Görüntülediğiniz mahkeme kararı henüz kesinleşmemiştir. Yararlı olması amacıyla eklenmiştir.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2017/131 Esas
KARAR NO : 2018/1098

DAVA : Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 09/02/2017
KARAR TARİHİ : 04/12/2018

Mahkememizde görülmekte olan Alacak (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; vekiledeni şirketin Türkiye genelinde sektöründe öncü firmalardan olup, vekiledeni şirket ile dava dışı … Ltd Şti arasında İzolasyon malzemesi (söve tutkalı) alım satımı konusunda sözleşme bağıtlandığını, sözleşme gereğince vekiledeni şirketin üzerine düşen yükümlülüklerini yerine getirdiğini, fakat 3. Şahıs tarafından ürünlerin vekiledeni şirkete teslim edilmediğini, vekiledeni şirket tarafından 3. şahsa ödeme olarak çek verildiğini, fakat 3. şahıs tarafından vekiledenine ürünler teslim edilmediği gibi çeklerin bedelsiz kaldığını, vekiledeni şirketin işbu çekleri 3. şahsa verdiğinden dolayı ticari defterlerinde alacaklı konumunda olduğunu, ayrıca verilen çeklerden dolayı 3. şahıs aleyhine …. Asliye Ticaret Mahkemesinin … E. sayılı dosyasıyla menfi tespit davası açıldığını, davanın derdest olduğunu, ancak 3. Şahsa verilen çeklerden … nolu 24/09/2016 tarihli 20.000-TL bedelli … /Antalya şubesine ait çekin davalının uhdesine geçtiğini ve davalı tarafından tahsil edildiğini, davalının işbu çeki takip yetkisinin olmadığını, davalı … şirketinin çek bedelini bankadan tahsil etmeden önce vekiledeninden teyit almadığını, vekiledeni tarafından ticari itibarının zedelenmemesi için çek bedelinin ödendiğini beyanla, davanın kabulüne karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
CEVAP:
Davalı vekili cevap dilekçesinde, dava konusu çek bedelinin vekiledeni şirkete bankalararası takas merkezi aracılığıyla ödendiğini ve vekiledeni şirket ile davacı şirket arasında herhangi bir ticari satımdan doğan ilişki bulunmadığından vekiledeni şirketin davacı şirkete borcu bulunmadığını ve davacının vekiledeni şirketten herhangi bir alacak talebinde bulunamayacağını, vekiledeni şirket ile dava dışı … arasında 20-03-2015 tarih … nolu “Faktoring Sözleşmesi” bağıtlanmış olup, dava konusu çekin; ciro yoluyla faktoring işlemi kapsamında alındığını, vekiledeninin BDDK’ nın kararlarına ve yürürlükte olan yasa hükümlerine aykırı hiçbir işlem gerçekleştirmediğini, mevzuata uygun bir şekilde hareket ettiğini, vekiledeni faktoring şirketinin yetkili hamil olduğunu beyanla, davanın husumet ve esastan reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
GEREKÇE:
Dava ; bedelsiz kalan çekin ödenmesi sebebiyle çek bedelinin istirdadı talebinden ibarettir.
Dava konusu edilen çekin; … şubesi/Antalya muhataplı … çek nolu, … 24/09/2016 keşideyer ve tarihli 20.000-TL bedelli, keşideci … A.Ş. tarafından, … Ltd. Şti. emrine düzenlendiği, ciro silsilesinde lehtardardan sonra … Ltd. Şti. …. A.Ş. , … A.Ş., …. Ltd. Şti. , … cirosuyla davalı …Ş.’ne ciro edildiği anlışmaktadır.
Uyap üzerinden …. Asliye Ticaret mahkemesinin … e. sayılı dosyasında; davacı … A.Ş. tarafından, davalı … Ltd. Şti. aleyhine mahkememiz dava dosyasına konu edilen çekinde dahil olduğu toplam 7 adet (toplam 125.000-TL bedelli) çekten dolayı çek karşılığı ürünlerin teslim edilmediği gerekçesi ile, çeklerden dolayı borçlu olmadıklarının tespiti konulu menfi tespit davası açıldığı, mahkemece yapılan yargılama sonunda 19/04/2018 tarihli karar ile çek bedelleri ödendiğinden davanın istirdat davası olarak kabulü ile toplam 125.000-TL’nin davalıdan alınarak davacıya verilmesine karar verildiği, kararın henüz kesinleşmediği anlaşılmıştır.
Mahkememizce dosyaya ibraz edilen tüm deliller, iddia ve savunmalar doğrultusunda davalı … şirketi ticari defter ve belgeleri üzerinde inceleme yaptırılmak suretiyle dava konusu çeki alırken faktoring yasası ve yönetmelik hükümlerine uygun davranılıp davranılmadığı, dava konusu çekin bedelinin müşteriye ödenip ödenmediği ve tüm yasal yükümlülüklerin yerine getirilip getirilmediği, özellikle dava dışı …’in ticari defter ve belgelerinin de incelenmesi suretiyle mali müşavir bilirkişiden rapor alınmasına karar verilmiş, bilirkişi verdiği 15/02/2018 tarihli raporda;
“… Davalı şirkete ait 2016 yılı e-defterlerinin açılış ve kapanış beratlarının yasal süresinde alınmış oldukları, envanter defterinin açılış tasdikinin de yasal süresi içerisinde yaptırıldığı, bu anlamda ticari defterlerin usulüne uygun tutulduğu,
Davalı şirket ticari defterlerinde, davaya konu çeke ilişkin olarak sunulan 47.200,00-TL bedelli fatura alacağının, 42.500,00-TL lik kısmının devir alındığına ilişkin muhasebe kaydının, bu çerçevede faktoring hizmetlerine konu edilmek üzere teslim alınan 3 adet toplam 42.500,00-TL tutarındaki çekler ile bu çeklerin faktoring hizmetine konu edilmesinden kaynaklanan 2.250,00 TL tutarındaki komisyon faturası ve karşı tarafa yapılan 40.250.00-TL tutarındaki ödemenin muhasebe kayıtlarında yer aldığı,
Dava dışı … incelemeye gelmeyip ticari defterlerini ibraz etmediğinden, davaya konu çek ile çekin alınmasına dayanak niteliğindeki faturanın dava dışı işletme ticari defter kayıtlarında yer alıp almadığı hususunda herhangi bir tespit ve değerlendirme yapma imkanının bulunmadığı,
Dava konusu çeki alırken faktoring yasası ve yönetmelik hükümlerine uygun davranıldığı, çekin bedelinin müşteriye ödenmiş olduğu ve tüm yasal yükümlülüklerin yerine getirildiği” tespit ve rapor edilmiştir.
Bilirkişi raporu yan vekillerine tebliğ edilmiş, davacı vekili rapora itirazla faktoring şirketinin çeki tahsile yetkili olmadığını, gerçek bir mal veya hizmet satışından kaynaklanmayan gerçek bir fatura veya belgeye dayanmayan faktoring işlemlerinin tespit edilmesi durumunda sorumluluğun faktoring şirketine ait olduğunu 6361 sayılı yasasın 9/2. maddesine yönetmeliğin 5. maddesi ve 22/2 maddelerine uygun davranılmadığını beyanla, ek rapor alınmasını talep etmişler, davalı vekili ise raporun savunmalarını teyit eder mahiyette olduğunu, bu nedenle herhangi bir itirazları olmadığını, ayrıca dava konusu çekin faktoring müşterisi …’den evvel cirolanmış olup, 6361 sayılı kanunun 9. Maddesinin 3. Fıkrası uyarınca davacı ile dava dışı lehtar arasındaki def’ilerin vekiledenine karşı ileri sürülemeyeceğini, ayrıca istirdat koşullarının oluşmadığını beyanla davanın reddine karar verilmesini talep etmişlerdir.
Dosya kapsamına göre dava dışı faktoring müşterisi …’in defterlerinin incelenmesi amacıyla aynı bilirkişiden ek rapor alınmasına karar verilmiş ise de, dava dışı …’ın sözleşmenin 73. Maddesine göre sözleşme adresi geçerli olup, ayrıca mernis adresi de Çankaya/Ankara olmakla Ankara Nöbetçi Asliye Ticaret Mahkemesine defterlerinin incelenmesi için talimat yazılmış, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Tal. Sayılı dosyasına tevzi edilmiş ise de, 19/09/2018 tarihli bilirkişi raporunda; defter ibraz edilmediğinden dava dışı … (…)” firmasının ticari defter ve kayıtları incelenemediği tespit edilmiştir.
Toplanan tüm delillere, mali müşavir bilirkişi raporuna, dosya kapsamına göre;
Davacı yan, davaya konu çekin dava dışı çek lehtarına mal alım satımı için avans olarak verildiğini, ancak mal teslimi yapılmadığını, dava konusu çek ve dava dışı başkaca çeklerin bedelsiz kaldığını, bu konuda çek lehtarı … aleyhine … ATM … esas sayılı dosyasında menfi tespit davası açtıklarını beyan etmişler, yargılama sırasında getirtilip incelenen … ATM dosyasında işbu davaya konu çekin de aralarında bulunduğu 7 adet çek yönünden davacı …’nin davalı lehtar …’ a borçlu olmadığının tespitine ve çek bedelleri ödenmekle ödenen bedellerin istirdadına karar verilmiş, ancak karar kesinleşmemiştir. Anılan dava çekin keşidecisi ve lehtarı arasında geçen bir davadır. İş bu davada davalı … şirketinin çek arkasındaki ciro silsilesine göre birden fazla cirodan sonra faktoring müşterisi …’den çeki faktoring sözleşmesi gereği iktisap etmiştir. Davalı … şirketi doğrudan doğruya çek lehtarından alacağı temlik suretiyle çeki almadığı, dolayısıyla davacı keşidecinin lehtara karşı ileri sürebileceği def’ileri davalı … şirketine karşı ileri süremeyeceği açıktır. Davalı keşideci ile lehtar arasındaki mal alım satımından, çeklerin bedelsizliğinden sorumlu değildir. İncelenen davalı şirket defter ve belgelerine göre faktoring şirketinin, 6361 sayılı yasanın 9. maddesine yönetmeliğin 22/2 maddesine uygun olarak iktisap ettiği ve çekin takas yolu ile ibraz edilerek bedelinin ödendiği davacı yanın iddialarında dayandığı yönetmelik hükümlerinin ” Gerektiğinde ” ifadesi kullanılmak suretiyle, faktoring şirketlerine müşterilerin mali yapılarına göre hareket etme inisiyatifi tanıdığı, davalı … şirketinin dava konusu çeki alırken faktoring yasası ve yönetmelik hükümlerine uygun davrandığı, çek bedelinin müşteriye ödendiği ve yasal yükümlülüklerin yerine getirildiği anlaşılmakla davanın reddine karar vermek yasal ve yerinde görülmüştür.
Bu itibarla
HÜKÜM:
1-)Davanın REDDİNE,
2-)Harçlar Yasası uyarınca alınması gerekli 35,90-TL maktu red harcının peşin alınan 170,78-TL harçtan mahsubu ile bakiye 139,38-TL harcın karar kesinleştiğinde davacıya iadesine ,
3-) Davacı yanca yapılan tüm yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4-)Davalı duruşmalarda kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden, hüküm tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesine göre 2.400,00-TL nispi vekalet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-) Davacı tarafından yatırılan gider avansından artan bakiyenin karar kesinleştiğinde davacıya/vekillerine iadesine,
Davacı vekilinin yokluğunda davalı vekilinin yüzüne karşı tarafların gerekçeli kararı tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile HMK 341. madde uyarınca İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi nezdinde istinaf yoluna başvurma hakları hatırlatılmak suretiyle karar verildi 04/12/2018

Katip …

Hakim …