’nin 31.07.2017 tarih ve … yevmiye nolu ihtarnamesi, İtirazı Kayıtla Müvekkil şirket ve Proje Md. Yrd. Tarafından İmzalanan Geçici Kabul Tutanağı, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Yüksek Fen Kurulu Başkanlığı’nın 04/04/2012 tarihli Kararı, mail yazışmaları, tanık beyanları, ticari defterler ile her türlü kayıt ve belgeler, bilirkişi incelemesine dayanmışlardır.
Uyuşmazlığın çözümü dosya üzerinde teknik incelemeyi gerektirdiğinden iddia, savunma toplanan tüm deliller ve yanlar arasındaki sözleşmede yanların ilişki dönemini kapsayan ticari defter ve dayanağı belgeler üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılarak davacı ile davalı arasında yapılan “… C Blok İnce İşler-1 (Harçlı İmalatlar) işlerinin sözleşmesi uyarınca geç ödemeden kaynaklanan zararının bulunup bulunmadığı, ayrıca sözleşmeye aykırı haksız hak ediş kesintileri yapılıp yapılmadığı, yepıldı ise davacının bunu talep etme hakkının bulunup bulunmadığının saptanarak, bunlardan kaynaklanan alacağı varsa miktarının belirlenmesine ve temerrüt tarihinin saptanması kapsamında rapor aldırılmış, 16.08.2018 tarihli raporda:
”… Rapor içerisinde yapılan açıklamalar muvacehesinde, dosyaya mübrez belge, bilgi, takip dosyası, davacı yana ait incelenen 2015 – 2016 – 2017 yıllar ticari defteri ile Sınırlı olarak yapılan tespit, inceleme ve değerlendirmeler neticesinde;
Davacı yan vekili tarafından incelemeye sunulan 2015 — 2016 yıllarına ait ticari defterlerin 6102 sayılı TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu,
Davalı yan vekili tarafından incelemeye sunulan 2015 — 2016 – 2017 yıllarına ait ticari defterlerin 6102 sayılı TTK. İlgili hükümleri yönünden usulüne uygun tutulmuş olduğu,
Davacı yanın incelenen ticari defterlerinde davalı yandan 31.12.2016 tarihi itibariyle cari hesap boyutunda alacağının ve borcunun bulunmadığı,
Davalı yanın incelenen ticari defterlerinde 326,102.001.002 no.lu Alınan Depozito ve
Teminatlar Hesabında davacı yanın davalı yandan 10.04.2017 tarihi itibariyle 171.055,85 TL alacaklı olduğu ve davalı taraf 19.07.2017 tarihinde 171.055,85 TL tutarlı teminat iadesi yapılarak hesabın sıfırlanmış olduğu,
19,07.2017 tarihi itibariyle davalı yanın davacı yana cari hesap olarak borç ve alacağının bulunmadığı,
Davalı … İnşaatın, 4 5 Nakit Teminat Kesintisini 30.06.2016 Tarihi İtibariyle Davacı/Alt Taşeron’a İade Etmesi Gerekirken, 19.07.2017 Tarihinde İade Ettiği,
Davacı vekili, 94 5 nakit kesinti toplamının 184.120,9345 TL olduğunu beyan etmiş olmakla beraber, — davalı tarafınca 171.055,85 TL ödemede bulunmuşlarsa da, tarafımızca yapılan hesaplamada iade edilecek nakit teminat tutarı 184.119,99 TL olarak belirlenmiş olup,
Davalı tarafından nakit teminat kesinti iadesinin: 184.119,94 TL.-171.055,85 – 13.064,00 TL miktarında eksik ödendiği hesap edildiği, dolayısıyla davacının işbu 13.064 TL’yi davalıdan talep edebileceği…” tespit ve rapor edilmiştir.
Davacı vekili rapora itiraz etmiş olup, itirazlar kapsamında alınan 26.01.2019 tarihli ek raporda:
”…1-Sözleşmenin 2. maddesinin, 4. fıkrası çerçevesinde;
DAVACI DAVALI YÜKLENİCİ SERBEST İRADE İLE İMZALAMIŞ OLDUĞU’SÖZLEŞME İLE; İŞE BAŞLAMADAN ÖNCE İŞYERİNİ; İNŞAAT SAHASINI VE ÇEVRESİNİ İNCELEMİŞ OLDUĞU, İŞİN YAPIMI İLE-İLGİLİ TÜM OLANAKLARIN:NİTELİĞİ VE ŞEKLİ HAKKİNDA BİLGİ EDİNDİĞİNİ, ALAN VE UYGULAMA İLEİLGİLİ HER TÜRLÜ HÜSÜSU ÖĞRENDİĞİNİN: KÂBULEDİLDİĞİ,
2-Davaci/Alt Taşeron İle Davalı firmanın imzalarını taşıyanı: 12 adet ‘ Ek Protokoller kapsamında yapılan inçelemede:;
Davacı Yüklenici tarafından da okunup, imzalandığı anlaşılan 12 adet “Ek Protokol” lerin birincisi olan “Ek Protokol-1” in imza tarihi 07.03.2015, sonuncusu olan “12 No’ lu Ek
Protokol” ün imza tarihi 31.11.2016 olduğundan, 12 adet “‘Ek Protokol” süresinir davacı vekilinin belirttiği üzere, toplam 35,5 gün değil, 8 ay-23 gün olduğundan yola çıkılarak,
EK PROTOLLER: YAPILACAK:İMALATLARA VE BU İMALATLARIN YAPIMININ DA BELLİ BİR SÜREYİ KAPSAYACAĞI DİKKATE ALINDIĞINDA; BİR ZAMAN DİLİMİNE İHTİYAÇ OLDUĞU TARTIŞMASIZ OLUP, DOLAYSIYLA İŞİN ÜZAMASİNİN:. DAVALI’ DAN KAYNAKLANMADIĞI, DAVACI ALT YÜKLENİCİ TARAFINDAN: DA UYGUN: :“GÖRÜLEREK İMZALANAN “EK PROTOKOLLERDEN KAYNAKLANDIĞI KANAATİNE VARILDIĞI,
3-Sözleşmenin 3. maddesinin, 3. fıkrası hükmüne göre;
ALT YÜKLENİCİ, -GEREK “SÖZLEŞME SÜRESİ VE. GEREKSE .. EK PROTÖOKÖLLER – SÜRESİNCE DAVACLALT’YÜKLENİCİ FİYAT FARKI TALEP EDEMEYECEĞİ GİBİ;
Ayrıca, yukarıda detaylı izah edildiği üzere; Sözleşmenin 12. maddesinin 1. fıkrası hükmü, sözleşmenin eki olan “Özel İdari ve Teknik Şartname” nin 1.28 maddesi çerçevesinde ve Davacı’nın İmzasını taşıyan Ek Protokol-01′ de Tablosunun altında belirtilen hususlar da dikkate alınarak;
DAVACI ALT: YÜKLENİCİ; SÖZLEŞME BİRİM FİYATLARINA ESAS ALINMIŞ MALZEME;:RAYİÇLERİ İLE NAKLİYE – BEDELLERİ VE ÜCRETLERİNDE MEYDANA GELECEK ARTMA SEBEBİYLE VE AYRICA SÖZLEŞME KAPSAMINDAKİ İŞLERİN:SAHADA DEVAM EDEN-KAT İMALATLARINA :PARALEL OLARAK DEVAM. EDECEĞİNDEN, BEKLENİLEN’ SÜRE DE DAHİL OLMAK ÜZERE, DAVALI /YÜKLENİCİ’ DEN HİÇBİR FARK VE TAZMİNAT İSTEYEMECEĞİ KANAATİNE VARILDIĞI,
4-Davacı’ nın kaşe ve imzasının bulunduğu “Geçici Kabul Tutanağı” nda da görüleceği üzere; yapılan imalatlar çerçevesinde Fiyat Farkının olmadığının tespit edildiği,
5-Davalı yanın incelenen ticari defterlerinde ; Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabında davalı yanın davacı yana borç ve alacağının bulunmadığı bakiyenin sıfır olduğunun belirtildiği, Tarafların kök rapora vaki itirazlarının vaporda herhangi bir değişiklik gerektirmediği, oradaki tespit ve görüşlerin aynen muhafazası icap ettiği…” tespit ve rapor edilmiştir.
İddia, savunma, taraf ticari defter ve kayıtları, evvelce alınan bilirkişi raporu ve bu rapora ileri sürülen itirazlar hep birlikte değerlendirilerek davacı ile davalı arasında akdedilen sözleşme ve ek protokollere göre davacının davalıdan dava dilekçesi talep sonucunda bildirdiği her bir kalem alacağı için ayrı ayrı inceleme ve tespit yapılması sureti ile yeni bir heyetten rapor aldırılmış, 14.10.2019 tarihli raporda:
”…Davalının yükleminde yapılan yine … … A.Ş.’ye ait olan İstanbul İli, … İlçesi, … Köyü’ 3153 ada, 14 parsel üzerinde “…” projesi kapsamındaki “C Blok İnce İşler-i (Harçlı İmalatlar) nin yapılması için imzalanan sözleşme kapsamında ;
TEKNİK İNCELEME SONUCUNDA ;
İşin bitim süresinin sözleşmeye göre 31.07.2015 tarihi olduğu , ek işler ile hesaplanan son bitim tarihi 01.10.2015 olup ancak geçici kabulün 31.12.2016 tarihinde yapıldığı , ve işin bu tarihe kadar uzadığı, 452 gün olan uzamanın davalı işverenden kaynaklı olduğu,
İşin bitim süresinin uzamasından dolayı davacının fiyat farkı, işçilik maliyeti, malzeme fiyatı, şantiye giderleri, genel giderler, v.s.. zarar/kayıp larının olduğu,
Yukarıda yapılan hesaplamalar sonucunda – bu zarar/kayıpların toplamının 848.239,10 TL olabileceği, ve takdirinin yüce mahkemeye ait olduğu, sonuç ve kanaatine varılmıştır.
MALİ YÖNDEN İNCELEME SONUCUNDA ;
Davacı ve davalı şirketlerin 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ait yevmiye defteri, büyük defter ve envanter defterlerinin açılış ve kapanış onaylarının usulüne uygun ve zamanında yapıldığı tespit edildiğinden davacı ve davalı şirketlerin ticari defterlerinin HMK m.222 uyarınca davacı ve davalı şirketler lehine ve aleyhine delil teşkil eder nitelikte olduğu,
Davacı … Yapı Ticaret Ltd. Şti.’nin ticari defter kayıtlarına göre, dava tarihi 18.09.2017 itibariyle Davacı … Yapı Ticaret Ltd. Şti.’nin Davalı … İnşaat ve Ticaret A.Ş.’ye herhangi bir borç ve alacağının bulunmadığı,
Davalı … İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin ticari defter kayıtlarına göre, dava tarihi 18.09.2017 itibariyle davalı Davalı … İnşaat ve Ticaret A.Ş.’nin davacı … Yapı Ticaret Ltd. Şti.’ye herhangi bir borç veya alacağının bulunmadığı,
İşbu raporun yukardaki “1- TEKNİK İNCELEME VE DEĞERLENDİRMELER” bölümünde davacının dava dilekçinde talep ettiği kalemlerden teminat mektubu komisyon bedelleri hariç diğer tüm talepler incelenmiş olup, fiyat farkı, işçilik, yemek ve içmek farkı, moloz nakliye farkı, 1SG cezaları, hak ediş fiyat farkları ve KDV iade farkları olmak üzere davacının kayıpları/zararları toplam 848.239,10 TL olarak tespit edilmiş olup, 18.09.2017 dava tarihine kadar davacının ödediği fazla teminat mektubu komisyonu tutarı 9.247,26 TL olarak hesaplandığı, böylece davacının zarar/kayıpları toplamının (848.239,10 TL 9.247,26-TL ) 857.486,36 TL hesaplandığı,
Dava dilekçesinde fiyat farkının ödenmesi yönünden 01.09.2015 tarihinden itibaren, diğer talepler yönünden de davacı şirketten tahsil edildikleri tarihten itibaren işlemiş ve işleyecek avans faizi ile birlikte tahsili talep edilmiş olmakla birlikte, dava dilekçesi ekinde yer alan davacının davalıya … 15. Noterliğinden gönderdiği 14.07.2017 tarih ve … sayılı ve 31.07.2017 tarih ve … sayıllı ihtarnamelerinde kesin hesap mutabakatinin sağlanamadığı ve bunun dava konusu yapılacağı ihtar edilmiş olmakla birlikte, bu ihtarnamelerde talep edilen kesinti ve zarar tutarları rakam olarak belirtilmediği için ihtarnameter ile davalı şirketin hangi tutar üzerinden temerrüde düşürüldüğü tespit edilemediğinden herhangi bir temerrüt faizinin hesaplanmadığı,
C- SÖZLEŞME HUKUKU YÖNÜNDEN SONUÇ ;
Dava konusu somut olayda davalı yüklenici işbirliğinde bulunma külfetini ihlal edip alacaklı temerrüdüne düştüğünden dolayı davacı alt yüklenicinin yaptığı fazla giderleri talep edebileceği…” tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi heyeti tarafından tanzim edilen bilirkişi kök ve ek raporunda hak ediş kesintilere ilişkin KDV iadesi hesaplandıktan sonra belirlenen tutara ayrıca KDV ilavesi gerekip gerekmediği hususu anlaşılamadığından bu hususta ek rapor tanzimi için dosyanın mali müşavir … a tevdii edilerek taraf vekillerinin açıklamaları, sözleşme ve ekleri dikkate alınmak suretiyle ek rapor tanzimi istenilmiş, 20.09.2021 tarihli raporda:
”…Sayın Mahkemenin 24/06/2021 tarihli Duruşma Tutanağında verilen görev çerçevesinde, dosya münderecatına göre, tespit edilen hususlar Taporumuzun önceki bölümlerinde açıklanmış olup varılan sonuçlar aşağıdaki gibidir.
1- Bilirkişi heyetince düzenlenen 30.10.2020 tarihli “Bilirkişi Kök Raporu”nda teknik bilirkişi tarafından Davacı kayıpları-zararlarının 848.239,10 TL olarak hesaplandığı, bu bedele KDV’nin dahil olmadığı, fatura kesilmesi halinde 418 KDV ilavesi ile 848.239,10 TL – KDV 152.683,04 toplam 1.000.922,14 TL olduğu, bu bedele, mali bilirkişi tarafından hesaplanan, davacının ödediği fazla teminat mektubu komisyonu tutarı olan 9.247,26 TL’nin de ilave edilmesi ile davacı alacağının (1.000.922,14 4 9.247,26 TL5) 1.010.169,339 TL olarak hesaplandığı,
2- Bilirkişi heyetince düzenlenen kök raporun “TEKNİK SONUÇ” bölümünde Davacının İade-Zarar (Kayıp) hesabının aşağıdaki gibi yapıldığı,
DAVACININ İADE-ZARAR (KA YIP) HESABI
TANIM TUTAR

ISCLIK FARKI ( İŞÇİLİK + YEMEK + BARINMA) 579.394,73
MOLOZ NAKLİYE FARKI 28.452,53
1SG CEZALARI 13.100,00
HAKEDİŞ FİYAT FARKLARI 91.654,57
|Mükerrer KDV İADESİ 135.637,26
TOPLAM 848.239,10
3- Davalı tarafından Davacıya düzenlenen 44 adet faturadan 39 adedinde “Adınıza Yapılan Harcamalar” açıklamasının yer aldığı, 2 adedinde “Yemek Gideri Yansıtma Bedeli-Yatakhane Gideri Yansıtma Bedeli-İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Gideri Yansıtma Bedeli” açıklamasının yer aldığı, diğer 3 adet faturada ise “Sözleşmeye istinaden adınıza ödenen damga vergisi” açıklamasının yer aldığı,
4- Davalı tarafından davacı adına düzenlenen faturalarda yer alan tutarlar üzerinden 418 KDV hesaplanarak Davalıya yansıtıldığı,
5- Davalı şirket tarafından Davacı şirket adına yapılan harcamalar nedeniyle düzenlenen faturaların KDV’li fatura ile yapılmasındaki gerekçenin, mal veya hizmet temininde faturaların yansıtacak olan Davalıya düzenlenmiş olması veya yapılan harcamalara ilaveten Davalı tarafından ek hizmetlerin de yapılarak Davacıya yansıtılması olduğu,
6- Davalı tarafından Davacıya kesilen faturalarda KDV hesaplanmasının KDV mevzuatına uygun olduğu, bu durumda mükerrer KDV İadesinden söz edilemeyeceği,
7- Raporun yukarıdaki bölümlerinde detayları arz edilen açıklamalar çerçevesinde, davacı şirketin kaybının 712.601,53 TL olduğu, bu tutar üzerinden ayrıca hesaplanması gereken KDV’nin 105.070,83 TL olduğu, KDV dahil toplam tutarın 817.672,36 TL olduğu,
MASRAFIN TANIMI TUTAR KDV TOPLAM TUTAR
İŞÇİLİK FARKI
( İŞÇİLİK +YEMEK + BARINMA) 450.522,28 81.094,01 531.616,29
(DAVACIYA KDV’li FATURALANDIĞINDAN
İADESİ DE KDV’Lİ OLMASI GEREKEN)

İŞÇİLİK FARKI (FATURALANMAMIŞ, 128.872,45 0,00 128.872,45
DAVACININ FAZLA ÖDEDİĞİ ÜCRET)

MOLOZ NAKLİYE FARKI 28.452,53 5.121,46 33.573,99

ISG CEZALARI 13.100,0 2.358,00 15.458,00

HAKEDİŞ FİYATLARI FARKLARI 91.654,57 16.497,82 108.152,39

TOPLAM 712.601,53 105.071,29 817.673,12

8- Bilirkişi kök ve ek raporlarda tespit edilen ve Davacı şirket tarafından fazla ödenen
teminat mektubu komisyonu tutarı olan 9.247,26 TL’nin de ayrıca ilave edilmesi gerektiği Birinci Ek Rapor’da davacının ödediği fazla teminat mektubu komisyonu tutarı olduğu tespit edilen 9.247,26 TL’nin de ilave edilmesi ile davacının davalıdan talep edebileceği tutarın
9- Davacının Davalıdan talep edebileceği KDV dahil 817.676,12 TL kayıp tutarına Kök ve birinci ek raporda davacının ödediği fazla teminat mektubu komisyonu tutarı olduğu tespit edilen 9.247,26-TL ‘nin de ilave edilmesi ile davacının davalıdan talep edebileceği tutarın (817.676,12-TL + 9.247,26-TL = ) 826.923,38-TL olarak tespit edildiği,
10- Davalının süre uzatımı sebebiyle Davacıya ödediğini ve yargılamada dikkate alınması gerektiğini beyan ettiği süre uzatımı tazminatı niteliğindeki ödemelerin takdirinin mahkemeye ait olduğu..” tespit ve rapor edilmiştir.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE:
Dava; eser sözleşmesinden kaynaklanan belirsiz alacak davasıdır.
Taraflar arasında davalı tarafın yüklenici, davacının ise alt yüklenici sıfatı ile 15/01/2015 tarihli “… C Blok İnce İşler-1 (Harçlı İmalatlar) işleri sözleşmesi akdedildiği hususunda ihtilaf bulunmamaktadır.
Davacı yan sözleşmeden kaynaklanan fiyat farkı, işçilik maliyeti, teminat mektubu komisyonu, hak edişten yapılan kesintiler, yemek ve barınma yansıtma faturaları tutarının tespit ve tahsilini talep etmiş, davalı yan ise davacının taleplerini sözleşmenin hükümlerine aykırılık teşkil ettiğini, davanın reddine karar verilmesi gerektiğini savunmuştur. Buna göre taraflar arasındaki çekişme davacı yanın fiyat farkı talebini işçilik maliyetlerinde artış nedeni ile uğranılan zararlara ilişkin talebin hakedişlerdeki kesintilere yönelik yemek ve barınma yansıtma faturalarındaki kesintilere yönelik talebin ve teminat mektubu komisyon bedellerine yönelik talebin yerinde olup olmadığı, yerinde ise taleplerin tutarına ilişkindir.
Buna göre taraflar arasındaki çekişme; davalı yanın işin uzamasına yol açıp açmadığı, davacı yanın fiyat farkı talebinin, işçilik maliyetlerinde artış nedeni ile uğranılan zararlara ilişkin talebin, hakedişlerdeki kesintilere yönelik talebin, yemek ve barınma yansıtma faturalarındaki kesintilere yönelik talebin ve teminat mektubu komisyon bedellerine yönelik talebin yerinde olup olmadığı, yerinde ise işbu taleplerin tutarına ilişkindir.
Mahkememizce hükme elverişli bulunan 14.10.2019 tarihli bilirkişi heyeti raporuna göre; yüklenici, iş sahibinin iş birliğinde bulunma külfetini yerine getirmemesinden dolayı yapmış olduğu ek masrafları talep edebilir. İş sahibinin alacaklı temerrüdüne düşmesinden dolayı yüklenicinin yaptığı ek masraflar, ücretin yapılan değere göre belirlendiği durumlarda hesabın içinde yer alır. Bununla birlikte götürü ücret kararlaştırıldığı durumda artık ek masrafların göz önüne alınmayacağı doğru değildir. Tam tersine götürü ücret kararlaştırılan sözleşmede, yüklenici, alacaklının temerrüdü dolayısıyla meydana gelen ek masrafları kapsayan bir ücret talep etme hakkına sahiptir. .
İş sahibinin alacaklı temerrüdüne düşmesi durumunda yüklenicinin gecikmeden doğan zararı talep edip edemeyeceği tartışmalıdır. Alacaklı temerrüdüne ilişkin hükümlerde, yükleniciye zararının tazminini talep etme olanağı tanınmamıştır. Buna karşılık bu belki de yüklenicinin en önemli pratik menfaatidir. Yasal bir düzenleme olmamasına rağmen, yüklenicinin uğramış olduğu kayıplar için makul bir karşılık talep edebileceği fikri savunulmaktadır. Bu görüş, eser sözleşmesine ilişkin TBK m. 470 vd. hükümlerinin inşaat sözleşmesinin kendine özgü özelliklerini özellikle yüklenicinin kendi edimini ifa edemeyeceğini dikkate almamasından kaynaklanan bir boşluk içerdiği varsayımına dayanmaktadır. Bu boşluk, hâkim tarafından TMK m.1’e göre hukuk kuralı yaratılmasıyla doldurulacaktır. Bu noktada; Alman Medeni Kanunu’nun inşaat sözleşmesine ilişkin özel bir düzenlemesi olan iş sahibinin kusuru olmadığında bile uygun bir karşılık talep etme imkânı verilen 642. maddesine gönderme yapılmaktadır. Bu talep, zarar tazmin talebinden çok bedel ayarlanmasına ilişkin bir talep olarak görülmektedir. Böylece yüklenici, aksi sözleşmede kararlaştırılmış olmadıkça, iş sahibinden kendisinin alacaklı temerrüdüne düşmüş olması sebebiyle meydana gelen masrafları karşılayan uygun bir karşılık talep edebilir. İfa edilmiş kısımların bakımı ve korunması için yapılan masraflar, iş sahibinin alacaklı temerrüdüne düşmesinden dolayı yüklenicinin kendi personelini, sermayesini, çalışma gücünü kullanamamaktan kaynaklanan masraflar bu bağlamda talep edilebilir. Buna karşılık yüklenici, iş sahibinin alacaklı temerrüdüne düşmesinden dolayı yapmaktan kurtulduğu masrafları ve iş gücünü başkaca tasarruf etmesinden dolayı elde ettiği kazançları yaptığı harcamalardan düşmelidir. Dava konusu somut olay, yapılan bu açıklamalar ışığında değerlendirildiğinde; davalı yüklenicinin inşaat sözleşmesinden doğan iş görme ediminin ifasına bir takım hazırlık fiillerini yerine getirmek suretiyle zamanında katılması gerekirken bunu yapmayarak işin uzamasına sebebiyet vermiştir. Davacı alt yüklenici, işin uzamasından dolayı ek masraf yapmak zorunda kaldığından, yapmış olduğu masrafları davalı yükleniciden talep edebileceği yönünde mütalaada bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Yine mahkememizce hükme elverişli bulunan ve önceki teknik bilirkişi hesaplamalarında tespit edilen tutarı KDV yönünden revize edilen 20/09/2021 tarihli SMMM bilirkişisi raporu kapsamına göre; işin uzaması nedeni ile davacı tarafından ödenen fazla işçilik tutarının 128.872,45-TL olduğu, ancak işçi ücretlerinin KDV’ye tabi olmadığı, kendisi KDV’ye dahil olmayan bir harcamanın başka bir mal teslim ve hizmeti ifası unsuru içermeyen fatura ile bir başkasına yansıtılmasında da yansıtılan ücret için KDV hesaplanmaması gerektiğinin değerlendirildiği, buna göre, İşçilik farkı (işçilik+yemek+ barınma) (davacıya KDV’li faturalandığından iadesi de KDV’li olması gereken) KDV dahil 531.616,29-TL, İşçilik farkı (faturalanmadığı için KDV’siz olması gereken, davacının fazla ödediği ücret) KDV HARİÇ 128.872,45-TL, Moloz nakliye farkı KDV dahil 33.573,99-TL , Isg cezaları KDV dahil 15.458,00-TL , Hakediş fiyatları farkları KDV dahil 108.152,39-TL , Toplam = 817.673,12-TL olduğu, bu tutara kök ve 1.ek raporlarda yer alan davacının fazladan ödediği teminat mektubu komisyon tutarı olan 9.247,26-TL’nin de ilavesi ile birlikte davacının nihai toplam alacağının 826.923,38-TL olduğunun mütalaa edildiği anlaşılmıştır.
Davacı yan başlangıçta belirsiz alacak davası olarak açtığı davasını bilirkişi raporu doğrultusunda, ayrıca dava dilekçesinde hakkını saklı tuttuğu kar kaybı konusunda da ıslah ederek 847.761,13-TL kar kaybı talebinde bulunmuş ise de, davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığı, davacının yapması gereken HMK 107. maddesi gereğince tahkikat sona ermeden önce dava değerini belirlemek üzere eksik harcı ikmal etmekten ibaret olup, bu harç tamamlama işleminin ıslah mahiyetinde olmadığı, dava dilekçesinde talep edilmeyen bir alacak kaleminin HMK 107 maddesindeki bedel artırım dilekçesi ile talep edilmesinin söz konusu olmayacağı sonucuna varılarak bu kaleme ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Mahkememizce yapılan yargılama, toplanan taraf delilleri ve hükme elverişli olduğu değerlendirilen bilirkişi heyeti kök ve ek raporları ile bunları revize eden 20/09/2021 tarihli bilirkişi raporuna göre; davacının dava tarihi itibariyle toplam alacağının 826.923,38-TL olduğu, her ne kadar dava dilekçesinde temerrüt tarihinden itibaren faiz talebinde bulunulmuş ise de, davacı yanca keşide edilen ihtarnamelerde herhangi bir tutar belirtilmemesi nedeni ile davadan önce temerrüt olgusunun oluşmadığı anlaşılmakla; davanın kısmen kabulü ile işçilik farkı için 660.488,74 TL, Teminat Mektubu komisyon bedeli 9.247,26 TL, Moloz Nakliye Farkı 33.573,99 TL, ISG Kesintileri-ISG Cezaları 15.458,00 TL, Fiyat farkı alacağı 108.152,39 TL. Olmak üzere toplam 826.920,38 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmesi gerektiği sonuç ve kanaatine varılmakla;
HÜKÜM: Gerekçesi Yukarıda Açıklandığı Üzere;
Davanın kısmen KABULÜNE,
1-)İşçilik farkı için 660.488,74 TL, Teminat Mektubu komisyon bedeli 9.247,26 TL, Moloz Nakliye Farkı 33.573,99 TL, ISG Kesintileri-ISG Cezaları 15.458,00 TL, Fiyat farkı alacağı 108.152,39 TL. Olmak üzere toplam 826.920,38 TL’nin dava tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
Fazlaya ilişkin talebin reddine,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 56.486,93-TL harçtan peşin alınan 341,55-TL harcın ve 31.302,00-TL ıslah harcının mahsubu ile bakiye 24.843,38-TL harcın davalıdan tahsili ile hazineye gelir kaydına,
3-)Davacı tarafından yapılan 31,40-TL başvurma harcı, 341,55-TL peşin harç, 31.302,00-TL ıslah harcı, 4,60-TL vekalet harcı olmak üzere toplam 31.679,55-TL harcın davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
4-)Davacı tarafından yapılan 9.300,00-TL bilirkişi ücreti, 1.210,00-TL davetiye / tezkere gideri olmak üzere toplam 10.510,00-TL yargılama giderinin red ve kabul oranına göre 4.690,37-TL’sinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı üzerinde bırakılmasına,
5-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 58.396,02-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine,
6-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 68.350,51-TL maktu vekalet ücretinin davacıdan tahsili ile davalıya verilmesine,
7-)Karar kesinleştiğinde ve talep halinde gider avansından artan bakiyelerin taraflara iadesine,
Davacı vekilinin ve davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı. 10/02/2022

Başkan …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Üye …
e-imzalıdır
Katip …
e-imzalıdır