Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2017/167 E. 2018/864 K. 11.10.2018 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/1049 Esas
KARAR NO : 2018/904

DAVA : İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 20/10/2016
KARAR TARİHİ : 18/10/2018

Mahkememizde görülen İtirazın İptali (Ticari Nitelikteki Hizmet Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:Davacı vekili dilekçesinde, vekiledeni şirket ile davalı borçlu arasında 1 Mayıs 2014 tarihinde yürürlüğe girmek üzere imzalanmış Distribütörlük Sözleşmesinden ve bu sözleşmenin süresini 21.12.2015 tarihine kadar uzatan Tadil Protokolünden kaynaklanan ticari bir ilişki bulunduğunu, davalının sözleşmesel taahhütlerini tam ve gereği gibi yerine getirmediği gibi temerrüde düştüğünü ve cari hesap borcunu ödemediğini, davalının haksız ve dayanaksız iddialarla vekiledeni şirkete ihtarnameler göndererek taleplerde bulunduğunu, davalı borcunu ödemesi gerekirken vekiledeni şirketin pazardaki bir örününü ayırt edilmeyecek şekilde benzer bir isimle piyasaya sürmesi nedeniyle söz konusu ihlalin durdurulması için davalıya ihtarname gönderildiğini, ancak davalı tarafından ihtarnameye rağmen borcunu ödememesi üzerine, vekiledeni şirketin taraflar arasındaki sözleşmesel ilişkiden kaynaklanan ve temerrüde düşülen borç miktarı üzerinden …İcra müdürlüğünün … esas sayılı dosyası ile ilamsız icra takibine girişildiğini, davalı tarafından alacağa haksız olarak itiraz edildiğini beyanla, itirazın iptali ile takibin devamına, davalının alacağın %20’sinden az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkum edilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde, taraflar arasında bir ticari ilişkinin mevcut olduğunu, vekiledeni ile davacı arasında 05/01/2014 tarihli Distribütörlük Sözleşmesi ile 2015 yılını kapsayan Tadil Protokolünün imzalandığını, ancak sözleşmedeki fesih şartlarına uyulmadan taraflar arasındaki işbu sözleşmenin davacı tarafindan feshedildiğini, vekiledeninin stoklarında bulunan ve davacının haksız feshi nedeni ile vekiledeni tarafından satışı imkansız hale gelen ürün bedellerinin ve vekiledeninin hak ettiği birtakım ihale komisyonlarının, davacının icra takibine dayanak yaptığı cari hesap bakiye tutarından mahsup edilmesi gerektiğini, davacının talep ettiği tutarın 595.407,23.-TL olduğunu, vekiledeni tarafından iade edilmesi gereken mallar bedelinin 353.685,29.-TL, ihaleler ile ilgili komisyon alacağının ise 423.503,36.-TL olduğunu, söz konusu takas-mahsup taleplerinin ise davacı tarafından kabul edilmediğini, bu nedenle de vekiledeni tarafından davalı aleyhine … İcra Müdürlüğü’niin … E. sayılı dosyası ile icra takibine girişildiğini, ancak davacı tarafından itiraz edilmesi nedeni ile … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açıldığını, vekiledeninin davacıdan 185.525,44.-TL alacaklı olduğunu beyanla, fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalması kaydıyla davacının davasının reddine, takip miktarı üzerinden %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatının davacıdan alınmasına, işbu dava dosyası ile … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dosyasının birleştirilmesine, birleşmesi talep edilen dosyadaki davalarının kabulüne karar verilmesini talep etmişlerdir.
BİRLEŞEN 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİNİN
2016/1171 – 623 E.K. SAYILI DAVA DOSYASINDA
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; vekiledeninin … marka ürünlerin distribütörü olarak geniş bir pazar ağı yarattığını, daha önce davalı tarafından piyasaya sürülen ürünlerle ilgili olarak %100 sermayesi ana şirket olan Koninklijke … ne ait olan … A.Ş. ile 05.01.2014 tarihinde Distribütörlük Sözleşmesi bağıtlandığını, sözleşme dönemi 05.01.2014-31.12.2014 olup akabinde ise 01.01.2015-31.12.2015 arası dönem için Tadil Protokolü bağıtlandığını, taraflar arasında bağıtlanan distribütörlük sözleşmesinde ayrıntılı olarak fesih süreci ve uyulması gereken esaslar yazılı olmasına rağmen davalı tarafından söz konusu sözleşme hükümleri ihlal edilerek, sözleşmesinin e- posta ile sona erdirildiğini, davalı taraf önce vekiledeni şirketin 300.000 TL’lik kati teminat mektubunu nakte dönüştürdüğünü ve akabinde cari hesaptan doğan bakiye alacağı için … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyasından 30.06.2016 tarihinde ilamsız icra takibine giriştiğini, vekiledenin elinde bulunan ve
sözleşmenin sona ermesi nedeniyle satışı imkansız hale gelmiş olan davalı tarafa ait ürünler için 18.07.2016 tarih ve … nolu iade ürün faturası (353.685,29 TL bedelli) ile tüm çalışmaların vekiledeni şirket tarafından yapıldığını, vekiledeni şirkete teklif verdirilmediği ihalelerden doğan komsyon bedelleri için 18.07.2016 tarih ve … nolu faturayı (423.503.,36 TL bedelli) düzenlendiğini, vekiledeni şirketin iş bu faturalardan doğan toplam 777.188,55 TL alacağı olduğunu, davalı tarafın vekiledeni şirket aleyhine … İcra Müd…. sayılı dosyasından takibe konu yapmış olduğu 595.407,73 TL ye itiraz edilerek takas mahsup talebinde bulunulduğunu, ancak davalı tarafından söz konusu icra dosyasındaki alacağı için … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … esas sayılı dosyası ile itirazın iptali davası açılması üzerine, taraflarınca da … İcra Müdürlüğünün … sayılı dosyası ile iki adet fatura tutarı ile ilgili ilamsız icra takibine girişildiğini, ancak davalı tarafından kötü niyetle söz konusu faturalara ve alacak kalemlerine itiraz edildiğini, itirazın iptali ve takip miktarı üzerinden %20 den az olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedimesi istemiyle iş bu davayı açma zorunluluğu doğduğunu beyanla, gerek dava ekonomisi, gerekse taraflar arasındaki sözleşme ve karşılıklı cari hesaptan kaynaklanan aynı mahiyetteki ihtilaflar nedeniyle iş bu dava dosyasının … Asliye Ticaret Mahkemesi’nin … Esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile ticari ilişki kapsamında davacının borçlarını ödememesi nedeniyle daha önce davacı aleyhine açılmış olan … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dava dosyası ile birleştirilmesini, haksız ve dayanaksız olarak açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE
Asıl dava ve birleşen dava, 01/05/2014 tarihli Dispiritörlük sözleşmesinden kaynaklı alacak talepleri için girişilen takiplere vaki itiraz üzerine İİK 67 maddeye dayalı itirazın iptali davasıdır.
… Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyasında verilen 21/09/2017 tarihli karar ile, dava dosyası Mahkememizin işbu dava dosyası ile birleştirilmiştir.
Taraflar arasında bağıtlanan 01/05/2014 – 31/12/2014 tarih aralığında bayilik anlaşması ile 01/01/2015 – 31/12/2015 tarihli tadil protokolü getirtilip incelenmiştir.
Davacı, davalının sözleşmesel taahütlerini tam ve gereği gibi yerine getirmediğini, taraflar arasındaki ticari ilişkinin vekiledeni şirket açısından çekilmez bir hal aldığını, bu nedenle sözleşmenin yenilenmediğini ve cari hesap borcunun tahsilini talep ettiklerini bildirmişler, davalı – birleşen davada davacı ise sözleşmenin davacı tarafından e-posta ile yapılan bir bildiri ile sona erdirildiğini oysa sözleşmede açıkça noter kanalı ile tebligat hususunun düzenlendiğini, davacı tarafından sözleşenin 16. Maddesinde ki fesih koşullarına uyulmadığını, beyan etmişlerdir. Çekişme sözleşmelerden kaynaklı alacak talepleri yanında, aynı zamanda sözleşmenin davacı tarafından haksız ve bildirim önellerine uyulmadan feshedildiği noktasında toplanmaktadır.
Davaya dayanak …İcra Müdürlüğünün … E. Sayılı takip dosyasında, alacaklı … A.Ş. tarafından borçlu … Ltd. Şti. aleyhine 08.06.2016 tarihli distribütörlük sözleşmesi, tadil protokolü, cari hesap dökümü ve ihtarnamelere dayalı olarak 591.663,23-TL asıl alacak, 3.744,50-TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 595.407,73-TL alacağın tahsili için 30.06.2016 tarihinde ilamsız genel haciz yoluyla icra takibine girişildiği, borçluya ödeme emrinin 12/07/2016 tarihinde tebliğ
edildiği, borçlu vekili tarafından süresinde borca ve ferilerine itiraz edildiği, işbu davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Mahkememiz dosyası ile birleştirilen … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. Sayılı dava dosyasına dayanak … İcra Müdürlüğü’nün … E sayılı takip dosyasında; alacaklı … Sistemleri Ltd. Şti. tarafından borçlu … A.Ş. aleyhine … seri numaralı 423.503,36-TL ve … seri numaralı 353.685,29-TL bedelli faturalara dayalı olarak toplam 777.188,55-TL alacağın tahsili için 15.08.2016 tarihinde ilamsız genel haciz yoluyla takibe girişildiği, borçluya ödeme emrinin 27/10/2016 tarihinde tebliğ edildiği, borçlu vekili tarafından süresinde borca, faize, faiz oranına ve takibin tüm ferilerine itiraz edildiği işbu davanın 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açıldığı anlaşılmaktadır.
Davacı ve davalının ticari ilişkiye mahsus ticari defter ve belgeleri ile dayanak tüm deliller üzerinde mali müşavir bilirkişiler vasıtası ile inceleme yaptırılmak suretiyle asıl ve birleşen davada talep edilen alacak miktarı hususunda rapolar alınmıştır. Mahkememize 23/01/2018 tarihli rapor sunulmuştur. Davalı – birleşen dava davacısı … Ltd. Şti.’nin Ankarada faaliyet gösterdiği sabit olmakla, ticari ilişkiye mahsus ticari defter ve belgeleri üzerinde takip tarihi, arada ödeme var ise dava tarihi itibariyle cari hesaptan doğan alacak – borç miktarının tespiti, bu tespit sırasında 18.07.2016 tarihinde bizzat davalı tarafından davacı adına düzenlenen farklı iki bedeli ihtiva eden iade faturalarının öncelikle esasa alınmadan hesap çıkarılması, akabinde bunlarda dahil edilerek rapor düzenlenmesi için Mali Müşavir bilirkişi vasıtasıyla inceleme yaptırılmasına dair Ankara Ticaret Mahkemesine yazılan talimat üzerine, 06/09/2018 havale tarihli rapor alınmıştır.
Toplanan tüm delillere alınan bilirkişiler raporuna tüm dosya kapsamına göre;
Taraflar arasında 01/05/2014 – 31/12/2014 tarih aralığını kapsayan bir bayilik sözleşmesinin ve 01/01/2015 – 31/12/2015 tarih aralığını kapsayan Tadil Protokolünün bağıtlandığı, bayilik anlaşmasının 1. maddesinde davalı …’ ın belirlenen şehir veya bölgelerde … tarafından belirtilen, … markası altında satışı gerçekleştirilen ürünlerin ve sistemlerin satışı ile ilgili olarak münhasır olmayan distribütör tayin edileceğinin belirlendiği, dolayısıyla davalı …’ın münhasırlık karinesine dayanamayacağı, ayrıca sözleşmede açıkça sözleşme geçerlilik süresi belirlenmiş olup sözleşmenin 8.1 maddesinde sona ermenin sonuçlarının düzenlendiği, dolayısıyla sözleşmenin feshedilmeyip süre sonunda olağan olarak ve sözleşme gereği sona erdirildiği, davalı …’ın bu itibarla haksız ve fesih bildirim önellerine uyulmadan sözleşmenin feshedildiği savunmalarının yerinde olmadığı, ayrıca yine davalı tarafından stok mallar ile ilgili itirazda bulunulup, ellerinde kalan stok malların ve miktarının keşfen tespit edilmesi talep edilmiş ise de, sözleşmenin 8.4 nolu Bilgi Sağlama, Stok Teklifi başlıklı maddesinde sözleşmenin sona ermesi halinde …’ın …’ e 15 gün içinde ilgili maddede ki tüm bilgileri vereceği, ürün stokunun listelenmesi ve bu stokun sözleşmenin 8.7 maddesinde belirtilen tavsiye edilen yeniden satın alma fiyatları üzerinden …’e satışa sunulması gerektiği, keza bekleyen siparişlerinde …’e veya … tarafından tayin edilecek bir 3. şahısa devredilebileceği, 8.7 maddede …’in kendi inisiyatifi ile açılmamış, orijinal ambalajlı, yeni ürün olarak pazarlanabilecek ürünleri yeniden satın alabileceği düzenlenmiş olup sözleşmede stok malların itirazsız iade alınacağına dair zorunluluk getirilmediği, davalı …’ın stok mallar yönünden sözleşme hükümlerini yerine getirmediği anlaşılmaktadır.
Tarafların ticari defter kayıtlarına göre ticari ticari ilişkinin raporla saptandığı üzere; davacının kendi defterlerinde, davalının 300.000,-TL’lik teminat mektubunu nakde çevirip davalı borcundan tenzili sonrasında, takip tarihi itibari ile davalıdan 591.663,23-TL alacaklı durumda olduğu, davalı tarafından davacıya düzenlenen ürünlerin iadesine ve ihale komisyon bedellerine ilişkin faturaların kaydına davacı defterlerinde rastlanılmadığı,
Davalı tarafından talep edilen komisyon bedellerinin, hangi ihaleden hangi tutarda olduğu hususunda, davalı tarafından … Asliye Ticaret Mahkemesinin … E sayılı dosyasına sunulan delil listesinin 12. maddesinde bir hesap tablosu sunulmuş ise de, davalı tarafından talep edilen bu komisyon bedellerinin, hangi ihaleden hangi tutarda olduğu, iddia edilen ihalelerin gerçekleşip gerçekleşmediği ve taraflar arasında ihaleler hususunda ne tür bir ilişki olduğu, komisyon oranının ne olduğu, ihtilafsız dönemde taraflar arasında bu tür bir uygulama olup olmadığı v.b. hususların dosya kapsamı ve davacı defterlerinden net olarak anlaşılamadığı ,
Ayrıca yine, davalı tarafından davacıya düzenlenen iade faturasındaki ürünlerin gerçekten davalı stoklarında yer alıp almadığı, eğer yer alıyorsa bu ürünlerin değerinin ne olduğu ve işbu değerlerin faturadaki tutarlar ile örtüşüp örtüşmediği hususlarına ilişkin olarak herhangi bir somut delile ve tespite de rastlanmadığı,
İncelenen davacı defter kayıtlarına göre davalı …’dan talep edebileceği tutarın 591,663,21.-TL asıl alacak ve 2.893,48.-TL İşlemiş Faiz olmak üzere toplam 594.301,19-TL olacağı,
Ankara’ya yazılan talimat üzerine incelen davalı – birleşen davada davacı … defterlerinde 30.06.2016 icra takip tarihi itibariyle, davacı …’ in, davalı …’den 591.663,21 TL bakiye alacaklı olduğu, dolayısıyla her iki şirketin ticari defter kayıtları esas alındığında 30.06.2016 icra takip tarihi itibariyle birbirleri ile tam uyumlu olduğu,
Davacı … Ş. tarafından başlatılan 30.06.2016 tarihli icra takibinden sonra, davalı … tarafından davacı muhatap alınarak; komisyon bedelleri için düzenlenen 18.07.2016 tarihli … nolu 423.503,36 TL bedelli iade faturası ile, elde kalan ve satışı imkansız hale gelen ürünler için 18.07.2016 tarihli … nolu 353.685,29 TL bedelli iade faturasının davacının borcuna kayıt edildiği (toplam 777.188,65-TL), dolayısıyla davalı …’ın 20.10.2016 dava tarihleri itibariyle, davacı …Ş.’den bakiye (591.663,21 – 777.188,65 =) 185.525,44 TL bakiye alacaklı olduğu tespit edilmektedir.
Netice itibariyle, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesinin süresinde sona erdiği, davacının cari hesaptan bilirkişi raporuyla tesbit edildiği üzere alacaklı olduğu, davalı – birleşen davada davacı …’ın sözleşmenin sona erme hükümlerine uymadığı, aleyhine davacı … tarafından cari hesap alacağı için takibe girişildikten sonra iade faturası ve komisyon faturası düzenleyip defterlerine kaydettiği, stok mallar yönünden sözleşmenin 8. madde ilgili fıkralarındaki yükümlülüklerini yerine getirmediği, ayrıca düzenlediği komisyon faturasına rağmen buna dair hiçbir dayanak bilgi ve belge sunulmadığı, sözleşme hükümlerine göre davalı – birleşen davada davacı …’ın komisyon ve iade faturasının yasal ve sözleşmesel dayanağı bulunmadığı, sadece davacıya karşı alacak yaratmak kaygısıyla bu faturaların düzenlendiği anlaşılıp kabul edilmekle bilirkişi raporlarıyla da tespit edildiği üzere asıl davanın kısmen kabulüne, itirazın faiz dahil 594.301,19-TL üzerinden iptaline taraflar tacir ve alacak likit ve muayyen olmakla davalının alacağın %20′ si oranında icra inkar tazminatına mahkum edilmesine, birleşen davanın tümden reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla;
HÜKÜM
ASIL DAVADA;
1-) DAVANIN KISMEN KABULÜNE,
…İcra Müdürlüğünün … E sayılı takip dosyasında itirazın 591.663,23-TL’si asıl alacak, 2.893,48-TL’si faiz olmak üzere toplam 594.301,19-TL üzerinden İPTALİNE, takibin diğer koşullarıyla DEVAMINA,
Fazla talebin REDDİNE,
2-) Alacağin %20 si oranında 118.860,23-TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
3-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 40.416,50-TL nisbi ilam harcından, başlangıçta peşin alınan 7.191,54-TL harcın mahsubu ile bakiye 33.224,96-TL harcın davalıdan alınarak, hazineye gelir kaydına,
4-)Davacı tarafından yapılan 29,20-TL başvuru harcı, 7.191,54-TL Peşin harç, 4,30-TL vekalet harcı, 800,00-TL bilirkişi ücreti, 142,50-TL davetiye gideri olmak üzere toplam 8.167,04-TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranına göre 8.115,00-TL ‘si nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bakiye yargılama giderinin davacı yan üzerinde bırakılmasına,
5-) Davalı tarafından yapılan 61,60-TL yargılama giderinin davanın red ve kabul oranına göre davalı üzerinde bırakılmasına,
6-)Davacı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre hesaplanan 37.616,53-TL nispi vekalet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,
7-) Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 2.180,00 -TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
8-)Davacının, davalının gider/delil avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde davacıya ,davalıya/vekillerine iadesine,
BİRLEŞEN DAVADA;
DAVANIN REDDİNE,
9-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 35,90-TL maktu red harcının, peşin alınan 9.386,50-TL harçtan mahsubu ile bakiye 9.350,00-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine,
10-)Davacı yanca yapılan yargılama giderlerinin üzerlerinde bırakılmasına,
11-)Davalı duruşmada kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 45.037,55-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
12-)Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde davacıya/vekiline iadesine,
Davacı – birleşen davada Davalı Vekili Av. … , Davalı – birleşen davada Davacı Vekili Av. …’ın yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle oybirliğiyle karar verildi. 18/10/2018

Başkan … Üye … Üye … Katip … ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır ¸e-imzalıdır