Emsal Mahkeme Kararı İstanbul 13. Asliye Ticaret Mahkemesi 2016/766 E. 2019/803 K. 18.10.2019 T.

Görüntülediğiniz mahkeme kararı kesinleşmiş bir karardır.

T.C.
İSTANBUL
13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

ESAS NO : 2016/758 Esas
KARAR NO : 2019/786
DAVA : İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan)
DAVA TARİHİ : 13/07/2016
KARAR TARİHİ : 11/10/2019

Mahkememizde görülmekte olan İstirdat (Ticari Satımdan Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda,
DAVA:
Davacı vekilinin 13.07.2016 harç ikmal tarihli dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait “… Mah … Sk. No … İç Kapı No … EYÜP/İSTANBUL “ adresinde kaim işyerinin 07.11.2015 günü saat 19.30 da kimliği bilinmeyen kişilerce soyulduğu, işbu hırsızlık ile müvekkile ait çekler alındığı, Gerçekeleşen hırsızlık Savcılığa şikayet edildiği, … C.Başsavcılığınca … Soruşturma sayılı osyasında şikayette bulunulduğu, hırsızlık ile Müvekkile ait: … Bankası /… Şb. … Ltd Şti keşideli 26.12.2015 tarihli 15.000 TL bedelli, … /… Şb. 04.12.2015 tarih hamiline, … ’e ait 6.000.00 TL bedelli çek,…/… Şb..29.02.2015 tarihli hamiline, … ’e ait 2.500 TL bedelli çek, …/… Şb. 10.03.2016 tarihli … emrien yazılı …’a ait 7.000 TL bedelli çek, … Bankası A.Ş/… Şb. 30.12.2015 tarih … ermine yazılı, … Ltd Şti ‘ne ait 5.000 TL bedelli çek, (Çek sureti Ekli) …/… Şb. 30.03.2017 tarihli Hamiline yazılı, … ’a ait 10.000 TL bedelli çek, …/… Şb. 28.02.2017 tarihli Hamiline yazılı, … ’a ait 9.000 TL bedelli çek,m üvekkile ait olduğu, çeklerin iptali için …ATM … E. Sayılı dosyası ile dava açıldığı, davada tedbir kararı verildiği ve karar ilgili bankalara tebliğ edildiği, söz konusu çeklerden vadesi dolan ve ibraz edilmeyen çekler için zayi sebebi ile iptal kararı verildiği, Vadesi henüz gelmeyen : … , 30.03.2017 tarihli 10.000 TL ve 28.02.2017 tarihli 9.000 TL bedelli eklerin vadelerin beklenmesi amacıyla Tefrik kararı verildiği, … Bankası A.Ş, 30.12.2015 tarihli 5.000 TL bedelli çekin ise Tedbir kararına ragmen 30.12.2015 tarihinde …/… Şb. Takas Merkezine ibraz edildiği, Bankadan Gönderilen yazı cevabından anlaşıldığı, İşbu Çek için istirdat davası açılması amacıyla iki haftalık kesin süre verildiği, … Şubesinden gelen cevabi yazısında İlgili çekin 30.12.2015 tarihinde Davalı … Sanayi Ve Ticaret Ltd Şti’i tarafından Bankaya ibraz edildiği ve çekin ibraz edene İade edildiğinin belirtildiği, gelen Yazı cevabından anlaşılacağı üzere, Müvekkile ait işyerinden çalınan çeklerden … Bankası A.Ş/… Şb.30.12.2015 tarih … ermine yazılı, … San Tic Ltd Şti’ne ait 5.000 TL bedelli çek davalıda olup, Çeki davalının iktisap hakkı olmadığı, ekin haksız olarak elinde bulundurduğu, Çekin müvekkiline iade edildimesi gerektiği, … ATM … Esas Sayılı dosyasında 30.06.2016 tarihli duruşmasına verilen 3 nolu ara karar doğrultusunda detayları verilen ve davalı nezdinde bulunan ekin Müvekkile iadesini talep etme zarureti hasıl olduğu, Açıklanan nedenlerle, Müvekkilinin işyerinden alınmak suretiyle rızası hilafına elinden çıkab hakkında ödeme yasağı bulunan ve davalı elinde haksız yerde bulunduğu … Bankası A.Ş / … Şb.30.12.2015 tarih … ermine yazılı, … San Tic Ltd Şti’ne ait 5.000 TL bedelli çekin Müvekkile iadesine, yargılama giderleri, vekalet ücretinin davalıya yüklenmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
CEVAP:
Davalı yetkilisinin 05.08.2016 tarihli Cevap dilekçesinde: Şirketin toptan gıda ticareti işi ile iştigal ettiği, Davacının dava konusu ettiği çek, müşterisi … /… Firması tarafından Cari hesap borcuna istinaden tahsilat olarak alındığı, Banka tarafından iade edilmesi üzerine söz konusu ek müşteriye iade edildiği, sirket tarafından satılan mal bedeline istinaden …/ … firmasından tahsilat olarak alınmış olan çek, …/…’a teslim edilmiş olduğundan Davanın, husumet Yokluğu ndeniyle redddine karar verilmesi gerektiği, Esasa Dair Beyanlar: Davacı, dava konusu çekin tedbir kararına ragmen 30.12.2015 tarihinde … Şb. … Merkezine ibraz edildiği, rızası hilafına elinden ıktığı, hakkında ödeme yasağı bulunduğu belirtilen çekin Şİrketi elinde haksız yere bulunduğunu belirttiği, bu iddia ile husumet yöneltilmesinin hatalı olduğu, Davaya konu çek, dava dışı … Firması tarafından mal satışı karşılığında, …luğun cari borcuna karşılık 24.11.2015 tarihinde alındığı, çek tahsili sırasında TTK ‘nun ilgili maddelerine göre şekil şartlarına haiz olduğu, Ciro silsilesi şartlarını taşıdığının görülmesi ile 24.11.2015 tarihinde dava dışı … / …’nın cari borcuna karşılık alındığı, çekin, Müşteri …’tan alındığına dair Tahsilat Makbuzu dilekçe ekinde sunulduğu, dava konusu çek ticari ilişki ve yasal yollarla elde edildiği, Tahsil amacıyla 30.12.2015 tarihinde tahsil amacıyla ibraz edildiği, Banka tarafından “Çekte bir problem bulunduğu” beyanıyla çek Şİrkete iade edildiği, Banka tarafından yapılmış bir başka beyan olmadığı, Bilahare çekin alındığı … /…’a haber verilerek ekte teslim belgesi ile … firmasına teslim edildiği, çekin, davacının elinden hırsızlık yoluyla çıktığından ve … ATM … E Sayılı dosyasında 23.11.2015 tarihli karar ile üzerinde tedbir kararı bulunduğundan bilgisi bulunmayan müvekkilinin, müşterisinden tahsilat olarak aldığı çeki tahsil amacıyla bankaya ibraz etmiş olması ticari hayatın akışı neticesinde olağan olduğu, dava konusu çek iddia edildiğinin aksine ticari ilişki çerçevesinde … /…’dan Mal satış faturaları karşılığı tahsilat olarak alındığı, ticari hayatın olagan işleyişi çerçevesinde alınan çek tahsil amacıyla bankaya ibraz edildiği, Çekte problem olduğu beyanı ile arkasına tedbir kararı işlenmeksizn şirketlerine iade edildiği ve akabinde de çekin …/…’a İade ile teslim edildiği, TTK 790 Md. “Cirosu Kabil bir çeki elinde bulunduran kişi, son ciro beyaz ciro olsa bile, kendi hakkı müteselsil ve birbirine bağlı cirolardan anlaşıldığı takdirde yetkili hamil sayılır.” 792 Md : “Çek, Herhangi birt suretle hamilin elinden çıkmış bulunursa ister hamile yazılı, ister ciro yoluyla devredilebilen birçek söz konusu olup da hamil hakkını790 md. Göre ispat etsin, çek eline geçmiş bulunan yeni hamil ancak çeki kötü niyetle iktisap etmiş olduğu veya iktisapta ağır bir kusuru bulunduğu takdirde o çeki geri vermekle yükümlüdür.” Denilmektedir. Yapılan açıklamar ve şirkete ait resmi kayıt ve belgeler, dava konusu çekin kötü niyetle iktisap edilmediği, iktisapta ağır bir kusur bulunmadığı hususlarını ispat eder mahiyette olduğundan Yasanın ilgili maddelerinde aıklandığı üzere çekin geri verilmesinde yükümlü olmadığı, açıklamalarda belirtildiği üzere 05.01.2016 tarihi itibariyle söz konusu çek Şİrketin elinde bulunmadığı, ççıklanan nedenlerle, haksız ve yersiz davanın husumeten reddine, Esas yönünden ise davanın tümü ile reddine, yargılama giderleri, davacı tarafa yükletilmesine karar verilmesi talep edilmiştir.
GEREKÇE:
Dava: Çek zayii sebebiyle açılan istirdat davası olduğu anlaşılmıştır.
Davacı vekili delil ve belgelerini ibraz etmişler, … Bankası … Şubesi – 30.12.2015 Tarih, … emrine yazılı, … San ve Ti. Ltd. Şti’ye ait 5.000 TL Bedelli Çek Sureti, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas Sayılı Dosyasından Verilen 23.11.2016 tarihli Tedbir Kararı, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas Sayılı Dosyasından Verilen Gerekçeli Kararı, … Bankasının 27.04.2016 tarihli Cevap Yazısı, …’a Ait 14.06.2016 Tarihli Cevap Yazısı 30.06.2016 Tarihli Duruşma Zaptı … Asliye Ticaret Mahkemesinin … esas sayılı dosyası ve Bilirkişi İncelemesi, v.s deliline dayanmışlardır.
Mahkememizce toplanan delillere, iddia ve savunmaya göre dosyanın bilirkişiye tevdi edildiği 15/02/2019 tarihli Bilirkişi raporunda özetle ; Dava konusu 30.12.2015 tarihli … San ve Tic Ltd.Şti tarafından …/… lehine keşide edilen 5.000 TL bedelli çekin, hamili veya cirantaları arasında Davacı …’ın bulunmadığı, dava Konusu çekin Davalı … Ltd Şti tarafından Ticari ilişkiden doalyı Dava dışı …/…’dan Cari hesap alacağına mahsuben tahsilat olarak alındığı ve alınan çekin davalı şirket kayıtlarına 30.11.2015 tarihinde kaydedildiği, söz konusu çek ile ilgili olarak … ATM … E Sayılı dosyasında tedbir kararı ve ödeme yasağı verilmiş olmakla eki elinde bulunduran son hamil Davalı şirket tarafından ödeme yasağı nedeniyle tahsil edilememesi ile Çek önceki ciranta … /…’nın cari hesabına borç kaydedilerek Çek iade edildiği, dava konusu çekin dava dışı …/…’a iade edilmiş olmakla çekin çıkışı yapılarak davalı uhdesinde olmadığı, gerek Taraf beyanlarından gerekse, dava dışı …/…, …/ … ve … (Ciranatalar arasında yok)) tarafından yapılan beyanlarda Dava Konusu çekin en son … ’e teslim edildiği beyan edildiği ve bu beyanlardan çekin akibetinin bilinmediği, bu beyan ve tespitler sonucunda, ödeme yasağı bulunan, çek keşidecisi … San ve Tic Ltd.Şti’nin … Bankası A.Ş/… Şubesindeki … nolu hesaptan çek bedelinin ödendiğine ilişkin de gerek ilgili banka tarafından dosyaya gönderilen yazılarda, gerekse taraf beyanlarından tespit yapılamadığı, sonuç olarak: Davacı …’ın dava konusu Çekin Hamili veya Cirantaları arasında yer almadığı, işbu davada davacının dava konusu edilen 30.12.2015 tarihli … San ve Tic Ltd.Şti tarafından … /… lehine keşide edilen 5.000 TL bedelli çekin hangi ticari ilişkiden dolayı Davacı …’nın eline geçtiğinin dosya kapsamından tespit edilemediği hususu da birlikte değerlendirildiğinde, dava tarihi itibariyle davacının davalıdan istirdat talebinin yerinde olmadığı, tespit ve rapor edilmiştir.
Dosyaya getirtilen yanlara ait tüm deliller, getirtilen icra dosyası, davacı şirketin ticari defter ve belgeleri üzerinde yapılan bilirkişi incelemesi sonucunda düzenlenen rapor ve tüm dosya kapsamından anlaşıldığı üzere; Dava Konusu Çek: … Bankası … Şubesi 30/12/2015 keşide tarihli, keşidecisi … Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, 5.000,00-TL bedelli 1. cirantanın …/…, 2.cirantanın … Ticaret ve Sanayı Limited Şirketi, 3.Cirantanın …/…, 4.Cirantanın …/…, son hamilin … Olduğu, … A.Ş. Tarafından karşılıksız işlemi yapıldığı, davacı …’ın söz konusu 5.000,00-TL’lik bedelli çekle ilgili herhangi bir cirantasının bulunmadığı ,davacı …’ın, … Asliye Ticaret Mahkemesinin … Esas Sayılı dosyası ile kıymetli evrak iptali davası açtığı, çekin bulunması sebebiyle ilgili mahkemece istirdat davası açması için süre verildiği, davacı taraf inceleme gününde hazır olmadığı, davalı şirket tarafından dosyaya ibraz edilen defter ve belgelere göre defterlerin lehe delil vasfı taşıdığı dava konusu … Bnakası/… Şubesi üzerine düzenlenen 30.12.2015 tarihli 5.000 TL bedelli Çekin Davalı … Sanayi ve Ticaret Ltd Şti tarafından, /… ‘dan ticar ilişki çerçevesinde, …k’un Cari hesap borcuna karşılık tahsilat olarak alındığı, Çekin Tedbir kararı gereğince tahsil edilememesi nedeniyle bu kez çek bedelinin dava dışı …luktan 07.01.2016 tarihinde nakden tahsili akabinde çekin iade edildiğine ilişkin davalı şirketin yevmiye defter ve kayıtların bu hususun tespit edildiği, davacı …’ın dava konusu Çekin Hamili veya Cirantaları arasında yer almadığı, işbu davada davacının dava konusu edilen 30.12.2015 tarihli … San ve Tic Ltd.Şti tarafından …/… lehine keşide edilen 5.000 TL bedelli çekin hangi ticari ilişkiden dolayı Davacı …’nın eline geçtiğinin dosya kapsamından tespit edilemediği, dava tarihi itibariyle davacının davalıdan talebinin yerinde olmadığının tespit ve rapor edildiği, denetlemeye ve hükme dayanak etmeye elverişli bilirkişi raporuna göre davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur.
HÜKÜM:
1-Davacının davasının reddine,
2-Karar tarihinde yürürlükte bulunan harçlar tarifesi gereğince davalıdan alınması gereken 44,00 TL karar harcının davacıdan peşin alınan 29,20 TL harcın mahsubu ile 15,20 TL harcın davacıdan tahsili ile hazineye irat kaydına,
3-Davacının yapmış olduğu yargılama giderlerinin kendi üzerinde bırakılmasına ,
4-Davacı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan masrafın karar kesinleştiğinde talep halinde ve başkaca masraf yapılmadığı takdirde davacıya iadesine,
5-Davalı tarafından yatırılan gider avansından kullanılmayan masrafın karar kesinleştiğinde talep halinde ve başkaca masraf yapılmadığı takdirde davacıya iadesine,
Dair Davacı vekili ve davalı şirket yetkilisinin yüzünde; tarafların gerekçeli kararın tebliğ tarihinden itibaren iki haftalık süre içerisinde mahkememize verecekleri bir dilekçe ile veya başka bir mahkeme aracılığı ile mahkememize gönderecekleri dilekçe ile İstinaf yolu açık olmak üzere verilen karar açıkça okunup usulen anlatıldı.11/10/2019

Katip …
e-imzalıdır.

Hakim …
e-imzalıdır.